Ευχαριστώ κύριε Πρόεδρε. Και για την πρόσκληση και για τα καλά σας λόγια. Κάθε διάλογος είναι γόνιµος αυτός για ένα λόγο πάρα πάνω θα καταστεί γόνιµος άλλωστε δεν είναι η πρώτη φορά που μετέχω σε εκδηλώσεις του κλάδου σας, όχι σε επίπεδο βέβαια Τεχνικού Επιµελητηρίου αλλά σε επίπεδο του Συνδέσµου Μεταλλευτικών Ερευνών. Ευχαριστώ πολύ. Θέλω να συγχαρώ το Τεχνικό Επιµελητήριο και την Οργανωτική Επιτροπή για την οργάνωση αυτού του συνεδρίου µε το συγκεκριµένο  θέµα που είναι ένα θέµα σηµαντικό ούτως ή άλλως διαχρονικά αλλά που αυτή την εποχή βεβαίως είναι ιδιαιτέρως επίκαιρο διότι αναµένου µε ένα νόµο για την εξορυκτική δραστηριότητα και την εκµετάλλευση των πλουτοπαραγωγικών πηγών και αναµένουµε βεβαίως και αυτό το πολύ αναµενόµενο εθνικό χωροταξικό σχέδιο και τα ειδικά χωροταξικά σχέδια. Ακούσαµε προηγουµένως είναι υπό κατάρτιση και έµαθα µε χαρά από τον εκπρόσωπο του Υπουργείου ΥΠΕΧΩΔΕ ότι είναι υπό αναθεώρηση και τα περιφερειακά σχέδια τα οποία πάντοτε ηπράξη αναδεικνύει τις αδυναµίες ενός κατασκευάσµατος που δηµιουργείται σε συνθήκες εργαστηρίου. Εγώ θα κάνω µερικές γενικές παρατηρήσεις για τον χωροταξικό σχεδιασµό ως νοµική διαδικασία βεβαίως και ως νοµική υποχρέωση η οποία αφορά κάθε οικονοµική και παραγωγική δραστηριότητα και βεβαίως αφορά κατεξοχήν την εξορυκτική δραστηριότητα για την οποία θα κάνουµε και µερικές σκέψεις στο τέλος αυτής της σύντοµης εισήγησης σε αναφορά και µε το σχέδιο νόµου που έχει τεθεί σε δηµόσια διαβούλευση. Καταρχάς νοµίζω ότι θα συµφωνήσουµε σε ορισµένες διαπιστώσεις που αφορούν νοµικά και πραγµατικά δεδοµένα.

Πρώτη διαπίστωση είναι ότι µέχρι πριν από λίγα χρόνια υπήρξε ηγενική αδυναµία, µάλλον έλλειψη πολιτικής διαχείρισης του χώρου στη χώρα µας. Λέω πριν µερικά χρόνια, αναφέροµαι στο 2003 εκεί είχαµε τα πρώτα χωροταξικά σχέδια, µια κάποια προσπάθεια οργανωµένης χωροταξικής οργάνωσης που να καλύπτει ευρύτερο πεδίο. Αυτή η έλλειψη χωροταξικής πολιτικής οδήγησε σε αυτή την ακαταστασία που βλέπουµε στον χώρο. Είναι όλα χύµα. Όλες οι χρήσεις ανακατωµένες. Εάν εξαιρέσει κανείς τις περιοχές που είναι εντός σχεδίου και εάν εξαιρέσει κανείς ορισµένες περιοχές που έχουν υπαχθεί σε ειδικό καθεστώς χρήσεων αναφέροµαι  παραδείγµατος χάρη στις ζώνες οικιστικού ελέγχου, όλος ο άλλος χώρος της ελληνικής επικράτειας είναι δεκτικός σε οποιεσδήποτε χρήσεις. Έτσι αυτό έχει σαν αποτέλεσµα να βλέπουµε βιοµηχανίες δίπλα σε ξενοδοχεία και εξοχικές κατοικίες, να βλέπουµε ποιµνιοστάσια δίπλα σε ξενοδοχεία και να βλέπουµε και οικισµούς στις παρυφές των λατοµικών χώρων για να µην πω και γύρω από τους λατοµικούς χώρους.

Μια δεύτερη διαπίστωση, είναι νοµική διαπίστωση, το είπαν, δεν θα αναφερθώ και πολύ διότι το είπαν, το τόνισαν πολλοί εισηγητές προηγουµένως ότι η χωροταξική οργάνωση της χώρας είναι, επιβάλλεται βεβαίως για λόγους περιβαλλοντικούς κοινωνικούς και οικονοµικούς αλλά είναι και µια σαφής νοµική υποχρέωση.

Ήδη από το 1975 µε το σύγγραµµα του 1975 που επέβαλε µε ρητή διάταξη την χωροταξική αναδιάρθρωση της χώρας δηλαδή στην ουσία τη σύνταξη χωροταξικών σχεδίων. Πέρα όµως από αυτή την ευθεία επιταγή νοµίζω ότι θα συµφωνήσουµε επίσης ότι ο χωροταξικός σχεδιασµός αποτελεί προϋπόθεση και όρο για την πραγµάτωση της αρχής της βιώσιµης ανάπτυξης ή της αρχής της αειφορίας που και αυτή κατοχυρώνεται πια ρητώς από το σύνταγµά µας. Πως εφαρµόστηκαν αυτές οι συνταγµατικές διατάξεις ή µάλλον πως δεν εφαρµόστηκαν όλα αυτά τα χρόνια. Έγκαιρα µετά το σύνταγµα του 1975, δηλαδή το 1976 είχαµε ήδη ένα νοµοθετικό πλαίσιο για την σύνταξη και έγκριση χωροταξικών σχεδίων, δεν είναι ένας νόµος, ο 330 του 1976. Αυτός ο νόµος παρέµεινε κατ’ ουσίαν ανενεργός. δεν εφαρµόστηκε.

Το 1999 έχουµε τον νέο και καλύτερο και πληρέστερο νόµο τον 2742 τις βασικές ρυθµίσεις του τις ακούσαµε προηγουµένως από την εισήγηση της οργανωτικής επιτροπής για αυτό δεν θα τις επαναλάβω και µε βάση αυτό τον νόµο συνταχθήκανε τα περιφερειακά χωροταξικά τα οποία καλύπτουν όλη την χώρα εκτός από τις περιοχές βέβαια της Αθήνας και της Θεσσαλονίκης αλλά εκεί έχουµε τα ρυθµιστικά σχέδια που είναι στην ουσία εντάσσονται και αυτά στο στάδιο του χωροταξικού σχεδιασµού. Είναι υποκατάστατα δηλαδή χωροταξικού σχεδίου. Η ορθότητα και η πληρότητα αυτών των χωροταξικών σχεδίων µένει να κριθεί στην πράξη. Ήδη διαπιστώθηκαν, ακούσαµε και από την εισήγηση της Οργανωτικής Επιτροπής ορισµένες αντιφάσεις και αδυναµίες και ήδη ακούσαµε ότι είναι υπό αναθεώρηση. Γεγονός είναι ένα. Ότι µέχρι το 2003 είχαµε πλήρη έλλειψη χωροταξικού σχεδιασµού. Αυτό οδήγησε την νοµολογία στην ανάγκη να διαµορφώσει εκείνη νοµολογιακά κανόνες χωροταξικού σχεδιασµού. Αυτό είναι κάτι που δεν είναι οµαλό. Θέλω σε αυτό να κάνω µια γενική παρατήρηση. Το έργο του δικαστή είναι να απονέµει «δικαιοσύνη» σε συγκεκριµένη διαφορά υπό συγκεκριµένες πραγµατικές συνθήκες και µε βάση το υφιστάµενο νοµοθετικό πλαίσιο. Όταν λέµε νοµοθετικό πλαίσιο δεν εννοούµε µόνο τιςδιατάξεις των νόµων, εννοούµε γενικά την έννοµη τάξη. Εννοούµε δηλαδή και το σύνταγµα, εννοούµε και τις άγραφες αρχές του δικαίου από τις οποίες απορρέουν επίσης κανόνες που πρέπει να λαµβάνει υπόψη ο δικαστής. δεν είναι έργο του δικαστή να καθορίζει ο ίδιος το νοµοθετικό πλαίσιο. Να διαµορφώνει δηλαδή ο ίδιος γενικούς κανόνες µέσα στους οποίους, µε βάση τους οποίους θα έρθει να επιλύσει την συγκεκριµένη διαφορά. Πολλές φορές όµως αναγκάζεται να το κάνει. Και αναγκάζεται να το κάνει πότε; Όπως στην περιπτώσεις για τις οποίες µιλάµε, για αυτή την οποία µιλάµε όπου ενώ υπάρχει µια συνταγµατική επιταγή να γίνει χωροταξική η αναδιάρθρωση της χώρας, χρησιµοποιώ τις λέξεις του συντάγµατος, είναι µια επιταγή για τον νοµοθέτη και την Διοίκηση.
Ο νοµοθέτης κωφεύει, αδρανεί και οπότε το δικαστήριο βρίσκεται στην θέση ή δεν θα λάβει υπόψη το σύνταγµα ενώ είναι υποχρεωµένο να εφαρµόζει το σύνταγµα µε βάση άλλες διατάξεις και να αφήσει, να ανεχθεί ας πούµε αυτή την αντισυνταγµατική αδράνεια εκ µέρους της Διοικήσεως ή να διαµορφώσει ο ίδιος κάποιους κανόνες αναγόµενους απευθείας σε αυτές τις αόριστες συνταγµατικές έννοιες. Στο θέµα της χωροταξίας αναγκάστηκε η νοµολογία να διαµορφώσει τέτοιους κανόνες. Αυτό ενέχει κινδύνους αφενός διότι ο δικαστής αναγκαίως δεν έχει ευρύτερη θεώρηση του προβλήµατος, δεν µπορεί να προσεγγίσει σφαιρικά ένα ζήτηµα διότι έχει υπόψη µου µόνο τα δεδοµένα µιας συγκεκριµένης υπόθεσης που τίθενται ενώπιόν του και όσα µπορεί ο ίδιος µε την κοινή πείρα να συλλέξει. δηλαδή κρίνει κατά βάση µε βάση τα δεδοµένα µιας υπόθεσης που µπορεί λίγο να θολώνουν την πραγµατική εικόνα του ζητήµατος. Αυτό είναι το ένα και το άλλο είναι ότι η θέσπιση πρωτότυπων κανόνων θα λέγαµε ενέχει και χρειάζεται κάποιες πολιτικές επιλογές. Είναι µια πολιτική πράξη. Προϋποθέτει πολιτικές επιλογές, εντάσσεται δηλαδή µε λίγα λόγια σε µια γενικότερη πολιτική που και αυτό βεβαίως δεν είναι έργο του δικαστή. Εγώ θα µεταφέρω την εµπειρία, την εικόνα που διαµορφώνει κανείς ανάµεσα από τις διαφορές που έρχονται προς επίλυση στο Συµβούλιο Επικρατείας και ειδικότερα στο πέµπτο τµήμα που είναι και το αρµόδιο για αυτού του είδους τις διαφορές.

Ποια ήταν η πρακτική που παρατηρείται ότι ακολούθησε η Διοίκηση από το 1975 µέχρι τώρα. Συνέχιζε να εφαρµόζει τυπικά την κατά τομέα νοµοθεσία. Φερ ειπείν την βιοµηχανική νοµοθεσία, την πολεοδοµική νοµοθεσία, την νοµοθεσία των Δηµοσίων Έργων χωρίς να λαµβάνει υπόψη καθόλου χωροταξικά κριτήρια. Σε αυτή την πρακτική κάποια µεταβολή επέφερε ο νόµος1650/1986 που θέσπισε στις διάφορες διοικητικές διαδικασίες που απαιτούνται για να µπορέσει να ξεκινήσει µια επιχειρηµατική δραστηριότητα. Προσέθεσε την περιβαλλοντική αδειοδότηση στο πλαίσιο της οποίας υπήρχε και η λεγόµενη σηµειακή χωροθέτηση για την οποία βεβαίως υποχρεωτικά έπρεπε να λαµβάνονται υπόψη. Έπρεπε λέω, γιατί δεν συνέβαινε πάντοτε να λαµβάνονται υπόψη και περιβαλλοντικά χωροταξικά κριτήρια, δεν συνέβαινε πάντοτε και αυτός ήταν λόγος πολλών ακυρωτικών αποφάσεων του Συµβουλίου Επικρατείας. Βεβαίως η σηµειακή αυτή χωροθέτηση δεν µπορεί να θεωρηθεί πως υποκαθιστά το χωροταξικό σχέδιο. Ο νόµος 1650 προέβλεψε και µια διαδικασία που θα µπορούσε να θεωρηθεί πωςείναι υποκατάστατο του χωροταξικού σχεδίου, τον καθορισµό ζωνών ανάπτυξης παραγωγικών δραστηριοτήτων µε µια διάταξη η οποία όµως παρέµεινε και αυτή ανενεργή. Δεν ξέρω πόσες ζώνες ανάπτυξης παραγωγικών δραστηριοτήτων έχουν καθοριστεί µέχρι στιγµής στην χώρα. Το γεγονός ότι η Διοίκηση εξακολουθούσε να δρα σαν να µην υπήρχε ανάγκη χωροταξικού σχεδιασµού καθίσταται εντονότερη περιπτώσεις όπου εξέδιδε άδειες σε περιοχές για τις οποίες υπήρχε χωροταξικό σχέδιο. Υπάρχουν και τέτοιες. Θα αναφερθώ σε δυο παραδείγµατα από την νοµολογία πάντα. Πραγµατικά παραδείγµατα δηλαδή. Η Μήλος έχει χωροταξικό σχέδιο από τις αρχές της δεκαετίας του 81 µε βάση τον νόµο που αναφέραµε αρχικά, τον νόµο του 1976. Το 2000 χωροθετήθηκε ένα νέο αεροδρόµιο µε σκοπό, όπως έλεγε η πράξη, έγκριση περιβαλλοντικών όρων, την πράξη χωροθέτησης να καταστεί δυνατή η υποδοχή µεγάλων αεροσκαφών, τσάρτερς και εξυπηρέτηση µεγάλου αριθµού τουριστών. Έλα όµως που το χωροταξικό σχέδιο της Μήλου προέβλεπε αφενός ότι το αεροδρόµιο, αυτή η χωροθέτηση δε έγινε για καινούργιο αεροδρόµιο, σε άλλη θέση. Έλα όµως που το χωροταξικό της Μήλου προέβλεπε ότι παραµένει το αεροδρόµιο εκεί που είναι και το πολύ, πολύ επεκτείνεται; Και επίσης προέβλεπε ότι η Μήλος προορίζεται για ήπια ανάπτυξη, τουριστική ανάπτυξη µε την δηµιουργία, προσπαθώ να βρω την λέξη για να µην µεταφέρω και λάθος εικόνες, µε την δηµιουργία, µε την ανάπτυξη αγροτικού τουρισµού µε µικρούς ξενώνες ενώ εδώ χωροθετήθηκε ένα έργο… (….) των µονάδων. Έτσι η σχετική πράξη ακυρώθηκε ακριβώς λόγω αντίθεσης µε το χωροταξικό. Την πλήρη αγνόηση των υφισταµένων χωροταξικών τη ζούµε βέβαια εδώ και στην περιοχή της Αττικής, υπάρχει το ρυθµιστικό της Αττικής το οποίο προβλέπει ότι στόχος είναι η ανάσχεση της εξάπλωσης της πόλης.
Προβλέπει µάλιστα και ειδικότερα µέτρα για την ικανοποίηση του σκοπού αυτού και βλέπουµε ότι σε πολεοδοµικό επίπεδο εγκρίνονται επεκτάσεις σχεδίων πόλεως, εγκρίνονται τοπικά ρυµοτοµικά σχέδια για την ανάπτυξη στεγαστικών προγραµµάτων, εγκρίνονται και νέοι οικισµοί σαν να µην υπήρχε η σχετική υποχρέωση στο ρυθµιστικό σχέδιο. Τώρα σε σχέση µε τι συνέπειες της έλλειψης του χωροταξικού σχεδιασµού η εξέλιξη της αντιµετώπισης από το Συµβούλιο της Επικρατείας ήταν η εξής. Στην αρχή δεν είχε τεθεί θέµα ότι προϋπόθεση για την χορήγηση κάποιας οποιασδήποτε άδειας πρέπει να έχει προηγηθεί χωροταξικός σχεδιασµός. Αρκούσε δηλαδή η εφαρµογή των διατάξεων της οικείας νοµοθεσίας αρχικά µετά το 1986 η εφαρµογή και των διατάξεων του νόµου 1650.

Από την δεκαετία του 90 και µετά, από τα µέσα της δεκαετίας του 90 δηλαδή τότε που είχε παρέλθει µεγάλο χρονικό διάστηµα από την καθιέρωση της συνταγµατικής επιταγής και της υποχρέωσης χωροταξικού σχεδιασµού το δικαστήριο επικαλούµενο αυτή την υποχρέωση, αυτή την συνταγµατική διάταξη άρχισε να συνάγει συνέπειες της έλλειψης χωροταξικού σχεδιασµού και να κρίνει παραδείγµατος χάρη ότι για την δηµιουργία ξενοδοχειακής µονάδος απαιτείται να προϋπάρχει χωροταξικό σχέδιο που να προβλέπει αυτή την δραστηριότητα στη συγκεκριµένη περιοχή ή τουλάχιστον υποκατάστατο του χωροταξικού σχεδίου όπως είναι οι ζώνες ανάπτυξης δραστηριοτήτων. Την ίδια λύση έδωσε και για τις βιοµηχανίες, την ίδια λύση έδωσε νοµίζω και για τα ιχθυοτροφεία που ήταν η δραστηριότητα η οποία υπήρχε κατά την οµολογία στην ανάγκη χωροταξικού σχεδιασµού. Μπορεί κανείς, βασικά η σκέψη νοµίζω είναι σωστή, µπορεί να συµφωνήσει ή να διαφωνήσει µε την απόλυτη εφαρµογή αυτού του κανόνα σε όλες αυτές τις δραστηριότητες για τις οποίες σας είπα αλλά είναι και αυτό αποτέλεσµα του ότι µέχρι 20 χρόνια µετά την ψήφιση του συντάγµατος δεν υπήρχαν χωροταξικά σχέδια.

Ενδιαφέρον παρουσιάζει η περίπτωση των αιολικών πάρκων. Η εξέλιξη της νοµολογίας για τα αιολικά πάρκα γιατί εκεί γίνεται νοµίζω ανάγλυφη η προσπάθεια, δεν µου αρέσουν οι µεγάλες λέξεις αλλά θα έλεγα, η αγωνιώδης προσπάθεια του δικαστηρίου να βρει την χρυσή τοµή µεταξύ που θα οδηγούσε αφενός στο σεβασµό της συνταγµατικής επιταγής και αφετέρου να µην παρεµποδίζεται αδικαιολόγητα η άσκηση δραστηριοτήτων. Αρχικά η νοµολογία για τα αιολικά πάρκα δεν είχε εξαρτήσει τη νοµιµότητά τους από τον χωροταξικό σχεδιασµό. Σε κάποια φάση διαπιστώθηκε ότι σε ορισµένες περιοχές της χώρας υπήρχε σώρευση πολλών αιτήσεων και επίσης έκδοση πολλών αδειών. Με αποτέλεσµα αυτή η γενική ακαταστασία που περιέγραψα στην αρχή για όλη την χώρα εδώ να εντοπίζεται, ειδικότερα σε ορισµένες περιοχές όπου ήταν λίγο ποιος θα πρώτο προλάβει που θα τοποθετήσει τα αιολικά πάρκα, που θα βρει δήµο πιο βολικό, λιγότερο αντιδραστικό για να παρακαµφθούν οι αντιρρήσεις. Με ποια µέσα παρακάµπτονται οι αντιρρήσεις δεν τα ξέρουµε πάντοτε, τα υποπτευόµαστε. Εν πάση περιπτώσει ενόψει αυτής της καταστάσεως δηλαδή του γεγονότος ότι αυτή η δραστηριότητα άρχισε να και να υπάρχει η ανάγκη, η νοµική ανάγκη πια αλλά και η πραγµατική ανάγκη να µπει κάποια τάξη και σε αυτή την δραστηριότητα κατέληξε η νοµολογία στη λύση ότι για την χορήγηση αδειών, εγκατάσταση αιολικών πάρκων απαιτείται να υπάρχει κάποια πρόβλεψη σε χωροταξικό σχέδιο όχι όµως πάντα. Μόνο στις περιοχές εκείνες για τις οποίες έχουν ήδη χορηγηθεί άδειες. Ικανός αριθµός αδειών ή για τις οποίες υπάρχει εκκρεµής µεγάλος αριθµός αιτήσεων. Ερµαφρόδιτη λύση. Δεν είναι πολύ δογµατικά σωστή. Ποια η νοµική διαφορά µεταξύ της µιας και της άλλης περίπτωσης; Αλλά δείχνει την προσπάθεια εν πάση περιπτώσει να απαιτείται µεν χωροταξικός σχεδιασµός αλλά εάν υπάρχει κάποια περίπτωση που αυτός δεν θα ήταν απαραίτητος διότι είναι µια περιοχή για την οποία ζητήθηκε µια µεµονωµένη άδεια εκεί τα περιβαλλοντικά κριτήρια και οι επιπτώσεις και τα λοιπά θα µπορούσαν να αντιµετωπιστούν στο επίπεδο της σηµειακής χωροθέτησης µε την χορήγηση, µε την έγκριση των περιβαλλοντικών όρων.

Στα υδροηλεκτρικά έργα δεν αναφέροµαι γιατί εκεί δεν είναι θέµα εφαρµογής των γενικών κανόνων της χωροταξικής νοµοθεσίας, είναι εφαρµογή ειδικής διατάξεως οδηγίας και της διατάξεως του νόµου που συµµορφώθηκε προς την οδηγία που προβλέπει και εκεί ότι για να γίνει αξιοποίηση υδάτων χρειάζεται προγραµµατισµός και προηγούµενος σχεδιασµός. Δεν αναφέροµαι όµως, είναι ειδικές διατάξεις και βλέπω ότιη ώρα περνάει. Να τελειώσω µε κάποια λόγια για τον χωροταξικό σχεδιασµό σε σχέση µε τις εξορυκτικές δραστηριότητες. Εδώ είναι γνωστή η διάκριση µεταξύ µεταλλευτικών ορυκτών, βιοµηχανικών ορυκτών και µαρµάρων και λατοµείων αδρανών υλικών. Κάποτε υποστηριζόταν ότι για την πρώτη κατηγορία δεν χρειάζεται και χωροταξικό σχέδιο διότι εκεί τον χώρο τον επιλέγει η ίδια η φύση. Το χωροταξικό σχέδιο το ορίζει η ίδια η φύση. Εκεί που είναι το µετάλλευµα εκεί αναγκαστικά πρέπει και να ασκηθεί η δραστηριότητα. Νοµίζω ότι η λογική αυτή είναι παρωχηµένη και δεν νοµίζω να υποστηρίζεται πια. Και σωστά δεν υποστηρίζεται. Ο χωροταξικός σχεδιασµός δεν έχει ως µοναδικό κριτήριο την φυσική καταλληλότητα ενός συγκεκριµένου χώρου και τις επιπτώσεις στο περιβάλλον. Προϋποθέτει και επιλογές µε οικονοµικές και κοινωνικές παραµέτρους µε βάση τις οποίες επιλέγεται βεβαίως και η προσφορότερη χρήση. Δηλαδή ακόµη και εκεί που υπάρχει µετάλλευµα µπορεί για κάποιους λόγους να µην γίνεται. Για κάποιους λόγους που έχουν σχέση, εσείς τα ξέρετε καλύτερα. Δεν θα επεκταθώ σε αυτά, µε την ίδια την αξιοποίηση, δεν υπάρχει υποδοµή για την αξιοποίησητου εξορυσσόµενου µεταλλεύµατος αλλά και για άλλους λόγους περιβαλλοντικούς ή άλλους. Εδώ σε σχέση µε το νοµοσχέδιο το οποίο είναι εκκρεµές θέλω να παρατηρήσω ότι δεν είναι πολύ σαφές, εκτός εάν δεν το διάβασα καλά, δεν είναι πολύ σαφές ότι απαιτείται χωροταξικός σχεδιασµός για την ίδρυση, για την άσκηση αυτής της δραστηριότητας, της µεταλλευτικής δραστηριότητας. Εάν είναι έτσι είναι κάτι που ίσως πρέπει να το σκεφτεί κανείς.

Επίσης µια άλλη αδυναµία που εντοπίζεται νοµοσχέδιο, βελτιώνεται σε σχέση µε την υφιστάµενη νοµοθεσία αλλά εξακολουθεί να παραµένει είναι οι γραφειοκρατικές διαδικασίες που εξακολουθούν να υπάρχουν. Μία από τις αδυναµίες της µέχρι τώρα ισχύουσας µεταλλευτικής νοµοθεσίας είναι ότι απαιτούνται πολλές άδειες από διαφορετικές υπηρεσίες επικαλυπτόµενες πολλές φορές. Προκειµένου να χορηγηθεί µια άδεια δηλαδή εξετάζεται ένα άλφα κριτήριο το οποίο επανεξετάζεται προκειµένου να χορηγηθεί ηβήτα άδεια. Υπάρχει πρόβληµα λοιπόν σε σχέση µε τις πολλές διαδικασίες και υπάρχει µια ασάφεια ως προς το χρονικό σηµείο που πρέπει να τηρείται η κάθε µία από αυτές τις διαδικασίες.

Πότε πρέπει να πάρεις το πιστοποιητικό του Δασάρχη παραδείγµατος χάρη, την έγκριση από τον Δασάρχη;
Πριν από τους περιβαλλοντικούς όρους ή µετά από τους περιβαλλοντικούς όρους;
Πότε θα πας στην αρχαιολογική υπηρεσία; Πριν ή µετά;
Εάν πάρεις περιβαλλοντικούς όρους για την άδεια ερευνών θα ξανάχρειαστεί και για την παραχώρηση;
Ή και για την άδεια εκµεταλλεύσεως ;

Σε αυτά τα ερωτήµατα προσπάθησε να δώσει κάποιες λύσεις η νοµολογία µε αποφάσεις του τέλους της δεκαετίας του 90, δεν νοµίζω πως ήταν και πολύ επιτυχής η λύση που έδινε µε την έννοια ότι δεν ξεκαθάριζε και πολύ αυτό το ζήτηµα. Τώρα βλέπω στο καινούργιο νοµοσχέδιο ότι προβλέπονται περισσότερες από µία άδειες εκεί που θα µπορούσαν να ενοποιηθούν σε µία. Δηλαδή δεν µπορώ να φανταστώ γιατί χρήσιµο εκτός από τους περιβαλλοντικούς όρους να χρειάζεται χωριστή πράξη εγκριτική από τον Δασάρχη και άλλη από την αρχαιολογική υπηρεσία; Νοµίζω ότι θα µπορούσαν να ενοποιηθούν και αυτές οι άδειες, οι εγκρίσεις στην τελική πράξη. Εάν µάλιστα λάβει κανείς υπόψη ότι η περιβαλλοντική αδειοδότηση προϋποθέτει εκτίµηση και της προστασίας του τυχόν υφισταµένου πολιτιστικού περιβάλλοντος και πολιτιστικών στοιχείων και εκτίµηση της βλάβης σε δάση ή δασικές εκτάσεις. Και επιλογή επίσης του χώρου ενόψει των υφισταµένων δασών και δασικών εκτάσεων. Και δυο τελευταίες λέξεις σε σχέση µε τα λατοµεία αδρανών υλικών. Εδώ θα αναφέρω µόνο µια τελευταία απόφαση της ολοµέλειας που ίσως είναι γνωστή. Είναι γνωστό ότι από το 1984 για την ίδρυση λατοµείου αδρανών υλικών απαιτείται να υπάρχει καθορισµός λατοµικών περιοχών, είναι ένα είδος χωροταξικού σχεδιασµού και απαγορεύτηκε η ίδρυση νέων λατοµείων καταρχήν εκτός των λατοµικών περιοχών µε ορισµένες εξαιρέσεις για τα προϋφιστάµενα λατοµεία. Επετράπη δηλαδή η συνέχιση της λειτουργίας τους για ένα χρονικό διάστηµα. Αυτό το χρονικό διάστηµα ήταν νοµίζω µέχρι το τέλος του χρόνου διαρκείας της αδείας. Με ένα νεώτερο νόµοαυτό το χρονικό διάστηµα επεκτάθηκε και µάλιστα πέρα από τον χρόνο της υφιστάµενης άδειας, νοµίζω για τριάντα χρόνια. Αυτή η παράταση κρίθηκε αντισυνταγµατική µε µια απόφαση σχετικά πρόσφατη νοµίζω περυσινή.

Θέλω να σταµατήσω. Το νέο νοµοσχέδιο δίνει λαβή και σε άλλες παρατηρήσεις. Δεν θα ήθελα να επεκταθώ και για λόγους χρόνου και για λόγους δεοντολογικούς. Πολλά από τα ζητήµατα τα οποία θα σας έλεγα εδώ τώρα µε µια µελέτη εργαστηρίου και αυτό που λέµε in vitro µπορεί να ξανά τεθούν µε συγκεκριµένα επιχειρήµατα από τους διαδίκους και σε συγκεκριµένο πραγµατικό υλικό οπότε και η εικόνα αλλάζει και οι λύσεις αλλάζουν. Ευχαριστώ πολύ.