«Υπεγράφη στο Παρίσι η συμφωνία επτά διεθνών εταίρων για την κατασκευή  του Διεθνούς Πειραματικού Θερμοπυρηνικού Αντιδραστήρα (ITER), που φιλοδοξεί να παράγει τις επόμενες δεκαετίες καθαρή και ανεξάντλητη ενέργεια. Η ερευνητική εγκατάσταση, κόστους δέκα δισεκατομμυρίων δολαρίων, θα είναι το μεγαλύτερο διεθνές κατασκευαστικό έργο μετά τον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό. Ο αντιδραστήρας θα παράγει καθαρή ενέργεια με πυρηνική σύντηξη, όπως συμβαίνει και στον Ήλιο».
 Η είδηση αυτή την περασμένη βδομάδα έκανε το γύρο του κόσμου κι έδωσε ελπίδες για επίλυση του ενεργειακού προβλήματος.
Είναι όμως έτσι τα πράγματα?
 Το Αντιπυρηνικό Παρατηρητήριο Μεσογείου παρακολουθεί από καιρό τις εξελίξεις για το πρόγραμμα  ITER. Δεν είναι δογματικά αντίθετο με την προώθηση της έρευνας σε αυτό το επίπεδο. Δεν συμμερίζεται ωστόσο το κλίμα ευφορίας που καλλιεργήθηκε από ορισμένες πλευρές. Διατυπώνει τις αντιρρήσεις και τις επιφυλάξεις του, επιφυλάξεις που διατυπώνονται ακόμα και από τους ένθερμους υποστηρικτές της προσπάθειας αυτής.
1. Το πρόγραμμα αυτό, το οποίο οφείλουμε να τονίσουμε οτι προωθείται σε καθαρά ερευνητικό επίπεδο, θα μπορέσει, κατά τους πλέον αισιόδοξους, να οδηγήσει στην παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας από πυρηνικούς αντιδραστήρες σύντηξης προς το τέλος της δεκαετίας του 2040, εφ΄όσον λυθούν όλα τα εξαιρετικά δυσεπίλυτα επιστημονικά-ερευνητικά προβλήματα. Επομένως είναι σίγουρο οτι δεν δίνει λύσεις  στο πρόβλημα των κλιματικών αλλαγών, για τις οποίες χρειάζονται άμεσα και επείγοντα μέτρα σε πλανητικό επίπεδο.
2. Εμφανίζεται το πρόγραμμα αυτό να μην έχει τα μειονεκτήματα που έχουν οι γνωστοί αντιδραστήρες σχάσης. Αυτό είναι εν μέρει σωστό σε θεωρητικό επίπεδο, όμως δεν συμμεριζόμαστε  την άποψη που εμφανίζει τη σύντηξη τελείως αθώα, οτι δεν υπάρχουν δηλαδή προβλήματα πυρηνικών αποβλήτων και κίνδυνοι να δημιουργηθούν ανεξέλεγκτες καταστάσεις.
3. Είναι προκλητικό το γεγονός οτι διατίθενται  υπέρογκα  κονδύλια για την έρευνα σε ένα αμφιλεγόμενης αποτελεσματικότητας και εφαρμοσιμότητας πρόγραμμα, ενώ ταυτόχρονα δεν διατίθενται ανάλογα κονδύλια για την προώθηση της έρευνας στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, οι οποίες είναι οι μόνες, που αποδεδειγμένα μπορούν, χωρίς καμμία επίπτωση στο περιβάλλον, να επιλύσουν τόσο το πρόβλημα των ενεργειακών αναγκών όσο και το αδιαμφισβήτητο και φλέγον πρόβλημα των κλιματικών αλλαγών. Ιδιαίτερης σημασίας επίσης είναι και το γεγονός οτι οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας δημιουργούν πολλές νέες θέσεις εργασίας.
4. Το κίνητρο για τη σκανδαλώδη προτίμηση στην έρευνα για τα πυρηνικά ειναι προφανές, καθώς δημιουργεί τις συνθήκες της απόλυτης ενεργειακής (επομένως και πολιτικής) εξάρτησης από τους κατέχοντες τη σχετική τεχνογνωσία, σε αντίθεση με τις μικρότερες και αποκεντρωμένες εγκαταστάσεις των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (ΑΠΕ) που ευνοούν την ενεργειακή (επομένως και πολιτική) ανεξαρτησία.
5. Οι  κίνδυνοι από τις υπερσυγκεντρωμένες μονάδες παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας, όπως είναι οι πυρηνικοί σταθμοί είναι εξαιρετικά μεγάλοι όπως απέδειξε και το πρόσφατο black out που βύθισε στο σκοτάδι τη μισή Ευρώπη. Κι ας μην ξεχνάμε σε αυτές τις περιπτώσεις την απειλή μιάς δολιοφθοράς ή ενός τρομοκρατικού χτυπήματος με απρόβλεπτες συνέπειες για όλο τον πλανήτη.
6. Σε καμμιά περίπτωση δεν μπορεί το συγκεκριμένο πρόγραμμα να λειτουργήσει ως κολυμβήθρα του Σιλωάμ για τις ολέθριες επιπτώσεις που έχουν οι ήδη λειτουργούντες αντιδραστήρες και για τις απειλές που έρχονται από τη φιλοδοξία γειτονικών κρατών (Τουρκία, Βουλγαρία, Ιράν, εσχάτως και Αίγυπτος) να εγκαταστήσουν νέους πυρηνικούς αντιδραστήρες σχάσης.
ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ (για μια ακόμα φορά): ΕΝΕΡΓΟΙ ... ΟΧΙ  ΡΑΔΙΕΝΕΡΓΟΙ
Το Αντιπυρηνικό Παρατηρητήριο Μεσογείου με πρόσφατη απόφαση του Διοικητικού του Συμβουλίου  αναλαμβάνει πρωτοβουλία να ενημερώσει την Κοινή Γνώμη γι αυτές τις εξελίξεις, οργανώνοντας ειδική εκδήλωση τον Ιανουάριο. Θα επιδιώξει άμεσα μέσα από συναντήσεις με αρμόδιους φορείς και την Αυτοδιοίκηση να προωθηθούν προγράμματα που θα στοχεύουν στην εξοικονόμηση ενέργειας και στην εφαρμογή Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας(ΑΠΕ) στο Δημόσιο και Ιδιωτικό Τομέα. Το παράδειγμα χωρών που επενδύουν στις ΑΠΕ ή και θεσμοθετούν την υποχρεωτική κατανάλωση σημαντικού ποσοστού ενέργειας από ΑΠΕ σε κάθε νέα κατασκευή (Ισπανία) δείχνουν το δρόμο που πρέπει να ακολουθήσουμε και στην περιοχή μας. Ακούγεται ως ανέκδοτο, αλλά είναι αληθινό: Μόνο το 2005 στη Γερμανία με τις ελάχιστες ημέρες ηλιοφάνειας εγκαταστάθηκαν 837 MW από φωτοβολταϊκά συστήματα. Την ίδια χρονική περίοδο στη χώρα του Απόλλωνα Ήλιου με τη μεγαλύτερη και λαμπρότερη ηλιοφάνεια σε όλη την Ευρώπη εγκαταστάθηκε λιγότερο από 1 MW (!!!). Οι ευθύνες όλων και πρωτίστως αυτών πουχαράσσουν την ενεργειακή πολιτική κάτι παραπάνω από προφανείς !

Αντιπυρηνικό Παρατηρητήριο Μεσογείου
http://www.manw.org/
ΤΕΕ/Τμ. Δωδεκανήσου
Μητροπόλεως 4, Τ.Κ. 85100, Ρόδος, Ελλάδα
FAX: 2241022462
E-mail: info@manw.org