Κατοικίες με τη μορφή εμπορικών κέντρων στις Κυκλάδες
Αυθαίρετα «προσωπικά δεδομένα»
Τον τελευταίο καιρό είχαν φθάσει στο γραφείο μας καταγγελίες ότι στο Επαρχείο Θήρας στη Σαντορίνη και τα γύρω νησιά έχει γίνει της μόδας με την ανοχή των Αρχών να εκδίδονται εκτός σχεδίου οικοδομικές άδειες για αμιγή χρήση κτιρίων γραφείων και καταστημάτων ή υπεραγορών και στη συνέχεια τα κτίρια αυτά να μετατρέπονται σε ενοικιαζόμενα δωμάτια, τουριστικά καταλύματα με άδεια του ΕΟΤ ή διαμερίσματα κατοικιών προς πώληση.
Το κερδοσκοπικό κίνητρο για τις παρανομίες αυτές είναι απλό. Σύμφωνα με τους νόμους που διέπουν την εκτός σχεδίου δόμηση (ΠΔ-24-5-85, άρθρα 5 και 6) στο ίδιο οικόπεδο που για κατοικία μπορείς να χτίσεις μόνο 200 τ.μ., για κτίριο αμιγούς χρήσης γραφείων και καταστημάτων η εκμεταλλεύσιμη έκταση φτάνει τα 600 τ.μ., και υπό προϋποθέσεις ακόμα περισσότερα τ.μ, για ειδικά καταστήματα-υπεραγορές. Αυτό που γίνεται, δηλαδή, είναι ότι οι επιτήδειοι χτίζουν υπετριπλάσιου μεγέθους οικοδομές κατοικίας, παρουσιάζοντάς τες στα σχέδια ως «συγκροτήματα καταστημάτων» ή «υπεραγορές».
Η μεθόδευση αυτή συζητιέται ακόμη και στα καφενεία των νησιών και οι πολίτες του Επαρχείου Θήρας άρχισαν να βρίσκονται μπροστά στο δίλημμα αν πρέπει να βαφτίσουν την οικοδομή τους αμιγές κτίριο γραφείων ή υπεραγορά για να χτίσουν έτσι τρεις φορές και πλέον περισσότερα τ.μ. από όσα δικαιούνται για κατοικία και απλό κατάστημα. Πολλοί φαίνεται ότι έκαναν την επιλογή αυτή με την καθοδήγηση γνωστών «αδειατζήδων» μηχανικών της περιοχής και τη σιγουριά ότι στην Ελλάδα, το βασίλειο της οικιστικής διαφθοράς, δεν θα είχαν κανένα πρόβλημα με την παράνομη αυτή αλλαγή χρήσης στο μέλλον.
Οι καταγγελίες αυτές μας παρακίνησαν να ελέγξουμε την υπόθεση. Είχαμε ακούσει για αναψυκτήρια-μαϊμού που γίνονται κατοικίες, όπως στην υπόθεση Μαγγίνα, για εκκλησίες-μαϊμού που γίνονται βίλες με άδειες ναοδομίας, για ημιυπαίθριους χώρους που πωλούνται ως χώρος κύριας χρήσης και έχουν κάνει πλούσιους πολλούς εργολάβους, όλα με την ανοχή αν όχι συμμετοχή των αρμοδίων φορέων, αλλά κτίρια γραφείων και υπεραγορές-μαϊμού δεν είχαμε ξανακούσει.
Αποφασίσαμε να ερευνήσουμε το θέμα και στείλαμε ένα συνεργάτη μας να κάνει επιτόπου το ρεπορτάζ.
Η προκαταρκτική έρευνα απέδωσε καρπούς. Διαπιστώσαμε ότι πράγματι οι καταγγελίες έχουν βάση. Επειδή όμως ο σκοπός μας δεν είναι να κυνηγήσουμε έναν ή δύο συγκεκριμένους παραβάτες αλλά να διαπιστώσουμε το εύρος της υπόθεσης και τις τυχόν ευθύνες της διοίκησης, απευθυνθήκαμε στους αρμόδιους φορείς της Πολιτείας ακολουθώντας όλες τις τυπικές διαδικασίες. Οπως κάνουμε πάντα, δεν καταφύγαμε στη μέθοδο της κρυφής κάμερας και της υποκλοπής δηλώσεων των αρμοδίων υπαλλήλων. Με κάθε επισημότητα ζητήσαμε με την αρ. πρ. 199/6-2-08 αίτηση στοιχεία οικοδομικών αδειών κτιρίων γραφείων και υπεραγορών που έχουν εκδοθεί από το πολεοδομικό γραφείο του Επαρχείου Θήρας.
Φανταστείτε την έκπληξή μας όταν λάβαμε την αρνητική απάντηση από το Γραφείο του επάρχου Θήρας.
Το σχετικό έγγραφο (αρ. πρωτ. 343/4-3-08), το οποίο υπογράφει ο έπαρχος Θήρας Χρύσανθος Ρούσσος, μας κοινοποιεί σχετική γνωμοδότηση του νομικού συμβούλου της Νομαρχίας Κυκλάδων Ελευθερίου Μπάλλα, με την οποία υποδεικνύεται στον έπαρχο να μη χορηγηθεί καμιά πληροφορία για τις οικοδομικές αυτές άδειες, διότι πρόκειται για προσωπικά δεδομένα και οι δημοσιογράφοι δεν έχουν συγκεκριμένο έννομο συμφέρον για να τα ζητούν!
Το έγγραφο 124/26-2-2008 της Νομαρχίας Κυκλάδων αναφέρει μεταξύ άλλων τα εξής:
«Από τις διατάξεις του Κώδικα Διοικητικής Διαδικασίας προκύπτει ότι ο νομοθέτης προβαίνει στην καθιέρωση του (εύλογου) ενδιαφέροντος ως προϋπόθεση για την πρόσβαση στα διοικητικά έγγραφα. Ως εύλογο ενδιαφέρον δεν νοείται το ενδιαφέρον κάθε πολίτη για την τήρηση των νόμων αλλά εκείνο που προκύπτει κατά τρόπο αντικειμενικό από την ύπαρξη μιας συγκεκριμένης προσωπικής έννομης σχέσης συνδεομένης με το περιεχόμενο των διοικητικών στοιχείων που αιτούνται. Προϋπόθεση δεν συντρέχει εν προκειμένω.
Στην υπό κρίσιν περίπτωση αιτημάτων εφημερίδων δεν προκύπτει λοιπόν προσωπικό ενδιαφέρον αλλά γενικό δημοσιογραφικό ενδιαφέρον, το οποίο δεν καλύπτεται κατά τη γνώμη μας από την ως άνω διάταξη και συνεπώς θα πρέπει να απορριφθεί το αίτημα για χορήγηση των αιτηθέντων εγγράφων».
Με άλλα λόγια, ο κ. έπαρχος και η Νομαρχία Κυκλάδων υποστηρίζουν ότι ο δημοσιογράφος δεν έχει «εύλογο ενδιαφέρον» να ελέγχει τη νομιμότητα ενεργειών του Δημοσίου με βάση δημόσια έγγραφα και ο Τύπος δεν έχει δικαίωμα να διασταυρώνει τις καταγγελίες που φτάνουν σ' αυτόν! Το λιγότερο που μπορεί να πει κανείς είναι ότι η άρνηση αυτή χορήγησης στοιχείων σε δημοσιογράφους δεν υπηρετεί τη διαφάνεια στις πράξεις της διοίκησης, για να μην πούμε ότι εξυπηρετεί ηθελημένα τη συγκάλυψη της διαφθοράς. Στη συνείδηση των πολιτών προσωπικά δεδομένα είναι η προσωπική ζωή και οι σεξουαλικές προτιμήσεις των πολιτών και όχι τα δημόσια έγγραφα, τα οποία ίσως επιβεβαιώνουν κάποια καταγγελία. Δεν γνωρίζουμε αν ο κ. έπαρχος έχει υπόψη του τη συνθήκη του Aarhus της Ε.Ε. που υποχρεώνει τα κράτη-μέλη της Ε.Ε. να παρέχουν στους πολίτες οιαδήποτε πληροφορία αφορά το περιβάλλον (άρα και τη δόμηση). Η συνθήκη έχει υπογραφεί από την Ελλάδα και υποτίθεται ότι έχει μπει σε εφαρμογή.
Αφού όμως ο κ. έπαρχος μας αρνείται την πρόσβαση σε στοιχεία του πολεοδομικού γραφείου Θήρας, ας μας απαντήσει στις παρακάτω ερωτήσεις, κάνοντας ο ίδιος το «ρεπορτάζ» που μας απαγόρευσε με την άρνησή του. Είναι σίγουρο ότι ο ίδιος δεν θα έχει δυσκολία πρόσβασης στις δημόσιες υπηρεσίες του Επαρχείου του και ότι έχει μεγαλύτερες δυνατότητες συλλογής πληροφοριών ανάμεσα στους ψηφοφόρους και συμπολίτες του για το ρεπορτάζ αυτό. Και βέβαια δεν φανταζόμαστε ότι τον εμποδίζουν κι αυτόν «τα προσωπικά δεδομένα» των συμπολιτών του.
Οι ερωτήσεις μας είναι απλές και συγκεκριμένες:
- Πόσες και ποιες οικοδομικές άδειες για κτίρια αμιγούς χρήσης κτιρίων γραφείων και καταστημάτων έχουν εκδοθεί στην περιοχή αρμοδιότητάς του;
- Σε ποιες αμμουδιές των νησιών του Αιγαίου που ανήκουν στο Επαρχείο Θήρας έχουν χορηγηθεί οικοδομικές άδειες ανέγερσης κτιρίων γραφείων και καταστημάτων;
- Εχουν χορηγηθεί από το πολεοδομικό γραφείο Θήρας άδειες ανέγερσης κτιρίων γραφείων και καταστημάτων-υπεραγορών χωρίς πρόσβαση σε αναγνωρισμένο δημόσιο δρόμο;
- Εχουν νομιμοποιηθεί υπερβάσεις αυθαίρετων κτισμάτων ως κτιρίων γραφείων και καταστημάτων;
- Πόσα και ποια από τα κτίρια που έχουν ανεγερθεί με οικοδομική άδεια κτιρίου αμιγούς χρήσης γραφείων λειτουργούν σήμερα ως τουριστικά καταλύματα στη Σαντορίνη;
- Πόσα από τα κτίσματα αυτά έχουν άδεια λειτουργίας από τον ΕΟΤ;
Το ρεπορτάζ αυτό δεν είναι προαιρετικό για τον έπαρχο Θήρας και τις υπηρεσίες του, αλλά υποχρέωσή του. Η εφαρμογή των νόμων, ο έλεγχος των παρανομιών και η αποκάλυψη πρακτικών διαφθοράς είναι έργο των κυβερνώντων. Ως προϊστάμενος του πολεοδομικού γραφείου έχει υποχρέωση να εξετάζει δημόσιες καταγγελίες, να καταπολεμά τη διαφθορά, να προστατεύει το περιβάλλον και να εξασφαλίζει την ίση μεταχείριση των πολιτών της περιοχής του έναντι του νόμου.
Ετσι θα δώσει μια πειστική απάντηση, όχι σε μας, αλλά στους πολίτες που έχουν κουραστεί να βλέπουν αδιαμαρτύρητα την καταστροφή του περιβάλλοντος, τη συγκάλυψη αυθαιρεσιών και την άνιση μεταχείριση μέσα από μηχανισμούς διαφθοράς και συναλλαγής δημοσίων λειτουργών.
Στους πολίτες που πάνε κατηγορούμενοι για μία πέργκολα, ενώ βλέπουν δίπλα τους να βαφτίζονται κατοικίες τεράστια κτίρια δήθεν γραφείων, να ηλεκτροδοτούνται τριώροφα και να γίνονται καθεστώς οι καταπατήσεις κοινόχρηστων χώρων.
Θα απαντήσει και στους μηχανικούς που περιμένουν με τους μήνες για να πάρουν μία οικοδομική άδεια και βλέπουν άλλους «δικτυωμένους» μηχανικούς να έχουν μεταβάλει τα πολεοδομικά γραφεία σε κτίρια προσωπικής συναλλαγής.
Θα απαντήσει, τέλος, και στους δημοσιογράφους που μέσα από νόμιμες και διαφανείς διαδικασίες (κι όχι από την κλειδαρότρυπα) προσπαθούν να ενημερωθούν και να ενημερώσουν τους πολίτες αλλά προσκρούουν σε αντιδημοκρατικές μεθοδεύσεις συγκάλυψης στοιχείων.
Αυτά είναι τα «προσωπικά δεδομένα» του κ. επάρχου. Ας το πάρει απόφαση.
--------------------------------------------------------
(Ελευθεροτυπία, 19/7/2008: www.iospress.gr)