WWF Ελλάς
Δελτίο Τύπου 23 Απριλίου 2009
23 χρόνια μετά το Τσερνόμπιλ
Η πυρηνική ενέργεια παραμένει επικίνδυνη και ακριβή
Εν όψει της συμπλήρωσης 23 χρόνων από το τραγικό πυρηνικό ατύχημα στο Τσερνόμπιλ, το WWF Ελλάς, με την έκθεσή του «Πυρηνική ενέργεια: επικίνδυνη και ακριβή», καταδεικνύει για ακόμη μια φορά ότι η πυρηνική ενέργεια δεν μπορεί να θεωρηθεί ούτε βιώσιμη λύση ούτε όμως απάντηση στην κλιματική αλλαγή.
Η ανθρωπότητα υφίσταται ακόμη και σήμερα τις τραγικές συνέπειες του Τσερνόμπιλ. Αυτή η καταστροφή προκάλεσε την έκλυση 6,7 εκ. τόνων ραδιενεργών υλικών, που διαχύθηκαν σε όλη την Ευρώπη, ενώ ακόμη και σήμερα δεν έχει εξακριβωθεί πλήρως ο αριθμός των θυμάτων, ούτε και εκείνος των ανθρώπων που πρόκειται να αποβιώσουν ως αποτέλεσμα της έκθεσής τους στο ραδιενεργό ‘νέφος’. Ενδεικτικά, μελέτη των επιστημόνων Ίαν Φέρλυ και Ντέϊβιντ Σάμερ εκτιμά ότι περίπου 30.000 – 60.000 επιπλέον άνθρωποι θα χάσουν τη ζωή τους εξαιτίας αυτού.
«Η ιστορία θα έπρεπε να διδάσκει για τα λάθη που πρέπει να αποφύγουμε, πάντα στη βάση της αρχής της προφύλαξης. Δυστυχώς, όμως, το πέρασμα του χρόνου αμβλύνει τις μνήμες του Τσερνόμπιλ και αφήνει χώρο σε ολίγους να αναστήσουν μια επικίνδυνη και ακριβή τεχνολογία παραγωγής ηλεκτρισμού» τονίζει ο Δημήτρης Καραβέλλας, διευθυντής του WWF Ελλάς.
Το τελευταίο διάστημα, στο πλαίσιο καταπολέμησης της κλιματικής αλλαγής, η πυρηνική ενέργεια επιχειρείται να εμφανιστεί ως ‘πράσινη’ και φθηνή. Και όμως, η παραγωγή μιας κιλοβατώρας ηλεκτρισμού από πυρηνική ενέργεια κοστίζει 15,31 σεντς, ενώ το αντίστοιχο κόστος για τα αιολικά είναι μόλις 8,91 σεντς, και για τη γεωθερμία 10,19. Ένα ακόμα στοιχείο που δεν μπορεί να αγνοηθεί, ειδικά εν μέσω οικονομικής κρίσης, είναι οι ελάχιστες θέσεις εργασίας που προσφέρουν οι πυρηνικές μονάδες σε σχέση με κάθε άλλη τεχνολογία παραγωγής ηλεκτρισμού από ενεργειακές πηγές. Ενδεικτικά, για κάθε παραγόμενη τεραβατώρα (TWh) η πυρηνική ενέργεια προσφέρει μόλις 75 θέσεις εργασίας, τη στιγμή που η αιολική ενέργεια προσφέρει τουλάχιστον 918 και τα φωτοβολταϊκά τουλάχιστον 29.500.
Στην Ελλάδα, οι δεσμεύσεις του Υπουργού Ανάπτυξης, Κωστή Χατζηδάκη, για αποκλεισμό ανάπτυξης της πυρηνικής ενέργειας και οι αντίστοιχες δεσμεύσεις σχεδόν όλων των κομμάτων της Βουλής των Ελλήνων, δείχνουν ότι η Ελλάδα δεν θα καταφύγει σε μια επικίνδυνη, όσο και ακριβή, λύση.
«Θέσεις, όμως, όπως αυτές της Επιτροπής Ενέργειας της Ακαδημίας Αθηνών, που σπεύδει να υπερασπιστεί τη χρήση πυρηνικής ενέργειας χωρίς επαρκή τεκμηρίωση και χωρίς να απαντά στους προβληματισμούς για τους εξαιρετικά σοβαρούς περιβαλλοντικούς κινδύνους που επιφυλάσσει είναι τουλάχιστον ανεύθυνες» επισημαίνει ο Αχιλλέας Πληθάρας, υπεύθυνος εκστρατειών του WWF Ελλάς.
Σύμφωνα με το WWF Ελλάς, βάσει και της ξεκάθαρης στάσης των Ελλήνων που διαχρονικά είναι αντίθετοι στην πυρηνική ενέργεια, η Κυβέρνηση μπορεί και πρέπει να ηγηθεί του ‘αντιπυρηνικού’ αγώνα και να εγείρει άμεσα ενστάσεις για τις πυρηνικές σκέψεις των γειτονικών κρατών. Η Ελληνική Πολιτεία οφείλει, επίσης, να προβάλει σοβαρές αντιρρήσεις για τη χρηματοδότηση της ΕΕ (έμμεσα ή άμεσα) σε ‘πυρηνικές’ επενδύσεις, καθώς κάτι τέτοιο μπορεί να γίνει μόνο εις βάρος των δράσεων εξοικονόμησης, διείσδυσης των ΑΠΕ και βελτίωσης των δικτύων.
Περισσότερες πληροφορίες
Αχιλλέας Πληθάρας, Υπεύθυνος Εκστρατειών Πολιτικής, WWF Ελλάς, 6974 029 295, a.plitharas@wwf.gr
Σημείωση προς συντάκτες
1. Επισυνάπτεται η νέα έκθεση του WWF Ελλάς, με τίτλο «Πυρηνική ενέργεια: επικίνδυνη και ακριβή», η οποία μπορεί να βρεθεί και στην ιστοσελίδα http://climate.wwf.gr/images/pdf/reports/wwf_greece_paper_nuclear_power_v5.pdf
2. Όπως προκύπτει από την πλέον πρόσφατη έρευνα κοινής γνώμης για την πυρηνική ενέργεια, που δημοσιεύθηκε από την Public Issue τον Απρίλιο του 2009, η συντριπτική πλειονότητα των Ελλήνων παραμένει αντίθετη στην χρήση της πυρηνικής ενέργειας στην Ελλάδα, σε ποσοστό 83%. Αντιθέτως, μόλις το 13% τάσσεται υπέρ μιας τέτοιας προοπτικής.
3. Το πλέον συνηθισμένο φαινόμενο, που τεχνηέντως δεν αναφέρεται από τις κυβερνήσεις και τους επενδυτές, είναι οι υπερβάσεις στο κόστος κατασκευής και λειτουργίας των πυρηνικών μονάδων. Σχεδόν 4 δις € υπολογίστηκε αρχικά το κόστος της μονάδας στο Belene της Βουλγαρίας, αλλά το ολικό κόστος αναμένεται πλέον να ξεπεράσει τα 7 δις €, χωρίς καν να έχει εξασφαλιστεί χρηματοδότηση και χωρίς ακόμα να έχουν ξεκινήσει τα έργα.
4. Με την επιστημονική έκθεση του WWF Ελλάς «Λύσεις για την κλιματική αλλαγή: όραμα βιωσιμότητας για την Ελλάδα του 2050», που δημοσιεύθηκε το Νοέμβριο του 2008, δίδεται μια τελεσίδικη απάντηση στο ερώτημα αν χρειάζεται ο λιθάνθρακας και η πυρηνική ενέργεια για την κάλυψη των ενεργειακών αναγκών της χώρας. Η Ελλάδα έχει τη δυνατότητα να καλύψει τις ενεργειακές της ανάγκες χωρίς να προσθέσει άλλα προβλήματα όπως ο λιθάνθρακας ή η κατασκευή επικίνδυνων πυρηνικών μονάδων, τα απόβλητα των οποίων δεν θα μπορέσει ποτέ να διαχειριστεί.
5. Όπως εύγλωττα παρουσιάζεται στην έκθεση του WWF Ελλάς «Πυρηνική ενέργεια: επικίνδυνη και ακριβή», η Ελλάδα δεν περικυκλώνεται (ακόμα) από πυρηνικές μονάδες, και οι υφιστάμενες μονάδες δεν δημιουργούν (ακόμα) έναν ασφυκτικό κλοιό γύρω από την Ελλάδα. Η κατασκευή νέας μονάδας στη Βουλγαρία δεν έχει ακόμα ξεκινήσει και έχει ήδη υπερβεί τον προϋπολογισμό, δημιουργούνται έριδες και νομικές διαμάχες μεταξύ κρατών (ΠΓΔΜ και Ρουμανία εναντίον Βουλγαρίας), εγείρονται ζητήματα πολιτικής (σύνδεση πυρηνικού προγράμματος Ιράν και Τουρκίας). Ειδικά δε όσον αφορά την ασφάλεια των πυρηνικών σχεδίων που εκτυλίσσονται στα Βαλκάνια, είναι μάλλον χαρακτηριστικές οι πρόσφατες δηλώσεις] του κ. Tomihiro Taniguchi, Γενικού Διευθυντή της Διεθνούς Επιτροπής Ατομικής Ενέργειας, που αναφέρει ότι αισθάνεται «ανήσυχος από την αισιοδοξία ορισμένων χωρών (για την κατασκευή πυρηνικών μονάδων) που διαθέτουν περιορισμένη τεχνογνωσία και υποδομές ασφαλείας, και οι οποίες πιστεύουν ότι το χρήμα μπορεί να αγοράσει τα πάντα. Η ασφάλεια δεν μπορεί να αγοραστεί, ούτε να ανατεθεί σε κάποιον τρίτο».
6. Περαιτέρω πηγές ως προς τα στοιχεία που παρουσιάζονται: 1) Ian Fairlie, David Sumner: the other report on Chernobyl, 2006, 2)Nuclear energy – safe and secure?, Nature Materials, vol. 7, September 2008