H ιεραρχία της Eκκλησίας της Ελλάδας, «σαρξ εκ της σαρκός» των ισχυρών του πλούτου, στυλοβάτης της εξουσίας τους και του συστήματος κοινωνικής αδικίας, είναι ιδιοκτήτης και διαχειριστής ενός πραγματικά αμύθητου πλούτου. Ενός πλούτου - πρόκληση για τα τρία σχεδόν εκατομμύρια Έλληνες που ζουν στη φτώχεια (ο αριθμός τους καταγράφεται με πολλούς τρόπους στις στατιστικές), για τους εκατοντάδες χιλιάδες άνεργους και υποαπασχολούμενους, για το ένα και πλέον εκατομμύριο μεταναστών που ζουν στη χώρα μας. Πρόκληση για όλους τους εργαζόμενους που «σφίγγουν» τη «ζώνη» κι αγωνιούν για το μέλλον...
Σύμφωνα με τη Διεύθυνση Ιδιωτικής Δασοπονίας του υπουργείου Γεωργίας, μόνο οι δασικές και αγροτολιβαδικές εκτάσεις που έχει στην κατοχή της η Eκκλησία της Eλλάδας είναι 855.730 στρέμματα. Από αυτά, οι «διακατεχόμενες εκτάσεις» -δηλ. αυτές για τις οποίες η Εκκλησία δεν έχει να επιδείξει τίτλους ιδιοκτησίας- είναι 422.850 στρέμματα (περίπου τα μισά του συνόλου). Σ' ορισμένες περιοχές, η Εκκλησία έχει το μονοπώλιο στην κατοχή γης (π.χ. Χαλκιδική). Η καταγραφή όμως αυτή έχει πολλές ελλείψεις. Η σημαντικότερη ίσως είναι ότι εκτός καταγραφής έμεινε η πλειονότητα των εκτάσεων - οι μικρότερες των 50 στρεμμάτων. Η εκτίμηση της Εκκλησίας είναι ότι η συνολική έκταση που κατέχει ανέρχεται στα 1.300.000 στρέμματα!
Σημειώνεται επίσης, ότι στην κυριότητα της εκκλησίας βρίσκονται ολόκληρα νησιά και βραχονησίδες σε νησιωτικά συμπλέγματα (π.χ. Σποράδες, Κυκλάδες).
Ποια είναι η άξια αυτών των εκτάσεων; Ουδείς είναι σε θέση ν' απαντήσει με ακρίβεια. Η Εκκλησία κρύβει τον ανυπολόγιστο πλούτο της, αξίας πολλών δισεκατομμυρίων ευρώ, καλυπτόμενη πίσω από τα 6.700 νομικά της πρόσωπα (ΝΠΔΔ) και την ανεξάρτητη οικονομική διαχείριση που έχει το καθένα. Η Ιερά Σύνοδος, κάθε μητρόπολη, ενορία, μονή κ.λπ. έχει τα δικά της «βιβλία» εσόδων - εξόδων και τη δική της περιουσία. Αρκεί όμως μια και μόνο αναφορά. Οι πέντε -απ' τις οκτώ- μονές που προσέφυγαν στα ευρωπαϊκά δικαστήρια εναντίον του νόμου Τρίτση, αποτιμούσαν την άξια της περιουσίας τους στα 7,64 τρισ. δραχμές! Μπορεί να φανταστεί κανείς ότι εάν η περιούσια των πέντε μόνων άγγιζε πριν από περίπου μια 20ετία τα 7,64 τρισ. δραχμές -έστω κι αν ήταν υπερβολική αυτή η αποτίμηση- ποια είναι η αξία της περιουσίας των 2.500 μοναστηριών και ναών σ' όλη τη χώρα!
H Εκκλησία εμπλεκόμενη και διαπλεκόμενη με συμφέροντα τόσο των ιδιωτικών επιχειρήσεων και του κράτους, όσο και πολλών δήμων - «επιχειρήσεων», με την αρωγή των «γνωστών» δικαστικών κυκλωμάτων, ακολουθεί τις εξής τακτικές: Πρώτο, άλλες εκτάσεις πουλάει κι όταν ακόμη δεν διαθέτει τίτλους ιδιοκτησίας, δεύτερο, σε κάποιες προσπαθεί ν' αναπτύξει «επιχειρηματικές δραστηριότητες», τρίτο, άλλες επιδιώκει να οικοπεδοποιήσει, τέταρτο, για ορισμένες εισηγείται τον αποχαρακτηρισμό τους καθώς είναι δασικές εκτάσεις (η Εκκλησία είναι ο δεύτερος μεγαλύτερος -μετά το κράτος- ιδιοκτήτης δασών) και πέμπτο, σε μερικές παρεμβαίνει, αυτή τη φορά ενάντια σε δήμους ή φορείς του Δημόσιου, για ν' αποτρέψει την αξιοποίησή τους.
Σημειώνεται μόνο, ότι από τα 52 δάση που έχει στην κατοχή της, έχει εκμεταλλευτεί και διαχειρίζεται -σήμερα ή στο παρελθόν- με διάφορους τρόπους (κόψιμο δένδρων, κατασκευή κτισμάτων, κ.ά.) συνολική έκταση 490.882 στρεμμάτων!
Στα παραπάνω δεν συμπεριλαμβάνεται η πολύχρονη δραστηριότητα του Γραφείου Ναοδομίας της Διεύθυνσης Τεχνικών Υπηρεσιών της Εκκλησίας της Ελλάδας. Με άδειες που έχει εκδώσει για ναούς κι εξωκλήσια, έχουν ανεγερθεί παράνομα πολυτελείς κατοικίες (βίλες) σ' όλα τα νησιά του Αιγαίου, που αλλοιώνουν το φυσικό και αρχιτεκτονικό περιβάλλον καθώς επίσης και διάφορα οικοδομήματα σε δασικές και αναδασωτέες εκτάσεις.
Η Εκκλησία, απ' τα μεσαιωνικά ακόμη χρόνια, με τους εκτεταμένους κλήρους που είχε στην κυριότητά της (κυρίως από λεηλασίες και δημεύσεις περιουσιών αλλόθρησκων ελλήνων και λοιπών «εθνικών», αλλά και δωρεές, κληρονομιές αριστοκρατών, πιστών κ.λπ.), ασκούσε το ρόλο του γαιοκτήμονα - φεουδάρχη. Ο ρόλος της αυτός συνεχίστηκε και επί οθωμανικής κυριαρχίας, δεδομένου ότι τα θρησκευτικά εκκλησιαστικά κτήματα (βακούφια), τελούσαν υπό ειδικό καθεστώς και τα υλικά της αγαθά και προνόμια είχαν την προστασία της Υψηλής Πύλης. Έτσι με την ίδρυση του Νεοελληνικού Κράτους, η Εκκλησία είχε στην «ιδιοκτησία» της (γεγονός, ιστορικά - κοινωνικά και ηθικά απαράδεκτο αλλά και νομικά προβληματικό) σχεδόν όλη τη χώρα! Ως εκ τούτου, οι «?γιοι Πατέρες» -όπως αναφέρει και ο Κ. Πυλαρινός, γενικός διευθυντής των οικονομικών και τεχνικών υπηρεσιών της Εκκλησίας της Ελλάδας και πρώην βουλευτής της ΝΔ- θεωρούν ότι απ' το 1830 έως σήμερα η Εκκλησία απώλεσε με αναγκαστικές απαλλοτριώσεις, παραχωρήσεις κ.λπ. το 96% της περιούσιας της!
Στην ιδιοκτησία της, σ' όλη τη χώρα, βρίσκονται εκτάσεις εντός της οικιστικής ζώνης, καταστήματα, γραφεία, ξενοδοχεία, παραθαλάσσιες τουριστικές εγκαταστάσεις, διαμερίσματα, εμπορικά κέντρα, μεζονέτες ακόμη και χώροι στάθμευσης, πρατήρια καυσίμων κ.ά. Μόνο στην Αττική, τα καταγεγραμμένα ακίνητά της είναι συνολικής έκτασης 55.554 τ.μ. Στην Αττική βρίσκονται και τα «φιλέτα» της ακίνητης περιούσιας. Χαρακτηριστικές περιπτώσεις είναι τα 11 στρέμματα ανεκτίμητης άξιας στο Κολωνάκι, καθώς επίσης τα ακίνητα και οι εκτάσεις στις ακτές του Σαρωνικού (Βάρκιζα, Καβούρι κ.λπ.). Στην Αθήνα, τα κτίρια που μισθώνει ανέρχονται στα 345, πολλά απ' αυτά στις πλέον εμπορικές περιοχές (στη Βουλιαγμένη, στις οδούς Ερμού, Ακαδημίας, Βεντήρη, στην πλατειά Κλαυθμώνος κ.α.) ενώ στη Θεσσαλονίκη ο αριθμός τους ξεπερνά τα 100.
Σημειωτέον ότι στα παραπάνω δεν περιλαμβάνονται πολλά ακίνητα που έχουν ήδη πουληθεί. Ακίνητα, που πέρασαν στην κατοχή της ως αντάλλαγμα, απ' τη «ρύθμιση» της εκκλησιαστικής περιούσιας του 1952 (νόμος 2185/52 και ΦΕΚ 8/10/52).
Το «τέλος» των ιδεολογιών, η κεφαλαιοκρατική αναδιάρθρωση και οι γενικότερες αλλαγές που συντελέστηκαν στην ελληνική κοινωνία, εγκαινίασαν μια νέα εποχή για την Ορθόδοξη Εκκλησία. Επέβαλλαν την -αντιδραστική εν γένει ιδεολογικά και πολιτικά- «εκκοσμίκευσή» της, με κύρια αιχμή την αναπροσαρμογή των δομών της στις νέες ανάγκες της αγοράς.
Η χρόνια κρίση της ορθοδοξίας που κορυφώθηκε πέρσι με τον πλήρη δημόσιο εξευτελισμό των ιεραρχών -ανάλογο μ' αυτό των πρώτων χρόνων της μεταπολίτευσης λόγω της συνεργασίας τους με τη χούντα- δεν εμπόδισε τη διαδικασία «εκσυγχρονισμού» των επιχειρήσεών της και την επέκτασή τους σε νέους τομείς της ελληνικής οικονομίας. Ζητούμενο -με πρότυπο τη δυτική Εκκλησία- η οικονομική εδραίωση του ρόλου της ορθόδοξης Εκκλησίας, η «αναγέννησή» της στο βάρβαρο «μεταμοντέρνο» κόσμο μας - της «Μαύρης Διεθνούς» των πολυεθνικών εταιρειών.
Η δραστηριότητά της δεν περιορίζεται πλέον -όπως στο παρελθόν- μόνο σε κτήματα, ακίνητα, δασικές ή άλλες εκτάσεις. Επεκτείνεται σε Ανώνυμες Εταιρείες, μετοχές, αμοιβαία κεφαλαία, τίτλους του Δημοσίου, καταθέσεις κ.λπ. καθώς επίσης και σε τομείς όπως η εκπαίδευση (δεκάδες σχολεία και σχολές), οι εκδοτικοί οίκοι, ο τουρισμός, τα ΜΜΕ (εφημερίδες, περιοδικά, πολυμέσα) κ.ά.
Οι καταναλωτικές και επενδυτικές ανάγκες της Εκκλησίας και των υπομονάδων της (μοναστηριών, μόνων κ.λπ.) θέτουν σε κίνηση πλήθος ιδιωτικών επιχειρήσεων (μάνατζερ, δικηγόρους, μεσίτες, εργολάβους, μηχανικούς, δημοσιογράφους, εκδότες, τουριστικούς πράκτορες, μεταφορείς, εικονοποιούς, κηροποιούς κ.λπ.). Δεκάδες (ίσως κι εκατοντάδες) χιλιάδες μισθωτοί εργαζόμενοι ζουν απ' τον εργοδότη - Εκκλησία με τη μορφή της εξαρτημένης εργασίας.
Δεκάδες εκατομμύρια ευρώ είναι κάθε χρόνο τα έσοδά της απ' την επιχειρηματική δράση, μέρος των οποίων -όπως αποκαλύφθηκε πρόσφατα- βρίσκεται σε λογαριασμούς «Αγίων».
Σύμφωνα με τον προϋπολογισμό της κεντρικής διοίκησης της Εκκλησίας (Ιερά Συνοδός), μόνο τα δικά της έσοδα για το 2005 (που δεν περιλαμβάνουν εισφορές πιστών, έσοδα μόνων, μητροπόλεων κ.λπ., ούτε το σύνολο των εσόδων απ' την περιουσία της) φτάνουν τα 19,6 εκατ. ευρώ. Η ρευστότητα, «το μετρητό» που διαθέτει η Ιερά Συνοδός, αγγίζει τα 40 εκατ. ευρώ.
Σημαντική πηγή εσόδων αποτελούν τα κονδύλια της Ευρωπαϊκής Ένωσης προς τα εκκλησιαστικά ιδρύματα. H Εκκλησία διεκδικεί απ' το Γ' ΚΠΣ 430 εκατομμύρια ευρώ.
Έχει συστήσει πολλές Ανώνυμες Εταιρείες για την εκμετάλλευση ακινήτων, χώρων στάθμευσης και πρατήριων καύσιμων, για τη διαχείριση ευρωπαϊκών προγραμμάτων, την ΑΕ «Εκκλησιαστικής Επικοινωνίας», την «Ασφαλιστική ΕΠΕ» κ.λπ.
Η Εκκλησία αποτελεί έναν απ' τους βασικούς μέτοχους της Εθνικής Τράπεζας, κατέχοντας περίπου 4.000.000 μετοχές, δηλαδή το 1,90% του συνόλου. Κατέχει επίσης, ομόλογα του Ελληνικού Δημοσίου άγνωστης αξίας και μετοχές της Τράπεζας της Ελλάδος ύψους 200.000 ευρώ.
Πρωτεύει όμως και στον «τζόγο». Μέχρι και 10 εκατ. ευρώ εισπράττουν ετησίως διάφοροι φορείς της Εκκλησίας απ' τα τυχερά παιχνίδια του ΟΠΑΠ και από το Κρατικό Λαχείο. Μοναστήρια, αδελφότητες, ναοί κ.λπ. χρηματοδοτούνται επιπλέον κι απευθείας από τον ΟΠΑΠ, υπό τη μορφή δωρεών και χορηγιών.
Ανυπολόγιστα είναι τα έσοδα από τον «οβολό των πιστών» και τη χυδαία εμπορευματοποίηση της πίστης σε πολλά μοναστήρια σούπερ μάρκετ. Αυθαίρετα ποσά για τελετές και «μυστήρια», έρανοι και δωρεές. Υπολογίζεται ότι ημερησίως, 100 - 200 άνθρωποι προσφέρουν στην Εκκλησία από ένα μικρό χρηματικό πόσο έως και μεγάλες ακίνητες περιούσιες. Αναφέρουμε μόνο, ότι οι εισπράξεις στην Πανάγια της Τήνου κατά το 2004, ανήλθαν σε 5.598.000 ευρώ.
Oιδιόμορφος πολιτικο-οικονομικός εναγκαλισμός Κράτους και Εκκλησίας, αληθινό καρκίνωμα στα σπλάχνα της ελληνικής κοινωνίας και εστία οικονομικών σκανδάλων (είναι χαρακτηριστικό ότι καμία κυβέρνηση δεν διέταξε διαχειριστικό έλεγχο στα οικονομικά της), ενισχύθηκε περαιτέρω με την αναγόρευση της Εκκλησίας σε Νομικό Πρόσωπο Δημοσίου Δικαίου (Ν. 590/1977).
Δεκαοκτώ ολόκληρα χρόνια τώρα, ο νόμος Τρίτση (1700/87), που προέβλεπε τη μεταβίβαση της εκκλησιαστικής περιούσιας στο Δημόσιο, παραμένει «ανενεργός». ΠΑΣΟΚ και ΝΔ αρνήθηκαν να δεχτούν το διαχωρισμό Κράτους - Εκκλησίας κατά τη διάρκεια της συζήτησης (2001) για την αναθεώρηση του Συντάγματος.
Μ' αφορμή τους Ολυμπιακούς Αγώνες, ο Χριστόδουλος Παρασκευαΐδης έδωσε ξανά το σύνθημα για την «αναβάθμιση» της επιχειρηματικής δραστηριότητας της Εκκλησίας.
Η ανταπόκριση της κυβέρνησης (πρώην και νυν) ήταν άμεση. Ενίσχυσε το...«φιλόπτωχο» ταμείο της Εκκλησίας παραδίδοντάς της άλλη μια φορά δημόσιες εκτάσεις, επιχορήγησε τα επιχειρηματικά της σχέδια με τον «αναπτυξιακό» νόμο και νομοθέτησε [δύο φορές μέσα στο 2004: ν. 3220/2004 (αρ.15) και Δεκέμβριος 2004], για την απαλλαγή της ακόμα και από τους συμβολικούς φόρους που πλήρωνε. Η Εκκλησία ως ΝΠΔΔ δεν φορολογείται, παρά μόνο με ειδικό τρόπο. Ας αναφερθεί ότι στους φορολογούμενους πολίτες η Εκκλησία θα κοστίσει τουλάχιστον 231 εκατ. ευρώ μόνο για το 2005!
Σημείωση: Η προβεβλημένη μ' όλες τις υποδείξεις του σύγχρονου μάρκετινγκ φιλανθρωπία του Ιερατείου απ' το «βαλάντιο» των πιστών (αν υιοθετήσουμε τα αδιαφανή στοιχεία της Διαρκούς Ιεράς Συνοδού, Αύγουστος 2005) ανέρχεται σε 62,1 εκατ. ευρώ ετησίως. Το χρηματικό αυτό πόσο -που αποτρέπει την «κοινωνική αναστάτωση των πεινασμένων» σύμφωνα με τον κ. Κ. Πυλαρινό- μόλις και ξεπερνά το 25% της φορολογικής επιβάρυνσης των ελλήνων πολιτών για την Εκκλησία. Aποτελεί ένα μικρό οικονομικό μέγεθος στις «μπίζνες» της και παραπέμπει ευθέως στη νομιμοποιητική για τις άλλες δραστηριότητές τους «φιλανθρωπία» των μεγιστάνων του πλούτου.
«Τούρκικα χαρτιά», αμφισβητούμενα συμβόλαια και παραχωρητήρια «κιτρινισμένα» απ' το πέρασμα των χρόνων, καταπατήσεις, χρονιές δικαστικές διαμάχες, αγωγές και νομικά τεχνάσματα, «θολές» διαθήκες και κατασκευασμένες κληρονομιές, διεκδικούμενες εκτάσεις που αυγατίζουν χρόνο με το χρόνο, αλλά και εκτάσεις που ξεπουλιούνται, μεταβιβάζονται, «βαφτίζονται» από δημόσιες σε ιδιωτικές και αλλάζουν χρήσεις, συνήθως οικοπεδοποιούνται. Αυτό είναι το «τοπίο» που κινείται μεγάλο μέρος της εκκλησιαστικής περιούσιας...
Στη Δυτική Αθήνα, η μητρόπολη Φθιώτιδας διεκδικεί 7.500 στρέμματα στο Ποικίλο Όρος. Στις διεκδικούμενες εκτάσεις περιλαμβάνονται και δομημένες περιοχές των δήμων Περιστερίου (σχεδόν 3.000 στρ.), Πετρούπολης (πάνω από 1.000 στρ.), Ιλίου, καθώς και 60 δημοτικές πλατείες!
Στο Βύρωνα η Εκκλησία διεκδικεί έκταση 27 στρεμμάτων στις παρυφές του Υμηττού, στην καρδιά του δάσους, για να κτίσει 27.000 τ.μ., ενώ ταυτόχρονα αρνείται να παραχωρήσει στο δήμο 24 στρεμ. στη δέυτερη ζώνη Υμηττού για να γίνει χώρος αναψυχής.
Στη Βουλιαγμένη, η Εκκλησία διεκδικεί 238 στρέμματα. Στην Πεντέλη «ροκανίζονται» μεθοδικά μεγάλα κομμάτια δημόσιας γης, με την εμπλοκή της Εκκλησίας. Η μονή Πετράκη, επιχείρησε -ανεπιτυχώς- να πουλήσει προς «αξιοποίηση» 3.780 στρ. στο δασόκτημα Κοκκιναρά. Στο Λιτόχωρο Πιερίας, η μόνη Αγίου Διονυσίου διεκδικεί 4.250 στρέμματα γης στις παρυφές του Ολύμπου.
Στο νόμο Ξάνθης, η μόνη Βατοπεδίου διεκδικεί τεράστιες εκτάσεις κατοικούμενες από χιλιάδες αγρότες. Στην Αγία Βαρβάρα, η Αποστολική Διακονία -με το γνωστό «αμαρτωλό» επιχειρηματικό παρελθόν- προετοιμάζει την «αξιοποίηση» των 55 περίπου στρεμμάτων πράσινου που απέμειναν στην περιοχή, με τη συμφωνία της Δημοτικής Αρχής.
Σ' έναν πολιτισμό που οι άνθρωποι αξίζουν λιγότερο απ' τα πράγματα και το δικαίωμα της ιδιοκτησίας είναι σημαντικότερο απ' το δικαίωμα στη ζωή (αδιάψευστος μάρτυρας τα δισεκατομμύρια των «κολασμένων της γης» που υποφέρουν και υπομένουν γονατιστοί με τη συμβολή των θρησκειών και των ιερατείων τους) οι «?γιοι Πατέρες» της Εκκλησίας της Ελλάδας, θεωρούν την ιδιοκτησία τους «ιερή» και «αναπαλλοτρίωτη»! ?λλοθί τους ενώπιον του «ποιμνίου», ενώπιον της πίστης στο «ιερό» ή το «θείο» που αναβιώνει στη βαρβαρότητα των ημερών μας -μια παράδοση που διαμορφώθηκε στο πέρασμα των αιώνων και των χιλιετιών και έχει σμιλευτεί στην κοινωνική συνείδηση απ' όλες τις εκμεταλλευτικές κοινωνίες- η «φιλανθρωπία» και η «σωτήρια» (της ψυχής ή του πλούτου τους;).
Αλήθεια, πριν ξημερώσει εκείνη η μέρα που θα τους «απαλλοτριώσει» η οργή του κόσμου, όταν η ανθρωπότητα ονειρευτεί και πάλι τον εαυτό της χωρίς εκμετάλλευση και εννοήσει ότι «την πραγματική προοπτική του ανθρώπινου μέλλοντος δεν τη δείχνει ο άνθρωπος που αγαπά τον εχθρό του, αλλά εκείνος που δεν έχει κανέναν εχθρό» (?γονες Xέλερ), υπάρχει μεγαλύτερη «φιλανθρωπία» απ' την αυτοκατάργηση τους;
πηγή: ΠΡΙΝ, 8/1/2006
13ο Τεύχος