Η δικηγόρος κ. Σοφία Χερουβείμ έδωσε την παρακάτω συνέντευξη στην εφημερίδα ¨Ναξία" το Σάββατο 24-3-2007
1. «Ψέμα» με στόχο την εξαπάτηση του κόσμου για το μέγεθος της επέκτασης χαρακτήρισαν ο αντιδήμαρχος Νάξου κ. Γιάννης Πομόνης και πολλοί εκπρόσωποι σωματείων και δημότες τις προσομοιώσεις που συνοδεύουν τη γνωμάτευση της επιστημονικής ομάδας του Καθηγητή Κωστή Χατζημιχάλη. Τι απαντάτε;
- Πριν απαντήσω ο,τιδήποτε, πρέπει να ξεκαθαρίσω ότι μιλάω για τον εαυτό μου και όσους από τους αιτούντες έχω άμεση επαφή. Καθώς η δουλειά μου στο ΣτΕ σαν πληρεξούσια των αιτούντων σχεδόν τελείωσε, δεν θεωρώ ότι εκφράζω και την γενικότερη άποψή τους. Πιθανόν κάποιοι αιτούντες να σκέπτονται διαφορετικά. Λοιπόν, απαντώ: Ουδέποτε είπαμε οποιοδήποτε ψέμα. Το μέγεθος της επέκτασης είναι συγκεκριμένο και προβλέπεται σε τετραγωνικά μέτρα από την Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων που εμείς προσβάλλαμε. Για την ακρίβεια, σύμφωνα με την Μελέτη και την Κοινή Υπουργική Απόφαση που την ενέκρινε, θα προστεθούν 11.870 τ.μ. στο ήδη υπάρχον λιμάνι με αποτέλεσμα το συνολικό εμβαδόν να είναι 18.970 τ.μ. Αυτά τα γράφει στην σελίδα 5-31 της Μελέτης όπως, επαναλαμβάνω, έχει εγκριθεί και αποτυπώνονται στο σχεδιάγραμμα που τέθηκε στην διάθεσή μας από την Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου. Η επεξεργασία των σχεδίων έγινε με απόλυτα επιστημονικό τρόπο και οι προσομοιώσεις παρουσιάζουν εικόνα σε προοπτική και όχι κάτοψη. Προοπτική με πολύ απλά λόγια σημαίνει ότι βλέπω μεγαλύτερο το αντικείμενο που βρίσκεται πλησιέστερα στην οπτική μου γωνία. Όποιος νομίζει ότι είπαμε ψέματα, μπορεί να απευθυνθεί σε έναν ή δέκα επωνύμους επιστήμονες, απ’ αυτούς που βάζουν την υπογραφή τους κάτω από το πόνημά τους, όχι απ’ αυτούς που δημοσιεύουν ανώνυμα και ανυπόγραφα κείμενα ή προσομοιώσεις όπως στο προηγούμενο φύλλο σας, και, αφού του δώσει το σχέδιο και οποιεσδήποτε καρτ ποστάλ του εμπορίου, να του ζητήσει να κάνει προσομοίωση. Θα δούμε τότε τι θα προκύψει. Πρέπει επίσης να προσθέσω ότι μας εγκαλούν ότι δήθεν ψευδόμαστε και στηρίζονται στις φωτογραφίες. Να μην στεκόμαστε μόνο στις προσομοιώσεις, που είναι απλώς μια απεικόνιση. Να εμβαθύνουμε στο ΚΕΙΜΕΝΟ της γνωμοδότησης, που αναφέρεται σε όλα τα ζητήματα σχετικά με το Κυκλοφοριακό πρόβλημα αλλά και τις συνέπειες στην ακτογραμμή. Τι έχει να πεί γι’ αυτό η Επιτροπή Αγώνα;
2. Πάντως, ο Δήμαρχος Νάξου δήλωσε στη Ναξία, ότι ο Δήμος εξετάζει ακόμη και την περίπτωση να «προσφύγει» για την εξαπάτηση όχι μόνο της κοινής γνώμης, αλλά και του Δικαστηρίου από τις προσομοιώσεις αυτές.
- Η επεξεργασία των σχεδίων, επαναλαμβάνω, έγινε με απόλυτα επιστημονικό τρόπο. Κάθε ενδιαφερόμενος που πιστεύει ότι εξαπατήθηκε μπορεί να απευθυνθεί σε οποιοδήποτε αρμόδιο Δικαστήριο. (Το ίδιο μπορεί να κάνει βέβαια και οποιοσδήποτε κατηγορείται ή συκοφαντείται ή θίγεται η προσωπική ή επαγγελματική του υπόληψη άδικα). Όσο για το αν η πλευρά μας παραπλάνησε το ΣτΕ, αναφέρομαι στο προηγούμενο τεύχος σας, στην συνέντευξη του Καθηγητή κ. Παπαδημητρίου, δικηγόρου του Δήμου, ο οποίος είπε ότι το Δικαστήριο δεν έλαβε τις προσομοιώσεις υπ’ όψιν του, αλλά τους φακέλους και αν θυμάμαι καλά ρώτησε «μπορεί ο καθένας να σταματήσει να λέει ό,τι θέλει;». Για να κλείσουμε με το θέμα των προσομοιώσεων, θα συμφωνήσω με τον κ. Παπαδημητρίου ότι το ΣτΕ λαμβάνει υπ’ όψιν του και δικάζει με βάση τα έγγραφα που του προσκομίζει η ίδια η Διοίκηση, δηλαδή τα σχεδιαγράμματα που συνοδεύουν τις προσβαλλόμενες πράξεις, την ενδοϋπηρεσιακή αλληλογραφία, τις επί μέρους εγκρίσεις των διαφόρων Υπηρεσιών. Αλίμονο αν στηριζόταν για τις αποφάσεις του σε έγγραφα ή φωτογραφικό υλικό που προσκομίζει ο κάθε απλός διάδικος. Τέλος, μετά από όλα αυτά κάθε σκεπτόμενος πολίτης μπορεί να καταλάβει ότι το σλόγκαν «η προσφυγή στο ΣτΕ στηρίζεται σε ένα ψέμα» είναι άτοπο, χρησιμεύει μόνο για να εξοργίζει τον κόσμο και αναρωτιέμαι σε τι εξυπηρετεί αυτό….
3. Γιατί όμως, οι προσομοιώσεις δεν έγιναν πάνω στο σχέδιο της αναθεωρημένης οριστικής μελέτης, όταν μάλιστα η αίτηση ακύρωσης υποβλήθηκε μετά τη δημοπράτηση του έργου που έγινε βάσει αυτής;
- Διότι ουδέποτε λάβαμε γνώση για το δεύτερο σχεδιάγραμμα, ούτε μας χορηγήθηκε από κανένα όταν ζητήσαμε όλα τα στοιχεία του Έργου. Αν το γνωρίζαμε, θα το θέταμε. Νομίζω ότι αν το γνώριζαν και απ’ το Δήμο, το ίδιο θα έκαναν…. Οι αντίδικοί μας (Δήμος, Υπουργεία, Εργολάβος) υπερασπίστηκαν αυτό ακριβώς το σχεδιάγραμμα και την Μ.Π.Ε.
4. Δηλαδή εκδικάστηκε η προηγούμενη μελέτη και όχι η αναθεωρημένη και οριστική;
- Δεν υπήρξε «οριστική» μελέτη. Αυτό που άλλαξε ήταν κάποιες λεπτομέρειες στην τεχνική εφαρμογή. Πρέπει να γνωρίζετε ότι μετά την Έγκριση Περιβαλλοντικών Όρων και την έκδοση της πράξης που προσβάλλαμε (για την Μ.Π.Ε.), κατά το στάδιο της Τεχνικής Εφαρμογής, οι Τεχνικές Υπηρεσίες έχουν τη δυνατότητα να προβούν σε μικρής εκτάσεως τροποποιήσεις. Όμως, αυτές πρέπει να είναι μόνο μικρής εκτάσεως, διαφορετικά θα πρέπει να αναθεωρηθεί ολόκληρη η Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων. Στην περίπτωση του Λιμανιού, μειώθηκε ελάχιστα το εμβαδόν, με την αφαίρεση του τμήματος από Βορρά προς Νότο (100 Χ 10 μέτρα = 1.000 τ.μ.), με την προσθήκη άλλων 5 μέτρων σε πλάτος (100 σε μήκος, δηλ. 500 τ.μ.) στο λαιμό, η γνωστή ιστορία της Μυρτιδιώτισσας, όπου παρά τις υποσχέσεις για 10 μέτρα, αυτά τελικά είναι 15. Τίποτε άλλο! Τίποτε δεν άλλαξε στη Νότια προβλήτα! Η διαφορά είναι 500 τετραγωνικά μέτρα! (δηλαδή, από 18.970 τ.μ., το λιμάνι θα είναι 18.470 τ.μ.! Εφόσον μάλιστα είναι διαφορά προς τα κάτω, είναι λογικό ότι δεν έγινε αναθεώρηση. Πάντως, πρέπει να πω ότι ούτε ο Δήμος, ούτε τα Υπουργεία, ούτε ο Εργολάβος σε όλη την διάρκεια της αντιδικίας και μέχρι την εκδίκαση δεν δήλωσαν στο Δικαστήριο ή στο Λαό της Νάξου ότι εμείς λέμε ψέματα…. Για να απαντήσω λοιπόν και στην προηγούμενη ερώτησή σας, δεν είχαμε το δεύτερο σχεδιάγραμμα γιατί κανείς αρμόδιος δεν μας χορήγησε αντίγραφο, παρόλο που και με πρωτοκολλημένη αίτησή μας στις 10 Ιανουαρίου 2007 στο Δήμο, της οποίας την ύπαρξη υπενθυμίσαμε στον κ. Δήμαρχο, είχαμε ζητήσει εκ νέου τέτοιες πληροφορίες. Σας ρωτώ λοιπόν, εγώ, ποια είναι η διαφορά και κυρίως, ποιος λέει ψέματα;
5. Όταν ο δήμαρχος Νάξου σας κάλεσε σε διάλογο σε μια προσπάθεια επανεξέτασης των ζητημάτων που θέτετε…
- Κατά την συνάντηση με τον Δήμαρχο στο γραφείο του, τον ρωτήσαμε αν υπήρχε τρόπος να «συμμαζευτεί» το έργο αυτό και μας απάντησε ότι αυτή τη χρονική στιγμή δεν υπάρχει τρόπος.
6. …Δεν προέκυψε τελικώς από τη συνάντηση κάτι καινούργιο όσον αφορά τη στάση σας.
- Το γιατί δεν άλλαξε η στάση μας, δηλαδή ουσιαστικά γιατί δεν παραιτηθήκαμε από την αίτηση ακυρώσεως και επιμείναμε στο αίτημά μας, έχουμε απαντήσει μαζί με την συνάδελφο κ. Φουτάκογλου πολύ αναλυτικά σε προηγούμενο φύλλο σας. Αφήνω που όταν έγινε ο διάλογος ούτε ο Δήμαρχος ούτε εμείς γνωρίζαμε για την «διαφορά» των 500 τ.μ.
7. Το ίδιο συνέβη και κατά τη συζήτηση στο ΣτΕ όταν ο Καθηγητής Γιώργος Παπαδημητρίου που χειρίστηκε την υπόθεση για το Δήμο Νάξου, πρότεινε να γίνουν οι δυο κυματοθραύστες, καθώς και εργασίες που θα κάνουν ασφαλές το λιμάνι, που είναι γνωστό ότι έχει σοβαρά προβλήματα.
- Για τις εργασίες που πρέπει να γίνουν στην βόρεια προβλήτα, σας ενημερώνω ότι με το έγγραφο του Υ.ΠΕ.ΧΩ.Δ.Ε. με ημερομηνία Μάιος 2005, που αφορά στην Β’ φάση της αποκατάστασης ζημιών στο Λιμένα Νάξου (μετά την θεομηνία) και την τεχνική περιγραφή, κεφάλαιο 4, σελίδες 11-12-13 του εγγράφου, εντοπίζονται οι ζημιές και οι «σπηλαιώσεις». Από την σελίδα 13 έως 18 αποφασίζονται οι επεμβάσεις ασφαλείας που έπρεπε να γίνουν στην κύρια προβλήτα, στο νησάκι της Μυρτιδιώτισσας, οι εκβαθύνσεις και εκσκαφές της λιμενολεκάνης, ακόμα και ο προϋπολογισμός του συνολικού έργου (που δυστυχώς, περιελάμβανε και την επίχωση των παραλιών μπροστά στο Δημαρχείο) συνολικά ένα εκατομμύριο εκατό χιλιάδες ευρώ. Σας ερωτώ τώρα εγώ: Γιατί δεν έγιναν αυτές οι επισκευές;;; Στο σημείο αυτό παίρνω την ευκαιρία να διευκρινίσω ότι ο ανάδοχος των επισκευών στη Β’ βάση ήταν η εταιρεία Προμηθέας, όχι η Εγνατία, όπως εκ παραδρομής αναφέραμε σε προηγούμενο δημοσίευμά σας. Είναι δυνατόν η Διοίκηση να κατηγορεί εμάς τους αιτούντες για την ακύρωση ενός άλλου έργου κι ότι ευθυνόμαστε για τα μελλοντικά ατυχήματα ή τις επιπτώσεις στον τουρισμό εξ αιτίας των ρωγμών και των ζημιών της προβλήτας;;;
8. Έστω κι αν τα περισσότερα σημεία για τα οποία προχωρήσατε σε αίτηση ακύρωσης του έργου και αφορούν στους περιβαλλοντικούς όρους, έγιναν δεκτά από τους εισηγητές του ΣτΕ, τι απαντάτε στη μεγάλη πλειοψηφία του κόσμου που επιθυμεί να γίνει το έργο και σας καλεί ακόμη και τώρα να αποσύρετε την αίτηση ακύρωσής του;
- Στο ζήτημα του τι επιθυμεί ο κόσμος θα μου επιτρέψετε να αμφιβάλλω. Πρόκειται για μερικούς επιχειρηματίες εκ των οποίων πιστεύω ότι μετριούνται στα δάχτυλα όσοι τυχόν διάβασαν τη μελέτη. Κάποιοι έχουν πειστεί ότι αυτό είναι που χρειάζεται το νησί. Ακούμε μεγάλο έργο και αμέσως ενθουσιαζόμαστε… Και κάποιοι άλλοι που δεν έχουν πρόβλημα αν γίνει η Χώρα το επίνειο της Αγίας ?ννας. Ο κόσμος όμως, αγνοεί, καθώς οι ταγοί του το αποκρύπτουν, ότι οι περιβαλλοντικοί όροι παραμένουν ίδιοι, ότι τα αρχαία επίσης προσβάλλονται, ότι το κυκλοφοριακό πρόβλημα δεν πρόκειται να επιλυθεί. Με μείωση κατά μισό στρέμμα του εμβαδού της κατασκευής, και μάλιστα με τη Νότια προβλήτα ακέραιη και το «λαιμό» προς τη Μυρτιδιώτισσα πιο πλατύ από τα υπεσχημένα, δεν πρόκειται τίποτε να αλλάξει, όχι προς το καλύτερο πάντως. Αν πρέπει να δώσουμε οπωσδήποτε μια απάντηση στον κόσμο αυτή είναι να αναζητήσει πληρέστερη ενημέρωση, και όχι να καταπίνει αμάσητα όσα η άλλη πλευρά, δηλαδή ο Δήμος ή οι «Φορείς» λένε στις συνεδριάσεις ή και στις δημοσιεύσεις τους, αφίσες, κλπ.
9. Αν πάρουμε υπόψη μας, τη θέση που έχουν λάβει οι εκπρόσωποι φορέων και συλλόγων, οπωσδήποτε εκφράζουν μια μεγάλη πλειοψηφία.
- Δεν ξέρω. Έκαναν οι σύλλογοι γενικές συνελεύσεις; Ακούστηκε σ’ αυτές η αντίθετη άποψη; Οι εκπρόσωποί τους μπορεί να είναι αιρετοί, όμως, γνωρίζετε ότι ανάμεσα στους αιτούντες (τουλάχιστον) υπάρχουν και μέλη των μεγάλων συλλόγων του νησιού. Σημειώνω επίσης ότι ο κόσμος που επιθυμεί να γίνει το λιμάνι ή παίρνει ενεργητικά θέση υπέρ αυτού, δεν είναι το «99%» του λαού της Νάξου. Ξέρετε πόσοι μου έχουν απευθυνθεί λέγοντας ότι είναι ή υπέρ μας ή απλώς ουδέτεροι;
10. Πριν λίγες μέρες κυκλοφόρησαν τα ονόματα των αιτούντων, αν και είχαν δημοσιευτεί όταν έγινε η αίτηση. Υπήρξαν κάποιες συνέπειες;
- Πράγματι τα ονόματα κυκλοφόρησαν, ει μη τι άλλο, σαφώς με σκοπό διαπόμπευσης –και μάλιστα με προτροπές του τύπου «Ντροπή τους!» ή «Κρά-κ-τε τους»-, αλλά πιστεύω ότι δεν έχουν ούτε πρέπει να έχουν επηρεαστεί απ΄ αυτό οι αιτούντες. Είχαν επίγνωση της σοβαρότητας της υπογραφής τους. Όπως φάνηκε από τα ονόματα –που ποτέ δεν ήταν μυστικά- πρόκειται για δικηγόρους, συμβολαιογράφους, αρχιτέκτονες - μηχανικούς, φαρμακοποιούς, επιχειρηματίες και επαγγελματίες του τουρισμού και άλλα επαγγέλματα. Εκτός από τους αιτούντες, υπάρχουν και άλλα άτομα ή ομάδες που δεν ήταν αιτούντες, αλλά υποστηρίζουν αυτή την υπόθεση με πιο μαχητικές δημόσιες τοποθετήσεις. Όλοι έχουν το δικαίωμα να πουν την γνώμη τους. Όπως βλέπετε, εμείς ήσυχα και ωραία περιμένουμε την απόφαση. Απαντώ επίσης ότι είναι πρωτοφανές εμείς να ασκούμε νόμιμα συνταγματικά δικαιώματά μας, χωρίς κανένα απολύτως συμφέρον και με γνώμονα την ήπια και αειφόρο ανάπτυξη του νησιού που όλοι αγαπάμε, αλλά να μας αντιμετωπίζουν τουλάχιστον σαν «προδότες» ή «ψεύτες». Και μάλιστα η αντιμετώπιση αυτή να εκπορεύεται από άτομα που θα έπρεπε να έχουν τα ίδια πληροφόρηση, να κρατούν χαμηλούς τους τόνους και όχι να οδηγούν το νησί σε ασυγκράτητη μισαλλοδοξία και διχασμό. Η συμπεριφορά αυτή τον καιρό που ήμασταν φοιτητές είχε όνομα, λεγόταν «προβοκάτσια».
11. Τι έχετε να πείτε για τις κινητοποιήσεις που προγραμματίζονται;
- Στη δημοκρατία ο κάθε πολίτης έχει δικαίωμα να διαδηλώνει τα αιτήματα και τις αντιρρήσεις του. Μου κάνει βέβαια εντύπωση η πρόταση να «κατέβουν» τα σχολεία στη διαδήλωση, γιατί αναρωτιέμαι πόσο νόμιμο είναι αυτό, αλλά και ποια επίγνωση του θέματος μπορούν να έχουν τα παιδιά. Ο καθένας καταλαβαίνει ότι τα περισσότερα παιδιά, που δεν έχουν ενημέρωση στο ζήτημα, έχουν στο νου τους ότι θα πάνε βόλτα στην παραλία και θα χάσουν διδακτικές ώρες. Όμως, σας διαβεβαιώνω ότι όχι το ΣτΕ, αλλά ούτε το Ειρηνοδικείο της Τραγαίας δεν «επηρεάζεται» από τέτοια. Τα δικαστήρια εφαρμόζουν το νόμο. Το ότι οι εισηγήσεις είναι υπέρ μας, σημαίνει ότι το έργο, κατ’ αρχήν, δεν είναι σύννομο (δηλαδή: είναι αντίθετο προς το Σύνταγμα, τους Νόμους του Κράτους και τις Διεθνείς Συμβάσεις στις οποίες η Ελλάδα έχει προσχωρήσει). Δεδομένου λοιπόν ότι η εκδίκαση ολοκληρώθηκε, μόνο δύο λόγους βλέπω για τους οποίους γίνονται οι κινητοποιήσεις: Πρώτον, για να αποσείσει η Διοίκηση από πάνω της την ευθύνη του κακού σχεδιασμού και των κάθε λογής πράξεων ή παραλείψεών της. Δεύτερον, για να μπουν στο στόχαστρο οι αιτούντες, ως αποδιοπομπαίοι τράγοι, να τιμωρηθούν και να μην τολμήσουν να ξανασηκώσουν κεφάλι. Έτσι λοιπόν, αντί να κυκλοφορούν λίστες προγραφών, αντί να σπιλώνονται υπολήψεις και να σχεδιάζονται «μποϋκοτάζ» και κάθε άλλου είδους «τιμωρίες» κατά των αιτούντων, ίσως θα έπρεπε οι σκεπτόμενοι πολίτες να αναζητήσουν ολοκληρωμένη πληροφόρηση και να αναρωτηθούν ΓΙΑΤΙ οι εκλεγμένοι εκπρόσωποί τους δεν υπερασπίστηκαν το Έργο όπως όφειλαν, παρουσιάζοντάς το στις διαστάσεις που οι ίδιοι πρεσβεύουν ως πραγματικές, στην ουσία 500 τ.μ. μικρότερο, είτε στο Δικαστήριο είτε στην τοπική κοινωνία, όχι ένα μήνα μετά την εκδίκαση, αλλά μέσα στον ένα χρόνο από την άσκηση της αιτήσεως ακυρώσεως. Και, αν θέλετε να πάμε ακόμα πιο πίσω, γιατί δεν σχεδίασαν ένα έργο σύννομο, φιλικό προς το περιβάλλον και ταιριαστό με τις ιδιαιτερότητες και τις πραγματικές ανάγκες του νησιού; Ποιος θα ζητούσε τότε την ακύρωσή του;