Γρίπη των Πτηνών
Ημερομηνία Tuesday, October 25 @ 00:42:15 UTC
Θέμα Νησιά


Γρίπη των Πτηνών
ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΟΡΝΙΘΟΛΟΓΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ
ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ ΤΗΣ 21ΗΣ ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 2005

Η παρούσα ανακοίνωση επικαιροποιεί την προηγούμενη της 12ης Οκτωβρίου 2005, λαμβάνοντας υπόψη νέα δεδομένα για το θέμα όπως η επιβεβαίωση των κρουσμάτων σε Ρουμανία και Τουρκία, νέες ανακοινώσεις διεθνών οργανισμών, νέα Υπουργική Απόφαση κλπ. Όπως τονίσαμε και στην προηγούμενη ανακοίνωση, καθώς  υπάρχουν διαρκείς εξελίξεις γύρω από το θέμα αυτό, θα καταβάλουμε κάθε προσπάθεια να παρέχουμε υπεύθυνη και επικαιροποιημένη ενημέρωση, εφόσον αυτό χρειάζεται.
Η πρόσφατη εξάπλωση της γρίπης των πτηνών με τον συγκεκριμένο ιδιαίτερα παθογόνο υποτύπο H5N1 από τις ασιατικές χώρες στην γειτονιά μας (Ρουμανία και Τουρκία) έχει θέσει σε συναγερμό όλους όσοι ασχολούνται με τη διατήρηση των άγριων πουλιών, την υγεία των οικόσιτων πουλιών και βέβαια την υγεία του ανθρώπου. Ο H5N1 από τα τέλη του 2003 εξαπλώθηκε στην Ν.Α. Ασία και πιο πρόσφατα προκάλεσε σοβαρά περιστατικά σε Κίνα, Μογγολία, Καζακστάν και ασιατικές περιοχές της Ρωσίας κινούμενος βορειοδυτικά. Ο τρόπος εξάπλωσής του δεν είναι επακριβώς γνωστός αλλά υπάρχει η πιθανότητα να συμμετέχουν και τα μεταναστευτικά υδρόβια πουλιά.
Είναι γνωστά πολυάριθμα στελέχη γρίπης των πτηνών (περισσότερα από 144). Αναφορικά με την ικανότητά τους να προκαλέσουν ασθένεια οι ιοί της γρίπης των πτηνών διακρίνονται σε χαμηλής και υψηλής παθογένειας. Οι χαμηλής παθογένειας ανευρίσκονται και κυκλοφορούν ευρέως στους πληθυσμούς των άγριων πουλιών, συχνότερα των υδροβίων, προκαλώντας καμία ή ήπια νόσο. Οι υψηλής παθογένειας προκαλούν μεγάλη θνησιμότητα στα εκτρεφόμενα πουλερικά αλλά είναι πολύ σπάνιοι στα άγρια πουλιά, με μία μόνο καταγραμμένη περίπτωση πριν από το 1997. Ο υποτύπος Η5Ν1 είναι υψηλής παθογένειας αλλά δεν είχε καταγραφεί σε άγρια πουλιά πριν τα περιστατικά της Ν.Α. Ασίας. Θεωρείται πολύ πιθανό ότι προήλθε από μετάλλαξη υποτύπου χαμηλής παθογένειας που έγινε σε οικόσιτα πουλερικά και στη συνέχεια μεταδόθηκε από αυτά σε άγρια πουλιά.
Η μετάδοση είναι πολύ ευκολότερη στα πουλερικά κυρίως εξαιτίας της πυκνότητας των πουλιών και της επακόλουθης στενής επαφής με περιττώματα και άλλα εκκρίματα. Οι μέθοδοι εκτροφής στην Ν.Α. Ασία, όπου τα οικόσιτα πουλερικά συχνά έρχονται σε στενή επαφή με άγρια πουλιά και ιδίως υδρόβια, έχουν υποβοηθήσει τη μετάδοση σε μεταναστευτικά υδρόβια προκαλώντας θανάτους.
Με βάση πάντα τα τρέχοντα δεδομένα, μπορούμε να συνοψίσουμε τα παρακάτω:
- Δεν είναι γνωστή καμία περίπτωση άμεσης μετάδοσης από άγριο πουλί σε άνθρωπο. Τα μέχρι τώρα συγκριτικά ελάχιστα κρούσματα του Η5Ν1 στην Ασία αποδίδονται στη στενή επαφή ανθρώπων, πιθανότατα με ελλιπείς υγειονομικές και ανοσοποιητικές άμυνες, με νοσούντα εκτρεφόμενα πουλερικά ή τις εκκρίσεις τους. Ο κίνδυνος της ανθρώπινης υγείας από τα άγρια πουλιά είναι εξαιρετικά μικρός και μπορεί να ελαχιστοποιηθεί με την αποφυγή επαφής με νοσούντα ή νεκρά πουλιά.
- Μέχρι στιγμής ο ιός δεν μεταδίδεται απευθείας από άνθρωπο σε άνθρωπο. Αναγνωρίζουμε όμως, πλήρως την πιθανότητα μίας πανδημίας γρίπης του ανθρώπου που θα μπορούσε να προκύψει αν τα στελέχη μεταλλαχθούν. Το υποθετικό αυτό σενάριο, εάν συμβεί, είναι πιθανότερο να συμβεί στην Ν.Α. Ασία από όπου στη συνέχεια θα κυκλοφορήσει στον υπόλοιπο κόσμο. Αναγνωρίζουμε επίσης την οικονομική επίπτωση στις τοπικές οικονομίες από τη θανάτωση των οικόσιτων πουλερικών, το πιο ενδεδειγμένο μέτρο για την αντιμετώπιση και περιορισμό της νόσου σε διαγνωσμένες θετικά μονάδες εκτροφής.
- Είναι εξαιρετικά σημαντικό σε αυτή τη φάση οι συζητήσεις για τις διάφορες πτυχές της γρίπης των πτηνών να διαχωριστούν σε δύο επίπεδα: αυτό που αφορά τα υπαρκτά προβλήματα που προκαλεί η εξάπλωση της νόσου στους πληθυσμούς των πουλιών και ιδίως των εκτρεφόμενων πουλερικών και αυτό που αφορά τον θεωρητικό κίνδυνο μιας ανθρώπινης πανδημίας, η οποία μπορεί και (μακάρι) να μην συμβεί.
- Η εξόντωση κοπαδιών αγρίων πουλιών δεν μπορεί να ωφελήσει και να ισχύσει ως προληπτικό ή κατασταλτικό μέτρο. Αντίθετα, τέτοιου τύπου εκστρατείες θα μπορούσαν να επιταχύνουν τη μετάδοση του ιού σε νέες περιοχές, από πουλιά που θα προσπαθήσουν να ξεφύγουν. Η άποψη αυτή έχει εκφραστεί και από τους διεθνείς εξειδικευμένους οργανισμούς (Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας-WHO, Οργανισμό Τροφίμων και Γεωργίας-FAO, Διεθνές Γραφείο Επιζωοτιών-OIE, Διεθνή Ένωση Ορνιθολογικών Εταιριών-BirdLife International). Ιδιαίτερη βαρύτητα για την αποτροπή και αντιμετώπιση μιας πιθανής εισαγωγής και εξάπλωσης της νόσου πρέπει να δοθεί σε αυξημένα μέτρα βιοασφάλειας, ιδίως στις εκτροφές πουλερικών καθώς και σε αυστηρούς ελέγχους και απαγορεύσεις στο εμπόριο και λαθρεμπόριο πουλερικών/εξωτικών πτηνών.
- Πρέπει να σημειώσουμε ότι εκτός των άλλων επιπτώσεων υπάρχει σοβαρή επίπτωση για τη διατήρηση στη φύση σπάνιων και απειλουμένων ειδών ή υποειδών πουλιών, τόσο από τον ίδιο τον ιό όσο και από ενέργειες που μπορεί να αποφασιστούν υπό καθεστώς σύγχυσης και πανικού. Για παράδειγμα, εκτιμάται ότι σε πρόσφατο περιστατικό στην Κίνα αφανίστηκε το 5 – 10 % του παγκόσμιου πληθυσμού της χήνας Anser indicus.
- Σε ό,τι αφορά την περιοχή μας, πρέπει να αναφερθεί ότι η Ελλάδα βρίσκεται σε μια από τις κύριες μεταναστευτικές διαδρομές των πουλιών από τη βόρεια Ευρώπη και την Ασία προς την Αφρική και το αντίστροφο. Όσον αφορά στα υδρόβια είδη, τα περισσότερα δεν είναι τυπικά μεταναστευτικά αλλά μετακινούνται σταδιακά κατά τη χειμερινή περίοδο, όταν οι καιρικές συνθήκες είναι δυσμενείς για την εξεύρεση της τροφής τους, σε νοτιότερες περιοχές με ηπιότερες συνθήκες. Γενικά αρχίζουν να έρχονται από τα τέλη Αυγούστου και τον Σεπτέμβριο και σταδιακά ο αριθμός τους αυξάνει μέχρι και τον Ιανουάριο όπου παρατηρούνται και οι μεγαλύτεροι αριθμοί. Κατά τον Φεβρουάριο τα περισσότερα από αυτά αρχίζουν να μετακινούνται πάλι προς το βορά, δηλαδή προς τις περιοχές αναπαραγωγής τους.
- Οι πρώτες περιοχές τις οποίες επισκέπτονται τα υδρόβια πουλιά προερχόμενα από τις βορειότερες χώρες είναι οι μεγάλοι υγρότοποι της βόρειας Ελλάδας και ιδιαίτερα της Μακεδονίας και Θράκης ακολουθώντας συνήθως τα μεγάλα ποτάμια (Έβρος, Νέστος, Στρυμόνας, Αξιός). Μεγάλους αριθμούς υδροβίων συγκεντρώνουν επίσης οι υγρότοποι της δυτικής Ελλάδας κατά μήκος των ακτών του Ιονίου πελάγους. Μέχρι σήμερα, μικροί αριθμοί υδρόβιων πουλιών έχουν έρθει στη χώρα μας για διαχείμαση και αναμένεται να αυξηθούν από τον Νοέμβριο και μετά.
- Η ΕΟΕ συνεργαζόμενη με τις αρμόδιες κτηνιατρικές αρχές αλλά και άλλους κυβερνητικούς  και μη κυβερνητικούς φορείς και οργανώσεις παρακολουθεί τις εξελίξεις, συλλέγει έγκυρες και διασταυρωμένες πληροφορίες και συμμετέχει στο σχέδιο επιτήρησης που έχουν καταστρώσει οι ελληνικές αρχές. Με ένα δίκτυο ειδικευμένων επιστημόνων και εθελοντών παρακολουθούνται πολλές περιοχές όπου καταγράφονται οι αριθμοί και οι μετακινήσεις των μεταναστευτικών πουλιών και ιδιαίτερα των υδροβίων. Σε οποιαδήποτε περίπτωση διαπιστώνεται κάποιο ύποπτο περιστατικό θα ενημερώνονται άμεσα οι αρμόδιες κτηνιατρικές αρχές ενώ προληπτικά στέλνονται δείγματα πουλιών για έλεγχο. Η ΕΟΕ είναι σε τακτική επικοινωνία με την αρμόδια κτηνιατρική υπηρεσία παρέχοντας οποιαδήποτε πληροφορία είναι αναγκαία σχετικά με τα είδη των μεταναστευτικών πουλιών, τις μεταναστευτικές διαδρομές που συνήθως ακολουθούν στην Ελλάδα αυτή την περίοδο, τις περιοχές όπου είναι πολυπληθέστερα κ.ά. Επίσης, βρίσκεται σε συνεχή επαφή με ομόλογες οργανώσεις παγκοσμίως μέσω δικτύου που έχει δημιουργηθεί για το συγκεκριμένο θέμα στο πλαίσιο της BirdLife International.
- Με πρόσφατη απόφαση του Υπουργού Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων (11/10/2005) ρυθμίζονται τα θέματα των δειγμάτων άγριων πουλιών που λαμβάνονται και στέλνονται για έλεγχο στο πιστοποιημένο εργαστήριο. Στην απόφαση αυτή περιλαμβάνεται και ο κατάλογος των ειδών άγριων πουλιών που θεωρούνται «υψηλού κινδύνου» καθώς επίσης και οι περιοχές από τις οποίες λαμβάνονται τα δείγματα.
Στην ιστοσελίδα της ΕΟΕ http://www.ornithologiki.gr/ υπάρχουν αναλυτικότερα κείμενα για την νόσο, για τα υδρόβια πουλιά και την μετανάστευσή τους καθώς και αποσπάσματα της υπουργικής απόφασης που αφορούν τα άγρια πουλιά και την ΕΟΕ. Το επόμενο διάστημα οι ιστοσελίδες μας θα εμπλουτιστούν και με άλλα ειδικότερα κείμενα γύρω από το θέμα.
Τα ?γρια Πουλιά αποτελούν και αυτά θύματα στην υπόθεση. Ας μην ξεχνάμε ότι ο ιός μεταδόθηκε στα άγρια είδη από εκτρεφόμενα από τον άνθρωπο πουλερικά. Οι πληθυσμοί τους επηρεάζονται για άλλη μια φορά τα τελευταία χρόνια από τις αλόγιστες ενέργειες του ανθρώπου απέναντι στη φύση.  
Η Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρεία ιδρύθηκε το 1982, με στόχο την προστασία των πτηνών και των περιοχών τους. Συμμετέχει σε επιτροπές παρακολούθησης και αξιολόγησης προγραμμάτων, στους Φορείς Διαχείρισης, στην Επιτροπή Φύση 2000, και ασχολείται με την προώθηση και ορθή εφαρμογή της Οδηγίας για τα Πουλιά.
Για περισσότερες πληροφορίες μπορείτε να επικοινωνείτε με τον κ. Γ. Τσουγκράκη, στην Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρεία, στο τηλ: 2310-244245.
ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΟΡΝΙΘΟΛΟΓΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ
Σωματείο Μη Κερδοσκοπικό. Αρ. Εγκρ. Πρωτ. Αθηνών: 691/82. ΑΦΜ: 090145013
Κεντρικά Γραφεία: Β. Ηρακλείου 24, Αθήνα 106 82. Τηλ./Fax: 210-8228704, 8227937
Γραφεία Θεσ/νίκης: Καστριτσίου 8, Θεσ/ικη 546 23. Τηλ/Fax: 2310-244245
e-mail: birdlife-gr@ath.forthnet.gr, website: http://www.ornithologiki.gr/
Η BirdLife International είναι μια διεθνής ένωση Μη Κυβερνητικών Περιβαλλοντικών Οργανώσεων με εταίρους σε πάνω από 100 χώρες, 40 από τις οποίες δραστηριοποιούνται στην Ευρώπη. Η Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρεία είναι ο εταίρος της BirdLife International στην Ελλάδα. Σκοπός της ΕΟΕ είναι η μελέτη και η προστασία των άγριων πουλιών και των βιοτόπων τους.


2ο Τεύχος



Το άρθρο αυτό προέρχεται από eyploia.aigaio-net.gr
old.eyploia.gr

Το URL της ιστορίας αυτής είναι ο εξής
old.eyploia.gr/modules.php?name=News&file=article&sid=44