Η ραγδαία επιδείνωση του κλίματος
Του Νίκου Ορφανού
Πολύ πιο γρήγορα από τις μέχρι τώρα προβλέψεις, ανακοινώνονται απ’ τους ειδικούς τα χειρότερα σενάρια για τις κλιματικές αλλαγές στον πλανήτη μας με σημαντικές επιπτώσεις.
Η αλματώδης οικονομική ανάπτυξη των χωρών του κόσμου έχει αυξήσει παράλληλα και το επίπεδο των ρυπογόνων εκπομπών άνθρακα στην ατμόσφαιρα σε σημείο που οι επιστήμονες δεν περίμεναν για τουλάχιστο μια δεκαετία.
Σε έκθεση της Διακυβερνητικής Διάσκεψης για το κλίμα, που θα δημοσιευτεί το Νοέμβριο [2007], επιστήμονες αναφέρουν ότι «βρισκόμαστε ήδη μπροστά σε ένα μεγάλο κίνδυνο δραματικής μεταβολής του κλίματος».
Νέα και βελτιωμένα επιστημονικά δεδομένα έδειξαν ότι το επίπεδο του μονοξειδίου του άνθρακα και άλλων επιβλαβών εκπομπών του θερμοκηπίου, έφτασαν τα 455 μέρη ανά εκατομμύριο ήδη από τα μέσα του 2005, κατά πολύ αυξημένο σε σχέση με τους υπολογισμούς των επιστημόνων, και τονίζουν ότι ξεπέρασε το χειρότερο δυνατό σενάριο που διαπίστωσαν το 2001.
Οι κλιματικές αλλαγές δεν αφορούν μόνο τα κύματα καύσωνα και τις πλημμύρες, αλλά επηρεάζουν και την ανθρώπινη υγεία, προκαλώντας πολλές και σοβαρές παθήσεις. Η Κομισιόν, έστω και αργά, φαίνεται αποφασισμένη, μπροστά στο μεγάλο και υπαρκτό κίνδυνο, να υιοθετήσει κείμενο με προτάσεις για δράση σε κοινοτικό επίπεδο, όπως η ανάγκη αναθεώρησης του ισχύοντος νομοθετικού πλαισίου για την ανθρώπινη υγεία, ώστε να συμπεριλαμβάνονται και οι επιπτώσεις των κλιματικών αλλαγών. Ταυτόχρονα θα προτείνει την ενδυνάμωση των μεθόδων παρατήρησης του κλίματος και την οργάνωση εκστρατειών ενημέρωσης των πολιτών.
Κάνοντας σύντομη κριτική πάνω σ αυτά τα «θα» της Κομισιόν, είναι να απορεί και να αναρωτιέται κανείς: Έπρεπε λοιπόν να φτάσει η τραγική καταστροφή του πλανήτη μας κυριολεκτικά στο παρά 2 λεπτά, για να αφυπνιστεί και να πάρει κάποια μέτρα κι αυτά όχι άμεσα, ουσιαστικά και προπαντός αποτελεσματικά, όπως μας έχει συνηθίσει ως τώρα;
Κι αν παρθούν αποφάσεις θα εφαρμοσθούν ή θα, μείνουν μόνο στα χαρτιά, όπως έχει γίνει με τις τόσες άλλες παρόμοιες περιπτώσεις σε ευρωπαϊκά επίπεδα, αλλά και με τις παγκόσμιες συνόδους και διασκέψεις για το περιβάλλον;
Είναι πάντως γεγονός ότι οι λαοί νιώθουν βαθιά απογοήτευση αλλά και οργή για τους ισχυρούς του κόσμου, που ελέγχουν και διαφεντεύουν τα κέντρα αποφάσεων και για τα θέματα περιβάλλοντος, ζωής και θανάτου της ανθρωπότητας.
Ωστόσο τα δεδομένα για την κατάσταση του κλίματος στη χώρα μας και στην Ευρώπη γενικότερα, είναι πολύ δυσάρεστα, ενώ αναμένεται να επιδεινωθούν ραγδαία τις επόμενες δεκαετίες, μέσα στον 210 αιώνα. Η ποσότητα του διοξειδίου του άνθρακα στην ατμόσφαιρα προβλέπεται να διπλασιασθεί, με όσα αυτό θα συνεπάγεται για την ένταση των φαινόμενων του θερμοκηπίου. Συγκεκριμένα αναμένονται θερμότερες οι εποχές του χειμώνα και του καλοκαιριού, με μείωση των βροχών.
Οι μέγιστες θερμοκρασίες θα αυξηθούν κατά 0,5 έως 2,5 βαθμούς Κελσίου, σε όλες τις εποχές του χρόνου και ιδιαίτερα το καλοκαίρι και την άνοιξη, που θα επηρεάσουν κυρίως τις βόρειες περιοχές της χώρας μας. Πρόκειται για τις μεγαλύτερες αυξήσεις της θερμοκρασίας αυτής, αν σκεφθεί κανείς ότι σε διάστημα 150 ετών η αύξηση της θερμοκρασίας στην επιφάνεια της γης ήταν 0,5 βαθμούς Κελσίου.
Σε ό, τι αφορά τις ελάχιστες θερμοκρασίες στη χώρα μας, αναμένεται πτώση 0,3-0,5 βαθμοί κατά την διάρκεια του χειμώνα, ενώ σε όλες τις άλλες περιοχές και εποχές εκτιμάται άνοδος 0,5-1 βαθμούς. Μείωση αναμένεται και στις βροχοπτώσεις κατά 5% -12% κυρίως στα νότια και νοτιοανατολικά. Έτσι το πρόβλημα της λειψυδρίας θα γίνει πιο έντονο. Η εξέλιξη των φαινόμενων αυτών φυσικά θα εκδηλωθεί σταδιακά και με αυξανόμενο ρυθμό, αν δεν ληφθούν πρωτόγνωρα και δραστικά μέτρα παγκοσμίως.
Το κορυφαίο παγκόσμιο πρόβλημα της καταστροφής του περιβάλλοντος με τις επιπτώσεις του, δεν επιδέχεται καμιάς αναβολής για την λύση του.
Γιατί, κι αν ακόμα ληφθούν σήμερα ριζικά και πρωτόγνωρα μέτρα για τη σωτηρία του, θα απαιτηθούν αρκετές δεκαετίες εφαρμογής τους, για να επανέλθει η ισορροπία του και να γίνει ευεργετικό για τον άνθρωπο. Όμως οι σημερινές οικονομικές και κοινωνικές συνθήκες των χωρών του πλανήτη δεν ευνοούν τη λήψη αυτών των μέτρων. Έτσι η αυτοκαταστροφή μας φαίνεται αναπόφευκτη. Οι ευθύνες καταλογίζονται όχι μόνο στις ηγεσίες των χωρών, αλλά και σε κάθε πολίτη χωριστά που, με τον τρόπο της καθημερινής ζωής του, απ’ τον οποίο δεν μπορεί να απαγκιστρωθεί, συμβάλλει στην επιδείνωση του προβλήματος που αναφερόμαστε.
-------------------------------------------------------------
(Πηγή: εφημ. Βίγλα, Οκτώβριος-Νοέμβριος 2007)