Εγκλήματα στις Κυκλάδες
Ημερομηνία Wednesday, July 25 @ 19:45:34 UTC
Θέμα Νησιά


Παράνομες διανοίξεις δρόμων στην Ανδρο, ρύπανση στην Τήνο, προχειρότητες στο δίκτυο ύδρευσης - αποχέτευσης στην Αμοργό
Της Ελευθερίας Κόλλια

Μικρά και μεγάλα «εγκλήματα» στις Κυκλάδες. Παράνομη διάνοιξη δρόμων στην Ανδρο, εκτεταμένη ρύπανση σε νευραλγικό κομμάτι της Τήνου, προχειρότητα στην κατασκευή του δικτύου ύδρευσης - αποχέτευσης στον ιστορικό οικισμό της Χώρας της Αμοργού. Περιβαλλοντικές αυθαιρεσίες οι οποίες έχουν αφυπνίσει κατοίκους αλλά και φορείς. Αυθαιρεσίες πολλές εκ των οποίων... ευδοκιμούν ιδιαίτερα στο σημερινό καθεστώς ρευστότητας - απουσία των σχετικών προεδρικών διαταγμάτων - με χρήσεις γης, όρους δόμησης και ζώνες απολύτου προστασίας να παραμένουν στα χαρτιά. Ενίοτε και με την ανοχή της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, η οποία κάνει τα στραβά μάτια, υπό την πίεση του πολιτικού κόστους, για ένα αμφισβητούμενο μοντέλο ανάπτυξης.

Μπετόν στη «Φαρδιά Στράτα»
Στην Ανδρο, «βροχή» πέφτουν οι καταγγελίες για παράνομες διανοίξεις δρόμων, ειδικά μετά την περυσινή πυρκαϊά, κοντά στους παραδοσιακούς οικισμούς Πιτροφός και Μένητες. Στον απόηχο της πυρκαϊάς αυτής, άρχισαν να... ξεφυτρώνουν δρόμοι, η κατασκευή των οποίων ολοκληρώθηκε προσφάτως και μάλιστα χωρίς σχετική απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου Ανδρου! Ο πρώτος ξεκινά από τον Πιτροφό, περνά από τους Μένητες και καταλήγει στις Εβρουσές (περιοχή Natura), ενώ ο δεύτερος και ο τρίτος χωροθετούνται γύρω από τους Μένητες - καταπράσινο χωριό με τρεχούμενα νερά. «Το κακό είναι ότι η αυθαιρεσία είχε άμεσες και ορατές συνέπειες», τονίζει εκπρόσωπος φορέα στο νησί, «αφού κατέστρεψε στην ουσία περιηγητικό μονοπάτι, γνωστό ως "Φαρδιά Στράτα". Επεσε ακόμη και μπετόν, σε κάποια σημεία». Η παραφιλολογία φθάνει μάλιστα ως το σημείο να ενοχοποιεί, ειδικά όσον αφορά τον δρόμο που ολοκληρώθηκε περί τα μέσα Ιουλίου, «στελέχη της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, τα οποία διαθέτουν οικόπεδα στην περιοχή».

Η διάνοιξη δρόμων είναι βεβαίως γνωστή ως μόνιμη πληγή, πια, στα νησιά των Κυκλάδων. Ενίοτε και γιατί γίνεται κλειδί στα χέρια εταιρειών, οι οποίες κάνουν ούτε λίγο ούτε πολύ ιδιωτική πολεοδόμηση. Οι εταιρείες αυτές αγοράζουν μεγάλες εκτάσεις, τις κατατεμαχίζουν σε μικρότερες επιφάνειες των τεσσάρων στρεμμάτων, διανοίγοντας δρόμους που ποτέ δεν υπήρχαν, διευρύνοντας γαϊδουρόδρομους, γκρεμίζοντας λιθόκτιστα τοιχάκια. Αρκεί να «αποδείξει» κάποιος ότι ο δρόμος υπήρχε προκειμένου να προχωρήσει στην κατάτμηση και κατ' επέκτασιν στην πώληση, να χτυπήσει την πόρτα του συμβολαιογράφου και του υποθηκοφύλακα για τη μεταγραφή των ακινήτων και, ακολούθως, την πόρτα της Πολεοδομίας για την έκδοση της οικοδομικής άδειας. Καθώς μάλιστα στην εκτός σχεδίου δόμηση ο νόμος απαγορεύει διά ροπάλου την κατακόρυφη ιδιοκτησία, οι επιτήδειοι υπόσχονται οικοδομικές άδειες ανέγερσης των κατοικιών, βασιζόμενοι «στην εφαρμογή του κανονισμού λειτουργίας της συνιδιοκτησίας» - εξ αδιαιρέτου. Το βάρος της πιστοποίησης για την ύπαρξη κάποιου αγροτικού δρόμου το αναλαμβάνουν πολλές φορές οι ίδιοι οι δήμαρχοι. Ας όψεται το «πολιτικό κόστος».

Στελέχη της Πολεοδομίας στη Νομαρχία Κυκλάδων παραδέχονται ότι εμπιστεύονται τα πιστοποιητικά τα οποία εκδίδει η Τοπική Αυτοδιοίκηση, χωρίς να μπαίνουν σε διαδικασία ελέγχου ως προς την αξιοπιστία τους. Μοναδικοί σύμβουλοι, στην πλειονότητα των περιπτώσεων, είναι είτε οι χάρτες της Γεωγραφικής Υπηρεσίας Στρατού (1977-1983) είτε τα τοπογραφικά, όταν οι εν λόγω εκτάσεις εφάπτονται σε αγροτικούς δρόμους. Σύμφωνα με τις ίδιες πηγές, εξάλλου, η Πολεοδομία δεν είναι πάντοτε σε θέση να διαπιστώσει τυχόν παράνομες διανοίξεις: οι φάκελοι οι οποίοι φθάνουν στα γραφεία της δεν αφορούν ποτέ αυτούσιες εκτάσεις εκατοντάδων στρεμμάτων, αλλά περιουσίες «διηρημένες», στις οποίες όλο και θα υπάρχει κάποιος δρομίσκος για να μεταφέρονται τα οικοδομικά υλικά.

Λύματα και ξαπλώστρες
Την ίδια στιγμή, αυτοψίες και εκθέσεις αναφοράς από τη Νομαρχία Κυκλάδων και το Επαρχείο Τήνου κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου για μόλυνση στο Λαγκάδι - περιοχή από τις πλέον εύφορες, μείζονος σημασίας για το νησί, που συγκεντρώνει το 90% των γεωργικών καλλιεργειών. Πιο συγκεκριμένα, έγγραφα με τη σφραγίδα της Διεύθυνσης Υγείας της οικείας Νομαρχίας και των Τμημάτων Αγροτικής Ανάπτυξης καθώς και Υγείας - Πρόνοιας του Επαρχείου Τήνου, κάνουν λόγο για εκτεταμένη ρύπανση στο Λιβάδι, ανάμεσα στους οικισμούς Κώμης και Καλλονής, του Δήμου Εξωμβούργου. Υπεύθυνοι για τη μόλυνση θεωρούνται δύο αγωγοί αστικών λυμάτων, από την Κώμη και την Καλλονή αντιστοίχως, οι οποίοι εκβάλλουν στο σημείο αυτό. Οι συνέπειες; Καθοριστικές αν σκεφθεί κανείς ότι εκεί γίνονται εκτός των άλλων και υδροληψίες, θέτοντας σε προφανή κίνδυνο την υγεία των αγροτών και των ζώων, και φυσικά την ασφάλεια των αγροτικών προϊόντων. Σαν να μην έφθαναν όλα αυτά, στην έκταση εντοπίζεται λίμνη με υφάλμυρο νερό και λεκάνη απορροής στη θάλασσα, στην παραλία της Μεγάλης Κολυμπήθρας - παραλία γνωστή, στη συνέχεια της οποίας (Μικρή Κολυμπήθρα), γίνεται και τουριστική εκμετάλλευση, με ομπρέλες και ξαπλώστρες!

Δηλώνοντας ενήμερος για το θέμα, ο δήμαρχος Εξώμβουργου κ. Π. Κροντηράς τονίζει ότι «πρόκειται για απορροφητικούς βόθρους που εξυπηρετούν εδώ και μία 20ετία την περιοχή». Αντικρούει τα περί ρύπανσης, καθώς «οι καλλιεργήσιμες εκτάσεις βρίσκονται περί το 1 χλμ. μακριά από τη ρεματιά, όπου συσσωρεύονται τα λύματα», παραδέχεται ωστόσο ότι έχει καταβληθεί - ανεπιτυχώς - δύο φορές προσπάθεια να ενταχθεί στο ΠΕΠ ο βιολογικός καθαρισμός· έργο που θα στηριχτεί τελικά από το πρόγραμμα «Θησέας».

Κομπρεσέρ σε ιστορικό οικισμό!
Στο έλεος των εργολάβων η Χώρα της Αμοργού
Στο έλεος των εργολάβων βρέθηκε, προσφάτως, η Χώρα της Αμοργού. Με αφορμή την κατασκευή ενός ιδιαίτερα σημαντικού έργου, του σύγχρονου δικτύου ύδρευσης-αποχέτευσης, με κονδύλια του Γ/ ΚΠΣ, οι εργολάβοι έπιασαν τα κομπρεσέρ για την κατασκευή φρεατίων, απειλώντας το σπάνιο λιθόστρωτο!

«Το λιθόστρωτο είναι άθικτο, από τα ελάχιστα που σώζονται σε παραδοσιακό οικισμό στις Κυκλάδες» τονίζει ο κ. Χ. Πέννας, προϊστάμενος της Β' Εφορείας Βυζαντινών Αρχαιοτήτων. «Συνήθως απαντώνται αλλοιωμένα. Η εξαίρεση της Αμοργού οφείλεται κυρίως στο γεγονός ότι το νησί ήταν σχετικά απομονωμένο. Οχι μόνον δεν πρέπει να χρησιμοποιηθούν κομπρεσέρ, αλλά παράλληλα να προβλεφθεί η παρουσία αρχιτέκτονα, ο οποίος θα διασφαλίσει ότι θα μείνουν αδιατάρακτες οι πλάκες. Οφείλουμε να κάνουμε την ανάσυρσή τους χειρωνακτικά».

Ο οικισμός της Χώρας είναι διατηρητέος παραδοσιακός, με τον αρχικό πυρήνα του να αναγάγεται στη Μέση Βυζαντινή Περίοδο, και επεκτάσεις του στα χρόνια της Ενετοκρατίας (1204-1566). Στα πρώτα χρόνια της Ενετοκρατίας αναγάγεται και η οχύρωση του φυσικού βράχου, ο οποίος δεσπόζει σε ύψος 65 μέτρων από την επιφάνεια του οικισμού. Επί Τουρκοκρατίας, ο οικισμός επεκτείνεται εκ νέου - τότε ανακαινίζονται αρκετοί ναοί, οι οποίοι χρονολογούνται από τον 17ο και 18ο αιώνα. Σύμφωνα με εκτιμήσεις, η αποξήλωση ενδέχεται να αποκαλύπτει την ύπαρξη και δεύτερου δαπέδου στον οικισμό, βενετσιάνικου κατάλοιπου.

Αν και κατά κοινή ομολογία ο δήμαρχος του νησιού κ. Ν. Φωστιέρης είναι ευαισθητοποιημένος επί του θέματος και δεσμεύεται για επαγρύπνηση, η αρχική μελέτη παρουσίαζε προβλήματα: προέβλεπε, για παράδειγμα, πολύ μεγάλο αριθμό φρεατίων (άνω των 150), μετατρέποντας σε «σουρωτήρι» το λιθόστρωτο. Η ζημία είχε αρχίσει, μάλιστα, να γίνεται τον περασμένο Ιούνιο στις παρυφές του οικισμού. Στις 18 του μήνα επενέβη η Β' Εφορεία και διέταξε με έγγραφό της τη διακοπή των εργασιών, μέχρις ότου προσκομιστούν στοιχεία της μελέτης, ικανά να αντιμετωπίσουν το πρόβλημα της αποκατάστασης του λιθόστρωτου στις θέσεις των φρεατίων. Λίγες ημέρες αργότερα ακολούθησε σύσκεψη στην Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου, στη Σύρο.

Το διά ταύτα; Τον Σεπτέμβριο, οπότε και θα ολοκληρωθεί το έργο, το ζητούμενο είναι να αποκατασταθεί το λιθόστρωτο στην αρχική του μορφή - να χρησιμοποιηθούν δηλαδή οι ίδιες πλάκες ή όμοιες με τις αρχικές όπου απαιτείται - ενώ παράλληλα να δοθεί ιδιαίτερη προσοχή και για το παλαιό λιθόστρωτο που συνδέει το Ραχίδι Καταπόλων με τον οικισμό. Στο τμήμα αυτό - περιπατητική διαδρομή σήμερα - θα κατασκευαστεί αγωγός για τη μεταφορά των ακαθάρτων από τη Χώρα ως τα Κατάπολα. Σε περίπτωση κατά την οποία εντοπιστούν αρχαία, η Εφορεία κρίνει σκόπιμη τη διακοπή των εργασιών, αλλά και τη διενέργεια ανασκαφικής έρευνας από ειδικευμένο συνεργείο.

«Δεν θα πάψουμε να έχουμε τεντωμένες τις κεραίες μας» έλεγε προς «Το Βήμα» αρχαιολόγος. «Οι Κυκλάδες θρηνούν ακόμη, άλλωστε, την υπόθεση της Σικίνου, όταν πριν από αρκετά χρόνια κάποιοι αδαείς ρήμαξαν μαρμάρινο μονοπάτι, υψηλής αισθητικής και μεγάλης ιστορικής αξίας».

(πηγή: Το ΒΗΜΑ, 22/07/2007)





Το άρθρο αυτό προέρχεται από eyploia.aigaio-net.gr
old.eyploia.gr

Το URL της ιστορίας αυτής είναι ο εξής
old.eyploia.gr/modules.php?name=News&file=article&sid=1043