Καλή η πράσινη ενέργεια, αγία και η προσπάθεια για την αντιμετώπιση των κλιματικών αλλαγών και της ενεργειακής κρίσης, αλλά... ας προσπαθήσουν οι άλλοι γι' αυτό!

 
Η επικρατούσα λογική του ελληνικού παράδοξου. Από τη μία, ασκείται σκληρή κριτική στην κυβέρνηση για τη δυστοκία της στην ανάπτυξη των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (ΑΠΕ) κι από την άλλη, εκδηλώνονται σθεναρές αντιδράσεις για την εγκατάσταση αιολικών πάρκων.

Από τη Βοιωτία ώς την Εύβοια και τα Κυκλαδονήσια, δήμαρχοι,νομάρχες και οργανώσεις πολιτών διαφωνούν με την εγκατάσταση ανεμογεννητριών στις περιοχές τους. Υποστηρίζουν ότι τα αιολικά πάρκα αποτελούν βιομηχανικές εγκαταστάσεις υψηλής όχλησης, με δραματικές επιπτώσεις στα οικοσυστήματα στα οποία εγκαθίστανται.

Υπερκατασκευές

Ειδικά για τα νησιά, η βασικότερη διαφωνία αφορά την εγκατάσταση μεγάλου αριθμού ανεμογεννητριών, όπως προβλέπουν συγκεκριμένα επενδυτικά σχέδια. Υπερκατασκευές, δηλαδή, ασυμβίβαστες με τη μικρή κλίμακα του νησιωτικού τοπίου.

* «Στο βωμό των κάθε λογής κερδοσκοπικών συμφερόντων και με απαίδευτες χωροθετήσεις μετατρέπουν την ευλογία της αιολικής ενέργειας σε κατάρα για το περιβάλλον και τις τοπικές κοινωνίες», μας λέει ο Στάθης Ζακυνθινός, πρόεδρος της Ενωσης Πολιτών Σκύρου για την προστασία του περιβάλλοντος.

Μας πληροφορεί ότι σχεδιάζεται η εγκατάσταση γιγαντιαίου αιολικού πάρκου 111 ανεμογεννητριών στο βουνό Κόχυλας. Στο τμήμα του νησιού που έχει χαρακτηριστεί Natura και διαβιοί το σκυριανό αλογάκι.

«Μιλάμε για παραγωγή ενέργειας ίση με 333MV (μεγαβάτ), το 14% του εθνικού στόχου. Ως οικολογική οργάνωση δεν μπορούμε να είμαστε αντίθετοι στην παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας από ΑΠΕ. Είμαστε αντίθετοι, όμως, σε τέτοιου τύπου υπερκατασκευές», τονίζει.

* Με την προοπτική μιας τέτοιας υπερκατασκευής ξεσηκώθηκε σύμπασα η Σέριφος το περασμένο καλοκαίρι. Το επενδυτικό σχέδιο, για το οποίο οι γνωρίζοντες λένε ότι πολύ δύσκολα θα πραγματοποιηθεί, προβλέπει την εγκατάσταση 87 ανεμογεννητριών ισχύος 261 μεγαβάτ.

«Πρόκειται για εφιαλτικό σενάριο ολοκληρωτικής καταστροφής για το νησί μας», μας λέει η δήμαρχος Αγγελική Παπαλεξοπούλου-Συνοδινού.

Οι αντιδρούντες συμφωνούν με τη δημιουργία μόνο μικρού αριθμού ανεμογεννητριών που θα καλύπτουν τις ανάγκες της περιοχής τους.

* «Αυτή είναι μία τελείως εσφαλμένη προσέγγιση», σχολιάζει ο Παναγιώτης Χαβιαρόπουλος, προϊστάμενος της διεύθυνσης ΑΠΕ, στο Κέντρο Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας. «Η λογική ότι "καλύπτω με τον αέρα ενός νησιού μόνο τις δικές του ενεργειακές ανάγκες" μάς πηγαίνει σε κοινωνίες αρχέγονες. Ο αέρας είναι φυσικός πόρος για όλους και τον εκμεταλλευόμαστε για το σύνολο της χώρας».

* Ο Αρθούρος Ζερβός, καθηγητής στο ΕΜΠ και πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας, συμφωνεί ότι η εγκατάσταση των ανεμογεννητριών πρέπει να γίνει σε μία συντεταγμένη βάση και με προσοχή για το πού και το πώς. Διαφωνεί, όμως, με τις αντιδράσεις:

«Ολοι αυτοί οι άνθρωποι που δεν θέλουν ανεμογεννήτριες, τι αντιπροτείνουν; Να καίνε στη Μεγαλόπολη και την Πτολεμαΐδα λιγνίτη; Οι άλλοι να πεθαίνουν και εμείς να μη βάζουμε αιολικά γιατί μας ενοχλούν οπτικά;».

Λάθος πρακτική

Το πού και το πώς ωστόσο φαίνεται να μην έχει ληφθεί σοβαρά υπόψη σε αρκετές περιπτώσεις. Τον περασμένο Ιανουάριο κατατέθηκε το τελικό σχέδιο του ειδικού χωροταξικού πλαισίου για τις ΑΠΕ. Μετά τις όποιες αλλαγές θα πάρει τη μορφή Κοινής Υπουργικής Απόφασης.

Σ' αυτό εντοπίζει σημαντικές αδυναμίες το Γεωτεχνικό Επιμελητήριο (ΓΕΩΤΕΕ).

Συγκεκριμένα, στηλιτεύει τη δημιουργία αιολικών μέσα σε δάση, δασικές εκτάσεις και σε εθνικούς δρυμούς (με εξαίρεση τον πυρήνα τους).

Αρνητικά κρίνει και τη μη εξαίρεση των περιοχών του δικτύου Natura, για τις οποίες δεν ολοκληρώθηκαν ακόμη οι διαδικασίες θεσμοθέτησης της προστασίας τους. Το ΓΕΩΤΕΕ προτείνει την απόλυτη εξαίρεση των εθνικών δρυμών. Για τα δάση και τις δασικές εκτάσεις υποστηρίζει ότι «η εγκατάσταση πρέπει να γίνεται κατ' εξαίρεση και ύστερα από σοβαρή εξέταση εναλλακτικών λύσεων».

Υποβάθμιση οικοτόπων

Προειδοποιεί δε ότι «η εγκατάσταση αιολικών μονάδων συνεπάγεται μεγάλα συνοδά έργα: διάνοιξη δρόμων, παραιτέρω υποβάθμιση οικοτόπων και ενδιαιτημάτων, αλλά και «παράθυρα »για την αδειοδότηση νέων χρήσεων γης εντός των δασών».

* Η επενδυτική πρακτική των γιγαντιαίων αιολικών πάρκων ειδικά στα νησιά χαρακτηρίζεται λανθασμένη και από τον Π. Χαβιαρόπουλο. Κατά την άποψή του, αυτό συμβαίνει γιατί δεν υπήρχε ένα κεντρικό σχέδιο ηλεκτρικής διασύνδεσης των νησιών με το ηπειρωτικό σύστημα της χώρας.

«Προκειμένου οι επενδύσεις να είναι αποδοτικές στο βαθμό που οι ίδιοι οι επενδυτές θα έφτιαχναν και το καλώδιο διασύνδεσης, αναγκάζονταν να πάνε σε μεγάλη εγκατεστημένη ισχύ. Κάτι που είναι λάθος. Η λύση είναι να γίνουν αιολικά πάρκα στα νησιά, αλλά όχι στην κλίμακα που το συζητάμε. Ταυτόχρονα η πολιτεία πρέπει να φτιάξει τις υποδομές των διασυνδέσεων».

* Ο νομάρχης Κυκλάδων Δημήτρης Μπάιλας δεν φαίνεται διατεθειμένος να δεχτεί συμβιβαστικές λύσεις:

«Πρέπει να αποφασίσουμε αν θέλουμε τουριστικές ή βιομηχανικές Κυκλάδες. Τα νησιά μας έχουν πεπερασμένες δυνατότητες και συγκεκριμένη έκταση. Δεν είμαστε κατά της καθαρής ενέργειας. Μπορούμε, όμως, να βρούμε κι άλλες λύσεις. Σήμερα, ας πούμε, υπάρχει κι η τεχνολογία για πλωτά αιολικά πάρκα».

Τα πλωτά αιολικά λειτουργούν πράγματι στις βόρειες χώρες. Πολλές πλευρές υποστηρίζουν ωστόσο ότι στην Ελλάδα δεν μπορούν να εφαρμοστούν με επιτυχία, λόγω του μεγάλου βάθους των ελληνικών θαλασσών.

Υπάρχει η δυνατότητα

* Την άποψη αυτή ανατρέπει μελέτη της επιστημονικής ομάδας του εργαστηρίου Λιμενικών Εργων του ΕΜΠ, με διευθυντή τον πρύτανη Κώστα Μουτζούρη. Η μελέτη καταγράφει 20 θέσεις από τη βόρεια και τη δυτική Ελλάδα ώς τα νησιά, όπου μπορούν να κατασκευαστούν πλωτά αιολικά πάρκα. Ο πρύτανης μας εξηγεί ότι, λόγω της εγκατάστασής τους στο θαλάσσιο χώρο και σε μακρινή απόσταση από την παράκτια ζώνη, ο θόρυβος και η οπτική όχληση δεν έχουν καμία επίπτωση.

«Τα κριτήρια που θέσαμε ήταν πάρα πολλά: να μην οχλούν οπτικά αρχαιολογικούς χώρους και περιοχές ιδιαιτέρους κάλλους, να μη φαίνονται από οικισμούς και παράκτιες ζώνες αναψυχής. Να μην υπάρχει, επίσης, σε κοντινή απόσταση ναυσιπλοΐα, αλιεία και διέλευση πτηνών. Και, φυσικά, αποκλείσαμε τις περιοχές με μεγάλα βάθη. Να υπογραμμίσω ότι και για τις 20 θέσεις που προτείναμε, είχαμε τη σύμφωνη γνώμη και της τοπικής κοινωνίας».

* Ο πρόεδρος του Συνδέσμου Εταιρειών Ηλεκτροπαραγωγών από ΑΠΕ Β. Περιστέρης προσθέτει τη δική του άποψη. «Για την αρνητική θέση των τοπικών κοινωνιών ευθύνεται η πολιτεία, η οποία πλην ελαχίστων εξαιρέσεων, δεν προέβη ποτέ σε μία συστηματική ενημέρωση των πολιτών».

------------------------
ΚΥΡΙΑΚΑΤΙΚΗ - 24/08/2008