Ο νόμος Σηφουνάκη έδινε προτεραιότητα απόσυρσης στα κτίρια που αλλοιώνουν τα ιδιαίτερα φυσικά και αρχιτεκτονικά χαρακτηριστικά της περιοχής στην οποία βρίσκονται και στα ασύμβατα ξενοδοχεία που δεν μπορούν πλέον να ανταποκριθούν στις σύγχρονες λειτουργικές και αισθητικές απαιτήσεις. Στη φωτογραφία (αριστερά) το κτίριο στο λιμάνι της Κύθνου όπως είναι σήμερα και όπως προτείνεται να αναμορφωθεί (δεξιά)
Μία από τις μελανότερες σελίδες του μεταπολεμικού βίου της Ελλάδας είναι η χωρίς «αντιστάσεις» καταστροφή της ισορροπίας μεταξύ του φυσικού και του ιστορικά δομημένου περιβάλλοντος της χώρας μας. Δεν εξαιρέθηκαν από αυτήν τα νησιά μας, το πλέον ευαίσθητο μέρος της ελληνικής επικράτειας, τα οποία αποτελούν άλλωστε τους κατ' εξοχήν τουριστικούς προορισμούς. Είναι διεθνώς παραδεκτό πως το τοπίο και οι οικισμοί του Αιγαίου συγκαταλέγονται ανάμεσα στα υψηλότερα δείγματα του ελληνικού πολιτισμού.
Την περίοδο 2000-2004, η προστασία του τοπίου των νησιών και των αξιόλογων αρχιτεκτονικά οικισμών του Αιγαίου, αλλά και η αποκατάσταση του προκλητικά αλλοιωμένου τοπίου από ανάρμοστες κατασκευές των δεκαετιών του '60 και του '70, αποτέλεσαν προτεραιότητες του υπουργείου Αιγαίου.
Προς τούτο δημιουργήθηκε ένα στέρεο θεσμικό πλαίσιο με Προεδρικά Διατάγματα και έναν Νόμο ο οποίος προσφέρει σημαντικά κίνητρα για την αποκατάσταση του αλλοιωμένου τοπίου. Ο Νόμος αυτός (N. 3201/2003) δρομολόγησε ουσιαστικά την «απόσυρση κτιρίων» μη συμβατών με την ανθρώπινη κλίμακα και το μέτρο που διακρίνει την αρχιτεκτονική του Αιγαίου.
Το μέτρο της «απόσυρσης κτιρίων» (πρωτίστως ξενοδοχειακών κτισμάτων) έχει εφαρμοστεί, από τα μέσα της δεκαετίας του 1990, σε ορισμένες χώρες με τουριστική προϊστορία που θέλησαν να ανανεώσουν την τουριστική τους εικόνα και να γίνουν πιο ανταγωνιστικές, όπως η Ισπανία, η Μάλτα, αλλά τελευταία και η Κύπρος, όπου ο Κυπριακός Οργανισμός Τουρισμού έχει ολοκληρώσει σχετική μελέτη.
Σε κάθε περίπτωση η πρακτική αυτή αποτελεί μέρος ενός πλαισίου πολιτικής που στοχεύει στην αισθητική και ποιοτική αναβάθμιση της τουριστικής προσφοράς, δίνοντας κίνητρα για την ανάπλαση - αποκατάσταση ή την «απόσυρση κτιρίων» και αφετέρου στην προστασία του φυσικού περιβάλλοντος και της τοπικής αρχιτεκτονικής ιστορίας.
Αυτά βέβαια τα αυτονόητα πράγματα φαίνεται πως δεν κατανοεί η σημερινή κυβέρνηση και η νέα ηγεσία του υπουργείου Αιγαίου, που αδιάφορη παρακολουθεί την αλλοίωση της φυσιογνωμίας των νησιών. Εγκατέλειψε και υπονόμευσε το δημιουργηθέν θεσμικό πλαίσιο, υποθηκεύοντας την τουριστική προοπτική των νησιών, την κοινωνική και οικονομική ανάπτυξή τους.
Τελευταία ο υπουργός Τουρισμού ανακοίνωσε ότι μελετά το μέτρο της «απόσυρσης ξενοδοχείων» χαρακτηρίζοντας «πρωτοποριακή» μια τέτοια πρωτοβουλία.
Πώς όμως θα το πράξει δεδομένου ότι δεν διαθέτει ανάλογη αρμοδιότητα με αυτή των υπουργείων ΠΕΧΩΔΕ και Αιγαίου; Για το Αιγαίο που κινδυνεύει από την υπερδόμηση, ο Νόμος υπάρχει, ψηφίστηκε από τη Βουλή το 2003 και μένει ανενεργός.
Ο ψηφισθείς Νόμος 3201 περί «απόσυρσης κτιρίων» έχει διπλό στόχο: την αποκατάσταση του τοπίου και την αναβάθμιση του συνολικού τουριστικού προϊόντος μιας περιοχής. Προβλέπει μεταξύ άλλων τη μερική ή ολική κατεδάφιση ή και την ανάπλαση κτιρίων ή τμημάτων ή στοιχείων τους, με την παροχή ισχυρών κινήτρων στους ιδιοκτήτες.
O Νόμος 3201/2003 έτυχε καθολικής αποδοχής, ιδιαίτερα από τους ξενοδόχους, πολλοί μάλιστα ξεκίνησαν την εκπόνηση μελετών ώστε να ενταχθούν στις διατάξεις του. Ας ενεργοποιήσει λοιπόν η κυβέρνηση τον υπάρχοντα Νόμο και με μια απλή τροπολογία μπορεί να τον επεκτείνει σε όποιες άλλες περιοχές της επικράτειας επιθυμεί, και ας κατανοήσει ότι η πολυνομία αποτελεί κατάρα για τη δημιουργία.
Ας δραστηριοποιηθεί ο υπουργός Τουρισμού, ο οποίος πιστεύω ότι αντιλαμβάνεται τη μεγάλη αξία της «απόσυρσης κτιρίων» ασύμβατων με το ελληνικό τοπίο, για την ενεργοποίηση του υπάρχοντος Νόμου για τα νησιά μας που δέχονται πάνω από το 80% του τουριστικού ρεύματος της χώρας.
Ο N. Σηφουνάκης είναι τ. υπουργός Αιγαίου, ευρωβουλευτής του ΠΑΣΟΚ και πρόεδρος της Επιτροπής Παιδείας, Πολιτισμού και MME του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου.
πηγή: ΤΑ ΝΕΑ , 30/09/2005
13ο Τεύχος