Κάπου αναφέρθηκε η ύπαρξη ενός αδρανούς αιολικού πάρκου στην Κεφαλονιά, το οποίο θα μπορούσε να ανακουφίσει τις δύσκολες ώρες, αλλά δεν κατόρθωσαν οι τεχνικοί να το θέσουν σε λειτουργία. Αναρωτήθηκαν πάλι κάποιοι για ποιο λόγο δεν έχει ενταθεί στη χώρα μας η εκμετάλλευση της αιολικής ενέργειας.

Δυστυχώς, όμως, η χρήση της αιολικής ενέργειας δεν είναι πανάκεια. Αν δεν συνοδεύεται από σοβαρές μελέτες και από σεβασμό στο περιβάλλον, ανατρέπεται η ίδια η φιλοσοφία των ανανεώσιμων μορφών ενέργειας και επαναλαμβάνονται με άλλη μορφή τα εγκλήματα που προκάλεσαν (και εξακολουθούν να προκαλούν) οι θερμοηλεκτρικές μονάδες της Δυτικής Μακεδονίας και της Πελοποννήσου.

Το σχετικό νομοθετικό πλαίσιο είναι ακόμα στα σκαριά, αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι δεν προωθείται η εκμετάλλευση της αιολικής ενέργειας. Συμβαίνει το αντίθετο. Ενθαρρυμένες από την απουσία σοβαρών περιβαλλοντικών περιορισμών και με την προοπτική της μεγάλης κερδοφορίας που υπόσχεται η περίφημη απελευθέρωση της αγοράς ενέργειας, έχουν πολλαπλασιαστεί οι επίδοξοι επενδυτές στη βιομηχανία των ανεμογεννητριών.

Ξεχωριστό ενδιαφέρον έχει η περίπτωση της Βορειοανατολικής Λακωνίας, όπου καθώς φαίνεται έχει συγκεντρωθεί μεγάλη πίεση των σχετικών εταιρειών. Ετοιμάζεται ένα τεράστιο αιολικό πάρκο, το οποίο δεν θα καλύπτει τοπικές ανάγκες, αλλά σχεδιάζεται για να ενισχύσει το κεντρικό ηλεκτρικό δυναμικό της χώρας. Το ποσό της επένδυσης είναι αστρονομικό και εμπλέκονται επιχειρηματικά συμφέροντα ελληνικά, αλλά και γερμανικά και κυρίως ιαπωνικά.

Το κακό είναι ότι το «πάρκο» αυτό τοποθετείται σε μια περιοχή δάσους και μεγάλο μέρος του βρίσκεται εντός της προστατευόμενης περιοχής «Νατούρα 2000». Το ιστορικό της υπόθεσης είναι το εξής: Με κοινή υπουργική απόφαση (Τσοχατζόπουλου, Β. Παπανδρέου, Αργύρη) δόθηκε στις 5/8/2002 η πρώτη έγκριση και αφού η Περιβαλλοντική Μελέτη είχε ήδη διαβιβαστεί σε όλους τους αρμόδιους φορείς. Αλλά ένα μέρος του προτεινόμενου έργου ανήκε σε προστατευόμενη περιοχή και επομένως χρειαζόταν ειδική μελέτη. Φρόντισε όμως ο περιφερειάρχης της Πελοποννήσου να τροποποιήσει εκ των υστέρων τα όρια του προστατευόμενου καταφυγίου άγριων ζώων και η ανάγκη τέτοιας μελέτης ξεπεράστηκε! Με ταχυδακτυλουργικό τρόπο μετατράπηκε και σε θετική η αρνητική γνωμοδότηση του Δασαρχείου Μολάων και οι μπουλντόζες άρχισαν το έργο τους. Ομως οι κάτοικοι διαπίστωσαν ότι άρχισαν να διανοίγονται δρόμοι 15 μέτρων στο βουνό αντί για 5 μέτρων που πρόβλεπε η άδεια. Αναγκάστηκαν να καταφύγουν στο Συμβούλιο της Επικρατείας. Δύο χρόνια αργότερα, το 2004, το Ε' τμήμα του ΣτΕ δικάζοντας αίτηση της Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης Λακωνίας και του Εξωραϊστικού Συλλόγου Μονεμβασιάς κατά των υπουργών ακύρωσε την απόφαση του περιφερειάρχη Πελοποννήσου και των υπουργών, λόγω τού ότι δεν τηρήθηκαν οι απαραίτητοι περιβαλλοντικοί όροι και η εγκατάσταση αφορούσε δάσος και προστατευόμενη περιοχή. Επιπλέον, η απόφαση του ΣτΕ επισημαίνει τον υπερβολικό αριθμό αιτήσεων για ανεμογεννήτριες στην τουριστική αυτή περιοχή (πάνω από 90) και για το λόγο αυτό απαιτεί τήρηση όλων των διατάξεων προστασίας του περιβάλλοντος αλλά και τη σύμφωνη γνώμη των κατοίκων. Το σύνολο των ανεμογεννητριών που σχεδιάζονται σε όλο το νομό φτάνουν -σύμφωνα με φορείς της Λακωνίας- στον τερατώδη αριθμό των 2.600 (βλ. ρεπορτάζ Δημήτρη Νανούρη, «Κυριακάτικη Ελευθεροτυπία», 3/7/05). Για να υπάρχει μία σύγκριση, ο αριθμός των σχεδιαζόμενων ανεμογεννητριών στην υπόλοιπη χώρα δεν ξεπερνά τις 2.000.

Για να ξεπεραστεί η αντίδραση του ΣτΕ, φρόντισε βέβαια η νέα διακυβέρνηση να υπαγάγει τις εγκρίσεις αυτές κατευθείαν στο ΥΠΕΧΩΔΕ, έτσι ώστε να παρακάμπτονται οι άλλες υπηρεσίες στις οποίες μπορεί να σκαλώνουν οι επενδύσεις (δασαρχείο, κ.λπ.).

Οι κάτοικοι

Οι κάτοικοι της περιοχής δεν μπορούν βέβαια να συναινέσουν στη δημιουργία αυτού του τεράστιου δικτύου ανεμογεννητριών που θα καταλάβουν ένα μεγάλο μέρος του παρθένου δάσους της περιοχής, με ανυπολόγιστες συνέπειες. Είναι χαρακτηριστικό το έγγραφο που απέστειλε στις 21/11/05 προς το ΥΠΕΧΩΔΕ η δήμαρχος Ζάρακα, Παναγιώτα Πριφτάκη-Χατζηγρηγορίου. Ο Δήμος Ζάρακα Λακωνίας είναι από τους κυρίως θιγόμενους, εφόσον στα όριά του σχεδιάζεται εγκατάσταση 1.274 γεννητριών! Γράφει λοιπόν η κυρία Πριφτάκη: «Ο Δήμος Ζάρακα επανειλημμένα έχει εκφράσει την έντονη αντίθεσή του στην αγνόησή του από την κεντρική διοίκηση στο προαναφερόμενο ζήτημα που έχει ως αποτέλεσμα την αδειοδότηση πλειάδας αιολικών πάρκων στην περιοχή μας. Αυτός είναι ο λόγος που κατέφυγε στη Δικαιοσύνη (Συμβούλιο της Επικρατείας) για την αντιμετώπιση της κατάστασης αυτής. Θεωρούμε ωστόσο αναγκαίο να καταθέσουμε και πάλι την αντίθεσή μας, τόσο στην αδειοδότηση νέων μονάδων, όσο και σε αυτές που ήδη αδειοδοτήθηκαν χωρίς την προηγούμενη ύπαρξη ορθολογικού και συμβατού με τις απαιτήσεις προστασίας φυσικού και ανθρωπογενούς περιβάλλοντος σχεδιασμού χρήσεων γης.

Ειδικότερα, ως προς τις ήδη αδειοδοτηθείσες μονάδες, θα θέλαμε να θέσουμε υπόψη σας τη διαφωνία μας στην επιχειρούμενη υλοποίηση των μονάδων αυτών, με σκοπό τη δημιουργία τετελεσμένων καταστάσεων πριν από την, σύμφωνα με όσα αναφέρθηκαν, νόμιμη ύπαρξη επίσημου χωροταξικού σχεδιασμού. Στο πλαίσιο αυτό ο Δήμος Ζάρακα έχει την άποψη ότι η όποια εκπόνηση μελετών με στόχο την επιστημονικοφανή δικαιολόγηση ατυχών επιλογών δεν αναιρεί την απαίτηση ύπαρξης σχεδιασμού χρήσεων γης πριν από την αδειοδότηση και την υλοποίηση των όποιων έργων».

Ο υπουργός Ανάπτυξης Δ. Σιούφας εγκαινιάζει αιολικό πάρκο στην Πελοπόννησο
Σε ποιες άραγε μελέτες αναφέρεται η δήμαρχος Ζάρακα; Απ' ό,τι γνωρίζουμε, οι νέες γιγάντιες επενδύσεις στην περιοχή στηρίζονται στην «Ειδική Χωροταξική Μελέτη για τη χωροθέτηση ζώνης αναζήτησης αιολικών σταθμών στη ΒΑ Λακωνία» που φέρει ημερομηνία Δεκέμβριος 2005 (έκδοση 3.3) και υπογράφεται από τον καθηγητή Δημήτριο Οικονόμου και τους συνεργάτες του στο Εργαστήριο Πολεοδομικού και Χωροταξικού Σχεδιασμού Πανεπιστημίου Θεσσαλίας.

Κατά τη νέα μόδα, τη χρηματοδότηση της μελέτης την έκαναν οι ίδιοι οι υποψήφιοι επενδυτές. Το αναφέρει με κομψό τρόπο στην εισαγωγή η ίδια η μελέτη: «(Η μελέτη) υποστηρίχθηκε από τις εταιρίες Eurus Energy Hellas ΑΕΒΕ και Elliniki Technodomiki TEV ΑΕ» (σ. 10).

Η πρώτη αντίδραση κατοίκων της περιοχής ήταν να επισημάνουν την αντίφαση αυτή (δηλαδή οι μελέτες να χρηματοδοτούνται από εκείνους που πρέπει να ελεγχθούν για το σεβασμό του περιβάλλοντος) και να παρατηρήσουν την έλλειψη κάθε αναφοράς στη σήμανση SPA GR 2540007 της περιοχής. Το αποτέλεσμα, κατά τους κατοίκους αυτούς, είναι ότι «τα όρη της Νοτιοανατολικής Πελοποννήσου μετατρέπονται από καταφύγια άγριας ζωής και προσατευόμενη περιοχή σε βιομηχανική ζώνη υπερσυγκέντρωσης Αιολικών Σταθμών Παραγωγής Ηλεκτρικής Ενέργειας(ΑΣΠΗΕ)».

Αλλά το παράξενο μ' αυτή τη μελέτη είναι ότι ενώ φέρει ημερομηνία Δεκέμβριος 2005, έχει ήδη παραδοθεί (σε άλλη άραγε μορφή;) ήδη από τον Σεπτέμβριο του 2005. Υπάρχει, μάλιστα ένα αποκαλυπτικό διαβιβαστικό έγγραφο του υπουργείου Ανάπτυξης (Δ6/Φ60/18477, 4/10/05), το οποίο προωθεί τη μελέτη αυτή προς το ΥΠΕΧΩΔΕ και σπεύδει προκαταβολικά να την εγκρίνει:

«Θέτουμε υπόψη σας μελέτη που αφορά στην εκτίμηση της δυνατότητας εγκατάστασης σταθμών ηλεκτροπαραγωγής με χρήση αιολικής ενέργειας στη Βορειοανατολική Λακωνία και εκπονήθηκε με υποστήριξη επενδυτών από τον καθηγητή Δημήτριο Οικονόμου. Θεωρούμε ότι η μελέτη αυτή καλύπτει την απαίτηση που τέθηκε με την απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας 2569/2004 για το διάστημα μέχρι την ολοκλήρωση και έγκριση του κατ' άρθρο 7 του Ν. 2742/1999 Ειδικού Πλαισίου Χωροταξικού και Αειφόρου Ανάπτυξης για τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας». Κλείνοντας, το έγγραφο δεν κρύβει τη βιασύνη του και ασκεί άμεση πίεση στο ΥΠΕΧΩΔΕ: «Σε κάθε περίπτωση, το υπουργείο Ανάπτυξης, στο πλαίσιο της ανάγκης για ταχεία προώθηση των σχετικών επενδύσεων και εν γένει διαμόρφωση κλίματος επενδυτικής ασφάλειας, θα εξετάζει και θα θέτει υπόψη της Υπηρεσίας σας κάθε σχετική μελέτη που τυχόν θα περιέλθει σε γνώση του».

Αλλο πάλι κι αυτό. Λες και οι μελέτες πέφτουν από τον ουρανό. Αναζητήσαμε την αρχική μελέτη, αυτή δηλαδή που υποβλήθηκε στις αρχές Οκτωβρίου από το ένα υπουργείο στο άλλο, αλλά χωρίς αποτέλεσμα. Καθώς φαίνεται, το επιστημονικό αυτό πόνημα έχει την ικανότητα να προσαρμόζεται από μήνα σε μήνα, ανάλογα με τις ανάγκες που έρχεται να εξυπηρετήσει.

Οσο για τους κατοίκους της περιοχής, αυτοί είναι οι τελευταίοι που λογαριάζονται από την πολιτική ηγεσία, όπως ομολογεί κυνικά το ίδιο έγγραφο του υπουργείου Ανάπτυξης: «Είναι ιδιαίτερα σημαντικό το συμπέρασμα της μελέτης ότι οι περιορισμένες οχλήσεις σε τοπικό επίπεδο που προκαλούνται από τις σχετικές επενδύσεις, αντισταθμίζονται πλήρως από τις θετικές ωφέλειες σε υπερεθνικό, εθνικό, περιφερειακό και τοπικό επίπεδο, με αποτέλεσμα το σχετικό ισοζύγιο να είναι σαφώς θετικό».

Μ' άλλα λόγια, ας καταστραφεί η περιοχή ΣΑΣ για το καλό ΜΑΣ.

πηγή: IOS - 11/02/2006