Πανελλαδική καμπάνια των ΟΙΚΟΛΟΓΩΝ ΠΡΑΣΙΝΩΝ
Κυριακή 9 Σεπτεμβρίου 2007
Αντί για τις συνηθισμένες προεκλογικές συγκεντρώσεις, οι ΟΙΚΟΛΟΓΟΙ ΠΡΑΣΙΝΟΙ οργανώνουν πανελλαδικά Μέρα Δράσης για το Δάσος, με σύνθημα «Να γίνουμε η φωνή του δάσους, η συνείδηση της κοινωνίας», την Κυριακή 9/9. Προσκαλούμε κάθε ευαισθητοποιημένο πολίτη, καλλιτέχνες, τα μέλη μας, τους υποψηφίους, τα ΜΜΕ να συμμετάσχουν σε εθελοντικούς καθαρισμούς δασών από σκουπίδια, θεατρικά και πολιτιστικά δρώμενα, προβολή οπτικοακουστικού υλικού για τη σημασία του δάσους και την προστασία του, συνεντεύξεις και εκδηλώσεις με ειδικούς επιστήμονες και τοπικούς φορείς.
Χρειαζόμαστε το δάσος, αλλά τώρα μας χρειάζεται και εκείνο
Από τις πυρκαγιές του φετινού καλοκαιριού, μέχρι τώρα επλήγησαν 10 εθνικοί δρυμοί, κάηκαν 2,5 εκατομμύρια στρέμματα δάσους, 73 άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους και οι ζημιές υπερβαίνουν το 1,5 δισεκατομμύριο ευρώ, χωρίς να υπολογίζεται η απώλεια των υπηρεσιών που προσφέρει το δάσος.
Συγκεκριμένα, οι πρόσφατες καταστροφικές πυρκαγιές σημαντικών φυσικών περιοχών που προστατεύονται με ειδικό καθεστώς από την εθνική και ευρωπαϊκή νομοθεσία (όρη Ταΰγετος και Πάρνωνας, φαράγγι Νέδας, δάσος Καϊάφα) έρχονται να προστεθούν στον ήδη μακρύ κατάλογο των περιοχών που μαζί με τα δάση της Εύβοιας επλήγησαν νωρίτερα το καλοκαίρι, όπως η Πάρνηθα, ο Γράμμος, η Πρέσπα, το φαράγγι του Βουραϊκού, το Πήλιο και η Πίνδος.
Η έκταση της καταστροφής οφείλεται στο συνδυασμό μιας σειράς παραγόντων:
(α) η αλλαγή του παγκόσμιου κλίματος έχει ως συνέπεια στη Ν. Ευρώπη την επικράτηση συνθηκών που είναι κοντά σ' αυτές της Β. Αφρικής: μείωση βροχοπτώσεων, αύξηση των ημερών χωρίς βροχή, παρατεταμένοι απανωτοί καύσωνες, πιο εύφλεκτα δάση.
(β) πολιτικές που στρέφονται εναντίον του δάσους: τόσο η προηγούμενη κυβέρνηση όσο και η σημερινή αντιμετώπισαν το δάσος ως βάρος ή στην καλύτερη περίπτωση ως ευκαιρία για ανοικοδόμηση, ανταποκρινόμενες σε πελατειακές απαιτήσεις. Προσπάθησαν να περιορίσουν την προστασία των δασών, επιχειρώντας να αλλάξουν το άρθρο 24 του ελληνικού Συντάγματος για την προστασία του περιβάλλοντος, προώθησαν νομοθετικές ρυθμίσεις ή τροπολογίες που οδηγούν στη διαμόρφωση ενός πολιτικού κλίματος που ευνοεί την παραχώρηση του δάσους σε καταπατητές και σε κάθε είδους απαιτήσεις για ανοικοδόμηση και άλλες χρήσεις. Συχνά, η παραχώρηση στο παρελθόν της χρήσης του δάσους σε ρετσινοσυλλέκτες οδηγεί σήμερα σε απαιτήσεις ιδιοκτησίας του. Οικοδομικοί συνεταιρισμοί, η εκκλησία αλλά και διάφοροι φορείς διεκδικούν πάνω από 1.000.000 στρέμματα δάσους ενώ επανειλημμένα οι διάφορες κυβερνήσεις έχουν προχωρήσει σε "νομιμοποιήσεις" παράνομων κατασκευών ή καταπατήσεων ακόμα και σε καμένες ή καταπατημένες δασικές εκτάσεις. Χαρακτηριστική περίπτωση είναι η Πεντέλη, κοντά στην Αθήνα. Το Σχέδιο Χωροταξικού για τον Τουρισμό προβλέπει την κατασκευή 1.000.000 παραθεριστικών κατοικιών, ως απάντηση στη ζήτηση που υπάρχει από την Ελλάδα και άλλες ευρωπαϊκές χώρες. Με δεδομένες τις χρήσεις γης σήμερα ασκείται πίεση για αποχαρακτηρισμό δασικών περιοχών και κυρίως περιοχών που έχουν καεί. Καμία κυβέρνηση μέχρι τώρα δεν έχει τολμήσει να γκρεμίσει αυθαίρετες κατασκευές μέσα στα δάση, με αποτέλεσμα άλλοτε δασικές περιοχές να έχουν σήμερα κτιστεί. Καμιά κυβέρνηση δεν προστατεύει στην πράξη τις καμένες περιοχές από τις αλλαγές χρήσης (αντικατάσταση του δάσους από καλλιέργειες, επέκταση ης βόσκησης, περιφράξεις, απόθεση απορριμμάτων κλπ).
Δεν είναι τυχαίο που οι μεγαλύτερες και πιο καταστροφικές πυρκαγιές έχουν συμβεί σε προεκλογικές χρονιές, όταν αυξάνονται οι προσδοκίες για αποχαρακτηρισμό δασών και δασικών περιοχών και "νομιμοποιήσεις" αυθαίρετων κατασκευών. Αυτή η διαπλοκή μεταξύ του ισχυρού λόμπυ των ποικιλώνυμων οικοδομικών συνεταιρισμών, που επιβουλεύονται τα δάση, της κεντρικής πολιτικής εξουσίας, των τοπικών παραγόντων που καλλιεργούν πελατειακές σχέσεις και διεφθαρμένων δημοσίων λειτουργών, αποτελεί πλέον καθεστώς που εμποδίζει οποιαδήποτε προσπάθεια προστασίας των δασών. Θυμίζουμε ότι, κατά τον Έλληνα Συνήγορο του Πολίτη, τα περισσότερα φαινόμενα διαφθοράς στη δημόσια διοίκηση παρατηρούνται στις πολεοδομίες και στα δασαρχεία, δηλαδή σε υπηρεσίες που ασχολούνται με τις αλλαγές χρήσεων γης και τη δόμηση.
(γ) εγκατάλειψη της βιώσιμης διαχείρισης του δάσους και των φυσικών περιοχών. Μέχρι πρόσφατα οι πληθυσμοί που ζούσαν στην ύπαιθρο είχαν στενή σχέση με το δάσος γύρω τους, μια και το διαχειρίζονταν για να μπορούν να εξασφαλίζουν τα μέσα για την επιβίωσή του (ρετσινοσυλλέκτες, συλλογή βελανιδιών για βιοτεχνίες επεξεργασίας δέρματος ή ζωοτροφές). Σήμερα –αν και η βιώσιμη διαχείριση του δάσους είναι βασική απαίτηση και προϋπόθεση για την προστασία του μακροχρόνια– οι τοπικές κοινωνίες έχουν εγκαταλείψει το δάσος και πολλές οικονομικές δραστηριότητες που σχετίζονταν με το δάσος σβήνουν, αν και θα μπορούσαν να προωθηθούν μορφές οικοτουρισμού, παραγωγής προϊόντων με βάση πρώτες ύλες που υπάρχουν στο δάσος.
(δ) μεταφορά της πρόληψης και της έγκαιρης αντιμετώπισης των πυρκαγιών από το τοπικό επίπεδο σε κεντρικούς μηχανισμούς, που εμφανίζουν έλλειψη προετοιμασίας και κατάλληλης οργάνωσης. Τι ποσά έχουν απορροφηθεί από ευρωπαϊκές χρηματοδοτήσεις για την κατάλληλη εκπαίδευση του τοπικού πληθυσμού ώστε να μειωθούν οι κίνδυνοι πυρκαγιάς αλλά και για την έγκαιρη αντιμετώπισή της με κατάλληλα μέσα από τοπικές δυνάμεις μόλις ξεσπάσει κάποια; Όλο και περισσότερο η ευθύνη αντιμετώπισης των πυρκαγιών μετατίθεται στα εναέρια μέσα, που αντιμετωπίζουν προβλήματα λόγω καιρικών συνθηκών, τεχνικών προβλημάτων ή απλώς δε επαρκούν, ενώ οι δυνάμεις στο έδαφος (κατάλληλα εκπαιδευμένοι και εξοπλισμένοι με ανάλογα μέσα τοπικοί πληθυσμοί) παίζουν όλο και μικρότερο ρόλο στην πολιτική πρόληψης και έγκαιρης αντιμετώπισης των πυρκαγιών.
Οι προτάσεις των ΟΙΚΟΛΟΓΩΝ ΠΡΑΣΙΝΩΝ:
• Να προχωρήσει αμέσως, χωρίς άλλες καθυστερήσεις, το δασολόγιο και το εθνικό κτηματολόγιο.
• Να καταργηθεί ο Δασικός νόμος 3147/2003
• Να μην προχωρήσει η αναθεώρηση των σχετικών άρθρων (24, 100) του Συντάγματος,
• Να αποσυρθεί το Ειδικό Χωροταξικό Πλαίσιο (ΕΧΠ) και η Στρατηγική Μελέτη Περιβαλλοντικής Εκτίμησης (ΣΜΠΕ) για τον Τουρισμό.
• Να κατεδαφιστούν τώρα όλα τα αυθαίρετα κτίσματα για τα οποία έχουν εκδοθεί οριστικά πρωτόκολλα κατεδάφισης. Να δημιουργηθεί αυτόνομος οργανισμός με αυτή την εξουσιοδότηση και τα κατάλληλα μέσα.
• Να ιδρυθεί Υπουργείο Περιβάλλοντος, Φυσικών Πόρων και Βιωσιμότητας (αειφορίας), στο οποίο θα ανατεθεί και η ευθύνη των δασών και όλων των οικοτόπων.
• Η ευθύνη για τη διαχείριση και την πυροπροστασία των δασών να γίνεται από έναν ενιαίο φορέα, με παράλληλη επαρκή στελέχωση και οργάνωση των δασικών υπηρεσιών καθώς σε συνδυαςμό με εκπαίδευση κι ενεργοποίηση τοπικών φορέων.
• Να δοθεί έμφαση στην πρόληψη των πυρκαγιών και την βιώσιμη διαχείριση των δασών με τη συμμετοχή των τοπικών κοινωνιών, με εκπαίδευση και παραχώρηση κατάλληλου εξοπλισμού στις τοπικές κοινωνίες, κίνητρα για προστασία και βιώσιμη διαχείριση των δασών προς όφελος και της ευημερίας των τοπικών κοινωνιών.
ΟΙΚΟΛΟΓΟΙ ΠΡΑΣΙΝΟΙ
ΜΕΛΟΣ ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ ΠΡΑΣΙΝΟΥ ΚΟΜΜΑΤΟΣ
http://www.ecogreens.gr/ - email: ecogreen@otenet.gr
Αθήνα: Κολοκοτρώνη 31, 10562, τηλ. 210.3241001, fax 210 3241825
Θεσσαλονίκη: Φιλίππου 51, 54631, τηλ. 2310.222503, fax 2310.421196
ΟΙΚΟΛΟΓΟΙ ΠΡΑΣΙΝΟΙ ΚΡΗΤΗΣ
ecogreens@ecocrete.gr
Σημείωση 16ο Τεύχος