Κρυφές συμφωνίες για νερό και γκολφ
Για την Μεγάλη Τουριστική Επένδυση στον Έξαρχο Αταλάντης
Δύο Υπουργοί και απανωτές επισκέψεις μαζί με πονηρή σιωπή από την αντιπολίτευση και ενεργή συμμετοχή της Νομαρχίας και της Περιφέρειας ετοιμάζονται να στεγνώσουν τη Λοκρίδα, να την μετατρέψουν σε σεληνιακό τοπίο για να εγκαταστήσουν γήπεδα γκολφ που θέλουν νερό όσο μία πόλη σαν την Λαμία. Πρώτα ο κ. Δούκας που ενδιαφέρεται άμεσα και στη συνέχεια ο κ. Κιλτίδης προσπαθούν να παρακάμψουν διαδικασίες κλείνοντας πονηρά το μάτι στους κατοίκους. Η «αποκαλύπτει όλες τις συμφωνίες, μαζί με τις επιπτώσεις από την επέκταση της ερημοποίησης σε ολόκληρη την περιοχή. Αποκαλύπτει ακόμη τους χάρτες των Υπουργείων που έχουν χτυπήσει καμπανάκι.
Δυο Υπουργοί πιέζουν για τα γήπεδα γκολφ
Πράγματα ασύνδετα μεταξύ τους. Δεν θα μπορούσε να το προσέξει κανείς αν δεν ήταν τόσο κοντινά αν δεν ήταν τόσο έντονα αν δεν ήταν τόσο παράξενα. Την 25η Μαρτίου ήταν στη Λαμία ως κυβερνητικός εκπρόσωπος ο Υφυπουργός Εξωτερικών κ. Πέτρος Δούκας. Ποιος θα μπορούσε να αναλογιστεί τον ειδικό λόγο που θα μπορούσε να έχει ο κ. Δούκας σ’ αυτή την περιοχή. Βεβαίως και δεν πίστεψε κανείς ότι ο Νομάρχης Φθιώτιδας Θανάσης Χειμάρας θα μπορούσε να συζητήσει μαζί του το Σκοπιανό, τις ελληνοτουρκικές σχέσεις, ακόμα και το διεθνές εμπόριο. Λίγες μέρες αργότερα ο Υφυπουργός Γεωργίας κ. Κιλτίδης δηλώνει το ενδιαφέρον του μαζί με τις αμφιβολίες του για πολλά πράγματα γύρω από την υπό εξέλιξη επένδυση στην περιοχή της Λοκρίδας. Ο ίδιος αφήνει να εννοηθεί ότι η υπηρεσιακοί παράγοντες του Υπουργείου του είναι αντίθετοι σε μια σειρά από ζητήματα το οποίο προσπαθεί ο ίδιος έχοντας προσωπική άποψη να αναλάβει όχι μόνο την πολιτική αλλά και την υπηρεσιακή ευθύνη για να ξεπεράσει τις όποιες ενστάσεις των υπηρεσιακών παραγόντων. Απαντώντας σε σχετικές ερωτήσεις αφήνει να εννοηθεί ότι τα ζητήματα προσεγγίζουν τρεις μεγάλους παράγοντες. Ένας παράγοντας είναι το ιδιοκτησιακό καθεστώς αφού οι υπηρεσιακές δομές του Υπουργείου Γεωργίας δεν δείχνουν διαθέσιμες να απεμπολήσουν μια βασική αρχή τους που σε πολλές περιπτώσεις ταλαιπωρεί και τους ίδιους τους μικροϊδιοκτήτες, Πρόκειται για το ιδιοκτησιακό καθεστώς της συγκεκριμένης έκτασης των 12.500 στρεμμάτων ή ορισμένων τμημάτων καθοριστικών για την εξέλιξη της επένδυσης.
Οι υπηρεσιακές δομές του Υπουργείου στο οποίο προϊσταται ο κ. Κιλτίδης δεν δείχνουν καμία διάθεση να υπαναχωρήσουν από τις θέσεις τους.
Ένα δεύτερο στοιχείο είναι ο χαρακτήρας της συγκεκριμένης έκτασης αν δηλαδή είναι δασικός ή όχι.
Ένα τρίτο στοιχείο είναι τα περιοριστικά μέτρα τα οποία οφείλει να λαμβάνει το αρμόδιο Υπουργείο για την περιβαλλοντική ισορροπία της περιοχής και αυτό έχει σχέση με την ερημοποίησή της και κατ’ εξοχήν την ένταξη της συγκεκριμένης περιοχής στις περιοχές εκείνες που χτυπάνε καμπανάκια.
Την ίδια στιγμή οι δήμαρχοι από την ευρύτερη περιοχή έχουν σηκώσει τα λάβαρα του αγώνα ακόμη και για το ενδεχόμενο ότι η ΕΥΔΑΠ θα μπορούσε να αντλήσει νερό για να πιούν οι Αθηναίοι.
Πριν λίγο διάστημα βγαίνει και η απόφαση του περιφερειάρχη για τους περιορισμούς ιδιαίτερα σε ότι αφορά τα υδατικά αποθέματα. Όλος τυχαίος η συγκεκριμένη απόφαση δεν παίρνει υπόψη της τα σχέδια της εθνικής επιτροπής για την αντιμετώπιση της ερημοποίησης για τη συγκεκριμένη περιοχή, ενώ αντίθετα για κάποιες άλλες περιοχές τα παίρνει υπόψη της και μάλιστα βάζει ιδιαίτερα περιοριστικούς παράγοντες για την χρήση του νερού. Πράγματα απλά και ασύνδετα. Πράγματα όμως κεντρικά και κυρίαρχα για μια ολόκληρη περιοχή για μια απόφαση η οποία δεν μοιάζει τόσο πολύ αθώα και κανείς δεν ξέρει ποιες θα είναι οι μελλοντικές επιπτώσεις.
Να πάρουμε όμως τα πράγματα με τη σειρά.
Το σκηνικό
Το σχέδιο έχει αναλυθεί από το παρελθόν. Σε ανύποπτο χρόνο η μια ομάδα επενδυτών φτάνει στη νομαρχία Φθιώτιδας και αρχίζει να αναλύει τα επόμενα σχέδια. Με χιλιάδες θέσεις εργασίας σε μια ευαίσθητη περιοχή κάνουν τους τοπικούς φορείς να παραλύσουν κυριολεκτικά. Λίγο αργότερα το ίδιο σκηνικό και στην ίδια την περιοχή. Στην Αταλάντη συναντώνται παράγοντες του τόπου της όπου διαπαραταξιακά ανάβουν το πράσινο φως για μια επένδυση που θα έφερνε απασχόληση που θα έφερνε ανάπτυξη σε μια ολόκληρη περιοχή που την είχε ανάγκη. Οι λιγοστές φωνές που ακούγονται δεν μπορούν να αλλάξουν το κλίμα. Ο ισοπεδωτικός χαρακτήρας των επενδύσεων, ο μεγάλος αριθμός των υποσχέσεων για εργασία, το αναπτυξιακό μοντέλο που προβάλλονταν, οι κυβερνητικοί και κρατικοί παράγοντες που παρέλασαν, η διαλεκτική των ίδιων των επενδυτών δεν άφηναν κανένα περιθώριο μαζί με τα διαδραστικά συστήματα πληροφόρησης που χρησιμοποιούσαν. Κανείς δεν ρωτούσε για το χαρακτήρα της έκτασης κανείς δεν ήθελε να αναδείξει τα επιμέρους προβλήματα κανένας δεν έδειξε να τον ενδιαφέρει το καμπανάκι που έχει χτυπήσει προ πολλού για την ερημοποίηση της περιοχής. Κανένας δεν έδειξε ενδιαφέρον για τα υδατικά αποθέματα τα οποία δεν υπάρχουν, κανέναν δεν μπορούσαν να ευαισθητοποιήσουν κάποιες φωνές. Τα πλεονεκτήματα ήταν τόσο πολύ ισοπεδωτικά που δεν άφηναν κανένα περιθώριο για αντίθετες απόψεις. Την ίδια στιγμή οι επενδυτές προσλαμβάνουν μια κρατική εταιρεία ως τεχνικό σύμβουλο για να λειάνει τα οποιαδήποτε ζητήματα προκύψουν στις σχέσεις των ιδιωτικών κεφαλαίων με το κράτος. Μέχρι κάποιο σημείο όλα πάνε καλά. Από ένα σημείο και μετά αρχίζουν τα προβλήματα. Μάλιστα στην ίδια εταιρεία την ΑΓΡΟΤΟΥΡΙΣΤΙΚΗ η Νομαρχία αναθέτει δήθεν μια μελέτη, η οποία δεν είναι μελέτη, αλλά είναι χρήματα για δημόσιες σχέσεις για να μετριαστούν μέσα από τις δημόσιες σχέσεις της εταιρείας κάποια επιμέρους ζητήματα απροσδιόριστα και μάλιστα δεσμεύεται να πληρώσει μέσα από το ειδικό αναπτυξιακό πρόγραμμα 100.000,00 ευρώ στη συγκεκριμένη εταιρεία που θα κάνει τις δημόσιες σχέσεις. Να θυμίσουμε ότι το Νομαρχιακό Συμβούλιο μπροστά στο μέγεθος της απασχόλησης ενέκρινε τους περιβαλλοντικούς όρους χωρίς να εξετάσει τίποτα ανοίγοντας έτσι όλο το τοπίο στους μελλοντικούς επενδυτές. Οι απανωτές όμως επισκέψεις το τελευταίο διάστημα δημιουργούν έναν εύλογο προβληματισμό για το ακριβές σημείο στο οποίο βρίσκεται το συγκεκριμένο θέμα οι πιθανές υπερβάσεις στο πεδίο της νομιμότητας που χρειάζεται αλλά και ο προβληματισμός των υπηρεσιακών παραγόντων οι οποίοι δεν δείχνουν να μεταβάλλουν την στάση απέναντι στις πιέσεις της πολιτικής ηγεσίας.
Αξεπέραστα τα προβλήματα
Ακόμη και ο ίδιος ο Υφυπουργός Γεωργίας δεν έδειξε να έχει πειστεί από όλο το σκηνικό που διαμορφώνεται παρά το γεγονός ότι άφησε να εννοηθεί ότι γέρνει προς την κατεύθυνση να υπογράψει ο ίδιος τα απαραίτητα έγγραφα παρά την άρνηση των υπηρεσιακών παραγόντων. Έχοντας μαζί του το Νομάρχη Φθιώτιδας Θανάση Χειμάρα πήγε στην περιοχή συναντήθηκε με τους κατοίκους συζήτησε μαζί τους ένιωσε το άγχος μιας ολόκληρης περιοχής για την επόμενη μέρα ιδιαίτερα σε ότι αφορά τις θέσεις εργασίας, αλλά συζήτησε όμως όχι με ολόκληρη την περιοχή που πιθανά να αντιμετωπίσει μελλοντικές επιπτώσεις αλλά με ένα τμήμα που έχει εκφραστεί στο παρελθόν θετικά για αυτές τις εξελίξεις χωρίς όμως να παίρνει υπόψη μια σειρά από άλλα ζητήματα τα οποία και αγνοεί αλλά και κυρίως ξεφεύγει από τα όρια των επιμέρους επεξεργασιών.
Το νερό για το γκολφ
Ανεξάρτητα με τα ιδιοκτησιακά ζητήματα το ποια είναι δευτερεύον στοιχείο εκείνο το οποίο δείχνει να είναι καθοριστικό είναι ότι τέτοιου είδους επενδύσεις δημιουργούν πολύ μεγαλύτερα περιβαλλοντικά προβλήματα διαταράσσουν το ισοζύγιο μιας ευρύτερης περιοχής. Η ίδια η συγκεκριμένη εταιρεία έχει διακηρύξει από τη μελέτη της ότι θα προωθήσει την κατασκευή δύο γηπέδων γκολφ. Από την ίδια τη βιβλιογραφία προκύπτει ότι μόνο η συντήρηση των δύο αυτών γηπέδων γκολφ έχει τρομακτικές ανάγκες σε νερό. Οι επιστήμονες προσεγγίζουν ότι για να συντηρηθεί ένα γήπεδο του γκολφ καταναλώνονται νερό όσοι καταναλώνουν 12.000 άνθρωποι σε μια πόλη. Αυτό σημαίνει ότι το ενδεχόμενο να υπάρξει γκαζόν σε 2.000 στρέμματα τουλάχιστον τα οποία είναι αναγκαία για τα δύο μόνο γήπεδα γκολφ 18 οπώς το καθένα αυτό σημαίνει ότι θα υπάρξει υπεράντληση των υδατικών αποθεμάτων της λεκάνης που σήμερα ταλαιπωρείται, αφού πλέον σε ένα μεγάλο μέρος οι γεωτρήσεις έχουν χτυπήσει θάλασσα. Ήδη στην περιοχή η στάθμη του νερού ιδιαίτερα προς την πλευρά του Βοιωτικού Κηφισού μέχρι τον Ορχομενό έχει κατεβεί κατά πολύ. Οι αγρότες μιλούν για 30 και 40 μέτρα. Από την περιοχή της Αταλάντης και προς Μεγαπλάτανο, Λιβανάτες, Σκάλα Αταλάντης, Κυπαρίσι τα πράγματα γίνονται δύσκολα καθώς σε πολλές περιπτώσεις οι γεωτρήσεις αντλούν πλέον θάλασσα. Ήδη προ πολλού οι επιστήμονες έχουν χτυπήσει ένα καμπανάκι αφού έχουν «κοκκινίσει» ολόκληρη την περιοχή προβάλλοντας σαν κεντρική πιθανότητα την ερημοποίησή της και ζητούν να ληφθούν μέτρα στρατηγικού χαρακτήρα για να αποφευχθεί οποιαδήποτε τέτοια εξέλιξη. Η υπεράντληση του υδροφόρου ορίζοντα έχει ήδη επεκτείνει το φαινόμενο και μια τέτοια πιθανότητα αλλαγής της φυσιογνωμίας μιας ολόκληρης περιοχής αναμένεται ότι θα το επισπεύσει πολύ περισσότερο.
Το σήμερα και το αύριο.
Η συγκεκριμένη επένδυση έτσι όπως έχει παρουσιαστεί μέχρι σήμερα έχει προκαλέσει σοκ και δέος. Από τη μία πλευρά θέλει να αλλάξει την αύριο ανθρωπογεωγραφία μιας ολόκληρης περιοχής και εκεί που βρίσκονταν 12,5 χιλιάδες στρέμματα αγρών, μέχρι σήμερα στη θέση τους να γίνουν ξενοδοχεία για πέντε χιλιάδες ανθρώπους και να αλλάξει το μοντέλο μιας ολόκληρης περιοχής. Όμως χωροθετείται ή καταβάλλεται προσπάθεια για χωροθέτηση χωρίς να έχει γίνει κάποια μελέτη χωρίς να έχουν αναδειχθεί τα επιμέρους προβλήματα και το κυριότερο χωρίς να έχουν μελετηθεί τα προβλήματα που ενδεχόμενα να παρουσιαστούν. Τελευταία μπροστά στον προβληματισμό αναδεικνύουν και κάποιες άλλες ειδήσεις οι οποίες απλά και μόνο σαν δικαιολογία θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν. Δεν αντιμετωπίζεται το έλλειμμα που υπάρχει στον υδροφόρο ορίζοντα, δηλαδή το νερό που δεν υπάρχει και που λείπει, αλλά προβάλλονται διάφορες τεχνικές για την χρησιμοποίηση του νερού από τους βιολογικούς καθαρισμούς. Μπορεί να είναι κάποιες τεχνικές οι οποίες περιορίζουν πιθανά ένα πρόβλημα ωστόσο όμως για τις συγκεκριμένες περιοχές αποτελούν σταγόνα στον ωκεανό.
Τι θα γίνει
Εκείνο που προβληματίζει τους κρατικούς παράγοντες σε αυτή τη φάση είναι ότι πολλά από τα πράγματα που είχαν υπολογίσει ως θετικά δείχνουν να μην τους βγαίνουν. Γνωρίζουν πολύ καλά ότι με το που θα ενημερωθούν οι κάτοικοι της ευρύτερης περιοχής της λεκάνης του Βοιωτικού Κηφισού οι αντιδράσεις θα είναι πολύ μεγάλες, οι ανάγκες σε νερό επίσης θα είναι τεράστιες και βεβαίως δεν μπορούν να καλυφθούν από τις διεξόδους που σήμερα προβάλλουν ως επιχείρηση οι επενδυτές. Γνωρίζουμε επίσης ότι οι πιθανές προσφυγές στην ΕΕ θα αποτρέψουν μια τέτοια διατάραξη, αφού υπάρχει από πριν το εθνικό σχέδιο για την αντιμετώπιση της ερημοποίησης. Γνωρίζουν ότι ενταγμένες περιοχές σε αυτό δεν πρόκειται να μείνουν με σταυρωμένα τα χέρια, αφού θα βλέπουν ότι το νέο καθεστώς αλλάζει την ανθρωπογεωγραφία μιας ολόκληρης περιοχής. Βλέπουμε τα προβλήματα να είναι αξεπέραστα γι’ αυτό άλλωστε προσπαθούν να ενεργοποιήσουν πολιτικούς και κυβερνητικούς παράγοντες προς όλες τις κατευθύνσεις έτσι ώστε να εξασφαλίζουν το δυνατόν συντομότερο τις εγκρίσεις στο σύνολό τους και το κυριότερο πριν αρχίσουν οι άνθρωποι της περιοχής να ενημερώνονται σωστά. Τους ενδιαφέρει τα μέγιστα να εξασφαλίσουν τις εγκρίσεις μέσα σε καθεστώς συναίνεσης τουλάχιστον τοπικών παραγόντων γιατί γνωρίζουν από πρώτο χέρι ότι τα προβλήματα που θα δημιουργήσουν θα είναι αξεπέραστα. ?λλωστε μέχρι σήμερα πολλά πράγματα έχουν δει το φως της δημοσιότητας και το κυριότερο επιστήμονες έχουν ήδη αναφερθεί σε όλα αυτά τα μεγαλεπήβολα σχέδια τα οποία δείχνουν ότι δεν έχουν καμία σχέση με την ανάπτυξη και είναι πλήρως αντίθετα με τα ίδια τα γεγονότα αφού η χώρα μας δεν μπορεί να είναι Σκωτία….
Το λόμπι του γκολφ, ο κύριος γκολφ και οι επιδοτήσεις.
Ένα από τα ισχυρότερα μπλοκ συμφερόντων – αν όχι το ισχυρότερο – από αυτά που επιθυμούν διακαώς την τουριστική «ανάπτυξη» των ελληνικών ακτών είναι και εκείνο των κατασκευαστών γηπέδων γκολφ.
Κατά τα άλλα, όλες οι περιβαλλοντικές μελέτες και εκθέσεις, που προειδοποιούσαν για την καταστροφή που θα προκαλούσαν τα γήπεδα γκολφ, αγνοήθηκαν παντελώς. «Ποιος παρακάμπτει μελέτες για χάρη της τουριστικής ανάπτυξης;» διαμαρτυρόταν έντονα τότε η Ελένη Μπριασούλη, καθηγήτρια στο τμήμα Γεωγραφίας του Πανεπιστήμιου Αιγαίου. «Νομίζουν ότι θα γεμίσουν έτσι τα ξενοδοχεία; Το 70% του παγκόσμιου τουρισμού χειραγωγείται από έναν οργανισμό (σ.σ. : Παγκόσμιος Οργανισμός Τουρισμού). Αυτοί προωθούν το σύμπλεγμα του γκολφερ και εκβιάζουν κι εμάς να αποδεχτούμε αυτό το μοντέλο. Έτσι έγινε και με τις πισίνες». Ποιο σύμπλεγμα τουρίστα εννοούσε ακριβώς η Ελένη Μπριασούλη; «Το μοντέλο αυτό του τουρισμού είναι ο ξένος που έρχεται και τα κάνει ό-λ-α μέσα στην τουριστική εγκατάστασή του. Δεν βγαίνει έξω, δεν καταναλώνει τίποτα ντόπιο. Και φυσικά τα πάντα παράγονται και κατασκευάζονται από μεγάλες εταιρείες». Μικρές ή μεγάλες εταιρείες αγοράζουν φτηνή γη και αμέσως μετά επιδοτούνται από το κράτος για να κατασκευάσουν τουριστικές μονέδες. Η συμμετοχή του κράτους στην καταστροφική μεγαλομανία των κάθε λογής επενδυτών αναλύεται από την καθηγήτρια του Πανεπιστημίου Αιγαίου Ελένη Μπριασούλη, σε μελέτη της που βασίζεται στην ανάλυση για τις «στρεβλές επιδοτήσεις» (perverse subsidies) του καθηγητή της Οξφόρδης Norman Myers και της Jennifer Kent που δημοσίευσε πριν χρόνια ο Ιός της Ελευθεροτυπίας που γράφει ότι «οι στρεβλές επιδοτήσεις επηρεάζουν αρνητικά την οικονομία και την κοινωνία από το παγκόσμιο μέχρι το τοπικό επίπεδο. Αυξάνουν τις οικονομικές υποχρεώσεις του κράτους και οδηγούν σε υψηλότερους φόρους, υψηλότερες τιμές και αύξηση του δημόσιου ελλείμματος. Αναγκαστικά, εκτρέπουν κρατικούς πόρους από καλύτερες δημοσιονομικές επιλογές. Οι επιδοτήσεις, ιδιαίτερα του κεφαλαιουχικού εξοπλισμού, υποσκάπτουν τις αποφάσεις της ελεύθερης αγοράς και δεν ευνοούν την τεχνολογική πρόοδο, γιατί οι επιδοτούμενοι δεν έχουν κίνητρο για καινοτομική δραστηριότητα προς περισσότερο αποδοτικές και περιβαλλοντικά φιλικές τεχνολογίες και πρακτικές (π.χ. εξοικονόμησης ενέργειας, υλικών και χρόνου, προστασίας περιβάλλοντος). Τείνουν να ωφελούν τους λίγους σε βάρος των πολλών και ιδιαίτερα τους πλούσιους σε βάρος των φτωχών, διαιωνίζοντας, έτσι, τη φτώχεια […]. Επιδοτήσεις που μειώνουν το λειτουργικό κόστος παραγωγής και κατανάλωσης (π.χ. επιδοτήσεις ενέργειας, υλικών, νερού, πρόσβασης σε φυσικούς πόρους) ουσιαστικά πληρώνουν τον ρυπαίνοντα. Καθιερώνουν πρακτικές καταστροφικές για το περιβάλλον και μεταφέρουν το κόστος άμβλυνσης και αποκατάστασης της βλάβης στο σύνολο της κοινωνίας […]. Τέλος, πολλοί κλάδοι υπηρεσιών επιδοτούνται άμεσα ή έμμεσα, όπως εγκαταστάσεις αναψυχής μεγάλης κλίμακας (αθλητικά στάδια, θεματικά πάρκα, χιονοδρομικά κέντρα, γήπεδα γκολφ), με τη δικαιολογία ότι συμβάλλουν στην οικονομική ανάπτυξη. Η μεγάλη κλίμακά τους και η ένταση χρήσης πόρων έχουν προκαλέσει επιπτώσεις σε τοπικές οικονομίες και κοινωνίες καθώς και σοβαρή περιβαλλοντική βλάβη και υποβάθμιση […].
Το γκολφ, ο Δούκας, ο Χειμάρας και ο Κιλτίδης
Αν κάτι είχαν να συζητήσουν ο Νομάρχης Φθιώτιδας κ. Χειμάρας με τον Υφυπουργό Εξωτερικών κ. Δούκα την 25η Μαρτίου δεν ήταν τα εθνικά θέματα αλλά τα γήπεδα του γκόλφ στην περιοχή της Αταλάντης.
Ο κ. Δούκας από το παρελθόν ως πρόεδρος της αρμόδιας ομοσπονδίας έχει ήδη εκφραστεί προ πολλού για τα θέματα που έχουν σχέση με την επέκταση του γκολφ στην Ελλάδα. Είναι ουσιαστικά ο εκφραστής στη χώρα μας του λόμπι του γκολφ. Από το 2005 έχει σημειώσει την ανάγκη επέκτασης των γηπέδων γκολφ δείχνοντας ότι πρόκειται για την κυβερνητική πολιτική που ξεδιπλώνονται σιγά – σιγά. Εκπροσωπώντας τον Πρωθυπουργό στην εκδήλωση «ΗΜΕΡΕΣ ΓΚΟΛΦ 2005» στις 5 Σεπτεμβρίου 2005 το τότε Υφυπουργός Οικονομίας και Πρόεδρος της Ελληνικής Ομοσπονδίας Γκολφ Πέτρος Δούκας, διαβεβαίωσε τους συνέδρους πως «η Κυβέρνηση έχει επίγνωση ότι το γκολφ αποτελεί έναν εν δυνάμει στυλοβάτη του ποιοτικού τουρισμού και είναι διατεθειμένη να προωθήσει την ανάπτυξη του αθλήματος και την ενθάρρυνση νέων επενδύσεων στον τομές του τουριστικού γκολφ». Μάλιστα προαναγγέλλει και πολιτικές στην κατεύθυνση επίσπευσης τέτοιων επενδύσεων που ταυτίζεται πλήρως με αυτό που ζούμε στην περιοχή της Φθιώτιδας το τελευταίο διάστημα. Ο κ. Δούκας ως πρόεδρος της ομοσπονδίας έλεγε τότε ότι «ήδη έχουν αποδεσμευθεί από παλαιές γραφειοκρατικές καθυστερήσεις οι υπό εξέλιξη επενδύσεις τουριστικών συγκροτημάτων γηπέδων γκολφ, με πρωτοβουλία του ίδιου του Πρωθυπουργού, γεγονός που θα έχει θετικές επιπτώσεις στην αλλαγή του επενδυτικού κλίματος και θα πυροδοτήσει την εκδήλωση ενδιαφέροντος για τη δημιουργία νέων γηπέδων και από άλλους Έλληνες και ξένους επενδυτές».
Την ίδια στιγμή από το 2005 ο κ. Δούκας ως πρόεδρος της ομοσπονδίας γκολφ είχε προαναγγείλει ότι «σ’ αυτό θα συμβάλει και το νέο νομοσχέδιο ΥΠΕΧΩΔΕ που θα ρυθμίζει τις εκκρεμότητες για την οικιστική ανάπτυξη στα τουριστικά συγκροτήματα γηπέδων γκολφ, κάτι που ήταν ένας σοβαρός ανασχετικός παράγοντας στην προσέλκυση νέων επενδυτών». Ένα χρόνο μετά την δημόσια αποτύπωση της ευαισθησίας του κ. Σουφλιά για την ερημοποίηση ο ίδιος ο Υπουργός δήλωνε το Μάϊο του 2007 σχετικά με το ζήτημα των γηπέδων γκολφ : «Η Ελλάδα έχει μόνο(!) έξι γήπεδα ενώ η Γαλλία πάνω από 500, η Ιταλία πάνω από 200, η Ισπανία πάνω από 300 και η Πορτογαλία 36» αφήνοντας να εννοηθεί ότι θέλει επεκτάσεις. Όλο το προηγούμενο διάστημα ο νομάρχης Φθιώτιδας Θανάσης Χειμάρας προσπάθησε να κρατήσει το θέμα πολύ χαμηλά παρά το γεγονός ότι είχαν διαπιστωθεί προβλήματα σε πολλά επίπεδα. Ο ίδιος λειτούργησε σαν μοχλός επικοινωνίας επιθυμώντας μάλιστα να κρατήσει πολύ χαμηλά και τον πήχη της ενημέρωσης. Οι σχέσεις της Νομαρχίας με το σύνολο των επενδυτών καθοριστική, αφού πλέον υπάρχει σχέση εργοδότη με εργαζόμενο. Τα συμφέροντα πολιτικά και οικονομικά τεράστια. Οι απειλές συγκεκριμένες όμως υπάρχουν δύο επίπεδα επικοινωνίας. Έτσι λοιπόν και τεχνικές ξεδιπλώνονται κατά περίπτωση. Η νομαρχία δεν αναδεικνύει τα προβλήματα για τα υδατικά αποθέματα παρά το γεγονός ότι έχει αντίθετες εισηγήσεις από τις υπηρεσίες της. Υπηρεσιακοί παράγοντες της Νομαρχίας έχουν εισηγηθεί στην πολιτική ηγεσία την αντίθεσή τους σε ένα τέτοιο ενδεχόμενο θεωρώντας τις απειλές πολύ μεγαλύτερες. Τέτοιου είδους εισηγήσεις όμως έχουν πλήρως εξαφανιστεί από τα όργανα δημοκρατικού προγραμματισμού τα οποία τοποθετούνται πολιτικά απλά και μόνο σε μελλοντικές θέσεις εργασίες και σε εγκρίσεις περιβαλλοντικών επιπτώσεων χωρίς να παίρνουν υπόψη τους τα δεδομένα για τις περιοχές. Η στάση των επιτελών του Υπουργείου Γεωργίας ανάγκασαν τον ίδιο τον Υφυπουργό να έρθει στην περιοχή να εξετάσει το ενδεχόμενο και να μετρήσει το πολιτικό κόστος και το πολιτικό όφελος. Η Νομαρχία από τη δική της πλευρά φρόντισε να επικοινωνήσει το Υπουργείο Γεωργίας με τη μερίδα εκείνη των κατοίκων που έχει εκφραστεί υπέρ της επένδυσης λόγω κυρίως της ανάπτυξης και της απασχόλησης. Φρόντισε ωστόσο να μην αναδειχθεί το πρόβλημα του νερού και να μην έρθει σε επαφή ο κ. Κιλτίδης είτε με δημάρχους που έχουν ήδη σηκώσει τα λάβαρα του αγώνα για το νερό στην ευρύτερη περιοχή από τον Ορχομενό μέχρι την Αμφίκλεια, είτε και με την Περιφέρεια η οποία τελικά ασκεί την πολιτική του Νερού
Ο Δήμας αποτρέπει, οι επιστήμονες το αποκλείουν αλλά ο Δούκας κλείνει πονηρά το μάτι.
Όσο νερό χρειάζεται μία πόλη σαν τη Λαμία θα έχει καταρχήν ανάγκη μόνο για τα δύο γήπεδα γκολφ η συγκεκριμένη εταιρεία στην Αταλάντη. Βεβαίως αυτό το νερό θα προέλθει στο μεγαλύτερο μέρος από άντληση δηλαδή από τον ήδη ταλαιπωρημένο υδροφόρο ορίζοντα της περιοχής που δεν αντέχει να αντληθεί νερό για να ξεδιψάσει η Αθήνα … όπως τουλάχιστον σημειώνουν οι δήμαρχοι της περιοχής.
«…. Ένα γήπεδο γκολφ 18 οπών (ακόμα και τύπου desert golf) απαιτεί τόσο νερό ετήσια όσο χρειάζονται 20.000 άνθρωποι (!) – ποσότητα ιδιαίτερα σημαντική σε περιοχές με προβλήματα επάρκειας νερού και ιδιαίτερα την καλοκαιρινή περίοδο (ελάχιστη βροχόπτωση κει μέγιστη ζήτηση νερού από όλες τις χρήσεις). Συχνά, το νερό μπορεί να προέρχεται από γειτονικές περιοχές – αφαιρείται, δηλαδή, από παραγωγικές χρήσεις στον τόπο προέλευσής του!» σημειώνει η Ελένη Καπετανάκη – Μπριασούλη, καθηγήτρια στο Τμήμα Γεωγραφίας, Πανεπιστήμιο Αιγαίου, ενώ σε άλλο σημείο της ανάλυσης θέτει σειρά από ερωτήματα που αγγίζουν τον προβληματισμό ακόμα και για την περιοχή της Αταλάντης «ποιοι εμπλέκονται στις αποφάσεις χωροθέτησης γηπέδων γκολφ και στις συνεπαγόμενες αποφάσεις χρήσης των πόρων μιας περιοχής, στη βάση ποιας πληροφόρησης και ποιου γενικότερου αναπτυξιακού σχεδίου; Ti δικαιώματα έχουν οι τοπικές αυτοδιοικήσεις να χρησιμοποιούν υπερτοπικούς πόρους (π.χ. υπόγειο νερό, έδαφος); Πως «αποζημιώνονται» οι περιοχές που προσφέρουν αυτούς τους πόρους; Έχουν κάποιο λόγο στην αναπτυξιακή διαδικασία οι ντόπιοι κάτοικοι, χρήστες και υπεύθυνοι τελικά των τοπικών πόρων ; Έχουν σωστή, αμερόληπτη και πολύπλευρη ενημέρωση για να αντιμετωπίσουν σφαιρικά τέτοιες αποφάσεις και να προωθήσουν το «κοινό καλό» διασφαλίζοντας την αειφόρο ανάπτυξη του τόπου τους…»; Αντίθετα ο κ. Δούκας σε συνέντευξή του το 2003 ως πρόεδρος της Ομοσπονδίας γκολφ απαντώντας σε σχετικές ερωτήσεις δείχνει την άλλη όχθη :
«Ερώτηση : Ποια είναι τα συστατικά – κλειδιά για την δημιουργία ενός επιτυχημένου γηπέδου γκολφ;
Π.Δούκας : Πρέπει απαραιτήτως να τηρείται το Golf Destination», δηλαδή κατασκευή γηπέδων σε περιοχές όπου υπάρχουν ήδη και λειτουργούν άλλα κοντά σε μεγάλες τουριστικές μονάδες. Διεθνές αεροδρόμιο σε μικρή σχετικά απόσταση, μέχρι 50-60 χιλιόμετρα και κοντά σε μεγάλα πολεοδομικά συγκροτήματα.
Ερώτηση : Επειδή στην χώρα μας είναι δεδομένο το πρόβλημα με το νερό, αυτό δυσκολεύει την δημιουργία γηπέδων : Ποια είναι η λύσε σε αυτό το πρόβλημα ;
Π.Δούκας : Το πρόβλημα του νερού είναι βασικό αλλά δεν είναι πλέον ανυπέρβλητο. Προσφάτως έχουν αναπτυχθεί νέες τεχνικές μέθοδοι αφαλατώσεως και βιολογικού καθαρισμού μέσω των οποίων μπορούν να ποτίζονται τα γήπεδα. Βοήθησαν κάπως και οι αυξημένες βροχοπτώσεις κυρίως στην Βόρειο Ελλάδα…»
Όμως ο Επίτροπος Περιβάλλοντος της ΕΕ κ. Δήμας στο τέλος του Γενάρη μιλώντας στην Επιτροπή Περιβάλλοντος της Βουλής, ο κ. Δήμας άφησε σαφώς να εννοηθεί ότι η χώρα υστερεί στην ορθή ενσωμάτωση των κοινοτικών οδηγιών, στράφηκε κατά της κατασκευής γηπέδων γκολφ σημειώνοντας μεταξύ άλλων ότι «Για παράδειγμα, δεν θα ήθελα σε περιοχές που δεν έχουν νερό να φτιάχνονται γήπεδα γκολφ. Υπάρχουν άλλοι τρόποι να προσελκύσουν τουρίστες. Αν δεν ποτίσεις ένα γήπεδο γκολφ για 1-2 χρόνια, ο τόπος ερημοποιείται».
Τι είναι η απειλή της ερημοποίησης και πως την αντιμετωπίζουμε
Το έτος 2006 ο ίδιος ο Υπουργός ΠΕΧΩΔΕ αναφέρθηκε στην ερημοποίηση από εκεί ήταν αφιερωμένη η παγκόσμια ημέρα περιβάλλοντος. Είναι χαρακτηριστική η ανακοίνωση που δόθηκε στη δημοσιότητα από τον ίδιο τον Υπουργό τονίζοντας τις δήθεν ευαισθησίες της πολιτείας απέναντι στους διεθνείς κανόνες. Έγραφε λοιπόν «Η Παγκόσμια Ημέρα Περιβάλλοντος για το 2006, είναι αφιερωμένη στο φαινόμενο της Ερημοποίησης. Η Ερημοποίηση είναι αποτέλεσμα της ακραίας υποβάθμισης των εδαφικών και υδάτινων πόρων μιας περιοχής, η οποία προκαλείται από αλόγιστες επεμβάσεις του ανθρώπου επί των πόρων αυτών. Στην Ελλάδα το φαινόμενο της ερημοποίησης έχει επεκταθείς το 20% των εδαφών, ενώ απειλείται το 30% της συνολικής έκτασης. Τα τελευταία χρόνια το πρόβλημα έχει επιδεινωθεί, λόγω της βιομηχανοποίησης των αγροτικών εκμεταλλεύσεων και της υπερκατανάλωσης του ύδατος. Οι προσπάθειες που γίνονται για την αντιμετώπιση του φαινομένου είναι σημαντικές. Η χώρα μας έχει κυρώσει τη «Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για την καταπολέμηση της απερήρωσης», ενώ ειδική διυπουργική επιτροπή συνέταξε το «Ελληνικό Εθνικό Σχέδιο Δράσης κατά της Ερημοποίησης». Με το σχέδιο αυτό καθορίζονται τα πλαίσια της εθνικής πολιτικής και προτείνονται μια σειρά μέτρων. Στον τομέα των Υδάτινων Πόρων το ΥΠΕΧΩΔΕ προωθεί μέτρα όπως :
α. Η εφαρμογή της Οδηγίας Πλαίσιο 2000/60 της ΕΕ με την οποία καθορίζεται ένα πλαίσιο για την προστασία των υδάτινων πόρων.
β. Η υλοποίηση έργων καθαρισμού και επαναχρησιμοποίησης υγρών αποβλήτων
γ. Ο εμπλουτισμός υπόγειων υδροφορέων και η αντιμετώπιση της υφαλμύρωσης αυτών.
δ. Η λήψη μέτρων έκτακτων αναγκών για την αντιμετώπιση της λειψυδρίας.
Πρόσφατα, η Ελλάδα ανέλαβε πρωτοβουλία μαζί με τις μεσογειακές χώρες της ΕΕ, να διαμορφώσουν από κοινού προτάσεις για την αντιμετώπιση της λειψυδρίας και της ξηρασίας. Όμως παρά τη σημαντική προσπάθεια που καταβάλλεται, οι κίνδυνοι της ερημοποίησης δεν έχουν εκλείψει. Γι’ αυτό και απαιτείται προσπάθεια από τους εμπλεκόμενους φορείς και αυξημένη κοινωνική ευθύνη από όλους τους πολίτες».
εφημερίδα ΣΕΝΤΡΑ (ημερομηνία 31.3.08)