Η Επιτροπή Αναστολών του Συμβουλίου της Επικρατείας (άρθρο 52 του π.δ/τος 18/1989, όπως αντικαταστάθηκε με το άρθρο 35 του ν. 2721/1999)
Συνεδρίασε σε συμβούλιο στις 12 lουλίου 2008 με την εξής σύνθεση: Αγγ. Θεοφιλοπούλου, Σύμβουλος της Επικρατείας, Προεδρεύουσα, σε αναπλήρωση του Προέδρου του Α' Τμήματος Διακοπών και του αρχαιοτέρου της Συμβούλου, που εlχαν κώλυμα, Στ. Χαραλάμπους, Αικ. Σακελλαροττούλου, Σύμβουλοι. Γραμματέας η Ε. Κουμεντέρη, Γραμματέας του Ε' Τμήματος.
Για να αποφασίσει σχετικά με την από 22 Απριλίου 2008 αίτηση:
…………(ακολουθούν 158 ονόματα)…………………………….
κατά: 1) του Υπουργού Περιβάλλοντος, Χωροταξίας και Δημοσίων Έργων, 2) του Υπουργού Ανάπτυξης, 3) του Υπουργού Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων.
Με την αίτηση αυτή οι αιτούντες επιδιώκουν να ανασταλεί η εκτέλεση της υπ' αριθ. 100128/4-10-2006 κοινής απόφασης των: Υπουργού Περιβάλλοντος, Χωροταξίας και Δημοσίων, Έργων, Υπουργού Ανάπτυξης και Υπουργού Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων και κάθε άλλη σχετική πράξη ή παράλειψη της Διοικήσεως.
Κατέθεσε το από 16 Μαΐου 2008 υπόμνημά της η ανώνυμη εταιρεία με την επωνυμία «ΑΙΟΛΙΚΗ ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΥ Α.Ε.», που εδρεύει στην Αθήνα, Λεωφ. Κηφισίας, αρ. 27Α (Αμπελόκηποι).
Ο Πρόεδρος του Ε' Τμήματος, για να κριθεί η πιο πάνω αίτηση, συγκρότησε την Επιτροπή, η οποία προβλέπεται από το άρθρο 52 του Π.δ. 18/1989 (ΦΕΚ 8 τ.Α), όπως αυτό έχει αντικατασταθεί με το άρθρο 35 του ν. 2721/1999 (ΦΕΚ 112 τ.Α).
Κατά τη συνεδρίασή της η Επιτροπή άκουσε την εισηγήτρια,
Σύμβουλο Αικ. Σακελλαροπούλου:
Α φ ο ύ μ ε λ έ τ η σ ε τ ά σ χ ε τ ι κ ά έ γ γ ρ α φ α
Σ κ έ φ θ η κ ε κ α τ ά τ ο Ν ό μ ο
1. Επειδή, για την άσκηση της κρινομένης αιτήσεως έχει καταβληθεί το νόμιμο παράβολο (ειδικό έντυπο παραβόλου 1535365/23.4.2008).
2. Επειδή, με την αίτηση αυτή ζητείται η αναστολή εκτελέσεως της 100128/4.10.2006 κοινής αποφάσεως των Υπουργών Περιβάλλοντος, Χωροταξίας και Δημοσιών Έργων και Ανάπτυξης και του Υφυπουργού Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, με την οποία εγκρίθηκαν περιβαλλοντικοί όροι του έργου "Σταθμός Παραγωγής Ηλεκτρικής Ενέργειας συνολικής ισχύος 28,5 MW στη θέση "Λεύκες" του Δήμου Λεωνιδίου, Νομού Αρκαδίας". Κατά της πράξεως αυτής οι αιτούντες έχουν ασκήσει αίτηση ακυρώσεως, δικάσιμος για την οποία ορίσθηκε η 21.10.2009.
3. Επειδή, προς απόκρουση της κρινομένης αιτήσεως κατέθεσε το από 16.5.2008 υπόμνημα η εταιρεία "Αιολική Πελοποννήσου Α.Ε.''' ως δικαιούμενη να ασκήσει παρέμβαση, σύμφωνα με το άρθρο 52 παρ. 4 του π. δ/τος 18/1989.
4. Επειδή, η προσβαλλομένη πράξη εκδόθηκε στις 4.10.2006 και η αίτηση ακυρώσεως ασκήθηκε στις 17.4.2008, αναφέρεται δε στην κρινόμενη αίτηση ότι βάσει πρωτοκόλλου εγκατάστασης από 25.1.2008 η εταιρεία "Αιολική Πελοποννήσου Α.Ε." ήδη έχει ξεκινήσει εργασίες. Από μόνο το γεγονός αυτό όμως δεν συνάγεται κατά την κρίση της Επιτροπής πλήρης γνώση της προσβαλλομένης από τους αιτούντες από το χρονικό αυτό σημείο ή σε χρόνο που να καθιστά την αίτηση ακυρώσεως προδήλως εκπρόθεσμη. Συνεπώς τα προβαλλόμενα ότι η κρινόμενη αίτηση είναι απορριπτέα λόγω προδήλως εκπροθέσμου της αιτήσεως ακυρώσεως είναι απορριπτέα.
5. Επειδή, οι αιτούντες, φερόμενοι ως κάτοικοι και ιδιοκτήτες κατοικιών και αγροτεμαχίων στο Δ.Δ. Πελετών του Δήμου Λεωνιδίου, το οποίο βρίσκεται σε κοντινή απόσταση προς τη θέση "Λεύκες", όπου σχεδιάζεται η υλοποίηση .ιου επίμαχου έργου, προβάλλουν ότι δεν έχει προηγηθεί ευρύτερος σχεδιασμός της περιοχής για την εγκατάσταση. αιολικών σταθμών, ότι θα επέλθει απώλεια δασικής έκτασης και ότι θα προκληθεί βλάβη στη σπάνια ορνιθοπανίδα της περιοχής, δεδομένου ότι το έργο, εκτελείται, σε περιοχή, η οποία έχει χαρακτηρισθεί ως “Σημαντική, Περιοχή για τα πουλιά της '''Ελλάδος'' . (ΙΒΑ GR 123), ενώ επίκειται ο χαρακτηρισμός της ως περιοχής οικοανάπτυξης.
6. Επειδή, όπως προκύπτει από τα στοιχειά του φακέλου, με την Δ6/Φ17.50113588/27.12.2001 απόφαση του Υπουργού Ανάπτυξης, όπως αυτή τροποποιήθηκε με την Δ6/Φ17.501/0ΙΚ.15890/15.9.2003 απόφαση του ιδίου Υπουργού, χορηγήθηκε στην εταιρεία 'ΑΙΟΛΙΚΗ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΗ ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΥ Α.Ε: άδεια παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από αιολικό πάρκο εγκατεστημένης ισχύος 28,9 MW στη θέση Λεύκες Πελετών του Δήμου Λεωνιδίου Αρκαδίας. Ακολούθως, εκδόθηκε η προσβαλλόμενη πράξη με την οποία εγκριθήκαν οι περιβαλλοντικοί όροι για το έργο αυτό, το οποίο, ειδικότερα, περιλαμβάνει α) την εγκατάσταση και λειτουργία αιολικού πάρκου παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας συνολικής ισχύος 28,5 MW, που θα αποτελείται από 19 ανεμογεννήτριες ονομαστικής ισχύος 1,5 MW η καθεμία. β) την κατασκευή υποσταθμού μέσω νέας γραμμής μεταφοράς 150 KV, γ) διαπλατύνσεις σε μήκος 5,3 χλμ του υφισταμένου επαρχιακού οδικού δικτύου και του υφιστάμενου χωματόδρομου και δ) κατασκευή δικτύου εσωτερικής οδοποιίας μήκους 4,2 χιλ περίπου. Η θέση του έργου εντοπίζεται 3,5 περίπου χλμ από τον οικισμό Πελετά . Το έργο θα καταλαμβάνει έκταση 192 στρεμμάτων περίπου, η έκταση δε αυτή είναι κυρίως δασική και καλύπτεται από θαμνώδη και σκληροφυλλική βλάστηση χωρίς υψηλά δένδρα (βλ. ιδίως την παρ. 2 της 142391/22.3.2005 γνωμοδότησης του Γενικού Διευθυντή Περιβάλλοντος ΥΠΕΧΩΔΕ στο πλαίσιο της Προκαταρκτικής Περιβαλλοντικής Εκτίμησης και Αξιολόγησης του έργου. όπου, αναφέρεται επίσης ότι η περιοχή υφίσταται πιέσεις από έντονη βόσκηση). Η περιοχή χωροθέτησης του έργου, όπως αναφέρεται στην παρ. 2 της ίδιας ως άνω 142391/22.3.2005 γνωμοδότησης και στη Μ.Π.Ε., δεν βρίσκεται υπό θεσμοθετημένο καθεστώς προστασίας ,σε ότι αφορά το φυσικό περιβάλλον ούτε ανήκει στον κατάλογο των «Σημαντικών περιοχών, για. τα Πουλιά στην Ελλάδα», σύμφωνα με την Οδηγία. ΕΟΚ 79/409. Όπως, όμως, αναφέρεται στο υπ' αριθμ. 134104/2070/ 24.6.2008 έγγραφο της Γενικής Διεύθυνσης Περιβάλλοντος του ΥΠΕΧΩΔΕ για την επίμαχη περιοχή έχει εκπονηθεί και εγκριθεί Ειδική, Περιβαλλοντική Μελέτη
του Όρους Πάρνωνα - Υγροτόπου Μουστού και επίκειται η έκδοση κοινής υπουργικής απόφασης για το χαρακτηρισμό ευρύτερης περιοχής ως περιοχής οικοανάπτυξης κατ' επίκληση των άρ. 19 - 21 του ν. 165011986. Σύμφωνα με την ως άνω μελέτη, τμήματα της περιοχής οικοανάπτυξης χαρακτηρίζονται ως Περιοχές προστασίας της Φύσης, όπου απαγορεύεται η χωροθέτηση αιολικών σταθμών παραγωγής Ηλεκτρικής Ενέργειας, και ως περιοχές απόλυτης Προστασίας της φύσης, όπου απαγορεύεται κάθε έργο και δραστηριότητα ενώ στην υπόλοιπη περιοχή επιτρέπονται μικρές εγκαταστάσεις για την παραγωγή ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές ενέργειας (Α.Π.Ε.). Περαιτέρω, στην 25294/25.6.2003 απόφαση της Υπουργού ΠΕΧΩΔΕ «Έγκριση Περιφερειακού Πλαισίου Χωροταξικού Σχεδιασμού και Αειφόρου Ανάπτυξης Περιφέρειας Πελoπoνvήσoυ» (8'1485/2003) προβλέπεται στην παρ. 3.5.2 - Ενεργειακή Υποδομή του κεφαλαίου 8. του άρθρου 3 ότι απώτερος στόχος είναι ο σταδιακός περιορισμός της λειτουργίας του ΑΗΣ της Μεγαλόπολης, για τη μείωση της ρύπανσης του περιβάλλοντος της περιοχής, που συνδυάζεται και με την ανάγκη σημαντικής αύξησης παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από Α.Π.Ε. Αναφέρεται ειδικότερα ότι « Απαραίτητο στοιχείο προφανώς αποτελεί ο συνδυασμός παραγωγής και χρήσης ήπιων μορφών ενέργειας με τις περιοχές ήπιων τουριστικών δραστηριοτήτων (π.χ. Αιολικά πάρκα), όπως έχουν ήδη αρχίσει οι διαδικασίες χωροθέτησής τους και ιδιαίτερα στις περιοχές του Νοτίου Πάρνωνα .... Ειδικώτερα για τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας (ΑΠΕ) εκτιμάται ότι απαιτείται η σύνταξη ειδικού πλαισίου για τις προυποθέσεις χωροθέτησής τους και τους εξειδικευμένους όρους που πρέπει να ισχύσουν κατά κατηγορία», Περαιτέρω στο κεφάλαιο Δ.-
Πρόγραμμα Δράσης, ως προς την ενέργεια αναφέρονται, μεταξύ άλλων, τα εξής:, «Ενθάρρυνση της δημιουργίας αιολικών πάρκων σε κατάλληλες περιοχές της Περιφέρειας. Οι περιοχές θα ορισθούν έπειτα .από την εκπόνηση ειδικής μελέτης που θα λαμβάνει υπ' όψη, εκτός από την καταλληλότητα ή μη,. τα συγκεκριμένα στοιχεία τους ως προς τις.δεσμεύσεις που προκύπτουν για την προστασία του φυσικού και πολιτιστικού περιβάλλοντος. Πρόσθετο στοιχείο που πρέπει να ληφθεί υπ' όψη είναι η αναμενόμενη ωφέλεια - απόδοση σε περιφερειακό και τοπικό επίπεδο»,
Εξάλλου, στο υπό έγκριση από Ιανουαρίου 2008 Ειδικό Πλαίσιο Χωροταξιακού Σχεδιασμού και Αειφόρου Ανάπτυξης για τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας,
τίθενται οι βασικές κατευθύνσεις και οι γενικοί κανόνες για τη χωροθέτηση ΑΠΕ,
στο σύνολο του εθνικού χώρου, ο οποίος, προκειμένου για την χωροθέτηση
αιολικών εγκαταστάσεων, διακρίνεται σε κατηγορίες ανάλογα με το εν δυνάμει εκμεταλλεύσιμο αιολικό δυναμικό του. Ως Περιοχές Αιολικής Προτεραιότητας
(Π.ΑΠ.) (άρθρο 5 του σχεδίου) χαρακτηρίζονται οι περιοχές της ηπειρωτικής
χώρας, που παρουσιάζουν πλεονεκτήματα για την εγκατάσταση αιολικών
σταθμών και στις οποίες εκτιμάται η μέγιστη δυνατότητα χωροθέτησης αιολικών εγκαταστάσεων. Στις περιοχές αυτές περιλαμβάνεται και ο Δήμος Λεωνιδίου (βλ. Παράρτημα Ι, όπου φαίνεται ότι ο Δ. Λεωνιδίου και η Κοινότητα Κοσμά από το Ν.
Αρκαδίας και οι Δ. Βοϊών, Γερονθρών, Ζάρακα, Μολάων, Μονεμβασιάς και
Νιάτων του Ν. Λακωνίας, αποτελούν την Περιοχή Αιολικής Προτεραιότητας 3 με
αιολικό δυναμικό 478 τυπικές ανεμογεννήτριες (ενδεικτικά 955 MW). Σύμφωνα με
το ως άνω σχέδιο (άρθρο 6) αποκλείεται η χωροθέτηση αιολικών εγκαταστάσεων, μεταξύ άλλων, σε περιοχές προστασίας της φύσης των άρθρων 19 & 21 του ν. 165011986 και σε οικοτόπους προτεραιότητας του δικτύου ΦΥΣΗ 2000, ενώ η χωροθέτηση αιολικών εγκαταστάσεων εντός των Ζωνών Ειδικής Προστασίας (ΖΕΠ) της ορνιθοπανίδας της Οδηγίας 79/409/ΕΟΚ επιτρέπεται ύστερα από τη σύνταξη ειδικής ορνιθολογικής μελέτης και με τις ειδικότερες προϋποθέσεις που θα καθορίζονται στην πράξη έγκρισης περιβαλλοντικών όρων. Περαιτέρω, κατά τα προκύπτοντα από τη μελέτη περιβαλλοντικών επιπτώσεων (ΜΠΕ) του επίμαχου έργου, η περιοχή ενδιαφέροντος του αιολικού πάρκου. είναι κυρίως δασική ... η απαιτούμενη έκταση είναι 192 στρέμματα, περιλαμβάνει τις βάσεις ανέγερσης των ανεμογεννητριών, την εσωτερική οδοποιία και τον οικίσκο ελέγχου ... Η θέση δεν ανήκει στον .εθνικό κατάλογο «Natura 2000» ... Στην ευρύτερη περιοχή έχουν εvταχθεί στο δlκτυο «Νatura 2000» οι ακόλουθες περιοχές: ... GR 2540001 Γιδοβούνι,. Χιονοβούνι, Γαιδουροβούνι, Κοράκια, Καλογεροβούνι, Κουλοχέρα και περιοχή Μονεμβασιάς, GR 2520005 Μονή Ελώνας και χαράδρα Λεωνιδίου, GR 2520006 Όρος Πάρνωνας και περιοχή Μαλεβής ... Κανένα μέρος του έργου δεν βρίσκεται μέσα σε περιοχή NATURA 2000. Το νότιο τμήμα του αιολικού πάρκου βρίσκεται σε μικρή σχετικά απόσταση από την περιοχή GR 2540001... η οποία έχει χαρακτηρισθεί ως Σημαντική για τα πουλιά περιοχή της Ελλάδας (ΙΒΑ) και όπου απαντώνται 30 είδη πουλιών από τα περιλαμβανόμενα στο Παράρτημα Ι της Οδηγίας 79/409 {σελ. 4-16, 4-17 ΜΠΕ) ... Η ευρύτερη περιοχή, στην οποία πρόκειται να εγκατασταθεί το αιολικό πάρκο θεωρείται ενδιαφέρουσα από άποψη χλωρίδας, καθώς αποτελεί τμήμα της οροσειράς του Πάρνωνα ... συγκεκριμένα η περιοχή χωροθέτησης του αιολικού πάρκου είναι δασική έκταση, ανήκει στη ζώνη φυλλοβόλλων δρυών με χορτολιβαδική ανθρωπογενή επiδραση ... (σελ. 4-19 ΜΠΕ). Εξάλλου, ως προς την oρνιθoπανίδα της περιοχής αναφέρεται στη ΜΠΕ ότι η περιοχή εγκαταστάσεως του πάρκου δεν έχει χαρακτηρισθεί ως ΖΕΠ, ενώ η περιοχή 32.000 εκταρίων που περιλαμβάνει τα όρη Γιδοβούνι, Χιονοβούνι, Γαϊδουροβούνι, Koρακιά, Καλογεροβούνι, Καλοχέρα και η περιοχή Moνεμβασίας αποτελούν μια σημαντική περιοχή (ΙΒΑ - Imρortant Bird Area) για την ορνιθοπανίδα, όπου εμφανίζονται είδη όπως ο φιδαετός, ο σπιζαετός, ο πετρίτης ... (σελ. 4-20 ΜΠΕ). Σε χάρτες της Ελληνικής Ορνιθολογικής Εταιρείας (βλ. Χάρτη 7 Π.ΑΠ. και Σ.Π.Π. και Χάρτη 8 Π.Α.Π. και ΖΕΠ, περιοχή 3, ειδικά για την επίμαχη περιοχή) φαίνεται ότι η περιοχή αποτελεί σημαντική για τα πουλιά περιοχή της Ελλάδος, τμήμα της οποίας αποτελεί η Ζώνη Ειδικής Προστασίας (ΖΕΠ) «Όρη Ανατολικής Λακωνίας» (GR 2540007), θεωρείται δε σημαντικός διάδρομος μεταναστευτικών πτηνών, ενώ αποτελεί τόπο διαβίωσης και του σπιζαετού. Το γεγονός αυτό δεν φαίvεται να έχει αξιολογηθεί συνολικά από τη Μ.Π.Ε ενόψει και της απόφασης του ΔΕΚ C-334/00, με την οποία διαπιστώθηκε ότι η Ελλάδα θεσμoθέτησε ΖΕΠ σε εκτάσεις που υπολείπονται εκείνων που απαιτούνται για την προστασία ορισμένων ειδών και ενόψει του γεγονότος ότι ο κατάλογος ΙΒΑ συνιστά, κατά τη νομολογία του ΔEK αξιόπιστο επιστημονικό
εργαλείο.
10. Επειδή οι προβαλλόμενοι λόγοι. Ακυρώσεως δεν είναι προδήλως
βάσιμοι. Περαιτέρω, υπό τα ανωτέρω δεδομένα, προκύπτει ότι η επίμαχη περιοχή βρίσκεται σε άμεση γειτνίαση με περιοχές Natura, και ενώ, σύμφωνα με τους χάρτες της Ορνιθολογικής Εταιρείας, αντιθέτως με τα αναφερόμενα στη ΜΠΕ, αποτελεί σημαντική για τα πουλιά περιοχή, δεν έχει συνταχθεί ορνιθολογική μελέτη. Επίκειται δε ο χαρακτηρισμός της ως περιοχής οικοανάπτυξης με διαφοροποίηση των επιτρεπόμενων χρήσεων. Ενόψει όλων αυτών, η Επιτροπή, σταθμίζοντας τις απαιτήσεις του υπό εκπόνηση ειδικού πλαισίου χωροταξικού σχεδιασμού για τις ΑΠΕ, και τους λόγους δημοσίου συμφέροντος που συνίστανται στην ενίσχυση της παραγωγής ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές, κρίνει ότι συντρέχει περίπτωση να ανασταλεί η εκτέλεση της προσβαλλομένης πράξεως, προκειμένου να αποτραπεί η επέμβαση στην επίμαχη έκταση και η πιθανολογούμενη διατάραξη του οικοσυστήματος από την εγκατάσταση του επίδικου αιολικού σταθμού και των συνοδών έργων.
Δια ταύτα
Δέχεται την αίτηση.
Αναστέλλει την εκτέλεση της υπ' αριθ. ΑΠ 100128/4.10.2006 κοινής αποφάσεως των Υπουργών ΠΕΧΩΔΕ, Ανάπτυξης και Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, σύμφωνα με το σκεπτικό.
Διατάσσει την απόδοση του παράβολου και
Επιβάλλει στο Δημόσιο και την εταιρεία «ΑΙΟΛΙΚΗ ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΥ Α.Ε.» να καταβάλουν συμμέτρως, στους αιτούντες το ποσό των 350 ευρώ ως δικαστική δαπάνη.
Κρίθηκε και αποφασίσθηκε στην Αθήνα στις 12 lουλίου 2008 και εκδόθηκε η απόφαση στις 7 Αυγούστου 2008.
Η Προεδρεύουσα Σύμβουλος Η Γραμματέας του ε΄ Τμήματος
Η Πρόεδρος Η Γραμματέας του Β' Τμήματος Διακοπών
Σημείωση 22ο Τεύχος