Η Οδηγία των Οικοτόπων αποτέλεσε τη βάση για τη δημιουργία ενός δικτύου περιοχών ιδιαίτερης οικολογικής αξίας, το γνωστό «Δίκτυο Natura 2000», που σήμερα καλύπτει περισσότερο από το 1/6 της ευρωπαϊκής επικράτειας. Έτσι το δίκτυο Natura 2000 αποτελεί αναμφίβολα μια μεγάλη επιτυχία της Ευρώπης. Βασικός στόχος αυτού του δικτύου είναι να αναδείξει και να εξασφαλίσει ότι η βιώσιμη ανάπτυξη και η προστασία της φυσικής κληρονομιάς είναι έννοιες αλληλένδετες. «Από τις κορυφές των ?λπεων ως τις γραφικές παραλίες της Μεσογείου και τα μυστηριώδη δάση των Καρπαθίων, η Ευρώπη διαθέτει ένα μοναδικό φυσικό θησαυρό τον οποίο έχουμε χρέος να διαφυλάξουμε», παρατηρεί η Παναγιώτα Μαραγκού, Υπεύθυνη Προστατευόμενων Περιοχών της περιβαλλοντικής οργάνωσης WWF Ελλάς. Επιπλέον, το δίκτυο Natura συμβάλλει ουσιαστικά στον ευρωπαϊκό στόχο για ανάσχεση της απώλειας βιοποικιλότητας ως το 2010, ενώ παρέχει τις προϋποθέσεις για τόνωση της ευρωπαϊκής υπαίθρου με τη δημιουργία βιώσιμων θέσεων εργασίας στην περιφέρεια και σε αγροτικές περιοχές.

Σε αυτά τα 15 χρόνια η Ελλάδα έχει εντάξει στο δίκτυο Natura πάνω από το 1/5 της χώρας. Το ποσοστό αυτό, χωρίς να είναι από τα υψηλότερα στην Ευρώπη, αντικατοπτρίζει με τον καλύτερο τρόπο τον μεγάλο φυσικό πλούτο της χώρας μας και την ευθύνη που έχουμε για τη διατήρηση της βιοποικιλότητας. Οι διαδικασίες θεσμοθέτησης έχουν ολοκληρωθεί για το 21,9% των περιοχών του δικτύου, ενώ για κάποιες περιοχές –όχι αναγκαστικά τις ίδιες– έχουν συσταθεί και ειδικοί φορείς διαχείρισης.

Για να μπορέσουμε όμως να γιορτάσουμε τις επόμενες επετείους της Οδηγίας των Οικοτόπων και για να μην εξελιχθεί η Παγκόσμια Ημέρα Βιοποικιλότητας σε μνημόσυνο για το θησαυρό που θα έχουμε χάσει, θα πρέπει επειγόντως:

- να ολοκληρωθεί η διαδικασία κήρυξης όλων των περιοχών Natura σύμφωνα με την ελληνική νομοθεσία. ?λλωστε η προεργασία έχει ήδη προχωρήσει ή βρίσκεται σε τελικό στάδιο και απαιτεί την έγκριση της πολιτικής ηγεσίας για σημαντικό ποσοστό του δικτύου.

- οι φορείς διαχείρισης να ενισχυθούν και να υποστηριχτούν πολιτικά και πρακτικά, ώστε πραγματικά να εργαστούν για τη διατήρηση της βιοποικιλότητας στις περιοχές ευθύνης τους.

- να αξιοποιηθούν οι δυνατότητες κοινοτικής χρηματοδότησης για το δίκτυο Natura. Δυστυχώς, πρόσφατη μελέτη του WWF για την πορεία σχεδιασμού δείχνει ότι η χώρα μας δεν εκμεταλλεύεται τις δυνατότητες ένταξης της περιβαλλοντικής προστασίας στη νέα χρηματοδοτική περίοδο (δηλαδή στο Δ’ΚΠΣ), με αποτέλεσμα να είναι ορατός ο κίνδυνος περαιτέρω υποβάθμισης της βιοπoικιλότητας στην Ελλάδα.

«Τελικά πρέπει και στην Ελλάδα να αρχίσουμε να αντιλαμβανόμαστε την ύπαρξη του δικτύου Natura ως ευκαιρία και όχι ως τροχοπέδη για την ανάπτυξη. Η εφαρμογή της Οδηγίας των Οικοτόπων είναι αναμφίβολα μια μεγάλη πρόκληση για την Ελλάδα και την Ευρώπη. Είναι όμως παράλληλα υποχρέωση, αλλά και ανάγκη», καταλήγει η κ. Μαραγκού.