WWF Ελλάς
Δελτίο Τύπου
EMBARGO μέχρι 2 Απριλίου 2009
Καμία ελπίδα για το κλίμα από τα πακέτα οικονομικής ανάκαμψης
Καθώς οι ηγέτες της G20 συναντώνται σήμερα για να διερευνήσουν τους τρόπους επίλυσης της οικονομικής κρίσης, μια νέα μελέτη των περιβαλλοντικών οργανώσεων WWF και E3G δείχνει ότι πολλά από τα ήδη υπάρχοντα «πακέτα ανάκαμψης» αποτυγχάνουν να προωθήσουν την πράσινη ανάπτυξη, με κίνδυνο για την ανθρωπότητα να παραμείνει παγιδευμένη σε ένα ξεπερασμένο και ρυπογόνο αναπτυξιακό μοντέλο.
«Τα πακέτα ανάκαμψης, ύψους πολλών δισεκατομμυρίων ευρώ, προσφέρουν μια μοναδική ευκαιρία για στροφή προς μια περιβαλλοντικά και κοινωνικά βιώσιμη οικονομία» δηλώνει ο Δημήτρης Καραβέλλας, Διευθυντής του WWF Ελλάς. «Δυστυχώς, μια προσεκτική εξέταση των προτεινόμενων πακέτων και μέτρων φανερώνει την αποτυχία των ισχυρών να προωθήσουν τις πράσινες τεχνολογίες και να μειώσουν τις επενδύσεις σε ρυπογόνες δραστηριότητες».
Η μελέτη, που εκπονήθηκε από την εξειδικευμένη εταιρία ενεργειακών συμβούλων Ecofys και την οργάνωση Germanwatch για λογαριασμό των WWF και E3G, παρέχει τις πλέον λεπτομερείς και ολοκληρωμένες αναλύσεις σχετικά με τα πακέτα ανάκαμψης πέντε ισχυρών κρατών (Γαλλία, Γερμανία, Ιταλία, Ην. Βασίλειο και ΗΠΑ). Εξετάζει επιπλέον το πακέτο που έχει συμφωνηθεί για το σύνολο της ΕΕ.
Η έκθεση εξετάζει το μέγεθος των ‘κλιματικών’ μέτρων που περιέχονται στα πακέτα ανάκαμψης και καταγράφει τις άμεσες ή έμμεσες χρηματοδοτήσεις π.χ. χαμηλότοκα δάνεια για βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης ή επιβολή φόρων. Βάσει αυτών, τα συλλεχθέντα δεδομένα αποκαλύπτουν μία ζοφερή πραγματικότητα, που δείχνει ότι σε μερικές περιπτώσεις οι χρηματοδοτήσεις είναι μεγαλύτερες για ρυπογόνες επενδύσεις συγκριτικά με πράσινα έργα. Η ίδια έρευνα δείχνει επίσης, ότι επί συνόλου 15 χωρών που έχουν ανακοινώσει πακέτα ανάκαμψης της οικονομίας τους, μόνο για 5 από αυτές ήταν δυνατό να καταγραφούν τα μέτρα που σχετίζονται με το κλίμα και την ενέργεια.
«Το γεγονός ότι καταφέραμε να εξετάσουμε μόνο 5 από τα 15 πακέτα ανάκαμψης μας ανησυχεί ιδιαίτερα καθώς φανερώνει σημαντική έλλειψη διαφάνειας. Η αδιαφανής διαδικασία εκπόνησης των οικονομικών μέτρων ανάκαμψης βοηθά στο ‘πράσινο ξέπλυμα’ των ρυπογόνων πολιτικών των χωρών και ευνοεί την εμμονή σε επενδύσεις χείριστου περιβαλλοντικού αποτυπώματος, όπως νέες μονάδες άνθρακα και κατασκευή νέων αυτοκινητόδρομων» υπογραμμίζει ο Αχιλλέας Πληθάρας, Υπεύθυνος Εκστρατειών του WWF Ελλάς.
Το WWF δεν μπόρεσε να εξετάσει το περιβαλλοντικό προφίλ του πακέτου ανάκαμψης της ελληνικής οικονομίας. Η εγγύηση παροχής ενίσχυσης ύψους 28 δις ευρώ στον τραπεζικό τομέα πρόκειται να δοθεί χωρίς καμιά μέριμνα για την πριμοδότηση πράσινων έργων, όπως π.χ. προτεραιότητα στην παροχή δανείων για ανανεώσιμες πηγές και εξοικονόμηση ενέργειας ή χαμηλότοκα δάνεια για βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης των κτιρίων.
«Αναμένουμε με ενδιαφέρον να δούμε αν η Ελληνική Κυβέρνηση προτίθεται να επενδύσει μαζικά σε πράσινα έργα, ως αντίδοτο στην οικονομική κρίση. Μέχρι στιγμής, δεν έχει δεσμευθεί για αυτό, αγνοώντας τις χιλιάδες θέσεις εργασίας και τα οικονομικά οφέλη που θα φέρει η στροφή στην καθαρή ενέργεια και την αποδοτική χρήση αυτής» καταλήγει ο Δημήτρης Καραβέλλας.
Τα σημαντικότερα ευρήματα της έκθεσης δείχνουν ότι:
1. Στα πακέτα ανάκαμψης που εξετάστηκαν, συνολικού ύψους 1,1 τρις δολαρίων, τα έξοδα που αφορούν μέτρα για την κλιματική αλλαγή ανέρχονται σε μόλις 73 δις δολάρια, δηλαδή στο μόλις 6% επί του συνόλου.
2. Το κόστος για την αποτελεσματική μείωση των εκπομπών αερίων θερμοκηπίου έχει υπολογιστεί σε 1-3% του παγκοσμίου ΑΕΠ. Από την εξέταση των πακέτων προκύπτει ότι η Γερμανία και οι ΗΠΑ δίνουν τη μεγαλύτερη προτεραιότητα σε πράσινα μέτρα, διαθέτοντας περίπου το 0,5% του εθνικού ΑΕΠ. Αυτό το ποσοστό όμως είναι ελάχιστο σε σχέση με τα ποσά που πρέπει να διατεθούν για την αποτροπή των χειρότερων επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής
3. Απαιτείται μεγαλύτερη διαφάνεια για το μέγεθος και το επίπεδο εφαρμογής των μέτρων για το κλίμα, που περιλαμβάνονται στα πακέτα ανάκαμψης, ώστε να αποφευχθεί το ‘πράσινο ξέπλυμα’
4. Οι περισσότερες χώρες εστιάζουν τις ‘πράσινες’ δραστηριότητές τους στην εξοικονόμηση ενέργειας αυτοκινήτων και κτιρίων, αγνοώντας τις τεράστιες ευκαιρίες που δίνονται από τις επενδύσεις σε ανανεώσιμες πηγές και στην βελτίωση των δικτύων ηλεκτρισμού
5. Στην Ιταλία, που τα κλιματικά μέτρα αφορούν μόνο τον τομέα των μεταφορών, οι επενδύσεις σε νέους αυτοκινητόδρομους είναι κατά τουλάχιστον 30% μεγαλύτερες σε σχέση με τις επενδύσεις σε μέσα μαζικής μεταφοράς και βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης οχημάτων
6. Το πακέτο ανάκαμψης του Ην. Βασιλείου αγνοεί παντελώς τις επενδύσεις σε ανανεώσιμες πηγές, ενώ αντιθέτως προωθεί μεγάλους αυτοκινητόδρομους, προωθώντας επενδύσεις 742 εκ. δολαρίων.
Το WWF και η E3G καλούν την ομάδα χωρών της G20 να αναλάβει τις ιστορικές της ευθύνες και να δεσμευθεί για περισσότερα και μεγαλύτερα πράσινα μέτρα στα πλαίσια της οικονομικής ανάκαμψης. Έτσι θα διακινηθούν κεφάλαια προστιθέμενης αξίας και θα αποφευχθεί η συντήρηση του ρυπογόνου μοντέλου ανάπτυξης που θα επιφέρει πολλαπλάσια οικονομικά βάρη στο εγγύς μέλλον
Για περισσότερες πληροφορίες
Αχιλλέας Πληθάρας, Υπεύθυνος Εκστρατειών Πολιτικής WWF Ελλάς, 210 33 14 893, 6974 029295
a.plitharas@wwf.gr
Σημείωση προς συντάκτες:
1. Επισυνάπτεται γράφημα όπου αποτυπώνεται η σταθμισμένη «κλιματική» αξιολόγηση των πακέτων ανάκαμψης. Μερικά μέτρα που περιέχονται στα πακέτα ανάκαμψης βοηθούν στην καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής, όπως π.χ. βελτίωση ενεργειακής απόδοσης κτιρίων. ?λλα μέτρα, όμως, εντείνουν τις εκπομπές αερίων θερμοκηπίου και τα προβλήματα της κλιματικής αλλαγής, όπως π.χ. οι νέοι αυτοκινητόδρομοι. Η αξιολόγηση αυτών των θετικών ή αρνητικών μέτρων παρατίθεται στον πίνακα, όπου φαίνονται τα ποσά που διατίθενται τελικά (ως % του ΑΕΠ) για την προστασία του κλίματος.
2. Επισυνάπτεται η πλήρης έκθεση (στα Αγγλικά).
