ΠΡΟΟΙΜΙΟ

Εµείς, τα Μέλη του Παγκοσµίου Οργανισµού Τουρισµού, που συγκεντρωθήκαµε για τη Γενική Συνέλευση στο Σαντιάγκο της Χιλής την 1ηΟκτωβρίου 1999, Επαναβεβαιώνοντας τους στόχους που τέθηκαν στο άρθρο 3 του Καταστατικού του Παγκόσµιου Οργανισµού Τουρισµού, και έχοντας υπ΄ όψιν τον «αποφασιστικό και κεντρικό» ρόλο του Οργανισµού, όπως αναγνωρίστηκε από τη Γενική Συνέλευση των Ηνωµένων Εθνών (Ο.Η.Ε.), στην προώθηση και ανάπτυξη του τουρισµού, µε σκοπό να συµβάλει στην οικονοµική ανάπτυξη, τη διεθνή κατανόηση, την ειρήνη, την ευηµερία και τον παγκόσµιο σεβασµό και τήρηση των ανθρωπίνων δικαιωµάτων και των θεµελιωδών ελευθεριών για όλους χωρίς διάκριση φυλής, φύλου, γλώσσας ή θρησκείας,
Πιστεύοντας σταθερά ότι, µέσω των άµεσων, αυθόρµητων και απευθείας επαφών που δηµιουργεί ανάµεσα σε άνδρες και γυναίκες από διαφορετικούς πολιτισµούς και τρόπους ζωής, ο τουρισµός αντιπροσωπεύει µία ζωτική δύναµη για την ειρήνη και έναν παράγοντα φιλίας και κατανόησης ανάµεσα στους λαούς ολόκληρου του κόσµου,
Συνδυάζοντας την αντίληψη για τη συµφιλίωση της περιβαλλοντικής προστασίας, της οικονοµικής ανάπτυξης και του αγώνα κατά της φτώχειας µε βιώσιµο τρόπο, όπως διατυπώθηκε από τα Ηνωµένα Έθνη (Ο.Η.Ε.) το 1992 στη «Διάσκεψη για την προστασία του πλανήτη» που πραγµατοποιήθηκε στο Ρίο ντε Τζανέϊρο και αποτυπώθηκε στην AGENDA 21, η οποία υιοθετήθηκε για το σκοπό αυτό,
Λαµβάνοντας υπόψη την ταχεία και διαρκή ανάπτυξη, στο παρελθόν αλλά και την προβλεπόµενη, της τουριστικής δραστηριότητας σε ότι αφορά στην αναψυχή, στις επαγγελµατικές δραστηριότητες, στον πολιτισµό, στους θρησκευτικούς και θεραπευτικούς σκοπούς καθώς και τις ισχυρές επιδράσεις της -θετικές και αρνητικές- στο περιβάλλον, την οικονοµία και την κοινωνία τόσο των χωρών προέλευσης και των χωρών υποδοχής, στις τοπικές κοινωνίες και τους γηγενείς λαούς, όσο και στις διεθνείς σχέσεις και το εµπόριο,
Στοχεύοντας στην προώθηση ενός υπεύθυνου, βιώσιµου και παγκοσµίως προσιτού τουρισµού, στο πλαίσιο του δικαιώµατος όλων των ανθρώπων να διαθέτουν τον ελεύθερο χρόνο τους για αναψυχή ή ταξίδια, µε σεβασµό στις κοινωνικές επιλογές όλων των λαών,
Αλλά πεπεισµένοι ότι, η παγκόσµια τουριστική βιοµηχανία, ως σύνολο, έχει πολλά να κερδίσει, αναπτυσσόµενη σε ένα περιβάλλον που ευνοεί την οικονοµία της αγοράς, την ιδιωτική πρωτοβουλία και το ελεύθερο εµπόριο και υπηρετεί τη µεγιστοποίηση των ευεργετικών επιδράσεων για τη δηµιουργία πλούτου και θέσεων απασχόλησης, Επίσης, σταθερά πεπεισµένοι ότι, υπό τoν όρο πως ένας αριθµός αρχών και ένας συγκεκριµένος αριθµός κανόνων τηρείται, ο αξιόπιστος και βιώσιµος τουρισµός είναι συµβατός µε την αυξανόµενη φιλελευθεροποίηση των συνθηκών που διέπουν τις συναλλαγές στον τοµέα των υπηρεσιών, υπό την αιγίδα των οποίων λειτουργούν οι επιχειρήσεις του τοµέα αυτού και ότι, στον τοµέα αυτό είναι δυνατό νασυνδυαστούν η οικονοµία µε την οικολογία, το περιβάλλον µε την ανάπτυξη, το απελευθερωµένο διεθνές εµπόριο µε την προστασία τωνκοινωνικών και πολιτιστικών ιδιαιτεροτήτων,

Θεωρώντας ότι, µε µία τέτοια προσέγγιση, όλοι οι φορείς για την τουριστική ανάπτυξη -εθνικές, περιφερειακές και τοπικές διοικητικές αρχές, επιχειρήσεις, επαγγελµατικές ενώσεις, εργαζόµενοι, µηκυβερνητικές οργανώσεις και µεµονωµένοι φορείς που εντάσσονται στην τουριστική βιοµηχανία, όπως επίσης οι φιλοξενούσες κοινότητες, τα Μ.Μ.Ε. και οι ίδιοι οι τουρίστες- έχουν διαφορετικές αλλάαλληλοεξαρτώµενες ευθύνες για την ατοµική και κοινωνική ανάπτυξη του τουρισµού και ότι, η καταγραφή των δικαιωµάτων και των καθηκόντων του κάθε ενός θα συµβάλει στην επίτευξη αυτού του στόχου, δεσµευµένοι, σε συνδυασµό µε τους στόχους που επιδιώχθηκαν από τον Παγκόσµιο Οργανισµό Τουρισµού µετά την υιοθέτηση της απόφασης 364 (ΧΙΙ) κατά τη διάρκεια της Γενικής Συνέλευσης το 1997 (Κωνσταντινούπολη), να προωθήσουµε τη γνήσια συνεργασία µεταξύ των δηµοσίων και των ιδιωτικών φορέων στην τουριστική ανάπτυξη και επιθυµώντας να δούµε αυτού του είδους τη συνεργασία να επεκτείνεται, µε έναν ανοικτό και ισορροπηµένο τρόπο και στις σχέσεις µεταξύ των χωρών που αποστέλλουν και δέχονται τουρίστες και των αντίστοιχων τουριστικών τους βιοµηχανιών,
Βασιζόµενοι στις Διακηρύξεις της Μανίλα του 1980 για τον ΠαγκόσµιοΤουρισµό και του 1997 για τις Κοινωνικές Επιπτώσεις του Τουρισµού, καθώς και στη Διακήρυξη των Δικαιωµάτων για τον Τουρισµό και τον Τουριστικό Κώδικα, που υιοθετήθηκαν στη Σόφια το 1985 υπό την αιγίδα του Παγκόσµιου Οργανισµού Τουρισµού,
Αλλά πιστεύοντας ότι, αυτά τα επίσηµα κείµενα θα πρέπει να συµπληρωθούν µε µία σειρά από αλληλοεξαρτώµενες αρχές για την ερµηνεία και την εφαρµογή τους, στις οποίες οι φορείς της τουριστικής ανάπτυξης πρέπει να προσαρµόσουν τη συµπεριφορά τους, στην αυγή του 21ου αιώνα,
Χρησιµοποιώντας, για τους σκοπούς αυτού του επίσηµου κειµένου, τους ορισµούς και τις κατηγοριοποιήσεις που ισχύουν για τα ταξίδια και ειδικότερα τους όρους «επισκέπτης», «τουρίστας» και «τουρισµός», όπως υιοθετήθηκαν απότ η Διεθνή Διάσκεψη της Οττάβα, που πραγµατοποιήθηκε από τις 24 έως τις 28 Ιουνίου 1991 και εγκρίθηκαν το 1993 από την Στατιστική Επιτροπή των Ηνωµένων Εθνών (Ο.Η.Ε.), κατά της διάρκεια της 27ηςσυνόδου της, Αναφερόµενοι, ιδιαίτερα, στα ακόλουθα κείµενα:

• Οικουµενική Διακήρυξη των Ανθρωπίνων Δικαιωµάτων, της 10ης Δεκεµβρίου 1948,

• Διεθνής Συµφωνία για τα Οικονοµικά, Κοινωνικά και Πολιτιστικά Δικαιώµατα, της 16ης Δεκεµβρίου 1966,

• Διεθνής Συµφωνία για τα Αστικά και Πολιτικά Δικαιώµατα, της16ης Δεκεµβρίου 1966,

• Σύµβαση της Βαρσοβίας για τις αεροµεταφορές, της 12ηςΟκτωβρίου 1929,

• Σύµβαση του Σικάγο για τη Διεθνή Πολιτική Αεροπορία, της 7ης Δεκεµβρίου 1944 και οι Συµβάσεις του Τόκιο, της Χάγης και τουΜόντρεαλ για το ίδιο θέµα,

• Σύµβαση για τις Τελωνειακές διευκολύνσεις στον Τουρισµό, της 4ης Ιουλίου 1954 και το σχετικό Πρωτόκολλο,

• Σύµβαση για την Προστασία της Παγκόσµιας Πολιτιστικής και Περιβαλλοντικής Κληρονοµιάς, της 23ης Νοεµβρίου 1973,

• Διακήρυξη της Μανίλα για τον Παγκόσµιο Τουρισµό, της 10ηςΟκτωβρίου 1980,

• Απόφαση της 6ηςΓενικής Συνέλευσης του Παγκόσµιου Οργανισµού Τουρισµού (Σόφια), µε την οποία υιοθετήθηκαν ηΔιακήρυξη των Δικαιωµάτων για τον Τουρισµό και ο Τουριστικός Κώδικας, στις 26 Σεπτεµβρίου 1985,

• Σύµβαση για τα Δικαιώµατα του Παιδιού, της 26ης Ιανουαρίου1990,

• Απόφαση της 9ης Γενικής Συνέλευσης του Παγκόσµιου Οργανισµού Τουρισµού (Μπουένος ?ϊρες) που αφορά ιδιαίτερα τις ταξιδιωτικές διευκολύνσεις και την ασφάλεια των τουριστών, της4ηςΟκτωβρίου 1991,

• Διακήρυξη του Ρίο για το Περιβάλλον και την Ανάπτυξη, της 13ης Ιουνίου 1992,

• Συµφωνία για το εµπόριο υπηρεσιών, της 15ης Απριλίου 1994,

• Σύµβαση για τη Βιοποικιλότητα, της 6ης Ιανουαρίου 1995, • Απόφαση της 11ηςΓενικής Συνέλευσης του Παγκόσµιου Οργανισµού Τουρισµού (Κάϊρο) για την πρόληψη του οργανωµένου σεξουαλικού τουρισµού, της 22ας Οκτωβρίου 1995,

• Διακήρυξη της Στοκχόλµης, της 28ηςΑυγούστου 1996, ενάντια στην Εµπορική Σεξουαλική Εκµετάλλευση των Παιδιών,

• Διακήρυξη της Μανίλα για τις Κοινωνικές Επιπτώσεις του Τουρισµού, της 22ας Μαίου 1997,

• Συµβάσεις και υποδείξεις, που έχουν υιοθετηθεί από τη Διεθνή Οργάνωση Εργασίας σχετικά µε τις συλλογικές συµβάσεις, την απαγόρευση της καταναγκαστικής και της παιδικής εργασίας, την υπεράσπιση των δικαιωµάτων των γηγενών πληθυσµών, την ίση µεταχείριση και την έλλειψη διακρίσεων στο χώρο εργασίας, επιβεβαιώνουµε το δικαίωµα στο τουρισµό και την ελευθερία των τουριστικών µετακινήσεων, δηλώνουµε τη θέλησή µας να προωθήσουµε µία δίκαιη, υπεύθυνη και βιώσιµη παγκόσµια τουριστική τάξη πραγµάτων, της οποία ταοφέλη θα µοιραστούν σε όλους τους τοµείς της κοινωνίας, στο πλαίσιο µιας ανοικτής και φιλελεύθερης διεθνούς οικονοµίας, και για τον σκοπό αυτό, υιοθετούµε επίσηµα τις αρχές του Παγκοσµίου Κώδικα Ηθικών Αρχών για τον Τουρισµό.

ΑΡΧΕΣ

1 Η συµβολή του τουρισµού στην αµοιβαία κατανόησηκαι τον σεβασµό ανάµεσα στους λαούς και τις κοινωνίες

1. Η κατανόηση και η προώθηση των κοινών ηθικών αξιών της ανθρωπότητας, υπό το πρίσµα της ανεκτικότητας και του σεβασµού για τις διαφορές στις θρησκευτικές, φιλοσοφικές και ηθικές πεποιθήσεις, αποτελούν ταυτόχρονα τις βάσεις και τις συνέπειες του υπεύθυνου τουρισµού. Οι κύριοι φορείς της τουριστικής ανάπτυξης αλλά και οι ίδιοι οι τουρίστες πρέπει να τηρούν τις κοινωνικές και πολιτιστικές παραδόσεις και πρακτικές όλων των λαών, συµπεριλαµβανοµένων των µειονοτήτων και των γηγενών πληθυσµών, και να αναγνωρίζουν την αξία τους.
2. Οι τουριστικές δραστηριότητες πρέπει να βρίσκονται σε αρµονία µε τα χαρακτηριστικά και τις παραδόσεις των περιοχών και των χωρών υποδοχής και να σέβονται τους νόµους, τις πρακτικές και τα έθιµά τους.
3. Οι κοινότητες υποδοχής από τη µία πλευρά και οι τοπικοί επιχειρηµατίες από την άλλη, πρέπει να εξοικειώνονται και να σέβονται τους τουρίστες που τους επισκέπτονται αλλά και να πληροφορούνται για τον τρόπο ζωής, τις προτιµήσεις και τις προσδοκίες τους. Η εκπαίδευση και η εξάσκηση που αποκτούν οι επαγγελµατίες, συµβάλλουν σε µία φιλόξενη υποδοχή.
4. Αποτελεί καθήκον των δηµοσίων Αρχών να παρέχουν προστασία στους τουρίστες και τους επισκέπτες καθώς επίσης και τα υπάρχοντά τους. Πρέπει να αποδίδουν ιδιαίτερη προσοχή στην ασφάλεια των ξένων τουριστών εξαιτίας της ιδιαίτερα ευάλωτης θέσης στην οποία µπορεί να βρίσκονται. Πρέπει να διευκολύνουν την εγκατάσταση ειδικών µέσων στους τοµείς της πληροφόρησης, της πρόληψης, της ασφάλειας, της ασφαλιστικής κάλυψης και βοήθειας που να ανταποκρίνονται στις ανάγκες τους. Ενδεχόµενες απόπειρες, επιθέσεις, απαγωγές ή απειλές εναντίον των τουριστών ή των εργαζοµένων στην τουριστική βιοµηχανία, καθώς επίσης η εσκεµµένη καταστροφή τουριστικών εγκαταστάσεων ή στοιχείων της πολιτιστικής ή φυσικής κληρονοµιάς, θα πρέπει να καταδικάζονται και να τιµωρούνται αυστηρά σύµφωνα µε τουςαντίστοιχους εθνικούς νόµους τους.
5. Όταν ταξιδεύουν, οι τουρίστες και οι επισκέπτες θα πρέπει να µηνδιαπράττουν εγκληµατικές πράξεις ή κάθε πράξη που θεωρείται εγκληµατική από τους νόµους της χώρας που επισκέπτονται και νααπέχουν από κάθε συµπεριφορά που µπορεί να θεωρηθεί ως προσβλητική ή τραυµατική από τους τοπικούς πληθυσµούς ή πιθανόννα προξενεί ζηµίες στο τοπικό περιβάλλον. Πρέπει να απέχουν από κάθε διακίνηση παράνοµων ναρκωτικών, όπλων, αρχαιολογικών ευρηµάτων, προστατευόµενων ειδών και προϊόντων, όπως επίσης και ουσιών που είναι επικίνδυνες ή απαγορευµένες από τους εθνικούς κανονισµούς.
6. Οι τουρίστες και οι επισκέπτες έχουν την ευθύνη να εξοικειώνονται, ακόµη και πριν από την αναχώρησή τους, µε τις ιδιαιτερότητες τωνχωρών που ετοιµάζονται να επισκεφθούν. Θα πρέπει να είναι σε γνώση των κινδύνων για την υγεία και την ασφάλεια που συνδέονται µε κάθε ταξίδι εκτός του οικείου περιβάλλοντός τους και να συµπεριφέρονται µε τρόπο τέτοιο ώστε να ελαχιστοποιούν τους κινδύνους αυτούς.

2 Ο τουρισµός ως ένα όχηµα για την ατοµική και τη συλλογική ολοκλήρωση

1. Ο τουρισµός, η δραστηριότητα που συνδέεται πιο συχνά µε την ξεκούραση και τη χαλάρωση, τον αθλητισµό και την πρόσβαση στον πολιτισµό και τη φύση, πρέπει να προγραµµατίζεται και να υλοποιείται ως ένα προνοµιακό µέσο για την ατοµική και συλλογική ολοκλήρωση. Όταν εφαρµόζεται µε ανοικτό πνεύµα αποτελεί ένα αναντικατάστατο παράγοντα αυτοµόρφωσης, αµοιβαίας ανεκτικότητας και κατανόησης των θεµιτών διαφορών ανάµεσα στους λαούς και τους πολιτισµούς, αλλά επίσης και της διαφορετικότητάς τους.
2. Οι τουριστικές δραστηριότητες θα πρέπει να σέβονται την ισότητα ανδρών και γυναικών. Θα πρέπει να προωθούν τα ανθρώπινα δικαιώµατα και ιδιαίτερα, τα ατοµικά δικαιώµατα των πλέον ευπαθών οµάδων, όπως είναι τα παιδιά, οι ηλικιωµένοι, τα άτοµα µε ειδικές ανάγκες, οι εθνικές µειονότητες και οι γηγενείς πληθυσµοί.
3. Η εκµετάλλευση των ανθρώπων σε οποιαδήποτε µορφή, κυρίωςσεξουαλική, ειδικότερα όταν ασκείται στα παιδιά, συγκρούεται µε τους θεµελιώδεις στόχους του τουρισµού και αποτελεί την άρνηση της έννοιας του τουρισµού. Ως τέτοια, σύµφωνα µε το διεθνές δίκαιο, πρέπει ενεργητικά να καταπολεµηθεί µε τη συνεργασία όλων των εµπλεκοµένων  κρατών και να τιµωρηθεί, χωρίς παραχωρήσεις, από τις εθνικές νοµοθεσίες τόσο των χωρών υποδοχής όσο και των χωρών από τις οποίεςπροέρχονται αυτοί που διαπράττουν τις πράξεις, ακόµα και αν αυτές έχουν διαπραχθεί στο εξωτερικό.
4. Τα ταξίδια µε σκοπό τις θρησκευτικές, θεραπευτικές, εκπαιδευτικές και πολιτιστικές ή γλωσσικές ανταλλαγές, αποτελούν ιδιαίτερα επωφελείς µορφές τουρισµού, που αξίζουν ενθάρρυνσης.
5. Η ανάδειξη, στα εκπαιδευτικά προγράµµατα, της αξίας των τουριστικών ανταλλαγών, των οικονοµικών, κοινωνικών και πολιτιστικών οφελών τους, αλλά επίσης και των κινδύνων που ενυπάρχουν, θα πρέπει να ενθαρρύνεται.

3 Τουρισµός, ένας παράγονταςγια βιώσιµη ανάπτυξη

1. Όλοι οι φορείς της τουριστικής ανάπτυξης πρέπει να προασπίζουν το φυσικό περιβάλλον, µε σκοπό την επίτευξη µίας υγιούς, συνεχούς και βιώσιµης οικονοµικής ανάπτυξης που θα αποβλέπει στην ικανοποίηση µε δίκαιο τρόπο των αναγκών και των φιλοδοξιών της παρούσας και των µελλοντικών γενεών.
2. Όλες οι µορφές τουριστικής ανάπτυξης που συντελούν στη διάσωση σπάνιων και πολύτιµων πόρων και ειδικότερα του νερού και της ενέργειας και στην αποφυγή όσο είναι δυνατόν άσκοπης σπατάλης, πρέπει να έχουν προτεραιότητα και να ενθαρρύνονται από τις εθνικές, περιφερειακές και τοπικές δηµόσιες αρχές.
3. Η διασπορά σε χρόνο και χώρο του ρεύµατος των τουριστών και των επισκεπτών, ειδικότερα εκείνου που προέρχεται από τις άδειες των µισθωτών και τις σχολικές διακοπές, σε µία πιο ισορροπηµένη κατανοµή του χρόνου διακοπών πρέπει να επιδιωχθεί, ούτως ώστε να µειωθεί η επιβάρυνση του περιβάλλοντος από την τουριστική δραστηριότητα και ναµεγιστοποιηθούν οι θετικές επιδράσεις της στην τουριστική βιοµηχανία και την τοπική οικονοµία.
4. Η τουριστική υποδοµή πρέπει να σχεδιαστεί και οι τουριστικές δραστηριότητες να προγραµµατισθούν µε τέτοιο τρόπο ώστε να προστατεύεται η φυσική κληρονοµιά, που αποτελείται από οικοσυστήµατα και βιοποικιλότητες και να προφυλάσσονται τα είδη της άγριας ζωής που κινδυνεύουν. Οι φορείς της τουριστικής ανάπτυξης, κυρίως οι επαγγελµατίες, θα πρέπει να συµφωνήσουν στην καθιέρωση ορίων ή περιορισµών στις δραστηριότητές τους όταν αυτές πραγµατοποιούνται σε ιδιαίτερα ευαίσθητες περιοχές: έρηµο, πολικές ή ορεινές περιφέρειες, παράκτιες περιοχές, τροπικά δάση ή υγροτόπους που µπορούν να δηµιουργήσουν φυσικά αποθέµατα ή προστατευόµενες περιοχές.
5. Ο τουρισµός στη φύση και ο οικοτουρισµός αναγνωρίζονται ως σηµαντικοί συντελεστές για τον εµπλουτισµό και την αναβάθµιση του επιπέδου του τουρισµού, υπό τον όρο να σέβονται τη φυσική κληρονοµιά και τους τοπικούς πληθυσµούς και να βρίσκονται σε αρµονία µε τη φέρουσα ικανότητα των τοπίων.

4.Tουρισµός, ένας χρήστης της πολιτιστικής κληρονοµιάς της ανθρωπότητας και ένας συντελεστής για την αναβάθµισή της

1. Οι τουριστικοί πόροι ανήκουν στην κοινή κληρονοµιά της  ανθρωπότητας. Οι κοινότητες στων οποίων τις περιοχές αυτοί βρίσκονται, έχουν ειδικά δικαιώµατα και υποχρεώσεις απέναντί τους.
2. Οι τουριστικές πολιτικές και δραστηριότητες πρέπει να υλοποιούνταιµε σεβασµό στην καλλιτεχνική, αρχαιολογική και πολιτιστική κληρονοµιά, την οποία πρέπει να προστατεύουν και να κληροδοτούν στις επόµενες γενιές. Ειδική φροντίδα πρέπει να αφιερωθεί στην προστασία και αναβάθµιση των µνηµείων, ιερών προσκυνηµάτων και µουσείων, καθώς επίσης και αρχαιολογικών και ιστορικών χώρων οι οποίοι πρέπεινα είναι απόλυτα ελεύθεροι σε τουριστικές επισκέψεις. Ενθάρρυνση πρέπει να δοθεί στη δηµόσια πρόσβαση σε ιδιωτικές πολιτιστικές ιδιοκτησίες και µνηµεία, µε σεβασµό στα δικαιώµατα των ιδιοκτητών τους, όπως επίσης και σε θρησκευτικά κτίρια µε την επιφύλαξη των συνήθων αναγκών λατρείας.
3. Οι οικονοµικοί πόροι που προέρχονται από τις επισκέψεις σεπολιτιστικούς χώρους και µνηµεία πρέπει, τουλάχιστον εν µέρει, να χρησιµοποιούνται για τη συντήρηση, προστασία, ανάπτυξη και τονεξωραϊσµό αυτής της κληρονοµιάς.
4. Η τουριστική δραστηριότητα πρέπει να είναι σχεδιασµένη µε τρόπο τέτοιο ώστε να επιτρέπει στα παραδοσιακά πολιτιστικά προϊόντα, χειροτεχνήµατα και λαογραφικά προϊόντα να επιβιώνουν και ναακµάζουν και όχι να εκφυλίζονται και να τυποποιούνται.

5 Τουρισµός, µια επωφελής δραστηριότηταγια τις χώρες και τις κοινότητες υποδοχής

1. Οι τοπικοί πληθυσµοί πρέπει να απασχολούνται στις τουριστικέςδραστηριότητες και να µετέχουν κατά τρόπο δίκαιο στα οικονοµικά, κοινωνικά και πολιτιστικά οφέλη που αυτές παράγουν και ειδικότεραστις άµεσες και έµµεσες θέσεις εργασίας που προκύπτουν από αυτές.
2. Οι τουριστικές πολιτικές πρέπει να εφαρµόζονται µε τέτοιο τρόπο ώστενα συµβάλλουν στην άνοδο του βιοτικού επιπέδου των πληθυσµών στιςπεριοχές τουριστικού προορισµού και να ικανοποιούν τις ανάγκες τους. Ο σχεδιασµός, η αρχιτεκτονική προσέγγιση και η λειτουργία των τουριστικών εγκαταστάσεων και καταλυµάτων πρέπει να στοχεύουν στην ενσωµάτωση τους, στο µεγαλύτερο δυνατό βαθµό, στον τοπικόοικονοµικό και κοινωνικό ιστό. Εκεί που τα προσόντα είναι ίσα, προτεραιότητα πρέπει να δίνεται στο τοπικό ανθρώπινο δυναµικό.
3. Ιδιαίτερη προσοχή πρέπει να δοθεί σε ειδικά προβλήµατα των παραθαλάσσιων περιοχών και των νησιών, καθώς επίσης σε ευαίσθητες αγροτικές περιοχές ή ορεινούς όγκους, για τις οποίες ο τουρισµός συχνά αντιπροσωπεύει µία σπάνια ευκαιρία για ανάπτυξη, δεδοµένης της παρακµής των παραδοσιακών οικονοµικών δραστηριοτήτων.
4. Οι επαγγελµατίες του τουριστικού τοµέα και ειδικότερα οι επενδυτές, µε βάση τις ρυθµίσεις που έχουν τεθεί από τις δηµόσιες αρχές, θα πρέπει να πραγµατοποιούν µελέτες για τις επιπτώσεις των αναπτυξιακών προγραµµάτων τους στο περιβάλλον και τα φυσικά τοπία. Θα πρέπει, επίσης, να παρέχουν πληροφορίες µε τη µεγαλύτερη διαφάνεια και αντικειµενικότητα, για τα µελλοντικά τους σχέδια και τον προβλεπόµενο αντίκτυπο τους και να βρίσκονται σε διάλογο για το περιεχόµενό τους, µε τούς ενδιαφερόµενους πληθυσµούς.

6 Υποχρεώσεις των φορέων του τουρισµού στην τουριστική ανάπτυξη

1. Οι επαγγελµατίες του τουριστικού τοµέα έχουν την υποχρέωση να παρέχουν στους τουρίστες αντικειµενικές και ειλικρινείς πληροφορίες για τους προορισµούς και τις συνθήκες ταξιδιού, φιλοξενίας καιπαραµονής. Θα πρέπει να εξασφαλίζουν ότι, οι συµβατικές ρήτρες που προτείνονται στους πελάτες τους γίνονται εύκολα κατανοητές σε ότιαφορά στη φύση, στις τιµές και στην ποιότητα των υπηρεσιών που δεσµεύονται να παράσχουν, όπως επίσης και τις οικονοµικές αποζηµιώσεις που θα αποδίδονται στην περίπτωση µονοµερούςκαταστρατήγησης των όρων του συµβολαίου από την πλευρά τους.
2. Οι επαγγελµατίες του τουριστικού τοµέα, σε ότι εξαρτάται από αυτούς, πρέπει να δείχνουν ενδιαφέρον, σε συνεργασία µε τις δηµόσιες αρχές, για την προστασία και την ασφάλεια, την πρόληψη ατυχηµάτων, την προστασία της υγείας και την ασφάλεια των τροφών αυτών που αναζητούν τις υπηρεσίες τους. Οµοίως, θα πρέπει να εξασφαλίζουν την ύπαρξη κατάλληλων συστηµάτων ασφάλισης και βοήθειας. Θα πρέπει να αποδέχονται τις υποχρεώσεις τους για υποβολή δήλωσης στις ασφαλιστικές εταιρείες, όπως περιγράφονται στους εθνικούς κανονισµούς και να πληρώνουν δίκαιες αποζηµιώσεις, στην περίπτωση αδυναµίας να  τηρήσουν τις συµβατικές υποχρεώσεις τους.
3. Οι επαγγελµατίες του τουριστικού τοµέα, όσο εξαρτάται από αυτούς, πρέπει να συµβάλλουν στην πολιτιστική και πνευµατική ολοκλήρωση των τουριστών και να τους επιτρέπουν, κατά τη διάρκεια του ταξιδιού τους, να ασκούν τα θρησκευτικά τους καθήκοντα.
4. Οι δηµόσιες αρχές από τα κράτη προέλευσης και τις χώρεςπροορισµού, σε συνεργασία µε τους ενδιαφερόµενους επαγγελµατίες και τις ενώσεις τους, θα πρέπει να εξασφαλίζουν ότι, υπάρχουν οι απαραίτητοι µηχανισµοί για τον επαναπατρισµό των τουριστών στην περίπτωση χρεοκοπίας της επιχείρησης που οργάνωσε το ταξίδι τους.
5. Οι κυβερνήσεις έχουν το δικαίωµα -και το καθήκον- ειδικότερα σεπεριόδους κρίσεων, να πληροφορούν τους πολίτες τους για τις δύσκολεςσυνθήκες ή ακόµα και τους κινδύνους που µπορεί να αντιµετωπίσουνκατά τη διάρκεια των ταξιδιών τους στο εξωτερικό. Παρόλα αυτά, αποτελεί ευθύνη τους να δηµοσιοποιούν αυτές τις πληροφορίες χωρίς ναθίγουν, µε άδικο ή υπερβολικό τρόπο, τη τουριστική βιοµηχανία των χωρών υποδοχής και τα συµφέροντα των επιχειρηµατιών τους. Για το λόγο αυτό, το περιεχόµενο των ταξιδιωτικών οδηγιών πρέπει να συζητείται προηγουµένως µε τις αρχές των χωρών υποδοχής και τους επαγγελµατίες του τουριστικού τοµέα. Οι προτεινόµενες συστάσειςπρέπει να είναι απολύτως αντίστοιχες της σοβαρότητας των καταστάσεων που συναντώνται και να ορίζουν επακριβώς τις γεωγραφικές περιοχές όπου επικρατεί καθεστώς ανασφάλειας. Τέτοιες οδηγίες πρέπει ναµετριάζονται ή να ακυρώνονται µόλις η επιστροφή στην οµαλότητα το επιτρέπει.
6. Ο Τύπος και ειδικότερα ο εξειδικευµένος τουριστικός Τύπος και τα άλλα Μ.Μ.Ε., συµπεριλαµβανοµένων και των σύγχρονων µέσων ηλεκτρονικής επικοινωνίας, θα πρέπει να δηµοσιοποιούν ειλικρινείς και ισορροπηµένες πληροφορίες για γεγονότα και καταστάσεις που µπορούν να επηρεάσουν την τουριστική κίνηση. Θα πρέπει, επίσης, να παρέχουνακριβείς και αξιόπιστες πληροφορίες στους καταναλωτές των τουριστικών υπηρεσιών. Οι νέες τεχνολογίες στην επικοινωνία και το ηλεκτρονικό εµπόριο πρέπει να αναπτυχθούν και να χρησιµοποιηθούν για το σκοπό αυτό. Στην περίπτωση των Μ.Μ.Ε. δεν θα πρέπει, µε κανένα τρόπο, να προωθούν τον σεξουαλικό τουρισµό.

7 Δικαίωµα στον τουρισµό
1. Η προοπτική της άµεσης και της προσωπικής πρόσβασης στην ανακάλυψη και την απόλαυση των τουριστικών πόρων του πλανήτη, συνιστά ένα δικαίωµα ισότιµα ανοικτό για όλους τους κατοίκους του κόσµου. Η συνεχώς αυξανόµενη συµµετοχή στον εθνικό και διεθνή τουρισµό, θα πρέπει να θεωρείται ως µία από τις καλύτερες δυνατές εκφράσεις µίας σταθερής αύξησης του ελεύθερου χρόνου και δεν πρέπει να µπαίνουν εµπόδια σε αυτό.
2. Το οικουµενικό δικαίωµα στον τουρισµό πρέπει να θεωρείται ως φυσική συνέπεια του δικαιώµατος για ξεκούραση και αναψυχή, συµπεριλαµβανοµένου του εύλογου περιορισµού των ωρών εργασίας καιτων αµειβοµένων περιοδικών διακοπών, όπως τις εγγυάται το άρθρο 24της Οικουµενικής Διακήρυξης των Ανθρωπίνων Δικαιωµάτων και το άρθρο 7.δ της Διεθνούς Συµφωνίας για τα Οικονοµικά, Κοινωνικά καιΠολιτιστικά Δικαιώµατα.
3. Ο κοινωνικός τουρισµός και ειδικότερα ο οµαδικός τουρισµός που διευκολύνει την ευρύτατη πρόσβαση στην ξεκούραση, τα ταξίδια και τις διακοπές, πρέπει να αναπτυχθεί µε την υποστήριξη των δηµοσίων αρχών.
4. Ο οικογενειακός, νεανικός, φοιτητικός τουρισµός, ο τουρισµός της 3ης ηλικίας, όπως επίσης ο τουρισµός ατόµων µε ειδικές ανάγκες, θα πρέπει να ενθαρρύνεται και να διευκολύνεται.

8 Η ελευθερία της τουριστικής διακίνησης
1. Οι τουρίστες και οι επισκέπτες πρέπει να επωφελούνται, σύµφωνα µετο διεθνές δίκαιο και τις εθνικές νοµοθεσίες, από την ελευθερία των µετακινήσεων εντός των χωρών τους και από το ένα κράτος στο άλλο, σε συµφωνία µε το άρθρο 13 της Οικουµενικής Διακήρυξης των Ανθρωπίνων Δικαιωµάτων. Θα πρέπει να έχουν πρόσβαση σε σηµεία διαµετακόµισης (transit) και παραµονής, καθώς επίσης σε τουριστικούς και πολιτιστικούς χώρους χωρίς να υπόκεινται σε υπερβολικές διατυπώσειςή διακρίσεις.
2. Οι τουρίστες και οι επισκέπτες πρέπει να έχουν πρόσβαση σε όλες τις διαθέσιµες µορφές επικοινωνίας, εσωτερικής ή εξωτερικής. Πρέπει να επωφελούνται από την πρόθυµη και εύκολη πρόσβαση στις τοπικές διοικητικές, νοµικές και υγειονοµικές υπηρεσίες. Θα πρέπει να είναι ελεύθεροι να επικοινωνούν µε τις προξενικές αρχές των χωρών προέλευσής τους, σύµφωνα µε τις διπλωµατικές συµφωνίες που ισχύουν.
3. Οι τουρίστες και οι επισκέπτες θα πρέπει να έχουν τα ίδια δικαιώµαταµε τους πολίτες των χωρών που επισκέπτονται, σε ότι αφορά στο απόρρητο των προσωπικών δεδοµένων και των πληροφοριών που τους αφορούν, ειδικά όταν αυτά είναι αποθηκευµένα σε ηλεκτρονική µορφή.
4. Οι διοικητικές διαδικασίες που συνδέονται µε τη διέλευση συνόρων, είτε εµπίπτουν στην αρµοδιότητα των κρατών, είτε προκύπτουν απόδιεθνείς συµφωνίες, όπως είναι το θέµα της βίζας ή οι υγειονοµικές και τελωνειακές διατυπώσεις, πρέπει να προσαρµόζονται, όσο είναι δυνατόν, ώστε να διευκολύνουν στο µέγιστο βαθµό την ελευθερία των ταξιδιών και την ευρύτατη πρόσβαση στον διεθνή τουρισµό. Συµφωνίες ανάµεσα σε οµάδες χωρών για την εναρµόνιση και την απλοποίηση αυτών των διαδικασιών θα πρέπει να ενθαρρύνονται. Ειδικοί δασµοί και φόροι που επιβαρύνουν την τουριστική βιοµηχανία και υπονοµεύουν την ανταγωνιστικότητά της, πρέπει σταδιακά να εξαλειφθούν ή να διορθωθούν.
5. Στο βαθµό που η οικονοµική κατάσταση των χωρών από τις οποίες προέρχονται το επιτρέπει, οι ταξιδιώτες πρέπει να έχουν πρόσβαση στη χορήγηση µετατρέψιµου συναλλάγµατος που απαιτείται για τα ταξίδια τους.

Δικαιώµατα των εργαζοµένων και των επιχειρηµατιών στην τουριστική βιοµηχανία

1. Τα θεµελιώδη δικαιώµατα των µισθωτών και των αυτοαπασχολουµένων εργαζοµένων στην τουριστική βιοµηχανία και τις συναφείς δραστηριότητες, πρέπει να διασφαλίζονται υπό την εποπτεία των εθνικών και τοπικών διοικητικών αρχών, τόσο των χωρών προέλευσης όσο και των χωρών υποδοχής µε ειδική φροντίδα, δεδοµένων των ειδικών περιορισµών που συνδέονται, ειδικότερα, µε την εποχικότητα της δραστηριότητας τους, την παγκόσµια διάσταση της βιοµηχανίας τους και την ευελιξία που συχνά απαιτείται από αυτούς λόγω της φύσης της εργασίας τους.
2. Οι µισθωτοί και οι αυτοαπασχολούµενοι εργαζόµενοι στην τουριστική βιοµηχανία και τις συναφείς δραστηριότητες έχουν το δικαίωµα και το καθήκον να αποκτήσουν κατάλληλη αρχική και συνεχή εκπαίδευση. Θα πρέπει να έχουν επαρκή κοινωνική προστασία. Η εργασιακή ανασφάλεια θα πρέπει να περιορίζεται, όσο είναι δυνατόν. Και ένα συγκεκριµένο καθεστώς, µε ειδική αναφορά στην κοινωνική πρόνοια, θα πρέπει να προσφέρεται στους εργαζοµένους που απασχολούνται εποχικά στον τοµέα.
3. Κάθε φυσικό ή νοµικό πρόσωπο, εφόσον διαθέτει τις ικανότητες και τα προσόντα, πρέπει να έχει το δικαίωµα να αναπτύξει επαγγελµατική δραστηριότητα στο χώρο του τουρισµού, στο πλαίσιο των ισχυόντων εθνικών νόµων. Οι επιχειρηµατίες και οι επενδυτές -ειδικά στο χώρο των µικρών και µεσαίων επιχειρήσεων- πρέπει να δικαιούνται την ελεύθερηπρόσβαση στον τουριστικό τοµέα µε ελάχιστους νοµικούς ή διοικητικούςπεριορισµούς.
4. Η ανταλλαγές εµπειριών που προσφέρονται στα στελέχη και τους εργαζόµενους, είτε είναι µισθωτοί είτε όχι, από διαφορετικές χώρες, συµβάλλει στην εµπέδωση της ανάπτυξης της παγκόσµιας τουριστικής βιοµηχανίας. Αυτές οι κινήσεις πρέπει να διευκολύνονται, όσο είναι δυνατόν, σύµφωνα µε τους ισχύοντες εθνικούς νόµους και τις διεθνείς συµβάσεις.
5. Δς ένας αναντικατάστατος παράγοντας αλληλεγγύης στην ανάπτυξη και τη δυναµική διεύρυνση των διεθνών ανταλλαγών, οι πολυεθνικές επιχειρήσεις στον τοµέα της τουριστικής βιοµηχανίας, δεν θα πρέπει να εκµεταλλεύονται τη δεσπόζουσα θέση που, ορισµένες φορές, κατέχουν. Θα πρέπει να αποφεύγουν να εξελίσσονται σε οχήµατα πολιτιστικών και κοινωνικών προτύπων που τεχνητά επιβάλλονται στις κοινότητες υποδοχής. Με αντάλλαγµα την ελευθερία τους να επενδύουν και να συναλλάσσονται, η οποία πρέπει να είναι πλήρως αναγνωρισµένη, θα πρέπει να συµµετέχουν στην τοπική ανάπτυξη, αποφεύγοντας µέσω του υπερβολικού επαναπατρισµού των κερδών τους ή των υποχρεωτικών εισαγωγών τους, τη µείωση της συνεισφοράς τους στις οικονοµίες, στις οποίες είναι εγκατεστηµένες.
6. Η συνεργασία και η εγκαθίδρυση ισορροπηµένων σχέσεων µεταξύ επιχειρήσεων από χώρες προέλευσης και χώρες υποδοχής, συµβάλλει στη βιώσιµη ανάπτυξη του τουρισµού και στην δίκαιη κατανοµή των οφελών από την ανάπτυξή του.

10 Εφαρµογή των αρχών τουΠαγκόσµιου Κώδικα Ηθικών Αρχών για τον Τουρισµό

1. Οι δηµόσιοι και ιδιωτικοί φορείς στην τουριστική ανάπτυξη θα πρέπει να συνεργάζονται για την εφαρµογή αυτών των αρχών και να επιβλέπουν την αποτελεσµατική υλοποίησή τους.
2. Οι φορείς της τουριστικής ανάπτυξης πρέπει να αναγνωρίζουν το ρόλο των διεθνών οργανισµών, ανάµεσα στους οποίους ο ΠαγκόσµιοςΟργανισµός Τουρισµού κατέχει την πρώτη θέση και των µη κυβερνητικών οργανώσεων µε αρµοδιότητα στον τοµέα της προώθησης και ανάπτυξης του τουρισµού, της προστασίας των ανθρωπίνων δικαιωµάτων, του περιβάλλοντος ή της υγείας, µε τον οφειλόµενο σεβασµό στις γενικές αρχές του διεθνούς δικαίου.
3. Οι ίδιοι φορείς οφείλουν να εκδηλώνουν την πρόθεσή τους να παραπέµπουν για διακανονισµό οποιεσδήποτε διαφορές τους που αφορούν στην εφαρµογή ή την ερµηνεία του Παγκόσµιου Κώδικα Ηθικών Αρχών για τον Τουρισµό, σε ένα αµερόληπτο τρίτο φορέα, γνωστό ως Παγκόσµια Επιτροπή για τις Τουριστικές Ηθικές Αρχές.

ΠΑΓΚΟΣΜΙΟΣ ΚΩΔΙΚΑΣ ΗΘΙΚΩΝ ΑΡΧΩΝ ΓΙΑ ΤΟΝ ΤΟΥΡΙΣΜΟ
--------------------------------------------------------------------------------

ΠΑΓΚΟΣΜΙΟΣ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΣ ΤΟΥΡΙΣΜΟΥ

ΠΡΟΟΙΜΙΟ

Εµείς, τα Μέλη του Παγκοσµίου Οργανισµού Τουρισµού, που συγκεντρωθήκαµε για τη Γενική Συνέλευση στο Σαντιάγκο της Χιλής την 1ηΟκτωβρίου 1999, Επαναβεβαιώνοντας τους στόχους που τέθηκαν στο άρθρο 3 του Καταστατικού του Παγκόσµιου Οργανισµού Τουρισµού, και έχοντας υπ΄όψιν τον «αποφασιστικό και κεντρικό» ρόλο του Οργανισµού, όπωςαναγνωρίστηκε από τη Γενική Συνέλευση των Ηνωµένων Εθνών (Ο.Η.Ε.), στην προώθηση και ανάπτυξη του τουρισµού, µε σκοπό να συµβάλει στην οικονοµική ανάπτυξη, τη διεθνή κατανόηση, την ειρήνη, την ευηµερία και τον παγκόσµιο σεβασµό και τήρηση των ανθρωπίνωνδικαιωµάτων και των θεµελιωδών ελευθεριών για όλους χωρίς διάκριση φυλής, φύλου, γλώσσας ή θρησκείας,
Πιστεύοντας σταθερά ότι, µέσω των άµεσων, αυθόρµητων και απευθείας επαφών που δηµιουργεί ανάµεσα σε άνδρες και γυναίκες από διαφορετικούς πολιτισµούς και τρόπους ζωής, ο τουρισµός αντιπροσωπεύει µία ζωτική δύναµη για την ειρήνη και έναν παράγοντα φιλίας και κατανόησης ανάµεσα στους λαούς ολόκληρου του κόσµου,
Συνδυάζοντας την αντίληψη για τη συµφιλίωση της περιβαλλοντικήςπροστασίας, της οικονοµικής ανάπτυξης και του αγώνα κατά της φτώχειας µε βιώσιµο τρόπο, όπως διατυπώθηκε από τα Ηνωµένα Έθνη (Ο.Η.Ε.) το 1992 στη «Διάσκεψη για την προστασία του πλανήτη» που πραγµατοποιήθηκε στο Ρίο ντε Τζανέϊρο και αποτυπώθηκε στην AGENDA 21, η οποία υιοθετήθηκε για το σκοπό αυτό,
Λαµβάνοντας υπόψη την ταχεία και διαρκή ανάπτυξη, στο παρελθόν αλλά και την προβλεπόµενη, της τουριστικής δραστηριότητας σε ότιαφορά στην αναψυχή, στις επαγγελµατικές δραστηριότητες, στονπολιτισµό, στους θρησκευτικούς και θεραπευτικούς σκοπούς καθώς και τις ισχυρές επιδράσεις της -θετικές και αρνητικές- στο περιβάλλον, την οικονοµία και την κοινωνία τόσο των χωρών προέλευσης και των χωρών υποδοχής, στις τοπικές κοινωνίες και τους γηγενείς λαούς, όσο και στιςδιεθνείς σχέσεις και το εµπόριο,
Στοχεύοντας στην προώθηση ενός υπεύθυνου, βιώσιµου και παγκοσµίως προσιτού τουρισµού, στο πλαίσιο του δικαιώµατος όλων τωνανθρώπων να διαθέτουν τον ελεύθερο χρόνο τους για αναψυχή ή ταξίδια, µε σεβασµό στις κοινωνικές επιλογές όλων των λαών,
Αλλά πεπεισµένοι ότι, η παγκόσµια τουριστική βιοµηχανία, ως σύνολο, έχει πολλά να κερδίσει, αναπτυσσόµενη σε ένα περιβάλλον που ευνοείτην οικονοµία της αγοράς, την ιδιωτική πρωτοβουλία και το ελεύθερο εµπόριο και υπηρετεί τη µεγιστοποίηση των ευεργετικών επιδράσεων γιατη δηµιουργία πλούτου και θέσεων απασχόλησης, Επίσης, σταθερά πεπεισµένοι ότι, υπό τoν όρο πως ένας αριθµόςαρχών και ένας συγκεκριµένος αριθµός κανόνων τηρείται, ο αξιόπιστοςκαι βιώσιµος τουρισµός είναι συµβατός µε την αυξανόµενηφιλελευθεροποίηση των συνθηκών που διέπουν τις συναλλαγές στοντοµέα των υπηρεσιών, υπό την αιγίδα των οποίων λειτουργούν οιεπιχειρήσεις του τοµέα αυτού και ότι, στον τοµέα αυτό είναι δυνατό νασυνδυαστούν η οικονοµία µε την οικολογία, το περιβάλλον µε τηνανάπτυξη, το απελευθερωµένο διεθνές εµπόριο µε την προστασία τωνκοινωνικών και πολιτιστικών ιδιαιτεροτήτων,

Θεωρώντας ότι, µε µία τέτοια προσέγγιση, όλοι οι φορείς για τηντουριστική ανάπτυξη -εθνικές, περιφερειακές και τοπικές διοικητικές αρχές, επιχειρήσεις, επαγγελµατικέςενώσεις, εργαζόµενοι, µηκυβερνητικές οργανώσεις και µεµονωµένοι φορείς που εντάσσονται στηντουριστική βιοµηχανία, όπως επίσης οι φιλοξενούσες κοινότητες, τα Μ.Μ.Ε. και οι ίδιοι οι τουρίστες- έχουν διαφορετικές αλλάαλληλοεξαρτώµενες ευθύνες για την ατοµική και κοινωνική ανάπτυξητου τουρισµού και ότι, η καταγραφή των δικαιωµάτων και των καθηκόντων του κάθε ενός θα συµβάλει στην επίτευξη αυτού του στόχου, ?εσµευµένοι, σε συνδυασµό µε τους στόχους που επιδιώχθηκαν από τον Παγκόσµιο Οργανισµό Τουρισµού µετά την υιοθέτηση της απόφασης 364 (ΧΙΙ) κατά τη διάρκεια της Γενικής Συνέλευσης το 1997 (Κωνσταντινούπολη), να προωθήσουµε τη γνήσια συνεργασία µεταξύ των δηµοσίων και των ιδιωτικών φορέων στην τουριστική ανάπτυξη καιεπιθυµώντας να δούµε αυτού του είδους τη συνεργασία να επεκτείνεται, µε έναν ανοικτό και ισορροπηµένο τρόπο και στις σχέσεις µεταξύ τωνχωρών που αποστέλλουν και δέχονται τουρίστες και των αντίστοιχων τουριστικών τους βιοµηχανιών,
Βασιζόµενοι στις ?ιακηρύξεις της Μανίλα του 1980 για τον ΠαγκόσµιοΤουρισµό και του 1997 για τις Κοινωνικές Επιπτώσεις του Τουρισµού, καθώς και στη ?ιακήρυξη των ?ικαιωµάτων για τον Τουρισµό και τονΤουριστικό Κώδικα, που υιοθετήθηκαν στη Σόφια το 1985 υπό τηναιγίδα του Παγκόσµιου Οργανισµού Τουρισµού,
Αλλά πιστεύοντας ότι, αυτά τα επίσηµα κείµενα θα πρέπει να συµπληρωθούν µε µία σειρά από αλληλοεξαρτώµενες αρχές για την ερµηνεία και την εφαρµογή τους, στις οποίες οι φορείς της τουριστικήςανάπτυξης πρέπει να προσαρµόσουν τη συµπεριφορά τους, στην αυγήτου 21ου αιώνα,
Χρησιµοποιώντας, για τους σκοπούς αυτού του επίσηµου κειµένου, τους ορισµούς και τις κατηγοριοποιήσεις που ισχύουν για τα ταξίδια και ειδικότερα τους όρους «επισκέπτης», «τουρίστας» και «τουρισµός», όπως υιοθετήθηκαν απότ η ?ιεθνή ?ιάσκεψη της Οττάβα, που πραγµατοποιήθηκε από τις 24 έως τις 28 Ιουνίου 1991 και εγκρίθηκαν το 1993 από την Στατιστική Επιτροπή των Ηνωµένων Εθνών (Ο.Η.Ε.), κατά της διάρκεια της 27ηςσυνόδου της, Αναφερόµενοι, ιδιαίτερα, στα ακόλουθα κείµενα:

• Οικουµενική ?ιακήρυξη των Ανθρωπίνων ?ικαιωµάτων, της 10ης?εκεµβρίου 1948,

• ?ιεθνής Συµφωνία για τα Οικονοµικά, Κοινωνικά και Πολιτιστικά?ικαιώµατα, της 16ης?εκεµβρίου 1966,

• ?ιεθνής Συµφωνία για τα Αστικά και Πολιτικά ?ικαιώµατα, της16ης?εκεµβρίου 1966,

• Σύµβαση της Βαρσοβίας για τις αεροµεταφορές, της 12ηςΟκτωβρίου 1929,

• Σύµβαση του Σικάγο για τη ?ιεθνή Πολιτική Αεροπορία, της 7ης?εκεµβρίου 1944 και οι Συµβάσεις του Τόκιο, της Χάγης και τουΜόντρεαλ για το ίδιο θέµα,

• Σύµβαση για τις Τελωνειακές ?ιευκολύνσεις στον Τουρισµό, της4ηςΙουλίου 1954 και το σχετικό Πρωτόκολλο,

• Σύµβαση για την Προστασία της Παγκόσµιας Πολιτιστικής και Περιβαλλοντικής Κληρονοµιάς, της 23ηςΝοεµβρίου 1973,

• ?ιακήρυξη της Μανίλα για τον Παγκόσµιο Τουρισµό, της 10ηςΟκτωβρίου 1980,

• Απόφαση της 6ηςΓενικής Συνέλευσης του ΠαγκόσµιουΟργανισµού Τουρισµού (Σόφια), µε την οποία υιοθετήθηκαν η?ιακήρυξη των ?ικαιωµάτων για τον Τουρισµό και ο ΤουριστικόςΚώδικας, στις 26 Σεπτεµβρίου 1985,

• Σύµβαση για τα ?ικαιώµατα του Παιδιού, της 26ηςΙανουαρίου1990,

• Απόφαση της 9ηςΓενικής Συνέλευσης του ΠαγκόσµιουΟργανισµού Τουρισµού (Μπουένος ?ϊρες) που αφορά ιδιαίτερα τιςταξιδιωτικές διευκολύνσεις και την ασφάλεια των τουριστών, της4ηςΟκτωβρίου 1991,

• ?ιακήρυξη του Ρίο για το Περιβάλλον και την Ανάπτυξη, της 13ηςΙουνίου 1992,

• Συµφωνία για το εµπόριο υπηρεσιών, της 15ηςΑπριλίου 1994,

• Σύµβαση για τη Βιοποικιλότητα, της 6ηςΙανουαρίου 1995, • Απόφαση της 11ηςΓενικής Συνέλευσης του ΠαγκόσµιουΟργανισµούΤουρισµού(Κάϊρο) γιατηνπρόληψητουοργανωµένου σεξουαλικού τουρισµού, της 22ας Οκτωβρίου 1995,

• ?ιακήρυξη της Στοκχόλµης, της 28ηςΑυγούστου 1996, ενάντιαστην Εµπορική Σεξουαλική Εκµετάλλευση των Παιδιών,

• ?ιακήρυξη της Μανίλα για τις Κοινωνικές Επιπτώσεις τουΤουρισµού, της 22ας Μαίου 1997,

• Συµβάσεις και υποδείξεις, που έχουν υιοθετηθεί από τη ?ιεθνή Οργάνωση Εργασίας σχετικά µε τις συλλογικές συµβάσεις, τηναπαγόρευση της καταναγκαστικής και της παιδικής εργασίας, τηνυπεράσπιση των δικαιωµάτων των γηγενών πληθυσµών, την ίση µεταχείριση και την έλλειψη διακρίσεων στο χώρο εργασίας, επιβεβαιώνουµε το δικαίωµα στο τουρισµό και την ελευθερία τωντουριστικών µετακινήσεων, δηλώνουµε τη θέλησή µας να προωθήσουµε µία δίκαιη, υπεύθυνηκαι βιώσιµη παγκόσµια τουριστική τάξη πραγµάτων, της οποία ταοφέλη θα µοιραστούν σε όλους τους τοµείς της κοινωνίας, στοπλαίσιο µιας ανοικτής και φιλελεύθερης διεθνούς οικονοµίας, καιγια τον σκοπό αυτό, υιοθετούµε επίσηµα τις αρχές του Παγκοσµίου Κώδικα Ηθικών Αρχών για τον Τουρισµό.

ΑΡΧΕΣ

1 Η συµβολή του τουρισµού στην αµοιβαία κατανόησηκαι τον σεβασµό ανάµεσα στους λαούς και τις κοινωνίες

1. Η κατανόηση και η προώθηση των κοινών ηθικών αξιών τηςανθρωπότητας, υπό το πρίσµα της ανεκτικότητας και του σεβασµού γιατις διαφορές στις θρησκευτικές, φιλοσοφικές και ηθικές πεποιθήσεις, αποτελούν ταυτόχρονα τις βάσεις και τις συνέπειες του υπεύθυνουτουρισµού. Οι κύριοι φορείς της τουριστικής ανάπτυξης αλλά και οι ίδιοιοι τουρίστες πρέπει να τηρούν τις κοινωνικές και πολιτιστικέςπαραδόσεις και πρακτικές όλων των λαών, συµπεριλαµβανοµένων τωνµειονοτήτων και των γηγενών πληθυσµών, και να αναγνωρίζουν την αξίατους.
2. Οι τουριστικές δραστηριότητες πρέπει να βρίσκονται σε αρµονία µε ταχαρακτηριστικά και τις παραδόσεις των περιοχών και των χωρώνυποδοχής και να σέβονται τους νόµους, τις πρακτικές και τα έθιµά τους.
3. Οι κοινότητες υποδοχής από τη µία πλευρά και οι τοπικοίεπιχειρηµατίες από την άλλη, πρέπει να εξοικειώνονται και να σέβονται τους τουρίστες που τους επισκέπτονται αλλά και να πληροφορούνται γιατον τρόπο ζωής, τις προτιµήσεις και τις προσδοκίες τους. Η εκπαίδευση και η εξάσκηση που αποκτούν οι επαγγελµατίες, συµβάλλουν σε µίαφιλόξενη υποδοχή.
4. Αποτελεί καθήκον των δηµοσίων Αρχών να παρέχουν προστασία στουςτουρίστες και τους επισκέπτες καθώς επίσης και τα υπάρχοντά τους. Πρέπει να αποδίδουν ιδιαίτερη προσοχή στην ασφάλεια των ξένωντουριστών εξαιτίας της ιδιαίτερα ευάλωτης θέσης στην οποία µπορεί ναβρίσκονται. Πρέπει να διευκολύνουν την εγκατάσταση ειδικών µέσωνστους τοµείς της πληροφόρησης, της πρόληψης, της ασφάλειας, της ασφαλιστικής κάλυψης και βοήθειας που να ανταποκρίνονται στιςανάγκες τους. Ενδεχόµενες απόπειρες, επιθέσεις, απαγωγές ή απειλέςεναντίον των τουριστών ή των εργαζοµένων στην τουριστική βιοµηχανία, καθώς επίσης η εσκεµµένη καταστροφή τουριστικών εγκαταστάσεων ήστοιχείων της πολιτιστικής ή φυσικής κληρονοµιάς, θα πρέπει νακαταδικάζονται και να τιµωρούνται αυστηρά σύµφωνα µε τουςαντίστοιχους εθνικούς νόµους τους.
5. Όταν ταξιδεύουν, οι τουρίστες και οι επισκέπτες θα πρέπει να µηνδιαπράττουν εγκληµατικές πράξεις ή κάθε πράξη που θεωρείταιεγκληµατική από τους νόµους της χώρας που επισκέπτονται και νααπέχουν από κάθε συµπεριφορά που µπορεί να θεωρηθεί ωςπροσβλητική ή τραυµατική από τους τοπικούς πληθυσµούς ή πιθανόννα προξενεί ζηµίες στο τοπικό περιβάλλον. Πρέπει να απέχουν από κάθεδιακίνηση παράνοµων ναρκωτικών, όπλων, αρχαιολογικών ευρηµάτων, προστατευόµενων ειδών και προϊόντων, όπως επίσης και ουσιών πουείναι επικίνδυνες ή απαγορευµένες από τους εθνικούς κανονισµούς.
6. Οι τουρίστες και οι επισκέπτες έχουν την ευθύνη να εξοικειώνονται, ακόµη και πριν από την αναχώρησή τους, µε τις ιδιαιτερότητες τωνχωρών που ετοιµάζονται να επισκεφθούν. Θα πρέπει να είναι σε γνώσητων κινδύνων για την υγεία και την ασφάλεια που συνδέονται µε κάθεταξίδι εκτός του οικείου περιβάλλοντός τους και να συµπεριφέρονται µετρόπο τέτοιο ώστε να ελαχιστοποιούν τους κινδύνους αυτούς.

2 Ο τουρισµός ως ένα όχηµα για την ατοµικήκαι τη συλλογική ολοκλήρωση

1. Ο τουρισµός, η δραστηριότητα που συνδέεται πιο συχνά µε τηνξεκούραση και τη χαλάρωση, τον αθλητισµό και την πρόσβαση στονπολιτισµό και τη φύση, πρέπει να προγραµµατίζεται και να υλοποιείταιως ένα προνοµιακό µέσο για την ατοµική και συλλογική ολοκλήρωση. Όταν εφαρµόζεται µε ανοικτό πνεύµα αποτελεί ένα αναντικατάστατοπαράγοντα αυτοµόρφωσης, αµοιβαίας ανεκτικότητας και κατανόησηςτων θεµιτών διαφορών ανάµεσα στους λαούς και τους πολιτισµούς, αλλάεπίσης και της διαφορετικότητάς τους.
2. Οι τουριστικές δραστηριότητες θα πρέπει να σέβονται την ισότηταανδρών και γυναικών. Θα πρέπει να προωθούν τα ανθρώπινα δικαιώµατακαι ιδιαίτερα, τα ατοµικά δικαιώµατα των πλέον ευπαθών οµάδων, όπωςείναι τα παιδιά, οι ηλικιωµένοι, τα άτοµα µε ειδικές ανάγκες, οι εθνικέςµειονότητες και οι γηγενείς πληθυσµοί.
3. Η εκµετάλλευση των ανθρώπων σε οποιαδήποτε µορφή, κυρίωςσεξουαλική, ειδικότερα όταν ασκείται στα παιδιά, συγκρούεται µε τουςθεµελιώδεις στόχους του τουρισµού και αποτελεί την άρνηση της έννοιαςτου τουρισµού. ?ς τέτοια, σύµφωνα µε το διεθνές δίκαιο, πρέπειενεργητικά να καταπολεµηθεί µε τη συνεργασία όλων των εµπλεκοµένωνκρατών και να τιµωρηθεί, χωρίς παραχωρήσεις, από τις εθνικέςνοµοθεσίες τόσο των χωρών υποδοχής όσο και των χωρών από τις οποίεςπροέρχονται αυτοί που διαπράττουν τις πράξεις, ακόµα και αν αυτέςέχουν διαπραχθεί στο εξωτερικό.
4. Τα ταξίδια µε σκοπό τις θρησκευτικές, θεραπευτικές, εκπαιδευτικέςκαι πολιτιστικές ή γλωσσικές ανταλλαγές, αποτελούν ιδιαίτερα επωφελείςµορφές τουρισµού, που αξίζουν ενθάρρυνσης.
5. Η ανάδειξη, στα εκπαιδευτικά προγράµµατα, της αξίας τωντουριστικών ανταλλαγών, των οικονοµικών, κοινωνικών και πολιτιστικώνοφελών τους, αλλά επίσης και των κινδύνων που ενυπάρχουν, θα πρέπεινα ενθαρρύνεται.

3 Τουρισµός, ένας παράγονταςγια βιώσιµη ανάπτυξη

1. Όλοι οι φορείς της τουριστικής ανάπτυξης πρέπει να προασπίζουν τοφυσικό περιβάλλον, µε σκοπό την επίτευξη µίας υγιούς, συνεχούς καιβιώσιµης οικονοµικής ανάπτυξης που θα αποβλέπει στην ικανοποίησηµε δίκαιο τρόπο των αναγκών και των φιλοδοξιών της παρούσας και τωνµελλοντικών γενεών.
2. Όλες οι µορφές τουριστικής ανάπτυξης που συντελούν στη διάσωσησπάνιων και πολύτιµων πόρων και ειδικότερα του νερού και τηςενέργειας και στην αποφυγή όσο είναι δυνατόν άσκοπης σπατάλης, πρέπει να έχουν προτεραιότητα και να ενθαρρύνονται από τις εθνικές, περιφερειακές και τοπικές δηµόσιες αρχές.
3. Η διασπορά σε χρόνο και χώρο του ρεύµατος των τουριστών και τωνεπισκεπτών, ειδικότερα εκείνου που προέρχεται από τις άδειες τωνµισθωτών και τις σχολικές διακοπές, σε µία πιο ισορροπηµένη κατανοµήτου χρόνου διακοπών πρέπει να επιδιωχθεί, ούτως ώστε να µειωθεί ηεπιβάρυνση του περιβάλλοντος από την τουριστική δραστηριότητα και ναµεγιστοποιηθούν οι θετικές επιδράσεις της στην τουριστική βιοµηχανίακαι την τοπική οικονοµία.
4. Η τουριστική υποδοµή πρέπει να σχεδιαστεί και οι τουριστικέςδραστηριότητες να προγραµµατισθούν µε τέτοιο τρόπο ώστε ναπροστατεύεταιηφυσικήκληρονοµιά, πουαποτελείταιαπόοικοσυστήµατα και βιοποικιλότητες και να προφυλάσσονται τα είδη της άγριας ζωής που κινδυνεύουν. Οι φορείς της τουριστικής ανάπτυξης, κυρίως οι επαγγελµατίες, θα πρέπει να συµφωνήσουν στην καθιέρωσηορίωνήπεριορισµώνστιςδραστηριότητέςτουςόταναυτές πραγµατοποιούνται σε ιδιαίτερα ευαίσθητες περιοχές: έρηµο, πολικές ήο ρεινές περιφέρειες, παράκτιες περιοχές, τροπικά δάση ή υγροτόπους που µπορούν να δηµιουργήσουν φυσικά αποθέµατα ή προστατευόµενεςπεριοχές.
5. Ο τουρισµός στη φύση και ο οικοτουρισµός αναγνωρίζονται ωςσηµαντικοί συντελεστές για τον εµπλουτισµό και την αναβάθµιση τουεπιπέδου του τουρισµού, υπό τον όρο να σέβονται τη φυσική κληρονοµιάκαι τους τοπικούς πληθυσµούς και να βρίσκονται σε αρµονία µε τηφέρουσα ικανότητα των τοπίων.

4.Tουρισµός, ένας χρήστης τηςπολιτιστικής κληρονοµιάς της ανθρωπότηταςκαι ένας συντελεστής για την αναβάθµισή της

1. Οι τουριστικοί πόροι ανήκουν στην κοινή κληρονοµιά τηςανθρωπότητας. Οι κοινότητες στων οποίων τις περιοχές αυτοί βρίσκονται, έχουν ειδικά δικαιώµατα και υποχρεώσεις απέναντί τους.
2. Οι τουριστικές πολιτικές και δραστηριότητες πρέπει να υλοποιούνταιµε σεβασµό στην καλλιτεχνική, αρχαιολογική και πολιτιστικήκληρονοµιά, την οποία πρέπει να προστατεύουν και να κληροδοτούν στις επόµενες γενιές. Ειδική φροντίδα πρέπει να αφιερωθεί στην προστασίακαι αναβάθµιση των µνηµείων, ιερών προσκυνηµάτων και µουσείων, καθώς επίσης και αρχαιολογικών και ιστορικών χώρων οι οποίοι πρέπεινα είναι απόλυτα ελεύθεροι σε τουριστικές επισκέψεις. Ενθάρρυνσηπρέπει να δοθεί στη δηµόσια πρόσβαση σε ιδιωτικές πολιτιστικέςιδιοκτησίες και µνηµεία, µε σεβασµό στα δικαιώµατα των ιδιοκτητώντους, όπως επίσης και σε θρησκευτικά κτίρια µε την επιφύλαξη τωνσυνήθων αναγκών λατρείας.
3. Οι οικονοµικοί πόροι που προέρχονται από τις επισκέψεις σεπολιτιστικούς χώρους και µνηµεία πρέπει, τουλάχιστον εν µέρει, ναχρησιµοποιούνται για τη συντήρηση, προστασία, ανάπτυξη και τονεξωραϊσµό αυτής της κληρονοµιάς.
4. Η τουριστική δραστηριότητα πρέπει να είναι σχεδιασµένη µε τρόποτέτοιο ώστε να επιτρέπει στα παραδοσιακά πολιτιστικά προϊόντα, χειροτεχνήµατα και λαογραφικά προϊόντα να επιβιώνουν και ναακµάζουν και όχι να εκφυλίζονται και να τυποποιούνται.

5 Τουρισµός, µια επωφελής δραστηριότηταγια τις χώρες και τις κοινότητες υποδοχής

1. Οι τοπικοί πληθυσµοί πρέπει να απασχολούνται στις τουριστικέςδραστηριότητες και να µετέχουν κατά τρόπο δίκαιο στα οικονοµικά, κοινωνικά και πολιτιστικά οφέλη που αυτές παράγουν και ειδικότεραστις άµεσες και έµµεσες θέσεις εργασίας που προκύπτουν από αυτές.
2. Οι τουριστικές πολιτικές πρέπει να εφαρµόζονται µε τέτοιο τρόπο ώστενα συµβάλλουν στην άνοδο του βιοτικού επιπέδου των πληθυσµών στιςπεριοχές τουριστικού προορισµού και να ικανοποιούν τις ανάγκες τους. Ο σχεδιασµός, η αρχιτεκτονική προσέγγιση και η λειτουργία τωντουριστικών εγκαταστάσεων και καταλυµάτων πρέπει να στοχεύουν στηνενσωµάτωση τους, στο µεγαλύτερο δυνατό βαθµό, στον τοπικόοικονοµικό και κοινωνικό ιστό. Εκεί που τα προσόντα είναι ίσα, προτεραιότητα πρέπει να δίνεται στο τοπικό ανθρώπινο δυναµικό.
3. Ιδιαίτερη προσοχή πρέπει να δοθεί σε ειδικά προβλήµατα τωνπαραθαλάσσιων περιοχών και των νησιών, καθώς επίσης σε ευαίσθητεςαγροτικές περιοχές ή ορεινούς όγκους, για τις οποίες ο τουρισµός συχνάαντιπροσωπεύει µία σπάνια ευκαιρία για ανάπτυξη, δεδοµένης τηςπαρακµής των παραδοσιακών οικονοµικών δραστηριοτήτων.
4. Οι επαγγελµατίες του τουριστικού τοµέα και ειδικότερα οι επενδυτές, µε βάση τις ρυθµίσεις που έχουν τεθεί από τις δηµόσιες αρχές, θαπρέπει να πραγµατοποιούν µελέτες για τις επιπτώσεις των αναπτυξιακών προγραµµάτων τους στο περιβάλλον και τα φυσικά τοπία. Θα πρέπει, επίσης, να παρέχουν πληροφορίες µε τη µεγαλύτερη διαφάνεια καιαντικειµενικότητα, για τα µελλοντικά τους σχέδια και τον προβλεπόµενοαντίκτυπο τους και να βρίσκονται σε διάλογο για το περιεχόµενό τους, µετούς ενδιαφερόµενους πληθυσµούς.

6 Υποχρεώσεις των φορέων τουτουρισµού στην τουριστική ανάπτυξη

1. Οι επαγγελµατίες του τουριστικού τοµέα έχουν την υποχρέωση ναπαρέχουν στους τουρίστες αντικειµενικές και ειλικρινείς πληροφορίεςγια τους προορισµούς και τις συνθήκες ταξιδιού, φιλοξενίας καιπαραµονής. Θα πρέπει να εξασφαλίζουν ότι, οι συµβατικές ρήτρες πουπροτείνονται στους πελάτες τους γίνονται εύκολα κατανοητές σε ότιαφορά στη φύση, στις τιµές και στην ποιότητα των υπηρεσιών πουδεσµεύονται να παράσχουν, όπως επίσης και τις οικονοµικέςαποζηµιώσεις που θα αποδίδονται στην περίπτωση µονοµερούςκαταστρατήγησης των όρων του συµβολαίου από την πλευρά τους.
2. Οι επαγγελµατίες του τουριστικού τοµέα, σε ότι εξαρτάται από αυτούς, πρέπει να δείχνουν ενδιαφέρον, σε συνεργασία µε τις δηµόσιες αρχές, για την προστασία και την ασφάλεια, την πρόληψη ατυχηµάτων, τηνπροστασία της υγείας και την ασφάλεια των τροφών αυτών πουαναζητούν τις υπηρεσίες τους. Οµοίως, θα πρέπει να εξασφαλίζουν τηνύπαρξη κατάλληλων συστηµάτων ασφάλισης και βοήθειας. Θα πρέπει νααποδέχονται τις υποχρεώσεις τους για υποβολή δήλωσης στιςασφαλιστικές εταιρείες, όπως περιγράφονται στους εθνικούς κανονισµούςκαι να πληρώνουν δίκαιες αποζηµιώσεις, στην περίπτωση αδυναµίας νατηρήσουν τις συµβατικές υποχρεώσεις τους.
3. Οι επαγγελµατίες του τουριστικού τοµέα, όσο εξαρτάται από αυτούς, πρέπει να συµβάλλουν στην πολιτιστική και πνευµατική ολοκλήρωσητων τουριστών και να τους επιτρέπουν, κατά τη διάρκεια του ταξιδιούτους, να ασκούν τα θρησκευτικά τους καθήκοντα.
4. Οι δηµόσιες αρχές από τα κράτη προέλευσης και τις χώρεςπροορισµού, σε συνεργασία µε τους ενδιαφερόµενους επαγγελµατίες καιτις ενώσεις τους, θα πρέπει να εξασφαλίζουν ότι, υπάρχουν οιαπαραίτητοι µηχανισµοί για τον επαναπατρισµό των τουριστών στηνπερίπτωση χρεοκοπίας της επιχείρησης που οργάνωσε το ταξίδι τους.
5. Οι κυβερνήσεις έχουν το δικαίωµα -και το καθήκον- ειδικότερα σεπεριόδους κρίσεων, να πληροφορούν τους πολίτες τους για τις δύσκολεςσυνθήκες ή ακόµα και τους κινδύνους που µπορεί να αντιµετωπίσουνκατά τη διάρκεια των ταξιδιών τους στο εξωτερικό. Παρόλα αυτά, αποτελεί ευθύνη τους να δηµοσιοποιούν αυτές τις πληροφορίες χωρίς ναθίγουν, µε άδικο ή υπερβολικό τρόπο, τη τουριστική βιοµηχανία των χωρών υποδοχής και τα συµφέροντα των επιχειρηµατιών τους. Για τολόγο αυτό, το περιεχόµενο των ταξιδιωτικών οδηγιών πρέπει νασυζητείται προηγουµένως µε τις αρχές των χωρών υποδοχής και τουςεπαγγελµατίες του τουριστικού τοµέα. Οι προτεινόµενες συστάσειςπρέπει να είναι απολύτως αντίστοιχες της σοβαρότητας των καταστάσεωνπου συναντώνται και να ορίζουν επακριβώς τις γεωγραφικές περιοχέςόπου επικρατεί καθεστώς ανασφάλειας. Τέτοιες οδηγίες πρέπει ναµετριάζονται ή να ακυρώνονται µόλις η επιστροφή στην οµαλότητα τοεπιτρέπει.
6. Ο Τύπος και ειδικότερα ο εξειδικευµένος τουριστικός Τύπος και ταάλλα Μ.Μ.Ε., συµπεριλαµβανοµένων και των σύγχρονων µέσωνηλεκτρονικής επικοινωνίας, θα πρέπει να δηµοσιοποιούν ειλικρινείς καιισορροπηµένες πληροφορίες για γεγονότα και καταστάσεις που µπορούννα επηρεάσουν την τουριστική κίνηση. Θα πρέπει, επίσης, να παρέχουνακριβείς και αξιόπιστες πληροφορίες στους καταναλωτές των τουριστικώνυπηρεσιών. Οι νέες τεχνολογίες στην επικοινωνία και το ηλεκτρονικόεµπόριο πρέπει να αναπτυχθούν και να χρησιµοποιηθούν για το σκοπόαυτό. Στην περίπτωση των Μ.Μ.Ε. δεν θα πρέπει, µε κανένα τρόπο, ναπροωθούν τον σεξουαλικό τουρισµό.

7 ?ικαίωµα στον τουρισµό
1. Η προοπτική της άµεσης και της προσωπικής πρόσβασης στηνανακάλυψη και την απόλαυση των τουριστικών πόρων του πλανήτη, συνιστά ένα δικαίωµα ισότιµα ανοικτό για όλους τους κατοίκους τουκόσµου. Η συνεχώς αυξανόµενη συµµετοχή στον εθνικό και διεθνήτουρισµό, θα πρέπει να θεωρείται ως µία από τις καλύτερες δυνατέςεκφράσεις µίας σταθερής αύξησης του ελεύθερου χρόνου και δεν πρέπεινα µπαίνουν εµπόδια σε αυτό.
2. Το οικουµενικό δικαίωµα στον τουρισµό πρέπει να θεωρείται ωςφυσικήσυνέπεια του δικαιώµατος για ξεκούραση και αναψυχή, συµπεριλαµβανοµένου του εύλογου περιορισµού των ωρών εργασίας καιτων αµειβοµένων περιοδικών διακοπών, όπως τις εγγυάται το άρθρο 24της Οικουµενικής ?ιακήρυξης των Ανθρωπίνων ?ικαιωµάτων και το άρθρο 7.δ της ?ιεθνούς Συµφωνίας για τα Οικονοµικά, Κοινωνικά καιΠολιτιστικά ?ικαιώµατα.
3. Ο κοινωνικός τουρισµός και ειδικότερα ο οµαδικός τουρισµός πουδιευκολύνει την ευρύτατη πρόσβαση στην ξεκούραση, τα ταξίδια και τιςδιακοπές, πρέπει να αναπτυχθεί µε την υποστήριξη των δηµοσίων αρχών.
4. Ο οικογενειακός, νεανικός, φοιτητικός τουρισµός, ο τουρισµός της 3ης ηλικίας, όπως επίσης ο τουρισµός ατόµων µε ειδικές ανάγκες, θα πρέπεινα ενθαρρύνεται και να διευκολύνεται.

8 Η ελευθερία της τουριστικής διακίνησης
1. Οι τουρίστες και οι επισκέπτες πρέπει να επωφελούνται, σύµφωνα µετο διεθνές δίκαιο και τις εθνικές νοµοθεσίες, από την ελευθερία τωνµετακινήσεων εντός των χωρών τους και από το ένα κράτος στο άλλο, σεσυµφωνία µε το άρθρο 13 της Οικουµενικής ?ιακήρυξης των Ανθρωπίνων?ικαιωµάτων. Θα πρέπει να έχουν πρόσβαση σε σηµεία διαµετακόµισης(transit) και παραµονής, καθώς επίσης σε τουριστικούς καιπολιτιστικούς χώρους χωρίς να υπόκεινται σε υπερβολικές διατυπώσειςή διακρίσεις.
2. Οι τουρίστες και οι επισκέπτες πρέπει να έχουν πρόσβαση σε όλες τιςδιαθέσιµες µορφές επικοινωνίας, εσωτερικής ή εξωτερικής. Πρέπει ναεπωφελούνται από την πρόθυµη και εύκολη πρόσβαση στις τοπικέςδιοικητικές, νοµικές και υγειονοµικές υπηρεσίες. Θα πρέπει να είναιελεύθεροι να επικοινωνούν µε τις προξενικές αρχές των χωρώνπροέλευσής τους, σύµφωνα µε τις διπλωµατικές συµφωνίες που ισχύουν.
3. Οι τουρίστες και οι επισκέπτες θα πρέπει να έχουν τα ίδια δικαιώµαταµε τους πολίτες των χωρών που επισκέπτονται, σε ότι αφορά στοαπόρρητο των προσωπικών δεδοµένων και των πληροφοριών που τουςαφορούν, ειδικά όταν αυτά είναι αποθηκευµένα σε ηλεκτρονική µορφή.
4. Οι διοικητικές διαδικασίες που συνδέονται µε τη διέλευση συνόρων, είτε εµπίπτουν στην αρµοδιότητα των κρατών, είτε προκύπτουν απόδιεθνείς συµφωνίες, όπως είναι το θέµα της βίζας ή οι υγειονοµικές καιτελωνειακές διατυπώσεις, πρέπει να προσαρµόζονται, όσο είναι δυνατόν, ώστε να διευκολύνουν στο µέγιστο βαθµό την ελευθερία των ταξιδιών καιτην ευρύτατη πρόσβαση στον διεθνή τουρισµό. Συµφωνίες ανάµεσα σεοµάδες χωρών για την εναρµόνιση και την απλοποίηση αυτών τωνδιαδικασιών θα πρέπει να ενθαρρύνονται. Ειδικοί δασµοί και φόροι πουεπιβαρύνουν την τουριστική βιοµηχανία και υπονοµεύουν τηνανταγωνιστικότητά της, πρέπει σταδιακά να εξαλειφθούν ή ναδιορθωθούν.
5. Στο βαθµό που η οικονοµική κατάσταση των χωρών από τις οποίεςπροέρχονται το επιτρέπει, οι ταξιδιώτες πρέπει να έχουν πρόσβαση στηχορήγηση µετατρέψιµου συναλλάγµατος που απαιτείται για τα ταξίδια τους.

Δικαιώµατα των εργαζοµένων και τωνεπιχειρηµατιών στην τουριστική βιοµηχανία

1. Ταθεµελιώδη δικαιώµατα των µισθωτών και των αυτοαπασχολουµένων εργαζοµένων στην τουριστική βιοµηχανία και τις συναφείς δραστηριότητες, πρέπει να διασφαλίζονται υπό την εποπτείατων εθνικών και τοπικών διοικητικών αρχών, τόσο των χωρών προέλευσηςόσο και των χωρών υποδοχής µε ειδική φροντίδα, δεδοµένων των ειδικώνπεριορισµών που συνδέονται, ειδικότερα, µε την εποχικότητα τηςδραστηριότητας τους, την παγκόσµια διάσταση της βιοµηχανίας τους καιτην ευελιξία που συχνά απαιτείται από αυτούς λόγω της φύσης τηςεργασίας τους.
2. Οι µισθωτοί και οι αυτοαπασχολούµενοι εργαζόµενοι στην τουριστικήβιοµηχανία και τις συναφείς δραστηριότητες έχουν το δικαίωµα και τοκαθήκον να αποκτήσουν κατάλληλη αρχική και συνεχή εκπαίδευση. Θαπρέπει να έχουν επαρκή κοινωνική προστασία. Η εργασιακή ανασφάλειαθα πρέπει να περιορίζεται, όσο είναι δυνατόν. Και ένα συγκεκριµένοκαθεστώς, µε ειδική αναφορά στην κοινωνική πρόνοια, θα πρέπει ναπροσφέρεται στους εργαζοµένους που απασχολούνται εποχικά στοντοµέα.
3. Κάθε φυσικό ή νοµικό πρόσωπο, εφόσον διαθέτει τις ικανότητες και ταπροσόντα, πρέπει να έχει το δικαίωµα να αναπτύξει επαγγελµατικήδραστηριότητα στο χώρο του τουρισµού, στο πλαίσιο των ισχυόντωνεθνικών νόµων. Οι επιχειρηµατίες και οι επενδυτές -ειδικά στο χώρο τωνµικρών και µεσαίων επιχειρήσεων- πρέπει να δικαιούνται την ελεύθερηπρόσβαση στον τουριστικό τοµέα µε ελάχιστους νοµικούς ή διοικητικούςπεριορισµούς.
4. Η ανταλλαγές εµπειριών που προσφέρονται στα στελέχη και τουςεργαζόµενους, είτε είναι µισθωτοί είτε όχι, από διαφορετικές χώρες, συµβάλλει στην εµπέδωση της ανάπτυξης της παγκόσµιας τουριστικήςβιοµηχανίας. Αυτές οι κινήσεις πρέπει να διευκολύνονται, όσο είναιδυνατόν, σύµφωνα µε τους ισχύοντες εθνικούς νόµους και τις διεθνείςσυµβάσεις.
5. ?ς ένας αναντικατάστατος παράγοντας αλληλεγγύης στην ανάπτυξηκαι τη δυναµική διεύρυνση των διεθνών ανταλλαγών, οι πολυεθνικές επιχειρήσεις στον τοµέα της τουριστικής βιοµηχανίας, δεν θα πρέπει ναεκµεταλλεύονται τη δεσπόζουσα θέση που, ορισµένες φορές, κατέχουν. Θα πρέπει να αποφεύγουν να εξελίσσονται σε οχήµατα πολιτιστικών καικοινωνικών προτύπων που τεχνητά επιβάλλονται στις κοινότητεςυποδοχής. Με αντάλλαγµα την ελευθερία τους να επενδύουν και νασυναλλάσσονται, η οποία πρέπει να είναι πλήρως αναγνωρισµένη, θαπρέπει να συµµετέχουν στην τοπική ανάπτυξη, αποφεύγοντας µέσω του υπερβολικού επαναπατρισµού των κερδών τους ή των υποχρεωτικώνεισαγωγών τους, τη µείωση της συνεισφοράς τους στις οικονοµίες, στιςοποίες είναι εγκατεστηµένες.
6. Η συνεργασία και η εγκαθίδρυση ισορροπηµένων σχέσεων µεταξύεπιχειρήσεων από χώρες προέλευσης και χώρες υποδοχής, συµβάλλειστη βιώσιµη ανάπτυξη του τουρισµού και στην δίκαιη κατανοµή τωνοφελών από την ανάπτυξή του.

10 Εφαρµογή των αρχών τουΠαγκόσµιου Κώδικα Ηθικών Αρχών για τον Τουρισµό

1. Οι δηµόσιοι και ιδιωτικοί φορείς στην τουριστική ανάπτυξη θα πρέπεινα συνεργάζονται για την εφαρµογή αυτών των αρχών και να επιβλέπουντην αποτελεσµατική υλοποίησή τους.
2. Οι φορείς της τουριστικής ανάπτυξης πρέπει να αναγνωρίζουν το ρόλοτων διεθνών οργανισµών, ανάµεσα στους οποίους ο ΠαγκόσµιοςΟργανισµός Τουρισµού κατέχει την πρώτη θέση και των µη κυβερνητικών οργανώσεων µε αρµοδιότητα στον τοµέα της προώθησηςκαι ανάπτυξης του τουρισµού, της προστασίας των ανθρωπίνωνδικαιωµάτων, του περιβάλλοντος ή της υγείας, µε τον οφειλόµενοσεβασµό στις γενικές αρχές του διεθνούς δικαίου.
3. Οι ίδιοι φορείς οφείλουν να εκδηλώνουν την πρόθεσή τους να παραπέµπουν για διακανονισµό οποιεσδήποτε διαφορές τους πουαφορούν στην εφαρµογή ή την ερµηνεία του Παγκόσµιου ΚώδικαΗθικών Αρχών για τον Τουρισµό, σε ένα α