Welcome to eyploia.aigaio-net.gr!

     On Line Πλοία
Για να δείτε τα πλοία
On line στο Αιγαίο
πατήστε εδώ.

     Ανακοίνωση
 ΥΠΟΓΡΑΨΤΕ
Για να σωθεί η Σαντορίνη
και το Αιγαίο από
την τοξική βόμβα βυθού
Sea Diamond

 SIGN the PETITION
and help protect Santorini
and the Aegean Sea
from toxic dangers
 


     Κατηγορίες
?γρια Ζωή
Αεροδρόμια Λιμάνια
Αιολικά Πάρκα
Αλιεία
Ανανεώσιμες Π. Ε.
Απόβλητα
Απορ/τα-Ανακύκλωση
Απόψεις-Ιδέες
Βιοτοποι/βιοπ/λότητα
?γρια Ανάπτυξη
Βιώσιμη Ανάπτυξη
Δάση
Διάνοιξεις Δρόμων
Διατροφή
Διάφορα
Δίκτυο
Εκδηλώσεις-Ενημέρωση
Ενέργεια
Έρωτας και Αιγαίο
Θάλασσα-Ακτές
Κεραίες
Κλίμα
Κοινωνία Πολιτών
Κτηνοτροφία
Κυνήγι
Μ.Μ.Ε.
Νερό
Οικολογική Γεωργία
Παραδοσιακοί Οικισμοί
Περιβάλλον
Πολιτισμός
Ρύπανση
Συγκοινωνία
Τουρισμός
Φίλοι των ζώων
Φυσικοί Πόροι
Χωροταξία

     Νησιά


     Επιλογές
·Θέματα
·Αρχείο ?ρθρων

·1ο Τεύχος
·2ο Τεύχος
·3ο Τεύχος
·4ο Τεύχος
·5ο Τεύχος
·6ο Τεύχος
·7ο Τεύχος
·8ο Τεύχος
·9ο Τεύχος
·10ο Τεύχος
·11ο Τεύχος
·12ο Τεύχος
·13ο Τεύχος
·14ο Τεύχος
·15ο Τεύχος
·16ο Τεύχος
·17ο Τεύχος
·18ο Τεύχος
·19ο Τεύχος
·20ο Τεύχος
·21ο Τεύχος
·22ο Τεύχος

     Who's Online
Υπάρχουν επί του παρόντος 10 Επισκέπτης(ες) και 0 Μέλος(η) που είναι συνδεδεμένος(οι)

Είσαστε ανώνυμος χρήστης. Μπορείτε να εγγραφείτε πατώντας εδώ

     Search



     Έπαθλο

Το περιοδικό της Πελοποννήσου


 Πολιτισμός: Το ταξίδι στην άκρη της νύχτας

?λλη ΕλλάδαΗ γοητεία του αρνητικού ήρωα
Ο Λουί Φερντινάν Σελίν, το αριστουργηματικό μυθιστόρημά του «Το ταξίδι στην άκρη της νύχτας» και η σχέση των ευρωπαίων συγγραφέων με τον ρατσισμό και την «καθαρότητα»
Του Αναστάση Βιστωνίτη

Μπορεί κανείς να γράψει σήμερα για τον Πάουντ χωρίς να λάβει υπόψη τις απερίγραπτου μίσους εκπομπές του υπέρ του Αξονα από τον ραδιοφωνικό σταθμό της Ρώμης κατά τη διάρκεια του Β' Παγκοσμίου Πολέμου; Ή για τον Κνουτ Χάμσουν αφήνοντας στην άκρη τις δηλώσεις του ότι ο Χίτλερ «ήταν πολεμιστής, ένας πολεμιστής του ανθρώπινου γένους και προφήτης της δικαιοσύνης για όλα τα έθνη»; Και πώς μπορεί να αναφερθεί στον μεγάλο επίσης συγγραφέα της Γαλλίας, τον Λουί Φερντινάν Σελίν, αγνοώντας τις άθλιες αντισημιτικές μπαγκατέλες του και τον δωσιλογισμό του;

Η Ευρώπη των δικτατόρων

Αμέτρητες ερμηνείες έχουν προκριθεί προκειμένου να εξηγήσουν τη συμπάθεια ή κάποτε και τη φανατική υποστήριξη επιφανών συγγραφέων και διανοουμένων προς τις τρεις μορφές του ευρωπαϊκού φασισμού: τον ιταλικό, τον γερμανικό και τον γαλλικό, όπως αυτός ο τελευταίος εκφράστηκε από την Action Francaise του Σαρλ Μοράς. Το φαινόμενο σημάδεψε την ευρωπαϊκή κουλτούρα τόσο βαθιά που ακόμη και σήμερα, εξήντα χρόνια μετά την πολιτική και στρατιωτική ήττα του φασισμού, υπάρχουν πτυχές του που δεν έχουν ερευνηθεί.

Δεν ήταν λίγοι ωστόσο οι συγγραφείς και οι διανοούμενοι οι οποίοι μίλησαν για τις πολιτικές συνέπειες που προέκυπταν εξαιτίας της αμέριστης υποστήριξης του φασισμού από πνευματικές φυσιογνωμίες όπως οι παραπάνω. Ισως η πειστικότερη εξήγηση να έχει δοθεί από τον Τζορτζ Οργουελ, ο οποίος τόνιζε ότι την περίοδο του Μεσοπολέμου όλη η Ευρώπη βρισκόταν στα χέρια δικτατόρων εναντίον των οποίων η μόνη χώρα που είχε στυλώσει τα πόδια ήταν η Αγγλία.

Ο Πάουντ δικάστηκε για εσχάτη προδοσία μετά τον πόλεμο και διέφυγε την εκτέλεση, αφού οι φίλοι του φρόντισαν να πεισθεί το δικαστήριο ότι δεν ήταν στα καλά του όταν κραύγαζε από τον ραδιοσταθμό της Ρώμης «τα κανόνια σας (σ.σ. των Συμμάχων) δεν είναι της δημοκρατίας αλλά της εβραιοκρατίας». Ο ποιητής πέρασε έγκλειστος για 13 χρόνια στο ψυχιατρείο της Αγίας Ελισάβετ. Ο Χάμσουν, ο μεγαλύτερος σκανδιναβός πεζογράφος του 20ού αιώνα, παρέμεινε αμετανόητος ως το τέλος της ζωής του και πέθανε δυσφημισμένος. Ο Σελίν καταδικάστηκε στη Γαλλία ερήμην ως δωσίλογος (είχε καταφύγει μετά την κατάρρευση του Καθεστώτος του Βισύ πρώτα στη Γερμανία και κατόπιν στη Δανία, όπου και φυλακίστηκε), για να επιστρέψει περίπου δύο χρόνια αργότερα μετά την αμνηστία που δόθηκε στους αναπήρους πολέμου. Από τότε δεν έγραψε ούτε ένα βιβλίο της προκοπής και ως το 1961 που πέθανε έζησε μέσα στην αφάνεια και με το στίγμα του προδότη.

Πώς μπορεί να πιστέψει κανείς ότι ο άνθρωπος που έγραψε το Ταξίδι στην άκρη της νύχτας, το σημαντικότερο γαλλικό μυθιστόρημα μετά το Αναζητώντας τον χαμένο χρόνο του Προυστ, υποστήριζε ότι μια γαλλογερμανική συμμαχία ήταν η μόνη απάντηση εναντίον της διεθνούς εβραιομασονικής συνωμοσίας τα κέντρα της οποίας βρίσκονταν στο Λονδίνο, στην Ουάσιγκτον και στη Μόσχα; Το βιβλίο εκδόθηκε το 1932 και μόνο ύμνους απέσπασε διεθνώς. «Ο Σελίν μπήκε στη λογοτεχνία όπως οι άλλοι μπαίνουν στο ίδιο τους το σπίτι» έγραψε χαρακτηριστικά ο Τρότσκι στο «Atlantic Monthly».

«Διαμαρτυρία εναντίον της ζωής»

Σήμερα, αν έχει κανείς την υπομονή να προχωρήσει σε συγκρίσεις, θα διαπιστώσει λ.χ. ότι η Ναυτία του Σαρτρ βγαίνει κατευθείαν από τον Σελίν, ότι πολλοί ήρωες του Μπέκετ σε αυτόν θα μπορούσαν να παραπέμπουν, ότι το Σφαγείο Νο 5 του Βόνεγκατ είναι μεταπολεμικός Σελίν, όπως και τα περισσότερα από τα διηγήματα του Μπουκόφσκι, ότι ο Γουίλιαμ Μπάροουζ είναι απλώς επίγονός του, ότι ο Τροπικός του καρκίνου του Χένρι Μίλερ δεν είναι παρά ένα εκτενές εκρηκτικό σχόλιο, θα λέγαμε, στο Ταξίδι στην άκρη της νύχτας, ένα έργο τόσο επιβλητικό, τόσο σύνθετο και ταυτοχρόνως λαϊκό που διαβάζοντάς το ξεχνάς τις πολιτικές αμαρτίες του συγγραφέα. Πρώτος ο Σελίν μίλησε για την αποσπασματικότητα, τη φρίκη και τη σχιζοφρένεια της σύγχρονης ζωής, πολύ πριν από τους μπιτ (τον Μπάροουζ, τον Γκίνσμπεργκ και τον Κέρουακ). Οι παρανοϊκοί γιατροί του Μπάροουζ είναι πρώτα εξαδέλφια του γιατρού -πρωταγωνιστή στο Ταξίδι στην άκρη της νύχτας. Ο Σελίν κατόρθωσε να γράψει ένα ανεπανάληπτο αρνητικό έπος της κραυγής ως διαμαρτυρία όχι μόνο για τον τρόμο της σύγχρονης ζωής αλλά, όπως έγραψε ο Οργουελ, «ως διαμαρτυρία εναντίον της ίδιας της ζωής».

Το Ταξίδι στην άκρη της νύχτας ο Σελίν το έγραψε πριν από τις αντισημιτικές μπαγκατέλες του. Γι' αυτό και θα είχε κάθε λόγο να υποστηρίξει κανείς ότι ο αντισημιτισμός του σηματοδότησε και την καλλιτεχνική παρακμή του. Η οργή που αποπνέει το αριστούργημά του μεταβλήθηκε μέσα σε ελάχιστα χρόνια σε παραληρήματα εμπλουτισμένα με δήθεν θυμοσοφικά, έξυπνα και βιτριολικά σχόλια ενός φανατικού ο οποίος πίστεψε ότι θα διατηρούσε τη νεανική του φλόγα ανεμίζοντας τη σημαία του μίσους.

Το Ταξίδι μεταφράζεται για δεύτερη φορά στα ελληνικά - και αυτή τη φορά μόνο έπαινοι θα έπρεπε να δοθούν στη νέα του μεταφράστρια Σεσίλ Ιγγλέση-Μαργέλου. Οχι μόνο γιατί η πρώτη μετάφραση ήταν πολύ κάτω του μετρίου αλλά και επειδή η Μαργέλου κατάφερε να αποδώσει τη δύσκολη, γεμάτη εκρήξεις, ιδιωματισμούς και χάσματα γλώσσα του Σελίν σε ένα ιδίωμα που, ενώ είναι απολύτως συμβατό με τη σύγχρονη καθομιλουμένη γλώσσα των πόλεων, διατηρεί μεγάλο μέρος των αποχρώσεων και της ιδιοτυπίας του συγγραφέα.

-----------------------------------------------------------------------------------------
Μυθιστόρημα «Σκανδαλωδώς αταξινόμητο»
Η Σεσίλ Ιγγλέση-Μαργέλλου, μεταφράστρια του Σελίν, εξηγεί πώς αντιμετώπισε το κείμενο αλλά και τον μύθο του συγγραφέα

- Θέλατε να μεταφράσετε αυτό το βιβλίο;

«Αν ήθελα; Δεν θα μπορούσα να μη θέλω! Διότι δεν υπάρχει εραστής της λογοτεχνίας που να μη θεωρεί τον Λουί Φερντινάν Σελίν πελώριο συγγραφέα και το Ταξίδι στην άκρη της νύχτας το βιβλίο που στο έβγα του Α' Παγκοσμίου Πολέμου εκθεμελίωσε τον τρόπο μας να βλέπουμε τη μυθοπλασία, τη γλώσσα, τις καθιερωμένες αξίες, τον άνθρωπο, τον εαυτό. Οποιον κανόνα των μεγαλύτερων μυθιστορημάτων του 20ού αιώνα και αν καταρτίσει κανείς, το Ταξίδι ανήκει αδιαφιλονίκητα στα πέντε πρώτα. Ηταν λοιπόν για μένα μεταφραστικό όνειρο ζωής».

- Πόσο χρόνο αφιερώσατε;

«Τα όνειρα ζωής υλοποιούνται αργά και κοπιωδώς. Χάρη στην κατανόηση της Εστίας, αλλά και στο γεγονός ότι έχω τη σπάνια πολυτέλεια να μη βιοπορίζομαι από τη μετάφραση, διέθετα τον πολύτιμο χρόνο, τον οποίο στερούνται άλλοι άξιοι μεταφραστές, ώστε να αφιερώσω στο Ταξίδι περίπου δύο χρόνια δουλειάς».

- Ποια είναι η πρόκληση στη μετάφραση αυτού του κειμένου;

«Πολλαπλή η πρόκληση: το αριστούργημα του Σελίν σωρεύει τις απαιτήσεις του κλασικού (και μάλιστα μυθικού) έργου, αλλά και τις δυστροπίες του δύστοπου, του σκανδαλώδους και σκανδαλωδώς αταξινόμητου. Μολονότι μεταφράστηκε και μεταφράζεται σε πλήθος γλώσσες, το Ταξίδι αντιστέκεται πεισματικά στη μεταφύτευσή του σε άλλο πολιτισμικό και γλωσσικό έδαφος.

Το πρώτο πρόβλημα ήταν αναμφισβήτητα η χρονική απόσταση, μια και έχουν παρέλθει από τη δημοσίευση του Ταξιδιού το 1932 εβδομήντα πέντε ολόκληρα χρόνια. Η Ελλάδα, που εισάγει την ξένη λογοτεχνία με τρόπο δυσεξήγητα άναρχο, γνώρισε παραδόξως τον Σαρτρ και τον Μπέκετ, τον Ζενέ, τον Κενώ, τον Χένρι Μίλερ, τους αμερικανούς μπιτ, τον Μπουκόφσκι πολύ προτού γνωρίσει τον Σελίν, ο οποίος τόσο βαθιά τους επηρέασε! Αυτή η καθυστέρηση, που οφείλεται πρωτίστως στην απίστευτη ιδιομορφία της σελινικής γλώσσας - ένα εκθαμβωτικό παλίμψηστο καθομιλουμένης και λόγιας γαλλικής, αρχαϊσμών και νεολογισμών, τεχνικής και ιατρικής ιδιολέκτου, όπου δεσπόζει μολαταύτα η βίαιη και βίαια άμεση παρισινή αργκό -, δυσχεραίνει αφάνταστα το μεταφραστικό έργο. Ενα από τα κυρίαρχα διλήμματά μου ήταν λοιπόν πώς να αποδώσω σε σύγχρονα προφορικά ελληνικά τη σελινική αργκό, αποφεύγοντας τις στομωμένες γραφικότητες, για να διατηρηθεί ει δυνατόν κάτι από την αιχμηρότητά της, αλλά και τον σκόπελο του ακραίου εκσυγχρονισμού. Η γλωσσοπλαστική δεινότητα του Σελίν, οι παρηχήσεις, οι απειράριθμες αμφισημίες του ήταν επιπρόσθετες δυσκολίες. Η μέγιστη όμως πρόκληση ήταν η απόδοση του απαράμιλλου σελινικού ρυθμού - αυτής της ασθμαίνουσας "μουσικούλας" του - στην πολυσύλλαβη και περιφραστική νεοελληνική».

- Σας επηρέασε καθόλου το «ηθικό κλίμα» μέσα στο οποίο είναι τοποθετημένος ο Σελίν;

«Με προβλημάτισε βαθύτατα, διότι ο αμετανόητος ρατσισμός του Σελίν θέτει τεράστια προβλήματα ηθικής τάξεως. Με προβλημάτισε, πόσο μάλλον που αυτή η αργοπορημένη πολιτογράφηση στην Ελλάδα ενός δεδηλωμένου αντισημίτη γίνεται σε μια εποχή ανησυχητικής έξαρσης των απανταχού φονταμενταλισμών. Ωστόσο οι ρατσιστικές εμμονές του Σελίν απουσιάζουν από το μυθιστορηματικό του έργο, μια και το μυθιστόρημα, φύσει διαλογικό, αποβάλλει ως ξένο σώμα τον μονομανιακό μονολογισμό. Καθώς λέει ο Κούντερα, "το μυθιστόρημα είναι ασύμβατο με το σύμπαν του ολοκληρωτισμού". Μένει η ποίηση, η μεγάλη ποίηση, δηλαδή η εξύψωση της μορφής σε οικουμενικό νόημα. Και η ποίηση του Σελίν, όπως κάθε μεγάλου δημιουργού, είναι αυτό που διασχίζει τις χώρες και τους καιρούς, είναι αυτό που, σε πείσμα μιας εσφαλμένης αντίληψης, δεν "χάνεται", αλλά επιβιώνει μολαταύτα στη μετάφραση».

Ν.Μ.

Το ΒΗΜΑ, 2/12/2007




 
     Συσχετιζόμενοι Σύνδεσμοι
· Περισσότερα για ?λλη Ελλάδα
· Νέα administrator


Πιο δημοφιλής είδηση για ?λλη Ελλάδα:
Οι βρώμικες παραλίες της Αττικής


     Article Rating
Average Score: 0
Αριθμός Ψήφων: 0

Please take a second and vote for this article:

Excellent
Very Good
Good
Regular
Bad


     Επιλογές

 Εκτύπωση αρχικής σελίδας Εκτύπωση αρχικής σελίδας


"Το ταξίδι στην άκρη της νύχτας" | Κωδικός Εισόδου / Δημιουργία Λογαριασμού | 0 Παρατηρήσεις
Οι παρατηρήσεις είναι ιδιοκτησία του αποστολέα. Δεν ευθυνόμαστε για το περιεχόμενο τους.

Δεν επιτρέπεται η αποστολή σχολίων για τους Ανώνυμους Χρήστες. Παρακαλώ γραφτείτε πρώτα στην υπηρεσία.




PHP-Nuke Copyright © 2004 by Francisco Burzi. This is free software, and you may redistribute it under the GPL. PHP-Nuke comes with absolutely no warranty, for details, see the license.
Παραγωγή Σελίδας: 0.04 Δευτερόλεπτα