Η Ελλάδα διαθέτει πολλές περιοχές με μεγάλο αιολικό δυναμικό, όπως Εύβοια, Λακωνία, Ανατολική Μακεδονία και Θράκη, Κρήτη και άλλα νησιά. Ειδικά για τις συνθήκες των νησιών όπου η παραγωγή και μεταφορά ενέργειας είναι προβληματική και δαπανηρή, η αιολική ενέργεια θεωρείται ιδανική λύση.

Όπως όμως κάθε τι άλλο, έτσι και η δέσμευση της αιολικής ενέργειας, έχει τις θετικές και τις αρνητικές της όψεις.

Δεν θα εξετάσουμε κάτω από ποιες συνθήκες η αξιοποίηση  της αιολικής ενέργειας  υπό τις σημερινές τεχνολογικές συνθήκες, θεωρείται αντι-οικονομική. Θα εξετάσουμε όμως άλλες πλευρές του θέματος που σχετίζονται τόσο με τις οικονομικές όσο και με άλλες διαστάσεις.

Οι εγκαταστάσεις για τη δέσμευση της αιολικής ενέργειας μπορεί να έχουν σοβαρές συνέπειες  σε άλλες πλευρές της ζωής του ανθρώπου. Συγκεκριμένα οι κυριώτερες –αλλά όχι όλες- είναι οι εξής:

1. Οι ίδιες οι ανεμογεννήτριες και τα αιολικά πάρκα (συστοιχίες ανεμογεννητριών) επιφέρουν αισθητική αλλοίωση στα τοπία.
2. Επιπρόσθετα οι δρόμοι πρόσβασης και οι εγκαταστάσεις μεταφοράς ενέργειας (εναέρια καλώδια και πυλώνες) προκαλούν αισθητική και οικολογική υποβάθμιση τόσο στις περιοχές του δικτύου Natura 2000 τις οποίες οφείλουμε να διαφυλάξουμε και αναδείξουμε, όσο και στις υπόλοιπες περιοχές της χώρας μας.
3. Τόσο οι ανεμογεννήτριες όσο και τα εναέρια καλώδια προκαλούν κίνδυνο άμεσης θανάτωσης πουλιών από προσκρούσεις

Σημειώνεται, οτι κάποιες επιπτώσεις πολλαπλασιάζονται ή η έντασή τους μεγεθύνεται όταν συγκεντρώνονται σε ένα περιορισμένο χώρο πολλά αιολικά πάρκα ή εξαιτίας συγκεκριμένης χωροδιάταξής τους.

Είναι φανερό στον κάθε καλόπιστο πολίτη οτι η αιολική ενέργεια είναι κάτι επιθυμητό, το οποίο πρέπει να χρησιμοποιηθεί με προσοχή ώστε να μεγιστοποιηθούν τα θετικά του σημεία και να ελαχιστοποιηθούν τα αρνητικά.

Ξεκινώντας λοιπόν από την ειλικρινή πρόθεση να αυξηθεί όσο γίνεται περισσότερο η χρήση των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας και στη χώρα μας, ας εξετάσουμε μια προς μια τις παραπάνω αρνητικές διαστάσεις

1. Η οικονομία της Ελλάδας βασίζεται πολύ στον τουρισμό, του οποίου ο θεμελιώδης πόρος είναι το υπέροχο ελληνικό τοπίο. Η μειωμένη αισθητική του τοπίου, εκτός από τις άμεσες επιπτώσεις στην ψυχική διαμόρφωση και ευεξία των ανθρώπων, έχει και οικονομικές επιπτώσεις. Μειώνεται η τουριστική αξία μιας περιοχής, άρα μειώνονται οι επισκέπτες, άρα απαξιώνονται ή δεν δημιουργούνται ποτέ αντίστοιχες οικονομικές επενδύσεις και ωφέλη (επιχειρήσεις, οικίες, κτλ). Έτσι, είναι προφανές οτι η εγκατάσταση αιολικών πάρκων δεν πρέπει να κρίνεται αποκλειστικά από το φυσικό αιολικό δυναμικό μιας περιοχής, αλλά ταυτόχρονα και από το βαθμό της επίδρασής τους στην υφιστάμενη ή δυνάμει τουριστική ανάπτυξη και άρα στο οικονομικό ευ ζειν των τοπικών κοινωνιών.
2. Το ίδιο ακριβώς όπως και παραπάνω συμβαίνει και με τις αισθητικές επιπτώσεις της διάνοιξης δρόμων σε ευαίσθητες οικολογικά και αισθητικά περιοχές και φυσικά με την εγκατάσταση πολλών χιλιομέτρων καλωδιώσεων. Επιπροσθέτως η διάνοιξη δρόμων μπορεί να έχει και σοβαρές οικολογικές επιπτώσεις οι οποίες όμως γίνεται να αντιμετωπισθούν και δε θα τις σχολιάσουμε στο παρόν κείμενο.
3. Έχει αποδειχτεί ότι τα πουλιά καθώς πετούν και υπό ορισμένες μετεωρολογικές συνθήκες, μπορεί να πέφτουν πάνω στις ανεμογεννήτριες και στις φτερωτές οπότε και σκοτώνονται. Η θνησιμότητα κατά μέσο όρο είναι μικρή, αλλά κατά περίπτωση μπορεί να είναι πολύ μεγάλη και μάλιστα πολύ σημαντική όταν έχουμε να κάνουμε με μεγάλα και σπάνια πουλιά (π.χ. αρπακτικά, πελαργοί, πελεκάνοι, κτλ).

Οι επιπτώσεις 1 & 2 είναι προδιαγεγραμμένες και προβλέψιμες με σιγουριά πριν από την εγκατάσταση των αιολικών πάρκων, όσον αφορά την αισθητική του τοπίου και την οικολογική του ακεραιότητα. Αν λοιπόν σε κάποιες περιοχές θέλουμε να τις αποφύγουμε εντελώς, είναι δεδομένο οτι μια λύση υπάρχει : να μην εγκατασταθούν ανεμογεννήτριες στις εν λόγω περιοχές. Η επίπτωση 3 θεωρείται εξαιρετικά σοβαρή σε περιοχές που έχουν αναγνωρισθεί ως σημαντικά μεταναστευτικά περάσματα, με βάση τεκμηριωμένα στοιχεία (λ.χ. με χρήση των σχετικών κριτηρίων επιλογής των Σημαντικών Περιοχών για τα Πουλιά του BirdLife και των Ζωνών Ειδικής Προστασίας του δικτύου Natura 2000). Σε άλλες περιοχές, οι επιπτώσεις των ανεμογεννητριών στα πουλιά, αν και σε πολλές περιπτώσεις μπορεί να πιθανολογούνται, συνήθως τεκμηριώνονται μετά από συστηματική παρακολούθηση, διαδικασία χρονοβόρα και δαπανηρή, που εφαρμόζεται κατά τη φάση λειτουργίας τους. ?ρα αν θέλουμε να αποφύγουμε την επίπτωση 3, τότε αφενός πρέπει να χωροθετούμε τα αιολικά πάρκα με ιδιαιτέρως μεγάλη προσοχή, αποφεύγοντας τις τεκμηριωμένα «ευαίσθητες θέσεις» και αφετέρου, όταν διαπιστώνεται οτι κάποιες ανεμογεννήτριες είναι «φονικές» για τα πουλιά, να τις μετατοπίζουμε.

Σήμερα στην Ελλάδα ο ρυθμός αξιοποίησης των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, και δη της αιολικής, είναι πολύ χαμηλός, παρά την ύπαρξη σημαντικών οικονομικών κινήτρων. Δυο αναφέρονται ως τα σημαντικότερα προβλήματα: η γραφειοκρατία της αδειοδοτικής διαδικασίας, μέρος του συνολικότερου προβληματικού επενδυτικού περιβάλλοντος και η έλλειψη ή η ανεπάρκεια των δικτύων μεταφοράς.

Από μια άλλη οπτική γωνιά όμως, με δεδομένη την έλλειψη χωροταξικού σχεδιασμού και άρα την εφαρμογή οποιασδήποτε χωροταξικής πολιτικής, οι προτάσεις ιδιωτικών επενδύσεων είναι ήδη πάρα πολλές (ασχέτως αν συνολικά δεν καλύπτουν παρά μικρό ποσοστό των ενεργειακών δεσμεύσεων της χώρας) και προωθούνται άκριτα, χωρίς ιεράρχηση και ζύγισμα των διαφόρων κριτηρίων και τον αναγκαίο διαχωρισμό τους ως προς την εθνική και τοπική τους σημασία. Αποτέλεσμα είναι να υπάρχουν τόσο δικαιολογημένες αντιδράσεις τοπικών κοινωνιών αλλά και έντονοι φόβοι από τους πολίτες οτι για άλλη μια φορά επιχειρείται σε αυτή τη χώρα να εφαρμοστεί μια κατά βάση σωστή ιδέα χωρίς όμως σωστό σχεδιασμό και οργάνωση, με αποτέλεσμα να δημιουργείται χάος και πολυάριθμες –και μόνιμες - αρνητικές συνέπειες. Η Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρία και το Παγκόσμιο Ταμείο για τη Φύση WWF Ελλάς υποστηρίζουν ένθερμα την προώθηση των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας και δη της αιολικής ενέργειας, και αναγνωρίζουν οτι η κάλυψη μεγάλου ποσοστού του ενεργειακού ισοζυγίου της χώρας με αυτές, είναι άκρως επιθυμητός στόχος. Γνωρίζουν όμως οτι για να γίνει αυτό με τρόπο που να μην έχει αρνητικές συνέπειες σε άλλα διατηρητέα, πολύτιμα στοιχεία της φύσης της πατρίδας μας (τοπίο, πουλιά) και σε αντίφαση με άλλες προτεραιότητες, είναι αναγκαίο να υπάρχει εθνικός σχεδιασμός και ιεράρχηση των προτεραιοτήτων ανάπτυξης και προστασίας τόσο σε τοπικό όσο και σε εθνικό επίπεδο. Η δέσμευση της χώρας μας για προστασία της βιοποικιλότητας από τη μια και για αύξηση συμμετοχής των ΑΠΕ στο ενεργειακό ισοζύγιο από την άλλη,  αποτελούν αναπόσπαστο τμήμα της ίδιας στρατηγικής της ΕΕ για το περιβάλλον. Για το λόγο αυτό η Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρεία και το WWF Eλλάς ζητούν από την ελληνική πολιτεία  να προχωρήσει σε εθνικό σχεδιασμό για τη χωροθέτηση των μονάδων, να δώσει μεγάλη προσοχή στις σχετικές μελέτες περιβαλλοντικών επιπτώσεων, να ιεραρχήσει ανα τόπο τις ανάγκες διατήρησης διαφορετικών φυσικών πόρων και να τις ισορροπήσει μέσα στον εθνικό σχεδιασμό, αλλά και να θεσμοθετήσει τις δυνατότητες διάλυσης κάποιων ανεμογεννητριών όταν αποδεικνύεται οτι η λειτουργία τους αποτελεί αιτία θανάτου πουλιών με σοβαρές επιπτώσεις στη βιοποικιλότητα της χώρας.

Στα πλαίσια αυτά,  τόσο η ΕΟΕ όσο και το WWF Ελλάς θέτουν στη διάθεση της πολιτείας τούς εξειδικευμένους επιστήμονές τους και είναι πρόθυμες να παράσχουν κάθε βοήθεια τόσο για τη δημιουργία του κατάλληλου θεσμικού πλαισίου, όσο και για την εφαρμογή του στην πράξη.