Περιοχή της Οχης:
Ένας Τόπος Κοινοτικής Σημασίας μετατρέπεται σε βιομηχανία αιολικής ενέργειας
http://picasaweb.google.com/sppenk/zwCzdK
Κάρυστος 7 - 5 - 2007
Προς:
* 1.YΠΕΧΩΔΕ / Ειδική Υπηρεσία Περιβάλλοντος (ΕΥΠΕ) Λ. Αλεξάνδρας 11, Αθήνα 114 73 - κον. Τολέρη
* 2. ΥΠΕΧΩΔΕ / Τμήμα Διαχείρισης Φυσικού Περιβάλλοντος Μεσογείων και Τρικάλων, Αθήνα 115 26 - κα. Βανικιώτη Σταυρούλα
Θέμα: Σοβαρές επιπτώσεις από την υπερσυγκέντρωση ΑΣΠΗΕ στην Νότια Καρυστία
Γνωρίζοντας ότι η Νότια Καρυστία πρόκειται να κατακλυστεί από νέους Αιολικούς Σταθμούς Παραγωγής Ηλεκτρικής Ενέργειας (ΑΣΠΗΕ), δηλώνουμε την ανησυχία μας και προειδοποιούμε για τις επιπτώσεις μιας τόσο δραστικής αλλαγής των τοπίων της περιοχής. Αποδεχόμαστε την αιολική ενέργεια ως μορφή καθαρής ενέργειας την οποία η χώρα μας έχει ανάγκη και κατανοούμε την αναγκαιότητα να γίνουν έργα Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (ΑΠΕ).
Ομως ακόμη και οι καθαρές μορφές ενέργειας έχουν επιπτώσεις στο περιβάλλον τις οποίες αναγνώρισε το ΥΠΕΧΩΔΕ στο πρόσφατο Χωροταξικό Πλαίσιο για την ανάπτυξη ΑΠΕ. Παρά τις διακηρύξεις του ΥΠΕΧΩΔΕ και της Ν.Α Ευβοίας για χωροταξική οργάνωση των αναπτυξιακών δραστηριοτήτων και παράλληλα τη δημιουργία της προστατευόμενης περιοχής της Οχης (GR 2420001), οι επιχειρήσεις αιολικής ενέργειας φιλοδοξούν να κατακλύσουν με ΑΣΠΗΕ σχεδόν κάθε κορφή και λόφο της Νότιας Καρυστίας. Αν ένα τέτοιο σχέδιο προχωρήσει θα υπάρξουν τραγικές συνέπειες στο φυσικό περιβάλλον, το τοπίο, τα πολιτιστικά μνημεία και την οικονομία του τόπου μας. Ποιες περιοχές απειλούνται: Οι παρακάτω κορυφογραμμές της Οχης είναι οι πλέον ευάλωτες λόγω της απομόνωσης τους, του μοναδικού γεωμορφολογικού ανάγλυφου και της βλάστησης τους. Εχουν επίσης σημαντικό τουριστικό ενδιαφέρον καθώς σε αυτές βρίσκονται μονοπάτια και τοπία εξαιρετικού κάλλους (βλ. χάρτη). Αρίθμηση στο χάρτη Τοποθεσίες Περιγραφή - αξίες
* 1 Πετροκάναλο – Τσιγκαθιά - Μπούμπλια- (Νότιος Υδροκρίτης Φαραγγιού Δημοσάρη) Είσοδος στο φαράγγι του Δημοσάρη και στη συνέχεια κορυφογραμμή με μοναδικό βραχώδες τοπίο. Διασχίζεται από μονοπάτια.
* 2 Υπώρειες όρους Γιούδα (Περιοχή Μηλιάς – Αι- Μάμμα – Καστανόλογγος) Μεγαλειώδες ορεινό τοπίο με την δεύτερη υψηλότερη κορυφή τη βραχώδη έξαρση του Γιούδα (1386 μ.).
* 3 Σαμάρι - Κερασιά Εντυπωσιακό τοπίο με βραχώδη κορυφογραμμή και χαμηλή ορεινή βλάστηση που συνδέει τις κορυφές της Οχης με τη Κερασιά.
* 4 Όρος Κερασιά – Χαράδρα Κομήτου Ορεινή κορυφογραμμή της Όχης με εντυπωσιακούς γκρεμούς και μεγάλη ορεινή άθικτη ρεματιά. Διασχίζεται από μονοπάτια.
* 5 Καθάρα – πλαγιές Καψουρίου και ευρύτερη περιοχή Φαραγγιού Αρχάμπολης Αρχαιολογικού ενδιαφέροντος και εγγύτητα με το μοναδικό φαράγγι της Αρχάμπολης.
* 6 Ανατολή– Πρόκα- Προφήτης Ηλίας Καβοντόρου (Βουνά Καβοντόρου) Κορυφογραμμή εξαιρετικού φυσικού, και τουριστικού ενδιαφέροντος. Διασχίζεται από παλιό μονοπάτι με στοιχεία πολιτιστικής κληρονομιάς. Ερείπια παλιού κάστρου, πιθανόν ορμητήριο του ιππότη Λικάριου. Μοναδικό βραχώδες τοπίο.
* 7 Σταυρός - Μαυρόπετρα (Νοτιοανατολικοί πρόποδες κορυφών Όχης (πλησίον οικισμού Μετόχι). Περνά το παραδοσιακό ορειβατικό μονοπάτι από Μύλους για τον Καστανόλογγο και διασώζεται το πιο εκτεταμένο ορεινό καλντερίμι της περιοχής της Οχης.
* 8 Πλακωτά–Λουμπάρδα-Πόρτες (Νοτιοδυτικοί πρόποδες Όχης) Ορεινό φυσικό τοπίο στη οδική και πεζοπορική διαδρομή προς την είσοδο του Φαραγγιού Δημοσάρη. Θεαματικοί γκρεμοί (Στεφάνια της Λάλας) Αρχαιολογικό ενδιαφέρον (Δρακότειχος). Πλησίον βρίσκεται το Κέντρο Περιβαλλοντικής Ενημέρωσης Καρυστίας (Καλύβια) και το Περίπτερο Ενημέρωσης Πετροκάναλου.
(Δείτε εδώ: http://picasaweb.google.com/sppenk/zwCzdK)
Aθροιστικές επιπτώσεις Η σχεδιαζόμενη εγκατάσταση ΑΣΠΗΕ θίγει όλοκληρο το ορεινό ανάγλυφο του οροσειρών της Οχης καθώς επίσης και τα χαμηλότερα υψώματα πλησίον των οικισμών. Οι σχεδιαζόμενοι ΑΣΠΗΕ θα προκαλέσουν δραστική μεταβολή του τοπίου τόσο με τις τεραστίου μεγέθους Α/Γ όσο και με επεμβάσεις μεγάλης κλίμακας όπως δρόμους σε απείραχτες ορεινές τοποθεσίες, καλώδια μεταφοράς ρεύματος χαμηλής και υψηλής τάσης, συνοδευτικά έργα υποδομής (π.χ συρματοπλέξεις, αποθήκες). Όλα αυτά θα έχουν αθροιστικές επιπτώσεις στο τοπίο και θα οδηγήσουν στην εκτεταμένη αλλοίωση του από άκρη σε άκρη. (βλ. σχετικές φωτογραφίες). Πιο συγκεκριμένα οι επιπτώσεις στο φυσικό περιβάλλον και την τοπική κοινωνία θα είναι οι εξής:
# Θίγεται η ακεραιότητα της προστατευόμενης περιοχής
# Η περιοχή της Όχης και η γύρω περιοχή διατηρεί την διάκριση μιας πολύ σημαντικής περιοχής για την προστασία της βιοποικιλότητας σε εθνικό και ευρωπαϊκό επίπεδο. Η περιοχή είναι Τόπος Κοινοτικής Σημασίας (ΕΕ L259 της 21.9.2006) και μάλιστα με διάκριση προτεραιότητας επειδή εκεί διαβιούν είδη και οικότοποι προτεραιότητας για προστασία σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Επιπλέον έχουν γίνει βήματα από την Ελληνική Πολιτεία για την οριοθέτηση ζωνών προστασίας καθώς και την ανάδειξη της προστατευόμενης περιοχής (Ειδική Περιβαλλοντική Μελέτη, Κέντρα ενημέρωσης, δρόμοι πρόσβασης, οργανωμένο δίκτυο μονοπατιών, πληροφοριακό υλικό). Όταν σχεδιάζονται ΑΣΠΗΕ σε καίριες τοποθεσίες όπως στην είσοδο του Φαραγγιού Δημοσάρη, στις υπώρειες του Γιούδα, τις κορυφογραμμές της Κερασιάς, Σαμαριού, Ανατολής και Καθάρας, διερωτάται κανείς αν πρόκειται να μείνει κάποιο μέρος απείραχτο. Το να εγκατασταθούν Α/Γ στις παραπάνω κορυφογραμμές που καταλαμβάνουν σχεδόν όλη την έκταση της προστατευόμενης περιοχής σημαίνει ότι ο φυσικός χαρακτήρας της θα χαθεί οριστικά: οι δρόμοι που θα χρειαστεί να ανοιχτούν σε απομονωμένες βραχώδεις περιοχές και οι διαβρώσεις που θα προκληθούν, οι γραμμές μεταφοράς ενέργειας, οι διαμορφώσεις γηπέδων εγκατάστασης των τεράστιων Α/Γ και τέλος οι ίδιες οι Α/Γ θα προκαλέσουν εκτεταμένες αλλοιώσεις στο τοπίο, τη χαρακτηριστική γεωμορφολογία και τη βλάστησή του. Με απλά λόγια ένας Τόπος Κοινοτικής Σημασίας ενός πανευρωπαϊκού δικτύου προστατευμένων περιοχών θα μετατραπεί σε βιομηχανική ζώνη παραγωγής ηλεκτρισμού από αιολική ενέργεια.
# Θίγεται η ορνιθοπανίδα της περιοχής
# Η περιοχή της Οχης ανήκει στις Σημαντικές Περιοχές για τα Πουλιά της Ελλάδας και πληρεί τα κριτήρια για να χαρακτηριστεί Ζώνη Ειδικής Προστασίας (ΖΕΠ) σύμφωνα με την Ορνιθολογική Εταιρεία (ΕΟΕ) και την ειδική έκδοση της BirdLife International. Οι επιπτώσεις των Α/Γ στα πουλιά είναι αμφιλεγόμενες επειδή ο θάνατος από προσκρούσεις δεν έχει ακόμη στοιχειοθετηθεί, αλλά είναι γνωστό ότι τα έργα των ΑΣΠΗΕ ενοχλούν ορισμένα ευαίσθητα είδη πουλιών, κατακερματίζουν ή καταστρέφουν ενδιαιτήματα και συνολικά επιδρούν αρνητικά στους βιοτόπους των πουλιών. Ιδιαίτερα θίγονται βιότοποι όπως βραχώδεις σχηματισμοί, κορυφογραμμές, ρουμάνια με αριές, ορεινά λιβάδια που αποτελούν σημαντικούς χώρους διαβίωσης πολλών σπάνιων ειδών. Επιπλέον η διάνοιξη δρόμων σε απομονωμένες μέχρι σήμερα ορεινές τοποθεσίες θα αυξήσει τον κίνδυνο λαθροθηρίας που θίγει ορισμένα τοπικά σπάνια απειλούμενα είδη πτηνών όπως η πετροπέρδικα.
# Θίγεται η προστατευόμενη πανίδα, χλωρίδα, τύποι οικοτόπων και φυσικών σχηματισμώ
# Η εκτεταμένη γεωγραφική εξάπλωση των σχεδιαζόμενων ΑΣΠΗΕ θέτει σε κίνδυνο πέραν της ορνιθοπανίδας σχηματισμούς βλάστησης και άλλα είδη πανίδας (π.χ ερπετά, αμφίβια, έντομα) που έχουν καταγραφεί στην Ειδική Περιβαλλοντική Μελέτη (ΕΠΜ, 1998), αλλά δεν έχουν ακόμη επαρκώς μελετηθεί. Φυσικοί τύποι οικοτόπων προτεραιότητας πρόκειται να υποβαθμιστούν ή να εξαφανιστούν προτού ακόμη εκτιμηθεί πλήρως η αξία τους. Καμιά ολοκληρωμένη ερευνητική μελέτη δεν έχει γίνει για να διασφαλιστεί η προστασία ειδών βλάστησης, πανίδας, οικοτόπων και φυσικών σχηματιστών.
# Θίγεται ο τουρισμός της περιοχής
# Ο πιο πολύτιμος τουριστικός πόρος της Νότιας Καρυστίας βρίσκεται στα ψηλά βουνά της και στις φυσικές ακτογραμμές της που κρύβουν εξαιρετικά φυσικά τοπία. Τα τελευταία χρόνια έχουν αναγνωρισθεί και έχουν γίνει επιτυχή βήματα προβολής των ακόλουθων τουριστικών θέλγητρων: Φαράγγι του Δημοσάρη, ( Περίπτερο πληροφόρησης Πετροκάναλου, ενημερωτικές πινακίδες, σηματοδότηση μονοπατιού κ.α.) Κορυφογραμμές Όχης-Κερασιάς-Βουνών Καβοντόρου (ορειβατικά μονοπάτια) Κορυφή Όχης και Γιούδα (Δρακόσπιτο Όχης) Κοιλάδα Ρουκλίων - Καστανόδασος Ρουκλίων. Κοιλάδα Λάλας – Περιοχή Καλυβίων- Νότιοι πρόποδες Όχης (Κέντρο Περιβαλλοντικής Ενημέρωσης Καρυστίας, Στεφάνια Λάλας, Σπήλαιο Αγίας Τριάδας). Καστανόλογγος Οχης (Ορειβατικό Καταφύγιο από το 1962) Φαράγγι Πλατανιστού-Πανοχωρίου - Κοιλάδα Πλατανιστού (μονοπάτι) Ευρύτερη Περιοχή Φαραγγιού Αγίου Δημητρίου (μονοπάτι προς Γιαννίτσι) Φαράγγι Αρχάμπολης (μονοπάτι επίσκεψης από Θύμι, ανασκαφικοί χώροι και ερείπια τειχών) Βουνά Καβοντόρου και Ακρωτήριο Καφηρέα (Ανεμοπύλα, Ακρωτήριο Καφηρέα). Όλα αυτά τα σημαντικά τοπία είναι καταγραμμένα στο φωτογραφικό υλικό και αρχείο δεδομένων του ΣΠΠΕΝΚ. Αν κατασκευαστούν ΑΣΠΗΕ σε καίριας σημασίας μέρη για τον τουρισμό (π.χ Πετροκάναλος, βουνά του Καβοντόρου) δεν θα χαθούν οριστικά και αμετάκλητα μοναδικά τοπία, αλλά και η δυνατότητα να συνεχιστεί η ανάπτυξη του οικοτουρισμού στην περιοχή. Επισημαίνουμε ότι τα τελευταία χρόνια το ενδιαφέρον των επισκεπτών για τις φυσικές ομορφιές του βουνού της Οχης αυξάνεται συνεχώς και η τοπική κοινωνία αντλεί οικονομικό όφελος από τα αξιοθέατα του βουνού. Σε περιοχές που ήδη υπάρχουν ΑΣΠΗΕ ο φυσικός και αυθεντικός χαρακτήρας τους έχει προφανώς αλλοιωθεί. Με την επέκταση των ΑΣΠΗΕ σε κρίσιμες για τον τουρισμό περιοχές, η αλλοίωση του τοπίου θα πολλαπλασιαστεί αθροιστικά. Τα έργα των ΑΣΠΗΕ θα κυριαρχήσουν πάνω στο χαρακτήρα της ευρύτερης περιοχής σε βαθμό που θα χάσει ένα σημαντικό μέρος της τουριστικής αξίας της.
# Θίγεται η αξία της γης
# Η περιοχή της Νότιας Καρυστίας συγκεντρώνει μεγάλο ενδιαφέρον αγοράς γης για παραθεριστική κατοικία λόγω εγγύτητας με την Αθήνα. Είναι πιθανό η ζήτηση αυτή να αυξηθεί στα επόμενα χρόνια. ΄Εχουν ήδη δρομολογηθεί μεγάλες ιδιωτικές πολεοδομήσεις ειδικά κοντά στην παράκτια ζώνη (π.χ Ακρωτήριο Παξιμάδι, Μπούρος, Καστρί). Οι συσσώρευση νέων γραμμών υψηλής και χαμηλής τάσης που θα καλύψουν μεγάλες εκτάσεις θα προκαλέσουν πρωτοφανή αισθητική αλλοίωση του τοπίου και συνακόλουθη μείωση της αξίας της γης. Στην Βρετανία οι κατοικίες πλησίον γραμμών υψηλής τάσης έχουν χάσει το μισό της αξίας τους (Daily Telegraph, 2006).
# Θίγεται η ποιότητα ζωής των κατοίκων
# Τόσο οι ΑΣΠΗΕ όσο και η γραμμή υψηλής τάσης θα επιδράσουν αρνητικά στην ποιότητα ζωής πολλών ντόπιων κατοίκων. Ο βαθμός αισθητικής όχλησης από τη θέα των Α/Γ είναι ένα υποκειμενικό ζήτημα, αλλά για πολλούς ανθρώπους υφίσταται πράγματι οπτική όχληση. Για παράδειγμα ο Δήμος Καρύστου έχει αποφασίσει να μην επιτρέψει οπτική επαφή των Α/Γ με την πόλη και τους οικισμούς του κόλπου Καρύστου. Ακόμη η ηχητική όχληση αν και ελάχιστη μπορεί να έχει αρνητική επίδραση πλησίον αγροτικών οικισμών. Επίσης πολύ σοβαρή είναι η επίδραση του ηλεκτρομαγνητικού πεδίου της υφιστάμενης και της νέας γραμμής υψηλής τάσης ειδικά κοντά σε οικισμούς (π.χ Μελισσώνας). Όπως είναι γνωστό από έρευνες υπάρχουν ενδείξεις υψηλού κίνδυνου για την υγεία (π.χ λευχαιμία), ενώ η αξία της γης υποβαθμίζεται κάθετα.
# Θίγεται η πολιτιστική κληρονομιά
# Τα χωριά του Καβοντόρου και το αγροτικό τοπίο γύρω από αυτά κρατούν πολλά παραδοσιακά στοιχεία που δυστυχώς δεν προστατεύονται. Για πρώτη φορά εμφανίζεται υπαρκτός ο κίνδυνος να χάσουμε ένα σημαντικό πολιτισμικό τοπίο που διατηρήθηκε για αιώνες εάν εγκατασταθούν Α/Γ πλησίον χωριών (π.χ 500μ.) Συμπέρασμα Σε αυτή την ύστατη στιγμή προτού δοθούν εγκρίσεις αδειών καλούμε το ΥΠΕΧΩΔΕ να ελέγξει προσεκτικά τις παραπάνω επιπτώσεις στην περιοχή μας με ειδική έμφαση στα όρια του Τόπου Κοινοτικής Σημασίας της Όχης.
Ζητούμε το ΥΠΕΧΩΔΕ να προστατεύσει τουλάχιστον τις εξαιρετικά σημαντικές περιοχές που επισημαίνουμε.
Επαναλαμβάνουμε ότι αν θιγούν αυτές οι περιοχές, θα υποβαθμιστεί οριστικά ο Τόπος Κοινοτικής Σημασίας της Οχης που διακρίνεται για το εξαιρετικό πολιτιστικό, οικοτουριστικό και οικονομικό ενδιαφέρον του ως τοπίο ιδιαίτερου φυσικού κάλλους.
Το ΥΠΕΧΩΔΕ φέρει τώρα σημαντική ευθύνη για την ισόρροπη και αειφόρο ανάπτυξη αυτής της περιοχής.
Για τον ΣΠΠΕΝΚ:
Η Πρόεδρος, Χρυσούλα Μπερέτη / Ο Γραμματέας, Θανάσης Μπινιάρης. sppenk@gmail.com
Σύλλογος Προστασίας Περιβάλλοντος της Νότιας Καρυστίας (ΣΠΠΕΝΚ), Τ.Θ 9 , 340 01 Κάρυστος, Εύβοια
