Του Γιώργου Αποστολίδη - gapostolidis@pegasus.gr 

Σήμα κινδύνου για το θαλάσσιο περιβάλλον και την ασφάλεια της ναυσιπλοϊας στο Αιγαίο, στέλνει το «Αρχιπέλαγος», Μη Κυβερνητική Οργάνωση (ΜΚΟ), με έδρα την Ικαρία.

Σύμφωνα με παρατηρήσεις στο Ινστιτούτο Θαλάσσιας και Περιβαλλοντικής Ερευνας, δεκάδες πλοία κυκλοφορούν καθημερινά στις ελληνικές θάλασσες χωρίς να τηρούν τους κανόνες ασφαλείας, ενώ παράλληλα αναφέρονται ενδείξεις για πόντιση βαρελιών και κοντέινερ στο Αιγαίο, με άγνωστο -και προφανώς επιβλαβές ή επικίνδυνο- περιεχόμενο.
Οπως υπογραμμίζουν οι ερευνητές της οργάνωσης, 60.000 εμπορικά πλοία διαπλέουν κάθε χρόνο το Αιγαίο, εκ των οποίων τα 6.000 είναι πετρελαιοφόρα που μεταφέρουν από 100.000 έως 200.000 τόνους βαριά πετρελαιοειδή.
Για να κερδίσουν 5-10 μίλια
«Με βάση τις καταγραφές μας το 30% των φορτηγών πλοίων και μότορσιπ κινούνται έξω από τις ρότες της ασφαλούς διέλευσης. Δηλαδή κινούνται εκεί που τους βολεύει για να κερδίσουν 5-10 μίλια, διαπλέοντας ανάμεσα σε νησιά και βραχονησίδες και με τον τρόπο αυτό θέτουν το Αιγαίο σε κίνδυνο», λέει κ. Θόδωρος Τσιμπίδης, διευθυντής στο «Αρχιπέλαγος».
Πρόσφατα στην Ικαρία η ΜΚΟ εγκατέστησε ένα προηγμένο σύστημα για την καταγραφή της κίνησης των πλοίων στο Αιγαίο. Το σύστημα AIS έχει επιβληθεί με διεθνείς συμβάσεις στα πλοία από το 2005 ώστε να υπάρχει ολοκληρωμένη παρακολούθηση της κίνησης. Ομως ακόμα δεν έχουν τοποθετηθεί οι απαραίτητοι επίγειοι σταθμοί για να ελέγχουν το Αιγαίο. Αυτό που ακόμα δεν έχει εφαρμόσει το ΥΕΝ, το εγκατέστησε με τη βοήθεια... χορηγών το «Αρχιπέλαγος».
«Οι αρμόδιες κρατικές αρχές επιβάλλεται να εξοπλίσουν με σύγχρονα συστήματα κομβικά σημεία στο Αιγαίο, ώστε να έχουν πραγματικό έλεγχο όπως αρμόζει σε ένα κράτος που διαχειρίζεται οικοσυστήματα μοναδικής περιβαλλοντικής σημασίας που αντιμετωπίζουν τεράστιο κίνδυνο», τονίζει η κ. Α. Μήλιου, υδροβιολόγος, που πρόσφατα αναγορεύθηκε «πρέσβειρα» της Ελλάδας στη Γεν. Διεύθυνση Αλιείας και Θαλάσσιας Πολιτικής της Ε.Ε.

ΚΑΤΑΓΓΕΛΙΕΣ*
Καράβια φουντάρουν βαρέλια και κοντέινερ με άγνωστο περιεχόμενο
«Τα στοιχεία που εμείς έχουμε σήμερα προκύπτουν από την οπτική καταγραφή που κάναμε σε περάσματα όπως οι νησίδες Αγιος Μηνάς και Αρκιοί», μας λέει ο κ. Τσιμπίδης. «Με βάση αυτά εκτιμούμε ότι μέχρι και 200 εμπορικά πλοία το 24ωρο αλλάζουν πορεία χωρίς να υπάρχει προφανής λόγος. Σε άλλες περιπτώσεις βλέπουμε πλοία που κινούνται περίεργα. Εχουμε καταγγελίες και ενδείξεις ότι γίνεται πόντιση κοντέινερ και βαρελιών στο Αιγαίο. Είναι κοινό μυστικό ότι οποίο καράβι θέλει, φορτώνει χημικά από την αγορά της Β. Ευρώπης και χωρίς να δεσμευθεί για τον τελικό προορισμό απλώς τα πάει μακριά. Εμείς προγραμματίζουμε να φέρουμε από την Αγγλία ένα ειδικό σόναρ με το οποίο θα μπορούμε να εντοπίσουμε περιπτώσεις πόντισης. Στο Αιγαίο τα επικίνδυνα σημεία πόντισης είναι οι βαθιές θαλάσσιες χαράδρες που ξεπερνούν τα 1.200-1.500 μέτρα βάθος».

ΣΥΣΤΗΜΑ ΑΙS
«Φωτογραφίζει» λεπτομερώς την κίνηση των πλοίων
Πριν από δύο εβδομάδες το «Αρχιπέλαγος» έθεσε σε λειτουργία τον σταθμό λήψης των σημάτων του συστήματος AIS (Automatic Identification System). «Εγκαταστήσαμε το σύστημα με την υποστήριξη χορηγών και με έναν πομπό λαμβάνουμε το σήμα και το πακέτο πληροφοριών που εκπέμπει ένα πλοίο. Η τοποθέτηση έγινε σε υψόμετρο 500 μέτρων για να έχει μεγάλη εμβέλεια. Τώρα ελέγχουμε όποιο πλοίο κινείται στο κεντρικό και βόρειο Αιγαίο από τις Β. Σποράδες έως τη νοητή γραμμή Πάτμου - Νάξου», λέει η υδροβιολόγος κ. Αναστασία Μήλιου.
Το AIS βοηθάει σε περιπτώσεις που είναι δύσκολο να αναγνωριστεί ένα πλοίο (νύχτα, ομίχλη, νεκρή γωνία ραντάρ κ.ά.). Στέλνει πλήθος στοιχείων κάθε 2 με 10 δευτερόλεπτα . Επιπρόσθετα, κάθε 6 λεπτά στέλνονται στοιχεία όπως το βύθισμα του πλοίου, ο προορισμός του κ.ά. Με το σύστημα αυτό, πρέπει να εφοδιάζονται πλοία άνω των 300 τόνων, φορτηγά πλοία άνω των 500 τόνων, επιβατηγά, ενώ μελλοντικά καθίσταται υποχρεωτικό σε μεγάλα αλιευτικά.

(πηγή:  Έθνος της Κυριακής - 12/5/2007)