Γεννήθηκα στην Αθήνα από γονείς Αθηναίους και το Αιγαίο Πέλαγος το πρωτογνώρισα αργά, στα 17 μου χρόνια, όταν τα καλοκαίρια, με τις φοιτητικές παρέες ανακαλύπταμε τις ερημικές παραλίες των νησιών. Στο Πολεμικό Ναυτικό όταν υπηρέτησα για 32 μήνες - τόση ήταν η θητεία εκείνη την εποχή λόγω της ελληνοτουρκικής έντασης στο Αιγαίο - ως ναύτης στα αντιτορπιλικά το διέσχισα απ' άκρη σ' άκρη. Η γνωριμία αυτή με τα νησιά ήταν φευγαλέα και επιφανειακή, ικανή όμως να μου δημιουργήσει το ενδιαφέρον και να δώσω στον εαυτό μου την υπόσχεση να τα επισκεφθώ σε καλύτερες συνθήκες.

Θυμάμαι ακόμη την εντύπωση που μου προκάλεσε ο πρώτος νησιωτικός γάμος που παρακολούθησα στη Σίφνο. Την είχαμε κοπανήσει παράνομα από το πολεμικό πλοίο που ήταν σε επιφυλακή δεμένο στο λιμάνι, με τον σιφνιό κληρούχο μου Μπάμπη Μπεκέ, για να γνωρίσω τα περίφημα σιφναίικα γαμήλια γλέντια. Τα κάτασπρα σπίτια, τα δεκάδες εκκλησάκια, οι μουσικοί με τα βιολιά και τα λαούτα που συνόδευαν τη νύφη και τον γαμπρό ως την εκκλησία, η τελετή, τα παστέλια που μοίραζαν για να 'ναι ζάχαρη ο βίος, μα πάνω απ' όλα το γλέντι, το ξεφάντωμα και ο χορός, ο πρώτος μπάλος που χόρεψα ντυμένος ναυτάκι ήταν για μένα μια αποκάλυψη ενός άλλου κόσμου. Θυμάμαι ακόμη την άγρια χαρά και τον ενθουσιασμό που ένιωσα, καθώς έλεγα μέσα μου «αυτός είναι ο τόπος σου».

Από τότε πάνε τριάντα χρόνια που ταξιδεύω στο Αιγαίο. Η αρχική μου περιέργεια να το γνωρίσω μεταβλήθηκε σε μεγάλη αγάπη, απεριόριστο θαυμασμό και βαθύ ενδιαφέρον για κάθε πτυχή της ζωής του. Με μια φωτογραφική μηχανή, μια βιντεοκάμερα, ένα μαγνητόφωνο και ένα μπλοκ σχεδίων γύριζα τα νησιά του Αιγαίου, αποτυπώνοντας εικόνες, συνομιλίες, ήχους, πανηγύρια, τραγούδια, αφηγήσεις.

Στα μέσα της δεκαετίας του '90, στους χώρους ενός ξενώνα που έφτιαξα στις Λεύκες, στο πανέμορφο ορεινό χωριό της Πάρου, δημιούργησα και ένα μικρό Μουσείο Λαϊκού Πολιτισμού του Αιγαίου. Σε μια αίθουσα 300 τ.μ. τοποθετήθηκαν όλα τα ευρήματα των ταξιδιών μου (κεραμικά, έπιπλα, σκεύη, εργαλεία, πετρώματα), ενώ ένα φωτογραφικό αρχείο, μια βιβλιοθήκη με αντίστοιχα θεματικά βιβλία, αλλά και σχέδια από σπίτια, περιστεριώνες, εκκλησίες, ταρσανάδες, κτλ., συμπληρώνουν την εικόνα του Αρχιπελάγους για μια καλύτερη γνωριμία μαζί του.

Με περιηγήσεις στους χώρους και στα εκθέματα του Μουσείου μετέφερα στους επισκέπτες αυτά που ένιωθα και γνώριζα για το Αιγαίο, για το πώς αυτός ο τόπος της έσχατης ολιγάρκειας και της μέγιστης στέρησης οδηγήθηκε σε δημιουργίες τέτοιας ποιητικής ομορφιάς.

Πριν από περίπου έξι χρόνια μπήκε στο μυαλό μου η σκέψη να καταγράψω όλη αυτή τη γνώση και την εμπειρία που είχα σε ένα βιβλίο. Να δώσω δηλαδή, μέσα από λόγια και εικόνες, αυτά που έμαθα για το Αιγαίο και να μοιραστώ το υλικό που συγκέντρωσα όλα αυτά τα χρόνια.

Η σχέση μου με το Αιγαίο και τα νησιά του με καθόρισε. Μου έδωσε την ευκαιρία να ανακαλύψω έναν κόσμο που με έκανε καλύτερο και σοφότερο ως άνθρωπο. Βρήκα σε αυτό την ουσία των πραγμάτων, που πέρα από βιωματική εμπειρία γίνεται πυξίδα σκέψης και κατεύθυνση ζωής.

Το βιβλίο αυτό είναι το αποτύπωμα όσων είδα, άκουσα και ένιωσα, γνωρίζοντας από κοντά τόπους και ανθρώπους. Είναι τα σημάδια όλων αυτών των εμπειριών μέσα μου.

Γιατί τα Σημάδια του Αιγαίου δεν είναι τίποτε άλλο παρά η ταυτότητα των νησιών του. Είτε πρόκειται για φυσικές ομορφιές είτε για ανθρώπινες επεμβάσεις είτε για δραστηριότητες είναι τα σημάδια που το κάνουν μοναδικό. Γιατί, παρ' όλες τις αλλοιώσεις και τις επεμβάσεις πάνω στο αιγαιοπελαγίτικο τοπίο, τα σημάδια του Αιγαίου είναι εκεί. Αλλα πεθαμένα σαν αρχαιολογικά ευρήματα να στέλνουν τα μηνύματα της σοφίας τους, άλλα ημιθανή να θέλουν ένα φιλί ζωής, λίγες δόσεις ευαισθησίας, τρυφερότητας και φροντίδας για να αναστηθούν, να ζήσουν και να ξαναμπούν στην καθημερινότητά μας, και άλλα ζωντανά να δίνουν δυναμικά ένα ηχηρό παρόν.

Κατά τη διάρκεια των ταξιδιών μου, όμως, το μεγαλύτερο κέρδος μου ήταν οι σημαδιακές γνωριμίες μου με τους ανθρώπους. Κάθε συνάντηση ήταν και μια συγκλονιστική βουτιά στο ήθος του αρχιπελάγους. Βετεράνοι της βιοπάλης, απλοί λαϊκοί τεχνίτες, ψαράδες, αγρότες, που η ζωή και η σχέση τους με τη φύση τούς έκανε σοφούς.

Πρόσωπα καθαρά, λόγια λίγα, με μια πικρή σοφία να εναλλάσσεται αναπάντεχα με ένα αυτοσαρκαστικό χιούμορ. Και όταν σε συναναστρέφονται, να σε κερδίζουν με την πρώτη κουβέντα. Και από την άλλη, συνειδητοποιημένοι πολίτες, παθιασμένοι ερευνητές, προικισμένοι περιηγητές, ερασιτέχνες φυσιοδίφες, αυτοδίδακτοι λαογράφοι, διανοούμενοι οραματιστές, έχοντας αφιερώσει χρόνια ολόκληρα στη μελέτη της ιστορίας του τόπου τους, μάχονται με πάθος για το προφανές. Την υπεράσπιση και τη διαφύλαξη του τρόπου ζωής τους και του πολιτισμού τους.

Και τέλος οι ηρωικοί εκδότες των εκατοντάδων εφημερίδων που κυκλοφορούν στα νησιά τού αρχιπελάγους, που με τεράστιες δυσκολίες, πενιχρά μέσα και οικονομικές θυσίες (πολλές φορές η κυκλοφορία ενός τοπικού εντύπου δεν υπερβαίνει τα 500 φύλλα) παλεύουν για την ήπια ανάπτυξη, για την προστασία του περιβάλλοντος και τη διάσωση της πολιτιστικής κληρονομιάς.

Το 2000 στη Φλωρεντία η Ευρωπαϊκή Σύμβαση για το Τοπίο καθόρισε τον ορισμό τού τοπίου ως «το μέρος μιας γεωγραφικής περιοχής έτσι όπως αυτό γίνεται αντιληπτό από τους ανθρώπους και του οποίου ο χαρακτήρας προκύπτει από τη δράση των φυσικών και ανθρώπινων παραγόντων, καθώς και από τις αναμεταξύ τους αμοιβαίες επιδράσεις».

Με αυτόν τον τρόπο διαφαίνονται ξεκάθαρα οι δύο παράμετροι που καθορίζουν τη σχέση του ανθρώπου με το τοπίο. Η μία προκύπτει από το πώς επιδρά με τις πράξεις και δραστηριότητές του πάνω στο τοπίο και η άλλη από το πώς το αντιλαμβάνεται. Ετσι, όσο πιο πολλές γνώσεις, εμπειρίες, βιώματα αποκτά κανείς τόσο μεγαλύτερη σχέση με το τοπίο θα έχει. Οσο πιο πολλά γνωρίζει κάποιος για έναν τόπο τόσο πιο πολύ μπορεί να τον απολαύσει και να χαρεί μεγάλες στιγμές ή μικρές λεπτομέρειες, να διακρίνει τα σημάδια που αλλιώς θα τα προσπερνούσε.

------------------------------------
(πηγή:Το ΒΗΜΑ, 20/05/2007)