«Σύμφωνα με τους ειδικούς, περίπου 1 εκατ. Ευρωπαίοι ενδιαφέρονται να αποκτήσουν δεύτερη κατοικία στη χώρα μας. Η τουριστική κατοικία είναι άμεσα συνδεδεμένη με την τουριστική ανάπτυξη. Αξίζει να σας πω ότι στην Ισπανία, από τα περίπου 55 εκατ. τουρίστες που επισκέπτονται σε ετήσια βάση τη χώρα, τα 37 εκατ. έχουν αγοράσει κατοικία εκεί», ανέφερε ο υπουργός ΠΕΧΩΔΕ κ. Γιώργος Σουφλιάς κατά την παρουσίαση του ειδικού χωροταξικού πλαισίου για τον τουρισμό, εκθειάζοντας το «ισπανικό μοντέλο». Λίγες ημέρες αργότερα, έσπευδε να το αποκηρύξει: «Aς φυλαχθούμε για να μην πάθουμε ό,τι η Ισπανία με την τουριστική κατοικία», δήλωνε με κάθε ευκαιρία ο ίδιος, αλλά και η υπουργός Τουρισμού κ. Φάνη Πάλλη - Πετραλιά.

Τι πληροφορήθηκε ο υπουργός ΠΕΧΩΔΕ και έσπευσε σε άτακτη υποχώρηση (τουλάχιστον ως προς τη ρητορική του); Το διαβόητο «ισπανικό μοντέλο», το οποίο ακολουθεί σε πολλά σημεία το ειδικό χωροταξικό σχέδιο που παρουσιάστηκε, αποτελεί παράδειγμα προς αποφυγήν. Και αυτό γιατί οδήγησε στην τσιμεντοποίηση των μεσογειακών ακτών της χώρας, με πρόσκαιρα οικονομικά κέρδη και μακροπρόθεσμες δυσμενείς συνέπειες στην τουριστική κίνηση...

Την έκταση του προβλήματος μελέτησαν εθελοντές της Ελληνικής Εταιρείας Προστασίας του Περιβάλλοντος και της Πολιτιστικής Κληρονομιάς (Κρίτωνας Αρσένης, Γεωργία Κίκου, Χουάν Μπαρόν, Νίκος Ανατολίτης, Καρολίνα Κιρκινέζου, Δημήτρης Μπουρίκος). Σύμφωνα με τις μελέτες τους, τα τελευταία χρόνια καταγράφεται σημαντική υποβάθμιση των παράκτιων περιοχών της Ισπανίας παρά την ύπαρξη σχετικής εξειδικευμένης νομοθεσίας. Οι μεσογειακές ακτές της Ισπανίας συγκεντρώνουν σήμερα 15.600.000 κατοίκους που αντιπροσωπεύουν το 39% του συνολικού πληθυσμού της χώρας. Το μήκος της ακτογραμμής της είναι 7.268. και το 68% του πληθυσμού της ζει σε ζώνη 100 χλμ. από τις ακτές, όταν το αντίστοιχο ποσοστό για το σύνολο του παγκόσμιου πληθυσμού είναι 39%. «Το ισπανικό μοντέλο έχει πλέον απογοητεύσει και τους πιο ένθερμους αρχικούς υποστηρικτές του. Η «πολλά υποσχόμενη» βορειοευρωπαϊκή αγορά γυρνάει την πλάτη της στην Ισπανία», σημειώνει στο ΟΙΚΟ ο κ. Κρίτων Αρσένης. «Τα πρόσκαιρα οικονομικά κέρδη της αγοράς ακινήτων και της οικοδόμησης παραθεριστικών κατοικιών ήδη έχουν αρχίσει να υποχωρούν». Οπως αποκαλύπτει η έρευνα, οι επενδύσεις αυτού του είδους το 2005 παρουσίασαν πτώση της τάξης του 16,7%. Οι ξένες επενδύσεις στον τομέα του real estate μειώθηκαν από το 0,9% που καταλάμβαναν στο ΑΕΠ το 2003, στο 0,6% το 2005. Η αγορά ακινήτων της Ισπανίας αρχίζει να αποκτά αρνητική φήμη στους υποψήφιους πελάτες της Βόρειας Ευρώπης, ενώ οι διεθνείς οργανισμοί κάνουν λόγο για την ανάγκη διαχείρισης μιας «ήπιας προσγείωσης» της εν λόγω αγοράς για την αποφυγή δυσάρεστων και εκτεταμένων οικονομικών συνεπειών.

Την ίδια στιγμή που το επιχείρημα περί «τόνωσης της οικονομίας» έχει ήδη ξεφουσκώσει στην Ισπανία, πολλές περιοχές της βλέπουν ήδη τις μακροπρόθεσμες συνέπειες της υπερδόμησής τους. Σύμφωνα με την Ελληνική Εταιρεία:

- Συγκεκριμένα τμήματα των ακτών της Μάλαγα έχουν οικοδομηθεί στο 100% και η τάση αυτή εξαπλώνεται και στις ακτές της Γρανάδα, της Αλμέρια, του Κάδιδ και της Ουέλβα. Το 90% των ακτών της Ανδαλουσίας αντιμετωπίζει ήδη προβλήματα περιβαλλοντικής υποβάθμισης. Ακόμα και περιοχές φυσικών πάρκων, όπως αυτή του Cabo de Gata - Nijar στην Αλμερία, αποτελούν πεδίο σχεδίων και προγραμμάτων οικιστικής ανάπτυξης.

- Υπολογίζεται πως θα έχει οικοδομηθεί το 70% των ακτών της Καταλωνίας μέσα στην επόμενη πενταετία.

- Πολλές παράκτιες περιοχές της Βαλένθια έχουν οικοδομηθεί. Το 33% των συνολικών ακτών της περιοχής παρουσιάζει οικιστική ανάπτυξη με επιμέρους περιοχές, όπως το Αλικάντε, να έχουν οικοδομηθεί σε ποσοστό που ξεπερνάει το 40% των ακτών τους. Τα σχέδια πολεοδομικής ανάπτυξης της περιοχής έχουν κατά καιρούς γίνει αντικείμενο μελέτης και ενστάσεων από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Μάλιστα, η τελευταία έχει προτείνει την επιβολή moratorium στην πολεοδομική ανάπτυξη μέχρι να αντιμετωπισθούν οι σχετικές ανεπάρκειες του σχεδιασμού και να εξασφαλιστεί η προστασία των περιβαλλοντικών προϋποθέσεων της αναπτυξιακής διαδικασίας.

Κάπως έτσι φαντάζει για τα υπουργεία ΠΕΧΩΔΕ και Τουρισμού το μέλλον των παράκτιων περιοχών της Δυτικής Ελλάδας και της Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης. Ας ελπίσουμε ότι οι «αναπτυξιακές» τους προσδοκίες θα διαψευσθούν υπέρ της πραγματικής βιώσιμης ανάπτυξης των περιοχών...

ΧΤΙΣΜΕΝΟ ΤΟ 16% ΤΩΝ ΜΕΣΟΓΕΙΑΚΩΝ ΑΚΤΩΝ!
  
Ενα τσιμεντένιο τείχος απειλεί τη Μεσόγειο. Tο «μεσογειακό τείχος», που σύμφωνα με τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Περιβάλλοντος δημιουργείται όπου οι χτισμένες επιφάνειες καταλαμβάνουν πάνω από το 50% της ακτογραμμής. «Η δόμηση έχει καταλάβει τις ακτές σε μια πολύ εκτεταμένη ζώνη, ειδικά στα παράλια της Ισπανίας, της Γαλλίας και της Δυτικής Ιταλίας» λέει στο «ΟΙΚΟ» η κ. Φρανσουά Μπρετόν, ερευνήτρια του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Περιβάλλοντος.

«Το χειρότερο απ' όλα είναι ότι το φαινόμενο επεκτείνεται προς τα ανατολικά». Σύμφωνα με πρόσφατη έρευνα του ΕΟΠ (2006) οι τεχνητές - κτισμένες επιφάνειες παρουσίασαν αύξηση της τάξεως των 190 τετραγωνικών χιλιομέτρων κάθε χρόνο, τη δεκαετία 1990 - 2000. Σήμερα υπολογίζεται ότι το 16% των παραλίων της Μεσογείου είναι ήδη χτισμένο. Αν συνεχιστεί η ίδια τάση «το 50% των ακτών της Μεσογείου θα έχει χτισθεί ώς το 2025»(!) εκτιμά ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Περιβάλλοντος και η Ευρωπαϊκή Επιτροπή.

Σήμερα, η μεσογειακή λεκάνη είναι ο πρώτος τουριστικός προορισμός στον κόσμο, καθώς δέχεται περίπου το 1/3 της παγκόσμιας τουριστικής κίνησης. «Δεν μπορούμε να αξιοποιούμε ένα τόπο για 20 χρόνια και τον καταστρέφουμε για πάντα. Ηδη, στη Μεσόγειο εμφανίζονται περιοχές με μεγάλη τουριστική άνθηση στο παρελθόν, που βιώνουν τώρα την παρακμή», λέει η κ. Μπρετόν.

Η συνολική περιβαλλοντική υποβάθμιση υπολογίζεται ότι κοστίζει πλέον του 3% του Ακαθάριστου Εθνικού Προϊόντος σε ορισμένες χώρες της Βόρειας Αφρικής, σύμφωνα με τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Περιβάλλοντος.
 
πηγή: ΟΙΚΟ ΤΗΣ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗΣ, 06-06-07