Αλιεία : μια πηγή ζωής που μετατρέπεται σε απειλή
Ημερομηνία Wednesday, September 13 @ 00:02:08 UTC
Θέμα Νησιά


Οι αλιευτικές προσπάθειες έχουν αυξηθεί πάρα πολύ, έτσι ώστε να είναι καταστροφικές για το περιβάλλον. Γι’ αυτό το λόγο ο Οργανισμός Τροφίμων & Γεωργίας των Ηνωμένων Εθνών προσπαθεί να περιορίσει την αύξηση & εκσυγχρονισμό των αλιευτικών στόλων κάθε χώρας. Οι αλιευτικοί στόλοι, αφού λεηλατήσουν τις πιο παραγωγικές παράκτιες ζώνες , συνεχίζουν την πορεία τους & σε άλλες περιοχές του κόσμου. Η ετήσια παραγωγή είναι 100.000.000 & 13 απ’ τα 17 σημαντικότερα ιχθυαποθέματα του πλανήτη χαρακτηρίζονται “υπεραλιευόμενα” ή “ σε όριο κατάρρευσης".  Η θάλασσα δεν είναι πια ανεξάντλητη πηγή πλούτου!

Υπεραλίευση
Η μεγάλη αλιευτική παραγωγή οφείλεται στην εντατικοποίηση της αλιείας. Οι ανεπτυγμένες χώρες όχι μόνο εξαντλούν τον δικό τους αλιευτικό πλούτο αλλά & αυτών των χωρών του τρίτου κόσμου. Αυτό το πρόβλημα είναι έντονο στις αναπτυσσόμενες χώρες, όπου τα φτωχότερα 2/3 του κόσμου παίρνουν το 40% των πρωτεϊνών τους απ’ τα ψάρια . Εκτός  απ’ αυτό τουλάχιστον το 20% της παγκόσμιας αλιευτικής παραγωγής ρίχνεται ξανά στη θάλασσα ως ανεπιθύμητο ή μη εμπορεύσιμο & σε ειδικές περιπτώσεις το ποσοστό των άχρηστων αλιευμάτων που ξαναρίχνονται είναι πολύ μεγάλο (80%) . Οι αλιευτικοί στόλοι συναγωνίζονται & συγκρούονται για το ποιος θα είναι ο “ο νικητής” στα “πεδία μάχης” με “έπαθλο” τα ψάρια .

Και όμως υπάρχουν τρόποι
Η έλλειψη αλιευτικής πολιτικής παραγωγής που επικρατεί στην Μεσόγειο αποτελεί ένα πρόβλημα για το οποίο όμως δεν λαμβάνονται άμεσα μέτρα. Αντίθετα, αυξάνεται συνεχώς ο αριθμός των αλιευτικών στόλων λόγω των επιδοτήσεων. Απαραίτητη είναι η απαγόρευση των αλιευτικών μεθόδων και αλιευτικών εργαλείων που καταστρέφουν το θαλάσσιο οικοσύστημα.
Θα πρέπει να μειωθεί ο αλιευτικός στόλος και να μην υπάρχει το γεγονός των τυχαίων συλλήψεων και απορρίψεων. Ως πότε θα επιδοτούμε πια την καταστροφή του θαλάσσιου πλούτου;

Περιοχές παράνομης δραστηριότητας στην χώρα μας
1. Είσοδος Αμβρακικού κόλπου
2. Ακτές της Κυπαρισσίας
3. Σαρωνικός
4. Εκβολές του Πηνειού
5. Η ζώνη γύρω από την Λήμνο

Η στάση της Ευρωπαϊκής Ένωσης
Η Ευρωπαϊκή ένωση μέσα στο διάστημα 1983 – 1990 αύξησε κατά 700% τις επενδύσεις στον τομέα της αλιείας, ενώ το 20% του ποσού αυτού χρησιμοποιήθηκε για τον εκσυγχρονισμό του στόλου. Παράλληλα  οι ψαράδες επιδοτούνται & επιχορηγούνται για την συγκράτηση των τιμών .
Σήμερα ευτυχώς η ΕΕ, αφού αναγνώρισε τα λάθη που έγιναν, χρηματοδοτεί την απόσυρση των σκαφών έτσι ώστε να μειωθεί ο αλιευτικός στόλος.

Τείχη του Θανάτου
Στη μέθοδο αυτή της αλιείας ειδικεύονται αρκετά επαγγελματικά σκάφη, σαρώνοντας κυριολεκτικά το βυθό. Τα αφρόδιχτα, τα λεγόμενα “τείχη του θανάτου” είναι η αιτία για το θάνατο πολλών θαλάσσιων ειδών. Τα τεράστια αυτά διαφανή δίκτυα , που βυθίζονται μέχρι & 40 μέτρα & φτάνουν τα 40 χιλιόμετρα μήκος σαρώνουν κάθε θαλάσσια ζωή στο πέρασμά τους
Και ενώ η κοινοτική νομοθεσία όρισε τα 2,5 χιλιόμετρα ως μέγιστο επιτρεπόμενο μήκος για τα αφρόδιχτα αυτό δεν τηρείται.
Τα παρασυρόμενα αφρόδιχτα άρχισαν να χρησιμοποιούνται σε μεγάλη κλίμακα στη Μεσόγειο στα τέλη της δεκαετίας του ’70. Τα τελευταία χρόνια όμως, η χρήση τους γενικεύθηκε & σήμερα υπάρχουν γύρω στα 900 σκάφη που χρησιμοποιούν αυτά τα δίκτυα.
Τα δίκτυα αυτά σχεδόν κρέμονται (με ένα σύστημα φελλών) από την επιφάνεια της θάλασσας, σαν τεράστιες κουρτίνες . Καθώς παρασύρονται ελεύθερα από τα ρεύματα της θάλασσας, μπορούν να σαρώσουν τεράστιες περιοχές & να εγκλωβίσουν, εκτός από τα επιδιωκόμενα θηράματα & ένα μεγάλο πλήθος ειδών που δεν έχουν κανένα εμπορικό συμφέρον. Σύμφωνα με τις συντηρητικότερες εκτιμήσεις, 8.000 δελφίνια βρίσκουν κάθε χρόνο το θάνατο, καθώς μπλέκουν στα δίκτυα του ιταλικού στόλου . Παρόμοια τύχη έχουν & δεκάδες φάλαινες, ενώ άγνωστος είναι ο αριθμός από χελώνες & θαλασσοπούλια .
Ταυτόχρονα, ένας σημαντικός αριθμός από βρώσιμα ψάρια (όπως είναι το σκουμπρί, ο τόνος & η παλαμίδα) απορρίπτονται & πάλι στη θάλασσα νεκρά, καθώς δεν ενδιαφέρουν το συγκεκριμένο αυτό κύκλωμα.
Συνολικά, υπολογίζεται ότι το “άχρηστο” ποσοστό από τη συγκομιδή αλιευμάτων με παρασυρόμενα δίκτυα φτάνει το 80%, ενώ συνολικά έχουν καταμετρηθεί 85 θαλάσσια είδη που τελειώνουν τη ζωή τους στα τείχη αυτά του θανάτου (όπως τα αποκαλούν πολλοί παραδοσιακοί ψαράδες) .
Όμως, η πλειονότητα των ζώων που βρίσκουν το θάνατο στα παρασυρόμενα αφρόδιχτα δε φτάνουν στην ακτή αλλά χάνονται στη θάλασσα ή “βυθίζονται” από τους ίδιους τους ψαράδες, οι οποίοι τα δένουν με βαριά αντικείμενα ή ανοίγουν τρύπες στο σώμα τους, με σκοπό να μειώσουν τις μαρτυρίες της καταστροφικής τους δράσης .
Κάθε χρόνο εκατοντάδες δελφίνια εκβράζονται στις ακτές της Μεσογείου με πληγές από αιχμηρά αντικείμενα ή πυροβόλα όπλα, που προκαλούνται, κυρίως, από ψαράδες. Στη Γαλλία εκτιμώνται σε αρκετές χιλιάδες οι ετήσιοι θάνατοι από αυτές τις αιτίες. Στην Ελλάδα το 1993 έγιναν γνωστές τουλάχιστον 21 περιπτώσεις δελφινιών που βρέθηκαν νεκρά με εμφανή σημάδια κακοποίησης.
Από τα τέλη του Ιανουαρίου 1900 ισχύει στην Ιταλία διάταγμα που απαγορεύει τη χρήση και κατοχή αφρόδιχτων για την αλιεία ξιφία. Στην πραγματικότητα ο ιταλικός αλιευτικός στόλος, ο μεγαλύτερος στη Μεσόγειο εξακολουθεί να απλώνει ανενόχλητος τα “τείχη θανάτου”.
Στην Ιταλία στο διάστημα 1986-1987 βρέθηκαν 22 κητώδη νεκρά με σημάδια από πυροβόλο όπλο ή καμάκι. Σε δώδεκα από αυτά έλειπε συγκεκριμένο τμήμα τους που πωλήθηκε στην αγορά για κατανάλωση. Αντίστοιχα, στην Ισπανία είναι γνωστές μεμονωμένες περιπτώσεις πώλησης και κατανάλωσης κρέατος δελφινιού.
Η πυκνότητα των αλιευτικών είναι τέτοια ώστε τα δίχτυα τους συχνά σχηματίζουν πραγματικά λαβύρινθους οι οποίοι απειλούν τη θαλάσσια ζωή αλλά και την ναυσιπλοΐα (λόγω της εξαιρετικής τους αντοχή τα παρασυρόμενα αφρόδιχτα αποτελούν επικίνδυνοι παγίδα για πολλά πλοία).
Ο ιταλικός στόλος που χρησιμοποιεί παρασυρόμενα αφρόδιχτα, αν και ο μεγαλύτερος της Μεσογείου δεν είναι ο μοναδικός. Σ’ αυτόν θα πρέπει να προσθέσουμε και τον ισπανικό στόλο ο οποίος αριθμεί περί τα 40 πλοία που αλιεύουν σε ύδατα κοντά στο Γιβραλτάρ, με μαροκινές άδειες αλιείας που αποχτήθηκαν το 1988 με τις ευλογίες της Eυρωπαϊκής Ένωσης. Εκτός αυτών υπάρχουν 40 μαροκινά πλοία που χρησιμοποιούν παρασυρόμενα αφρόδιχτα.
Στην Ελλάδα η χρήση παρασυρόμενων αφρόδιχτων απαγορεύεται εντελώς. Παρ’ όλα αυτά υπάρχει μικρός αριθμός σκαφών που χρησιμοποιούν δίχτυα μερικών εκατοντάδων μέτρων για την αλιεία τόνου και τρία σκάφη στη Δ. Πελοπόννησο που χρησιμοποιούν τέτοια δίχτυα μεγάλου μήκους για την αλιεία του ξιφία.

Καταφύγιο ζωής
Κάποιες χώρες, όπως η Γαλλία και το Μονακό, έχουν ευαισθητοποιηθεί και αποφάσισαν την δημιουργία ενός “καταφυγίου” για τα κητώδη στο τρίγωνο Κορσική - Λιγουρία – Προβηγκία όπου θα μπορούν να προστατευτούν και να τραφούν με το πλούσιο διατροφικό υλικό του “καταφύγιου”. Αυτό όμως δεν έχει πραγματοποιηθεί ακόμα. Κύριος λόγος της μη πραγματοποίησης του “καταφύγιου” είναι η αντίδραση των ιταλών ψαράδων, οι οποίοι ζητούν να επιτραπεί παντού το ψάρεμα με αφρόδιχτα.
Η διεθνής κατακραυγή εναντίον των ιταλών είναι πολύ πιθανόν να καταλήξει σε μια συνολική απαγόρευση αυτής της πρακτικής στη Μεσόγειο και σ’ ολόκληρο των κόσμο γιατί οι καταστροφές που επιφέρει είναι τεράστιες.

Δελφίνια σε κίνδυνο
Να ξεκινήσει εκστρατεία ενημέρωσης όλων όσων ασχολούνται με την αλιεία για τον ιδιαίτερο ρόλο που παίζουν τα δελφίνια στο θαλάσσιο οικοσύστημα και την ανάγκη προστασίας τους. Είναι σαφές ότι η εντατική και ανεξέλεγκτη αλιεία είναι το πραγματικό πρόβλημα τόσο για την αλιεία όσο και για τα δελφίνια.

Η Υπεραλίευση
Η υπεραλίευση και η κατακόρυφη μείωση της διαθέσιμης τροφής φέρνουν τα δελφίνια σε ανταγωνισμό με τους ψαράδες. Το αποτέλεσμα είναι συχνά μοιραίο για τα δελφίνια. Πολλά απ’ αυτά  ξεβράζονται νεκρά, χτυπημένα από καμάκι ή σφαίρα, στις ακτές της Μεσογείου. 
Η εξοντωτική αλίευση των, ούτως ή άλλως περιορισμένων, ιχθυαποθεμάτων της ολιγοτροφικής μεσογείου και η καταστροφή των περιοχών αναπαραγωγής των ψαριών με χρήση συρόμενων διχτύων βυθού, δυναμίτη , χημικών κ.λ.π., οδηγεί στη συνεχή μείωση των διαθέσιμων αλιευμάτων και εντείνει των ανταγωνισμό ανάμεσα σε δελφίνια και ψαράδες. Ταυτόχρονα η εντατική και εκτεταμένη χρήση μη επιλεκτικών και αλιευτικών μεθόδων , οδηγεί στην παγίδευση και στο θάνατο πολλές χιλιάδες δελφίνια , των οποίων ο πραγματικός αριθμός παραμένει άγνωστος.
Εδώ αξίζει να παραμείνουμε στην ανεξέλεγκτη δράση των παρασυρόμενων αφρόδιχτων στη μεσόγειο. Λόγω ακριβώς της τεραστίας ζημίας που προκαλούν στο οικοσύστημα η ευρωπαϊκή κοινότητα έχει θέση αυστηρούς περιορισμούς στη χρήση τους, ενώ στην χώρα μας έχουν απαγορευθεί. Παρόλα αυτά, 720 περίπου ιταλικά αλιευτικά απλώνουν καθημερινά χιλιάδες χιλιόμετρα διχτύων στη μεσόγειο παραβιάζοντας την κοινοτική νομοθεσία και προκαλώντας τεραστία ζημία σε πολλούς θαλάσσιους οργανισμούς που βρίσκουν εκεί τραγικό θάνατο.
Αυτό, σε συνδυασμό με την ελλιπή γνώση του μεταναστευτικού κύκλου και της κατάστασης των πληθυσμών , δημιουργεί εύλογες και έντονες ανησυχίες για το μέλλον τους.

Πηγή ζωής ή απειλής;
Η παράνομη αλιεία, στην Μεσόγειο, κυρίως τους καλοκαιρινούς μήνες, έχει πάρει τεράστιες διαστάσεις σε περιοχές όπως ο Σαρωνικός, η είσοδος του Αμβρακικού, η Κρήτη. Οι ποιο συνηθισμένοι τρόποι αλιείας είναι τα εκρηκτικά (δυναμίτες και φιάλες υγραερίου), χημικές ουσίες (ο φλόμος , θειικός χαλκός, η χλωρίνη, η γαλαζόπετρα) και το βυθιζόμενο ηλεκτρικό φως.
Παράνομη βέβαια αλλά δημοφιλής η χρησιμοποιήσει χημικών και δηλητηριωδών ουσιών αποτελεί μέρος της εφευρετικότητας πολλών συμπατριωτών μας. Εφαρμόζεται τόσο σε θάλασσες όσο και στις λίμνες και τα ποτάμια. Τα ψάρια-στόχος, είτε θανατώνονται είτε απλώς παραλύουν και φτάνουν έτσι στην επιφάνεια.
Ο φλόμος αποτελεί το πιο διαδεδομένο και…παραδοσιακό δηλητήριο. Τα ψάρια που θανατώνονται με αυτή την μέθοδο , αναγνωρίζονται από τα θολά τους μάτια και δεν παρουσιάζουν “νεκρική ακαμψία”. Το κρέας τους δηλαδή είναι μαλακό και αλλοιώνεται εύκολα. Ο θειικός χαλκός (γαλαζόπετρα) αποτελεί ένα μέσο με κοινή αποτελεσματικότητα, κυρίως για γλυκά νερά.
Πιο βίαιος είναι όμως ο θάνατος με χλωρίνη. Η ουσία αυτή προκαλεί φλεγμονές στα βράγχια των ψαριών, παράλυση και τελικά την ασφυξία. Είναι διαδεδομένη μεταξύ των ερασιτεχνών, κυρίως στην προσπάθεια τους να βγάλουν ψάρια ή χταπόδι από το θαλάμι τους. Ευρεία χρήση της χλωρίνης γίνεται και στα ποτάμια της χώρας μας. Η πυκνότητα αυτής της δραστηριότητας μπορεί να υπολογιστεί από τον αριθμό των εγκαταλελειμμένων πλαστικών φιαλών των οποίων η παρουσία σε απομακρυσμένες περιοχές δεν έχει άλλη εξήγηση.
Ο δυναμίτης χρησιμοποιείται συνήθως για ψάρεμα σε κλειστά νερά, αλλά και σε ανοιχτή θάλασσα με στόχο κοπάδια ψαριών. Αν η επιχείρηση γίνεται από βάρκα τότε ρίχνεται πρώτα μια μικρή ποσότητα δυναμίτη και τα νεκρά ψάρια χρησιμεύουν ως τροφή και παγίδα για την φάση της μεγάλης έκρηξης. ?λλες φορές τα εκρηκτικά εκτοξεύονται από την στεριά. Στην περίπτωση αυτή οι “παρατηρητές” παρακολουθούν από κάποιο ύψωμα τις κινήσεις των ψαριών κοντά στην ακτή, κι όταν αντιληφθούν το κοπάδι ρίχνουν το σύνθημα. Τότε οι “συνάδελφοι” τους στην παραλία πετούν το δυναμίτη. Την μέθοδο αυτή την προτιμούν στην βόρεια Κρήτη (Ρέθυμνο) και παλιότερα στην Ζάκυνθο.
Μια άλλη διαδεδομένη τεχνική κυρίως στην Κρήτη και τη Μάνη είναι η χρήση φιαλών υγραερίου, αντί των κλασσικών εκρηκτικών.
Πρόκειται για πραγματικές βόμβες βυθού και η ζημιά που προκαλούν είναι ανυπολόγιστη. Σε άλλες πάλι (Κάλυμνος ) χρησιμοποιείται η γόμωση των βομβών που περισσεύουν από στρατιωτικές ασκήσεις. Έτσι, οι θάλασσες μας έχουν μετατραπεί σε κανονικά πεδία βολής και ο αριθμός των ακρωτηριασμένων ψαράδων ανά την επικράτεια είναι ο καλύτερος μάρτυρας.
Η ακτίνα δράσης των εκρηκτικών εξαρτάται από την ποσότητα, αλλά η προκαλούμενη καταστροφή σχετίζεται με την γεωγραφία της περιοχής και την μορφολογία του πυθμένα. Μετά την έκρηξη, ένα μέρος των ψαριών πεθαίνει ακαριαία από την μεγάλη πίεση. Κάποια άλλα επειδή χάνουν το αίσθημα του προσανατολισμού, φεύγουν σπασμωδικά προς όλες της κατευθύνσεις. Ένα μεγάλο μέρος των ψαριών που σκοτώνονται είτε λόγω του μικρού τους μεγέθους είτε γιατί έχουν πλήρως διαμελιστεί εγκαταλείπονται στο πεδίο της μάχης. Τα υπόλοιπα συλλέγονται καθώς ανεβαίνουν στην επιφάνεια. Αν πρόκειται για οργανωμένη επιχείρηση, η ψαριά τοποθετείται πρόσκαιρα σε κάποια σπηλιά για να παραληφθεί από τα ταχύπλοα και να μεταφερθεί στον τόπο κατανάλωσης.
Περιπτώσεις καταγγελιών που καταλήγουν σε σύλληψη και καταδίκη των δυναμιτιστών είναι σπάνιες, σε σχέση με την έκταση του φαινομένου.
Φυσικά, εκτός από τα ψάρια, θανατώνεται οποιοδήποτε ζωντανό βρεθεί στην ακτίνα δράσης του εκρηκτικού. Τον περασμένο χειμώνα βρέθηκε νεκρή από δυναμίτη μια θαλάσσια φώκια στις ακτές της Ζακύνθου. Το είδος έχει χαρακτηρισθεί ως απειλούμενο με εξαφάνιση. Αυτό δεν είναι αρκετό να συγκινήσει τους ασυγκίνητους “ψαράδες” και τις αρμόδιες αρχές. Σχέσεις και μικροσυμφέροντα σε τοπικό επίπεδο, δημιουργούν ένα αδιαπέραστο πέπλο σιωπής.
Βέβαια, επιβλήθηκαν υψηλά πρόστιμα για την χρήση κυρίως των εκρηκτικών, και το λιμενικό της Ελλάδας έχει αρχίσει με δυσκολία να επιτηρεί τα 15000 χιλιόμετρα των ακτών.
Σύμφωνα με τα στοιχεία του υπουργείου εμπορικής ναυτιλίας, το 1993 σημειώθηκαν 769 αλιευτικές παραβάσεις από τις οποίες 51 αφορούσαν χρήση εκρηκτικών και επιβλήθηκαν πρόστιμα ύψους 158 εκατομμυρίων δραχμών. Το 1994, από την αρχή του χρόνου έως τον Σεπτέμβριο σημειώθηκαν 450 παραβάσεις η 15 για χρήση εκρηκτικών και επιβλήθηκαν πρόστιμα 83 εκατομμυρίων δραχμών. Και όπως είναι επόμενο, οι παραβάσεις αυτές δεν είναι οι μοναδικές.


Τα κόκκινα κοράλλια της Μεσογείου
Η λαθραλιεία έχει επιφέρει τη μείωση της ετήσιας παραγωγής κοραλλιών στη Μεσόγειο. Υπάρχουν πολλών ειδών κοράλλια, αυτά όμως που ενδιαφέρουν -για την εμπορική τους αξία-είναι τα κοράλλια που υπάρχουν στη Μεσόγειο.
Οι αποικίες του οργανισμού αυτού υπάρχουν σχεδόν αποκλειστικά στη Μεσόγειο. Μεγαλώνει από 2 έως 5 χιλιοστά το χρόνο. Για να αναπτυχθεί χρειάζεται να πιαστεί σε σκληρά βράχια όπου υπάρχουν θαλάσσια ρεύματα και όχι πολύ έντονο φως. Μεγαλώνει προς τα κάτω και μπορεί να ζήσει ακόμη και σε σχεδόν απόλυτο σκοτάδι, π.χ μέσα σε θαλάσσιες σπηλιές. Οι αρχαίοι πληθυσμοί , κυρίως κάτω στην Κρήτη, στην Ρόδο, στη Σικελία, στην Τρίπολη της Λιβύης, στην Τυνησία και στην Αλγερία, το εκμεταλλεύονταν και το χρησιμοποιούσαν για κοσμήματα κ.λ.π και πολλοί πίστευαν ότι είχε μαγικές και θεραπευτικές ικανότητες. Πριν μερικές δεκαετίες οι Ιταλοί κατασκεύασαν ένα όργανο που έφερε τρομακτικές -κυριολεκτικά - αλλαγές στην αλιεία του κόκκινου κοραλλιού. Μέχρι τότε οι αποικίες του είχαν γνωρίσει προσεκτική εκμετάλλευση: οι δύτες έκοβαν ορισμένα σημεία και άφηναν τις ρίζες ότι, επιτρέποντας του έτσι να συνεχίσει να αναπτύσσεται. Έτσι δεν γινόταν ζημία στο θαλάσσιο οικοσύστημα και ταυτόχρονα, δε βλάπτονταν ποτέ οι αποικίες του ζώου αυτού που βρισκόταν σε βάθη που δεν θα μπορούσε να φτάσει άνθρωπος.
Κάποτε όλα αυτά έδωσαν τη θέση τους σε ένα κύλινδρο μέχρι 6 μέτρα σε μήκος και περίπου 40 εκατοστά σε διάμετρο που μπορεί να ζυγίζει μέχρι και ένα τόνο από τον κύλινδρο αυτό κρέμονται αλυσίδες 5 μέτρων όπου βρίσκονται δεμένα πολλά δίχτυα. Το τρομακτικό αυτό όργανο σύρεται πίσω από το πλοίο χτυπώντας και σπάζοντας τα κοράλλια και την υπόλοιπη χλωρίδα και πανίδα του βυθού, ενώ μόνο το 20-40% των σπασμένων κοραλλιών μαζεύεται από τα δίχτυα και το υπόλοιπο απλώς πεθαίνει στον πυθμένα της θάλασσα. Τα αποτελέσματα είναι φοβερά όχι μόνο για τα κοράλλια αλλά για όλους τους οργανισμούς που το φονικό αυτό όργανο συναντά στην πορεία του απ’ όπου περάσει σπέρνει την καταστροφή. Η χρήση του έχει απαγορευτεί σε μερικές χώρες όπως στη Γαλλία, στο Μαρόκο και στην Ισπανία (στην τελευταία μέχρι το 1983).
Η χρήση του στην Ιταλία εξαφάνισε όλα τα κοράλλια των ακτών της χώρας μέσα σε ελάχιστο χρονικό διάστημα. Τα κοράλλια της θάλασσας του Αλμποράν είναι εξαιρετικά υψηλής ποιότητας με έντονο κόκκινο χρώμα, ό,τι καλύτερο για τη βιομηχανία. Εδώ πρέπει να υπογραμμιστεί ότι η αξία ενός τέτοιου κοραλλιού καλής ποιότητας εκτιμάται σε 700 δολάρια, ενώ μετά την επεξεργασία του η τιμή του φτάνει κάτι τις 20.000(είκοσι χιλιάδες) δολάρια! Οι ιταλοί πληρώνουν τα κοράλλια των Ελλήνων σε εξευτελιστικές τιμές, που κυμαίνονται περίπου από 25 έως 100 χιλιάδες δραχμές το κιλό, ενώ στους ίδιους αποφέρουν τεράστια κέρδη μετά την επεξεργασία. Στην εκμετάλλευση του βέβαια αναμειγνυόταν και η Μαφία (υψηλές τιμές, τεράστια κέρδη).
Ο σχετικός ισπανικός νόμος που ίσχυε μέχρι το 1983 ήταν πολύ αυστηρός: οι δύτες που ασχολούνταν με τα κοράλλια έπρεπε να έχουν ειδική άδεια και επιτρεπόταν να κόβουν τα κλαδιά μήκους τουλάχιστον 8 χιλιοστών, ώστε να αποφεύγεται η ζημία νεώτερων κομματιών. Η επίσημη άδεια δινόταν μόνο σε Ισπανούς πολίτες για μια περίοδο 5 ετών, ακολουθούμενη από απαγορευτική περίοδο 25 ετών, ώστε να είναι δυνατή η , κατά κάποιο τρόπο “ανάρρωση” και ανάπτυξη των αποικιών των κοραλλιών. Το όριο ήταν 200 κιλά το χρόνο.
 Τον Ιούνιο του ’84 η ισπανική κυβέρνηση εξέδωσε νέο διάταγμα σχετικό με την εκμετάλλευση των κοραλλιών , ακυρώνοντας τον προηγούμενο προστατευτικό νόμο και επιτρέποντας ελεύθερα τη χρήση του μηχανήματος αυτού. Οι νέοι κανονισμοί ορίζουν τα εξής: α) Η χρήση της μεθόδου αυτής πρέπει να γίνεται σε βάθος μεγαλύτερο των 120 μέτρων, β) μόνο σε απόσταση μεγαλύτερη των 12 μιλιών από την ακτή, γ) απαγορεύεται η λήψη ποσότητας μεγαλύτερης των 150 κιλών ανά σκάφος, δ) τα πλοία αυτά πρέπει να φέρουν ειδικά σήματα για να ξεχωρίζουν και ε) επιτρεπόμενο χρονικό διάστημα είναι το μεταξύ ανατολής και δύσης του ηλίου.
Η καταστροφική αυτή μέθοδος εκμετάλλευσης των κοραλλιών είναι απαράδεκτη, η καταστροφή του θαλάσσιου πλούτου πρέπει να σταματήσει, αρκεί εμείς να τo θελήσουμε και να ευαισθητοποιηθούμε.

Ποσειδωνία : Τα δάση πάντα πληρώνουν
Η αλιεία με συρόμενα δίχτυα κοντά στην ακτή αποτελεί σοβαρότατο κίνδυνο όχι μόνο για την θαλάσσια πανίδα αλλά και για τους φυτικούς οργανισμούς στους οποίος στηρίζεται η ζωή του βυθού.
Το πέρασμα των διχτύων από το βυθό που αναπτύσσεται το φυτό “Ποσειδωνία” σημαίνει την αρχή της καταστροφής του. Όμως οι αιτίες της καταστροφής της Ποσειδωνίας είναι πιο πολλές: λιμενικές κατασκευές που αλλάζουν την κυκλοφορία των ρευμάτων, ρύπανση των νερών, τράτες που σέρνουν τα δίχτυα τους στο βυθό, άγκυρες των πλοίων που γδέρνουν την επιφάνεια του υποθαλάσσιου χώρου. Σε πολλές μάλιστα περιοχές της Ελλάδας, τα λιβάδια της Ποσειδωνίας εξαφανίστηκαν τελείως. Ενδεικτικά αναφέρουμε τον Παγασητικό και τον Κόλπο της Γέρας στη Μυτιλήνη που έπεσαν θύματα της βιομηχανικής ρύπανσης. Η Ποσειδωνία είναι ένας από τους πιο σημαντικούς οργανισμούς της Μεσογείου. Πρόκειται για ένα πραγματικό φυτό (και όχι για φύκι), με ρίζες κορμό και κλαδιά. Ζει σε βάθη που δεν ξεπερνούν τα 45 μέτρα. Εκτείνεται σε μια έκταση που ξεπερνά τα 600.000 χιλιόμετρα θαλάσσιου υποστρώματος, κατά μήκος της Μεσογειακής ακτής ,έχοντας για τη θάλασσα αυτή τόση σπουδαιότητα όση τα κοράλλια γιατί νότιες θάλασσες. Δηλαδή προσφέρει προστασία, υποστήριξη και τροφή σε μια στρατιά μικροοργανισμών και αναρίθμητων ψαριών. Ο ρόλος της στην ισορροπία του περιβάλλοντος και στην επιβίωση των ειδών είναι πρωταρχικός. Με τα μακριά της φύλλα αναχαιτίζει τα θαλάσσια ρεύματα ενώ με τις ρίζες τις συγκρατεί τον έδαφος του βυθού και εμποδίζει τη διάβρωση, καθώς το πλέγμα αυτών των ριζών ενεργεί σαν δίχτυ προστατευτικό για τα μαλακά και ευκολοδιάλυτα στοιχεία του, κρατώντας τα σε συνοχή .Επιπλέον χρησιμεύει σαν καταφύγιο αναπαραγωγής όλων των ζωικών θαλάσσιων οργανισμών, από τα μαλάκια και τα οστρακόδερμα ως τα ψάρια. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποία τα Μεσογειακά κράτη με διεθνείς συνθήκες και ειδικούς νόμους την προστατεύουν.
Τα ριζώματα της Ποσειδωνίας αναπτύσσονται με τέτοιο τρόπο ώστε μπορούν να καλύψουν μεγάλες εκτάσεις του θαλάσσιου πυθμένα σχηματίζοντας χαρακτηριστικά λιβάδια.
Παρά την τεράστια οικολογική τους σημασία, τα λιβάδια της Ποσειδωνίας συρρικνώνονται με ανησυχητικό ρυθμό. Η χρήση συρόμενων αλιευτικών εργαλείων (μηχανότρατα), σε λιβάδια Ποσειδωνίας, έχει οδηγήσει στην υποβάθμιση και καταστροφή, άλλοτε πλουσίων περιοχών.

 

 



8ο Τεύχος



Το άρθρο αυτό προέρχεται από eyploia.aigaio-net.gr
old.eyploia.gr

Το URL της ιστορίας αυτής είναι ο εξής
old.eyploia.gr/modules.php?name=News&file=article&sid=383