Καλό θα ήταν να τη δεχθείς έτσι ακριβώς όπως είναι! Μην προσπαθήσεις να την αλλάξεις και μην προσπαθήσεις να της δώσεις ιδιότητες και χαρακτηρισμούς που δεν χρειάζεται. Προσπάθησε να αποφύγεις όσο μπορείς τα «μαγικά» και «υπερφυσικά», αλλά από την άλλη μην την προσπερνάς σαν κάτι το ασήμαντο. Κρύβει πολλή δύναμη μέσα της η Σαμοθράκη, αλλά δεν είναι καθόλου τυχαίο ότι αναφέρεται με γένος θηλυκό! Θα πρέπει να τη δεις σε καλοκαιρινό νυχτερινό μπουρίνι, με τους κεραυνούς να σκίζουν το σκοτάδι και να καρφώνονται στη θάλασσα... ή πάνω στη ράχη της, στο βουνό που η ψηλότερη κορυφή του ονομάζεται Φεγγάρι. Θα πρέπει να νιώσεις την ορμή τού ανέμου να τη χτυπά με δυνατές ριπές, που ανασηκώνουν τα κεραμίδια από τις στέγες κι ας τα στεριώνουν οι κάτοικοι με πέτρες! Θα πρέπει ακόμα να αντικρύσεις τα μέτρα χιονιού τού χειμώνα να σκεπάζουν ολόκληρη τη Χώρα, δημιουργώντας ένα θαυμάσιο τοπίο. Αυτές όλες είναι φυσικές δυνάμεις... υπάρχουν κι άλλες, περισσότερο δυνατές. Είναι αυτές που θα σου μείνουν αξέχαστες, αν έχεις τη τύχη να τη γνωρίσεις από κοντά και τις τέσσερις εποχές του έτους.

Μπορεί να είναι πολύ γοητευτικό να πας στη Σαμοθράκη για καλοκαιρινές διακοπές· αλλά θα πρέπει να την αγαπήσεις αληθινά και να τη σεβαστείς μοναδικά για να περάσεις εκεί όλο τον χρόνο. Αν ρωτήσετε τους επισκέπτες του νησιού, «πώς τους φαίνονται οι μόνιμοι κάτοικοι», θα σας απαντήσουν ...«κάπως»! Το φαντασμαγορικό καλοκαιρινό νησί με τα πλατάνια που «βουτάνε» στη θάλασσα, τα άφθονα τρεχούμενα νερά, τους καταρράκτες, τις απρόσιτες ρεματιές, το επιβλητικό βουνό, τον μοναδικό ιστορικό και πολιτισμικό πλούτο είναι απλά... ανεκτικό λόγω εποχής! Το ίδιο και οι κάτοικοί του, που προσπαθούν από τη μια να επιβιώσουν και από την άλλη να χαρούν το καλοκαίρι σε αυτό το «ορεινό νησί».

Ξεχάστε για λίγο το φως των Κυκλάδων και ελάτε στη δροσιά τού Βορρά, με το βαθύ μπλε και το έντονο πράσινο. Ελάτε εκεί που το γλυκό νερό ενώνεται με το αλμυρό, με ορμή και ένταση. Ελάτε, για να περάσετε ένα διαφορετικό καλοκαίρι, με δυνατό κοντράστ σε εικόνες και συναισθήματα. H Σαμοθράκη θα «μιλήσει» στην ψυχή σας. Θετικά ή αρνητικά, δεν έχει ιδιαίτερη σημασία! H «συνομιλία» θα έχει επίσης ένταση, αλλά η τελική επίδραση θα είναι καταλυτική σε όλες τις περιπτώσεις.

Όλες οι «φυλές» θα βρουν πεδίο έκφρασης εδώ, αλλά με μέτρο που καθορίζει ο τόπος. Μπορείτε να μείνετε σε ξενοδοχείο με κάποιες ανέσεις, αλλά θα πρέπει να αφεθείτε στην απόλαυση ενός μπάνιου γλυκού νερού στις δεκάδες δυσπρόσιτες λίμνες - «βάθρες». Μπορείτε επίσης να δοκιμάσετε την εμπειρία τού ελεύθερου - χωρίς φραγμούς, σε κάθε επίπεδο - κάμπινγκ, αλλά έχοντας πάντα κατά νου ότι το βουνό, το νερό και ο αέρας δεν αστειεύονται! Τα όρια για κάποιους μπορεί να είναι δυσδιάκριτα, αλλά είναι αναγκαίο πρώτα να τα ανακαλύψεις και, μετά, να μην τα ξεπεράσεις! Αυτό το περίεργο «παιχνίδι» συμβάλλει ώστε η Σαμοθράκη να θεωρείται τόσο ξεχωριστή σε όλη την Ελλάδα.

H «Νίκη πέταξε» στο Λούβρο
 
Το άγαλμα της Νίκης στο Λούβρο 

Ένα μαρμάρινο κομψοτέχνημα κάνει το όνομα της Σαμοθράκης γνωστό σε όλο τον κόσμο και βρίσκεται στο Μουσείο του Λούβρου στο Παρίσι. H περίφημη «Νίκη» της Σαμοθράκης απλώνει τα φτερά της με πλαστικότητα κόντρα στον άνεμο και προσγειώνεται στην πρύμνη ενός πλοίου. Το θαλασσινό αγέρι κολλά το λινό φόρεμα πάνω στο κορμί της και όλοι θαυμάζουν το χέρι του καλλιτέχνη που σμίλεψε στο παριανό μάρμαρο αυτές τις απίστευτες πτυχώσεις του φορέματος. Ακόμα και χωρίς κεφάλι, χωρίς χέρια, η «Νίκη» της Σαμοθράκης στέκεται σαν κόσμημα της παγκόσμιας κληρονομιάς και από τον 2ο αιώνα π.X. μέχρι σήμερα δικαιολογεί στο ακέραιο όλες τις διθυραμβικές κριτικές για την τέχνη των αρχαίων μας προγόνων, αλλά και την ιδιαιτερότητα του χώρου από τον οποίο αποσπάστηκε. Αντίγραφά της θα βρείτε παντού.

 
Το ιερό των Μεγάλων θεών 

Από το σχετικά πιστό εκμαγείο που εκτίθεται στο αρχαιολογικό μουσείο του νησιού ώς το άγαλμα στην είσοδο του καζίνο Ceasar's Palace στο Λας Βέγκας των ΗΠΑ. Το όνομα της «Νίκης» μαζί με αυτό της Σαμοθράκης ξαναταξίδεψαν πρόσφατα σε όλο τον κόσμο μέσα από την ταινία του Παντελή Βούλγαρη «Νύφες». H παραγωγή του Μάρτιν Σκορτσέζε στέφθηκε με επιτυχία, αλλά καμιά εικόνα από το νησί δεν πέρασε στη μεγάλη οθόνη του κινηματογράφου.

Όπου οι υπότιτλοι έγραφαν Σαμοθράκη, εμφανίζονταν πλάνα από την ?νδρο... ας είναι όμως, η «Νίκη» (έτσι λεγόταν η πρωταγωνίστρια με καταγωγή από τη Σαμοθράκη) «πέταξε» στην ταινία!

Μυστήρια και μεγάλοι θεοί
 
Σε σχήμα ροτόντας το Αρσινόειο 

Αινιγματικά και διαχρονικά γοητευτικά είναι τα μυστήρια που τελούνταν στη Σαμοθράκη. H ταυτότητα και η φύση των θεών της Σαμοθράκης - οι οποίοι δεν είχαν ονόματα, ή αυτά αποκρύπτονταν - παραμένει μυστική. Οι αρχαίοι συγγραφείς τούς αναφέρουν συχνά με το όνομα Κάβειροι, αλλά οι επιγραφικές μαρτυρίες στη Σαμοθράκη δεν τους δικαιώνουν. Οι Κάβειροι είναι ξένες θεότητες στο ελληνικό πάνθεο, ενώ η μετάφραση της λέξης (σημιτικής ρίζας) αντιστοιχεί απόλυτα στο Μεγάλοι Θεοί. Κυρίαρχη μορφή στη θρησκεία των Μεγάλων Θεών ήταν η «Μεγάλη Μητέρα», ορεσίβια θεότητα που λατρευόταν σε βράχους με θυσίες. Το όνομά της είναι Αξίερος (έτσι αναφέρεται σε μία και μοναδική γραπτή πηγή των ελληνιστικών χρόνων) και ταυτίζεται με τη Δήμητρα. Πιθανότατα σύζυγός της - θεός της γονιμότητας και υποταγμένος σε αυτήν - είναι ο Καδμήλος ή Κάσμιλος, που ταυτίζεται με τον Ερμή. Την προελληνική αυτή ομάδα θεοτήτων συμπληρώνει αργότερα μια δεύτερη που έχει την προέλευσή της στους Έλληνες αποίκους του 7ου αι. π.X. Την αποτελούσαν ο Αξιόκερσος και η σύζυγός του Αξιόκερσα, θεότητες του Κάτω Κόσμου, παρόμοιες με τον ?δη και την Περσεφόνη. Εδώ εμφανίζονται και δύο νέοι θεοί, οι Κάβειροι.

Σε αντίθεση με άλλα γνωστά μυστήρια που τελούνταν στον ελλαδικό χώρο (π.χ. Ελευσίνια, Διονύσια κ.λπ.), το Ιερό των Μεγάλων Θεών της Σαμοθράκης ήταν ανοιχτό σε κάθε αμύητο επισκέπτη. Μπορούσαν δε να μυηθούν άνθρωποι όλων των εθνικοτήτων, δούλοι και ελεύθεροι, όλοι ίσοι απέναντι στους Μεγάλους Θεούς. Όπως και στα Ελευσίνια, πρώτα γινόταν η Μύηση και κατόπιν η Εποπτεία. Μετά το εξαγνιστικό λουτρό της Μύησης, ο υποψήφιος έδενε μια πορφυρή ζώνη στη μέση του και φορούσε σιδερένιο δαχτυλίδι, σημάδι της συνένωσής του με το θείο. Στη Σαμοθράκη η Εποπτεία - εάν επιθυμούσε ο πιστός - ακολουθούσε αμέσως μετά. Το πρώτο πράγμα που τον ρωτούσε ο ιερέας ήταν: «Ποια ήταν η χειρότερη πράξη της ζωής σου;». Στη συνέχεια περνούσε από καθαρτήρια τελετή... και αξίζει εδώ να πούμε ότι η κατανάλωση κρασιού σε βαθμό μέθης αποτελούσε πανάρχαια συνήθεια στις ιεροτελεστίες της Σαμοθράκης. Για όλα τα υπόλοιπα, σας αφήνουμε να φαντασιώνεστε! Ο μύστης έτρεφε ελπίδες για καλή τύχη, προστατευόταν από κινδύνους στα θαλασσινά ταξίδια και εξασφάλιζε την υπόσχεση για ευτυχισμένη μεταθανάτια ζωή. Πάντως κοινή ήταν η αντίληψη ότι με τη συμμετοχή τους στα Μυστήρια, οι άνθρωποι γίνονταν καλύτεροι και ολοκληρωμένοι.

 
Το ιερό 

Το σημερινό Ιερό εξακολουθεί να εμπνέει μυημένους και αμύητους στη θρησκεία των Μεγάλων Θεών. Οι αιώνες περνούν, μα η αίσθηση παραμένει η ίδια. Σαν χριστιανοί καθαγιάσαμε τον χώρο με το εκκλησάκι της Αγίας Παρασκευής λίγο πριν από την είσοδό μας στα αρχαία και περιδιαβαίνουμε πάνω στις πέτρες δίχως τον απαιτούμενο σεβασμό. H θρησκευτική ακτινοβολία της Σαμοθράκης δεν είναι η ίδια, αφού μετεξελίξαμε το «θεϊκό μοντέλο»... Παρ' όλα αυτά η φράση «ο Θεός είναι Μεγάλος»... ακούγεται το ίδιο δυνατά στις μέρες μας!

Τα λατρευτικά και δημόσια κτίρια είναι αυτά που κατά κύριο λόγο διασώζονται σε ερείπια στον χώρο της Παλαιόπολης. H πρώτη ανασκαφή και η πρώτη αρπαγή στον ιερό χώρο έγινε στα 1863 από τον Γάλλο C. Champoiseau, πρόξενο στην Ανδριανούπολη. Τότε βρέθηκε και «πέταξε» η «Νίκη» της Σαμοθράκης. Δέκα χρόνια μετά ο Αυστριακός Al. Conze λεηλατεί τον αρχαιολογικό χώρο και μοιράζει τα ευρήματα στην αυστριακή και τουρκική κυβέρνηση. Ο Champoiseau επιστρέφει το 1891 για να αρπάξει κυρίως το τμήμα του πλοίου πάνω στο οποίο ήταν στημένο το άγαλμα της «Νίκης». Στα 1938 ανέλαβε την ανασκαφή το Ίδρυμα Αρχαιολογικών Ερευνών του Πανεπιστημίου της Νέας Υόρκης... χωρίς απώλειες ευτυχώς. Το Ανάκτορο με την Ιερή οικία, το Αρσινόειο σε σχήμα ροτόντας, το Τέμενος, το Ιερό, το Θέατρο, το Θυσιαστήριο, ο Οίκος Αφιερωμάτων, η Στοά, η Κρήνη της Νίκης, το Νεκροταφείο..., όλα βρίσκονται εκεί και τα βήματά σας επάνω τους χρειάζονται προσοχή.

ΠΩΣ ΘΑ ΦΘΑΣΕΤΕ
ΔΙΑΔΡΟΜΕΣ ΣΤΟ ΝΗΣΙ
 
 
Ο μοναδικός τρόπος για να φθάσετε στη Σαμοθράκη είναι το πλοίο - είτε από την Αλεξανδρούπολη είτε από την Καβάλα. Πάνω από 6 δρομολόγια την εβδομάδα κάνουν τα δύο πλοία από την Αλεξανδρούπολη και παρά τη μικρή απόσταση (μόλις 29 ναυτικά μίλια από την Καμαριώτισσα - το λιμάνι) χρειάζονται τουλάχιστον δύο ώρες. Σε περίπου 4 ώρες θα φτάσετε από την Καβάλα. Εάν ξεκινήσετε από την Αθήνα βέβαια, ο πιο σύντομος τρόπος για να βρεθείτε στην Αλεξανδρούπολη ή στην Καβάλα είναι το αεροπλάνο. Τα δρομολόγια είναι πυκνά τώρα το καλοκαίρι.

Οι χιλιομετρικές αποστάσεις στο νησί είναι μικρές και το παραλιακό οδικό δίκτυο από τον Κήπο (κορυφαία παραλία) μέχρι την Παχιά ?μμο (επίσης εξαιρετική) είναι κάτι περισσότερο από 50 χιλιόμετρα. H διαδρομή Καμαριώτισσα - Χώρα είναι μόλις 6 χιλιόμετρα και η ομορφότερη διαδρομή του νησιού Καμαριώτισσα - Κήπος είναι 30. Μην ξεχάσετε να πάρετε μαζί σας παπούτσια για περπάτημα - ή, καλύτερα, ορειβατικά μποτάκια. ?λλη μία εμπειρία που αξίζει να γευθείτε είναι ο γύρος του νησιού με καΐκι και το σκαρφάλωμα στις «βάθρες» του Βάτου.

ΔΙΑΜΟΝΗ
 
Εάν υπάρχει... παράδεισος για κατασκηνωτές, αυτός βρίσκεται στη Σαμοθράκη. Πλούσιος ίσκιος, άφθονα νερά και ουδεμία ενόχληση, ακόμα και στα μέρη που απαγορεύεται το ελεύθερο κάμπινγκ! Οι οργανωμένοι κατασκηνωτές θα προτιμήσουν τις δύο μεγάλες μονάδες στα Θέρμα. Προσοχή, μην παρασυρθείτε και κατασκηνώσετε σε δυσπρόσιτα μέρη (π.χ. ψηλά στις «βάθρες» του Φονιά), εάν δεν έχετε καλή επαφή και εξοικείωση με τη Φύση. Κάποια σημεία είναι πράγματι επικίνδυνα ακόμα και για έμπειρους!

Πολλά ενοικιαζόμενα δωμάτια υπάρχουν στα Θέρμα, στους Καρυώτες και στην Καμαριώτισσα (λιμάνι). Μην περιμένετε να συναντήσετε μεγάλες ξενοδοχειακές μονάδες στη Σαμοθράκη, ούτε παροχές υπηρεσιών υψηλού επιπέδου. Ενδεικτικά, αναφέρουμε τα παρακάτω:

«Κάστρο» στην Παλαιόπολη (25510-89.400), «Αίολος» στην Καμαριώτισσα 25510-41.595, «Ηλέκτρα» στους Καρυώτες (25510-98.242), «Κάβειρος» στα Θέρμα (25510-41.577).

ΦΑΓΗΤΟ
Σήμα κατατεθέν τής Σαμοθράκης είναι το αγριοκάτσικο. Πάνω από 50.000 κατσίκια βόσκουν ελεύθερα επάνω στο νησί (ορατά, δυστυχώς, τα σημάδια της υπερβόσκησης) και όλα τους είναι πεντανόστιμα (χάρη στο νερό της θάλασσας, λένε οι ντόπιοι). Ένα από τα καλύτερα σημεία για να φας κατσίκι είναι το χωριό Προφήτης Ηλίας και η ταβέρνα «Βράχος». Πεντανόστιμο κατσίκι στη λαδόκολλα και πατάτες τηγανισμένες σε ταψί με ξύλα θα βρείτε στην ταβέρνα «Σωτήρος», λίγο έξω από τη Χώρα. Καλό και φρέσκο ψάρι θα φάτε στο «Λιμανάκι» στην Καμαριώτισσα (έχει δικές του τράτες). Πολύ καλή ταβέρνα (στα ορεινά, θα δείτε την ταμπέλα στον δρόμο για Κήπο) με κορυφαίες ομελέτες, τηγανητούς κεφτέδες και σνίτσελ είναι οι «Καρυδιές». Καλή ταβέρνα είναι ο «Μερακλής» στους ?νω Καρυώτες, η «Κληματαριά» (μαγειρευτά) στην Καμαριώτισσα και η «Πλατεία» στη Χώρα. Όπως πάντα εξαιρετικά - πρωτότυπα κιόλας - γλυκά και κοκτέιλ φτιάχνει ο Γιώργος και η Δάφνη στο καφενείο «Λευκός Πύργος» της Χώρας, το οποίο σταθερά προτιμά ο υπογράφων. Σε απίστευτο σημείο, δίπλα στο κάστρο της Χώρας, άνοιξε το όμορφο καφέ «Πύργος». Αξίζει να δοκιμάσετε γλυκά του κουταλιού της Σαμοθράκης όπως το «Πράουστο» (κάτι ανάμεσα σε κορόμηλο και δαμάσκηνο) ή το «Καϊσί» (βερίκοκο). Επίσης ωραιότατος και ο «Χασλαμάς» (σαν τετράγωνο μελομακάρονο) με παγωτό.

πηγή: ΤΑ ΝΕΑ