του Γιώργου Ρωμαίου

Πριν από μερικά χρόνια αποκηρύσσαμε «μετά βδελυγμίας» την ιδέα ότι η ανάπτυξη της χώρας έπρεπε να βασιστεί στον τουρισμό... Δεν θα γίνουν οι Ελληνες «γκαρσόνια της Ευρώπης» διακήρυσσαν οι πάντες. Κόμματα, εργαζόμενοι, αγρότες, βολεμένοι κρατικοδίαιτοι επιχειρηματίες!
Οι ευρωπαίοι τουρίστες δεν μας άκουσαν! Αρχισαν να επισκέπτονται τη χώρα, ανακαλύπτοντας τις ομορφιές της, τις παραλίες της, τον ήλιο της, τη θερμή (τότε) φιλοξενία μας...
Βρεθήκαμε απροετοίμαστοι. Υποδομές υποτυπώδεις. Ξενοδοχεία ελάχιστα. Οι περισσότεροι κατέφευγαν σε ενοικιαζόμενα δωμάτια. Οι ιδιοκτήτες τους τους περίμεναν στα λιμάνια με τις ταμπελίτσες «Rooms to let»...

Στις επόμενες δεκαετίες βελτιώθηκαν σημαντικά οι υποδομές και ξύπνησαν οι επιχειρηματίες με το δέλεαρ των επιχορηγήσεων. Αρχισε κάποιος προγραμματισμός και η προβολή της χώρας στο εξωτερικό.
Ο αριθμός των τουριστών διπλασιάστηκε την τελευταία δεκαπενταετία και έφθασε στα 12.000.000. Το τουριστικό εισόδημα διαχέεται σε όλη σχεδόν τη χώρα και εκατοντάδες χιλιάδες ζουν από αυτό... Αλλά ενώ αυξάνεται ο αριθμός των τουριστών μειώνεται το τουριστικό εισόδημα. Δεν είναι παράδοξο το φαινόμενο...
Ο προγραμματισμός έγινε χωρίς... πρόγραμμα. Δεν έχει χαραχθεί στρατηγική μακρόπνοη, με βάση τα νέα δεδομένα. Τις νέες τουριστικές αγορές και τους νέους προορισμούς. Είναι ο τουρισμός λίγο «αχταρμάς». Επιθυμούμε «ποιοτικό τουρισμό», δηλαδή πλούσιους τουρίστες, ανακατεμένο με τον τουρισμό του «σακιδίου». Ευπρόσδεκτοι όλοι, αλλά αναπόφευκτος και αναγκαίος ο διαχωρισμός...
Σε πρόσφατη έρευνα της Alpha Bank τονίζεται ότι η ουσιαστική ανυπαρξία του αναγκαίου χωροταξικού σχεδιασμού, η μεγάλη αστάθεια του ισχύοντος πλαισίου χωροθέτησης των τουριστικών μονάδων, καθώς και η αδυναμία συστηματικής εφαρμογής μιας καλά σχεδιασμένης στρατηγικής ανάπτυξης του τουρισμού, εμποδίζουν την κατασκευή σύγχρονων τουριστικών εγκαταστάσεων από μεγάλες εξειδικευμένες επιχειρήσεις με διεθνή παρουσία και αναγνωρισιμότητα.
Χαρακτηριστική περίπτωση της ατελέσφορης στρατηγικής μας είναι η περιορισμένη ανάπτυξη της κρουαζιέρας. Ιόνιο, Κυκλάδες, Σποράδες, Αιγαίο δεν έχουν όλες οι χώρες, που προσελκύουν τουρίστες. Σχεδόν 12 εκατομμύρια τουρίστες (9 εκατομμύρια από την Αμερική και 3 από την Ευρώπη) επιλέγουν να κάνουν διακοπές με κρουαζιερόπλοια. Ελάχιστοι έρχονται στην Ελλάδα!
Τους λόγους του μικρού ελληνικού μεριδίου ανέπτυξαν και εξήγησαν, σε ειδική συνάντηση, ο πρόεδρος των Τουριστικών και Ταξιδιωτικών Γραφείων κ. Ευαγγέλου, ο πρόεδρος του Ξενοδοχειακού Επιμελητηρίου κ. Φωκάς και ο γνωστός επιχειρηματίας του χώρου κ. Νίκος Βερνίκος. Ελλειψη κατάλληλων λιμενικών υποδομών και προστατευτισμός!
Τι προτείνουν; Να γίνουν τα απαραίτητα έργα υποδοχής κρουαζιερόπλοιων στα μεγάλα λιμάνια και να ανοίξει η αγορά της κρουαζιέρας και σε σκάφη που δεν έχουν κοινοτική σημαία. Να ακολουθήσουμε το παράδειγμα της Ισπανίας και της Ιταλίας...
Αν προχωρήσουν αυτές οι παρεμβάσεις και οι θεσμικές αλλαγές η Ελλάδα θα γίνει κόμβος κρουαζιέρας σε όλη τη Μεσόγειο. Η πρόβλεψη είναι ότι τότε θα επισκεφθούν την Ελλάδα με τα κρουαζιερόπλοια περί τα πέντε εκατομμύρια τουρίστες, το καλοκαίρι, αλλά και τον χειμώνα!
Η γεωργία μας, με τον περιορισμό των επιδοτήσεων, φθίνει. Οι νέοι εγκαταλείπουν τα χωριά. Για ανάπτυξη της βιομηχανίας ας μη συζητάμε. Οι υπηρεσίες θα είναι στο μέλλον ο βασικός τομέας ανάπτυξης. Και ο τουρισμός ο βασικότερος.
Αλλαγή πλεύσης. Γρήγορα και σωστά.

πηγή: Το ΒΗΜΑ, 08/10/2006