Θαυματουργή Λήμνια Γη
Τα πολύ παλιά τα χρόνια, όταν οι άνθρωποι αρρώσταιναν και το κατάλληλο γιατρικό πουθενά δεν το έβρισκαν, υπήρχε ένα σημείο ανατολικά στο Αιγαίο, που υποσχόταν τη γιατρειά και
 άνδρωνε την ελπίδα. Ζητούσες μερικούς κόκκους από το θαυματουργό χώμα και όταν τους έπαιρνες, είχες την πίστη ότι όλα θα πάνε καλά και η αρρώστια θα περάσει. Έτσι όπως φυσάνε
όμως οι άνεμοι αιώνες τώρα στο Αιγαίο, σκόρπισαν όλη αυτή τη θαυματουργό σκόνη, ενώ την ίδια στιγμή οι επιστήμες αναπτύσσονταν και έβγαζαν καινούργια φάρμακα... εντελώς διαφορετικά!
Στο χώμα ετούτο κανείς πια δεν έδινε σημασία, άλλωστε έκαναν «αναλύσεις» και βρήκαν πως του έλειπαν τα θεραπευτικά συστατικά. Λίγο οι άνεμοι, λίγο η απουσία της πίστης των ανθρώπων
 στο θαύμα, έκαναν την περίφημη «Λήμνια Γη» να σκορπίσει, να απλωθεί σε όλο το νησί του Ανατολικού Αιγαίου που λέγεται Λήμνος και να μην ακουστεί πια ποτέ. Επειδή όμως το τελευταίο
πράγμα που πεθαίνει σ' ετούτο τον κόσμο είναι η ελπίδα και επειδή από μικρό παιδί μού άρεσαν τα αληθινά παραμύθια, δοκίμασα με όλη την πίστη και τη γνώση που διαθέτω, να ψάξω για τη
Λήμνια Γη. Με το που πάτησα το πόδι μου στο νησί, μεθυστικές ευωδιές έκαναν επίθεση στο αισθητήριο της όσφρησης. Με το πρώτο φως της ημέρας είδα τον ήλιο να μεταφέρει μαγικούς
χρωματιστούς κόκκους, ζωγραφίζοντας ένα απρόσμενα όμορφο τοπίο. Έθεσα σε εγρήγορση όλες μου τις αισθήσεις και, με οδηγό αυτή την αδιόρατη έκτη αίσθηση του ενστίκτου, άρχισα να
ψηλαφώ... Η μαγική σκόνη είχε απλωθεί παντού! Όσο παθιασμένα και αν προσπάθησα, χρησιμοποιώντας τη λογική, να πειστώ πως θαύματα δεν γίνονται, τα μάτια μου τα έβλεπαν να
συμβαίνουν. Στη γη των Λημνίων μόνο θαύματα μπορείς να περιμένεις και όλα τους είναι αληθινά, ζωντανά, σαν την ελπίδα πως για κάθε «αρρώστια» υπάρχει «φάρμακο».

 
Μία από τις δικές μου ­ προσωπικές ­ «αρρώστιες» είναι η αναζήτηση της αυθεντικότητας σε όλες της τις μορφές και δεν μπορείτε να φανταστείτε πόσο μεγάλο «φάρμακο» ήταν αυτή η
πρώτη επίσκεψή μου στη Λήμνο. Κόντρα στις προκαταλήψεις σας, κόντρα στις όποιες φήμες διαδίδονται, ετούτο το νησί είναι αληθινά υπέροχο και στέκεται απέναντι στον επισκέπτη
 ανεπιτήδευτο. Δεν «πουλάει» η Λήμνος και ούτε «πουλιέται». Στέκεται σαν ακρίτας στο Ανατολικό Αιγαίο και χαμογελάει. Αφήνει τους φαντάρους να διαδίδουν φρικτά ψέματα για έναν τόπο
εξορίας και τιμωρίας και τους πιτσιρικάδες Λημνιούς να ονειρεύονται τις «χαρές» της συμπρωτεύουσας αλλά και της πρωτεύουσας, στις οποίες ανυπομονούν να φθάσουν! Οι φαντάροι και
οι «καραβανάδες», οι οποίοι αριθμούν πολλές χιλιάδες επάνω στο νησί, είναι λίγο δικαιολογημένοι. Είναι φυσικό να νιώθουν έγκλειστοι και να φορούν τεράστιες... παρωπίδες ­ στον Στρατό
υπηρετούν! Οι Λημνιοί όμως είναι αδικαιολόγητοι! Βέβαια, όσοι τελικά πάρουν τον δρόμο για τις μεγαλουπόλεις, σύντομα καταλαβαίνουν τη διαφορά και «άρρωστοι» πια επιστρέφουν στο
νησί, για να βρουν το «φάρμακο».

Ο ήλιος δύει απέναντι από το κάστρο της Μύρινας και η σκιά του ?θω διαγράφεται ξεκάθαρα στον ροζ-πορτοκαλί-χρυσό ορίζοντα. Τα Πλατώνια (ελάφια) του κάστρου βγαίνουν να βοσκήσουν
 και να ξεδιψάσουν. Στον Κάκαβο, το κατάλευκο εκκλησάκι της Παναγιάς κρύβεται στα τεράστια σκοτεινά βράχια που το αγκαλιάζουν. Από τη βορειοανατολική πλευρά στο Ιερό των Καβείρων
 οι σκιές αρχίζουν να χορεύουν μυστηριακά κάνοντας τον μικρό σκύλο-φύλακα να κρυφτεί γρυλίζοντας και τα αγριοκούνελα να εξαφανιστούν στα θυμάρια και τα φρύγανα. Εδώ το κεντρικό
θέμα ήταν και είναι η αναγέννηση του ανθρώπου και της ζωής... Το έργο συνεχίζεται! Στα χωριά οι κυράδες έχουν βγει με τις καρέκλες τους στον δρόμο μιλώντας για την ημέρα που πέρασε.
Γεωργοί και κτηνοτρόφοι επιστρέφουν στα σπίτια τους με τον ιδρώτα να έχει φτιάξει κρούστα σε όλο τους το σώμα. Στα καφενεία, στις πλατείες των μικρών οικισμών, τα χέρια των
γεροντότερων χτυπάνε επάνω στα ξύλινα τραπέζια παίζοντας χαρτιά και κάνοντας πλάκα με όσους γύρω παρακολουθούν. Οι φαντάροι ετοιμάζονται για «εξόδους», να πάρουν μια ανάσα κι ας...
 τρελαίνονται επάνω στο νησί! Στις ταβέρνες, μετά το κλασικό απογευματινό κατάβρεγμα, οι καρέκλες κατεβαίνουν από τα τραπέζια περιμένοντας πελάτες. Μια ακόμα τυπική ημέρα στη
Λήμνο
 φθάνει στο τέλος της. Αναρωτιέστε εάν είναι όμορφα; Είναι απλώς... απίστευτα! Να ξεκινήσουμε από κάπου ψηλά, ας πούμε από το κάστρο της Μύρινας που υψώνεται αγέρωχο πάνω από
τους δύο κόλπους. Από τη μια ο Ρωμαίικος Γιαλός με τα νεοκλασικά σπίτια των πλουσίων Λημνιών που ήταν εγκατεστημένοι στην Αίγυπτο και από την άλλη ο Τούρκικος ή Λιμάνι, όπως
πλέον το λένε, γιατί εκεί έρχονται τα πλοία. Ετούτος ο τόπος κατοικείται από τη Νεολιθική Εποχή, αλλά το τρομερό κάστρο που βλέπουμε σήμερα το έχτισαν οι Βυζαντινοί το 1186 πάνω
σε παλαιότερα ερείπια και το επισκεύασαν οι Ενετοί αλλά και οι Τούρκοι. Το κάστρο της Μύρινας κατοικείται από καμιά 80αριά υπέροχες υπάρξεις, τα Πλατώνια όπως τα λένε. Είναι ελάφια
που ήρθαν από τη Ρόδο (ένα μόλις ζευγάρι το 1970) και πολλαπλασιάστηκαν με τη φροντίδα και τη συμπάθεια των κατοίκων. Τα βλέπεις εύκολα, είτε νωρίς το πρωί είτε το απόγευμα, όταν
βγαίνουν να βοσκήσουν και να πιουν νερό στα ερείπια των δεξαμενών του κάστρου! Από εδώ ψηλά, εάν αγναντέψεις, θα νιώσεις το πρώτο σκίρτημα... Ετούτο το νησί είναι διαφορετικό απ' όσα
έχεις δει μέχρι σήμερα.

Νευτίνα. Έρημες ειδυλλιακές παραλίες 

Η Λήμνος είναι φτιαγμένη για να εξυπηρετεί τις ανάγκες των κατοίκων, που στην πλειονότητά τους είναι γεωργοί, κτηνοτρόφοι και ψαράδες. Είναι ένας ολοζώντανος τόπος με διάσπαρτα
χωριά (31 τον αριθμό, συν 5 οικισμοί) που δένονται με τη γη αλλά και τη θάλασσα. Τα στάχυα ετούτη την εποχή του θερισμού φθάνουν μέχρι τις παραλίες και με τον ίδιο τρόπο που κυματίζει
 το βαθυγάλαζο της θάλασσας, έρχεται και το χρυσό του σταριού να συνεχίσει την αέναη κίνηση στη στεριά. Λικνίζεται το μπλε με το χρυσαφί στον ίδιο ρυθμό, το θρόισμα με το πάφλασμα
 ενώνονται και μια υπέροχη φυσική αρμονία, σαν γλυκιά μουσική, ξεχύνεται στην ατμόσφαιρα. Μαζί με τα χρυσά στάχυα και τα καταπράσινα αμπέλια είναι φροντισμένα, έτοιμα να προσφέρουν
 τον πολύτιμο καρπό, από τον οποίο φτιάχνεται ένα από τα καλύτερα κρασιά της Ελλάδας.

Αν αρχίσουμε να μιλάμε για παραλίες και καλοκαιρινό μπάνιο στη θάλασσα, δεν θα πιστεύετε αυτά που θα διαβάζετε και δεν θα ξέρετε πού να πρωτοπάτε! Στα 259 χιλιόμετρα της ακτογραμμής
της Λήμνου (μην ξεχνάμε ότι είναι το όγδοο σε μέγεθος νησί της Ελλάδας) απλώνονται πάνω από 100 παρθένες παραλίες, εκ των οποίων οι μισές έχουν άμμο! Θέλετε να κάνετε μπάνιο σε
βράχια; Εύκολο! Θέλετε ψιλό βότσαλο ή χοντρό; Θέλετε κόκκινο ή σταχτί χρώμα; Σας αρέσουν οι απέραντες αμμουδιές, σαν να βρίσκεστε σε έρημο που πέφτει στο νερό; Υπάρχουν οι Παχιές
Αμμουδιές στα βορειοδυτικά με 70 στρέμματα αμμοθινών! Φαντάζεστε πώς θα ήταν ένα μπάνιο ανάμεσα σε πολύχρωμους γεωλογικούς σχηματισμούς που βυθίζονται στο νερό; Κοντά στο
Φαναράκι, θα βρείτε αυτό που χρειάζεστε ακριβώς. Θέλετε να είστε εντελώς μόνοι στην παραλία ή να στήσετε σκηνή; Πανεύκολο... Πάνω από 50-60 οι επιλογές σας. Θέλετε κόσμο, φασαρία,
δυνατή μουσική, ομπρέλες και ξαπλώστρες; Υπάρχουν τουλάχιστον τρεις, τέσσερις οργανωμένες παραλίες με όλες τις ανέσεις και μάλιστα σε πανέμορφες τοποθεσίες (π.χ., Πλατύ, Αυλώνας).
Να ξέρετε πάντως ότι παντού τα νερά είναι κρυστάλλινα, πεντακάθαρα και ότι το χρώμα διαφέρει από το Ιόνιο, αλλά και τις Κυκλάδες, είναι... πώς να σας το πω... Λημνιό!

Ανόθευτος τόπος, συγκλονιστικός για εκείνον που έρχεται δίχως γκρίνιες και προκαταλήψεις, φανταστικός προορισμός για εκείνους που έχουν κουραστεί από τα «αγαθά» της τουριστικής
 αξιοποίησης. Δεν είναι όμως μονάχα ο τόπος, είναι και οι κάτοικοί του. Θα σου χαμογελάσουν, θα σου συμπεριφερθούν με ευγένεια και θα κρατήσουν κάποιες επιφυλάξεις, όταν δεν ξέρουν
ποιος είσαι και τι ήρθες να κάνεις στον τόπο τους. Κάποιοι μπορεί να φανούν φοβισμένοι, αλλά δεν είναι καθόλου. ?λλωστε, από τους χιλιάδες στρατιώτες που μένουν στο νησί, είναι
συνηθισμένοι στην κακή συμπεριφορά. Είναι όμως εύκολο το «κόλπο». Τους δίνεις τις απλές αυτές πληροφορίες και τότε σου ανοίγονται και σου προσφέρουν τον καλύτερο εαυτό τους...
«Γεια σας! Λέγομαι Γιάννης, είμαι από την Αθήνα και ήρθα να δω τις ομορφιές του τόπου σας». Αυτή ήταν μια μαγική φράση που άνοιγε τις πόρτες του παραδείσου σε όλα τα χωριά της
Λήμνου. Κάτι σαν το «?νοιξε σουσάμι»! Τις μεγαλύτερες πάντως συγκινήσεις μού προσέφερε το ευλογημένο αυτό κομμάτι της Ανατολικής Λήμνου με τα χωριά των 20-50 κατοίκων,
όπως η Αγία Σοφία, το Σκανδάλι ή η Φυσίνη. Ζεστοί και καταδεκτικοί, στην πλειονότητά τους ηλικιωμένοι, μένουν σ' αυτό το θαυμάσιο κομμάτι παράγοντας τους νοστιμότερους και πιο
ευωδιαστούς καρπούς της Λήμνου. Από τα καλύτερα αμπέλια μέχρι το πιο μυρωδάτο θυμαρίσιο μέλι θα βρεις σ' ετούτη τη γωνιά μαζί με αντίστοιχης ποιότητας ανθρώπους. Όχι δηλαδή
ότι η υπόλοιπη Λήμνος υστερεί, απλώς το ανατολικό της πόδι ξεχωρίζει κάπως. Να παραλείψει κανείς να μιλήσει για τα χωριά, αυτά τα αυθεντικά πέτρινα αριστουργήματα, είναι ανεπίτρεπτο.
 Σε όποιον οικισμό και αν σταθείς, από τη Μύρινα έως το Κοντοπούλι, του Ρωμανού, τον Κοντιά, το Κατάλακκο, παντού θα αναγνωρίσεις το περίτεχνο δούλεμα της πέτρας, το εκπληκτικής
τεχνικής γώνιασμα, τα απίστευτα λιθανάγλυφα, τις εκκλησιές που ξεχωρίζουν στο τοπίο και συγκεντρώνουν το χωριό γύρω τους, τα εκατοντάδες ξωκκλήσια με τις κεραμιδένιες στέγες και
φυσικά τις «μάντρες». Η Μάντρα της Λήμνου δεν είναι απλώς μια κατασκευή ενός στάβλου, μιας στάνης ή ενός μαντριού για τα ζώα. Είναι ένας ολοκληρωμένος χώρος λειτουργίας και
συνύπαρξης ανθρώπων και ζώων. Αναρίθμητες είναι οι μάντρες σε όλο το νησί και πολλές από αυτές χρησιμοποιούνται ακόμα. Πέρα από τον στεγασμένο χώρο για το κοπάδι, έχουν προστεθεί
 οι χώροι ύπνου - διαμονής του κτηνοτρόφου, το κοτέτσι, ο αχυρώνας, το αλώνι. Τόσο τα κτίσματα αυτά όσο και ο περίβολος χρησιμοποιούν απλά δομικά υλικά όπως πέτρα, ξύλο και καλάμια.
 Το πώς δένουν όλα μαζί είναι το αριστούργημα. Πουθενά δεν φαίνεται ο αρμός ανάμεσα στις πέτρες και νομίζεις ότι έχουν επιλεγεί τόσο ταιριαστά, ώστε η μία να δένει με την άλλη,
σχηματίζοντας ένα αψεγάδιαστο έργο τέχνης.

Εκείνο, επίσης, που δεν μπορεί να φανταστεί κανείς, είναι ότι η Λήμνος έχει πανέμορφους εξωτικούς επισκέπτες, όπως τα φλαμίνγκος (φοινικόπτερα). Πάνω από 4.000 πουλιά παραμένουν
 από τις αρχές του χειμώνα μέχρι και το τέλος του στη λιμνοθάλασσα-υγροβιότοπο της Αλυκής, ενώ δεκάδες άλλα είδη πουλιών συναντώνται στη Χορταρόλιμνη και το Διάπορι.

Όσες διαδρομές και αν πραγματοποιήσεις επάνω σ' ετούτο το νησί δεν είναι εύκολο να χορτάσεις, αλλά ούτε και να πεις πως τα είδες όλα. Πάντα κάτι θα προσπερνάς και πάντα κάτι καινούργιο
θα έρχεται να προστεθεί σ' αυτά που έχεις μάθει. Θαρρώ πως τίποτε δεν κατάφερα να σας γράψω ακόμα για τη Λήμνο. Αποσπασματικές οι αναφορές μου για έναν τόσο πλούσιο τόπο, με τόσο
 μεγάλη παράδοση και ιστορία. Ας είναι όμως. Το υποσχέθηκα πως θα ξαναπάω και έτσι θα γίνει!

ΔΙΑΔΡΟΜΗ

 
Αν και τα δρομολόγια των πλοίων και των αεροπλάνων φαίνονται να είναι αρκετά γι' αυτό το νησί, στην ουσία είναι ανεπαρκή. Το καλοκαίρι τέσσερα πλοία την εβδομάδα έρχονται από τη Ραφήνα,
τρία από τον Πειραιά και δύο από το λιμάνι της Θεσσαλονίκης. Συνήθως είναι γεμάτα και θέση για αυτοκίνητο (που το χρειάζεσαι για να περιηγηθείς στο νησί) δεν είναι εύκολο να βρεις.
 Επιπλέον, με το πλοίο χρειάζεσαι 9-11 ώρες για να φθάσεις (περίπου έξι ώρες από Θεσσαλονίκη). Οι πτήσεις της Ολυμπιακής (γιατί οι ανεξάρτητες δεν έρχονται) είναι τρεις ημερησίως αλλά,
 παρά το γεγονός ότι κάτι τέτοιο ακούγεται υπεραρκετό, τα αεροπλάνα είναι μικρά και μονίμως γεμάτα. Ακόμα και οι κάτοικοι έχουν άγχος με τις μετακινήσεις τους από και προς το νησί, για
τούτο και το αναφέρω ως σημαντικό πρόβλημα. Οι αποστάσεις στο εσωτερικό είναι σχετικά μεγάλες, όχι όμως και τεράστιες. Είτε με αυτοκίνητο είτε με μοτοσυκλέτα θα κινηθείτε άνετα και
θα πάτε σχεδόν παντού, διότι ακόμα και οι χωματόδρομοι είναι βατοί. Οι σημαντικότερες χιλιομετρικές αποστάσεις με βάση τη Μύρινα έχουν ως εξής: Μούδρος 28, Αεροδρόμιο 22,
Κάσπακας 5, Κατάλακκο 18, Κοντιάς 24, Νέα Κούταλη 18, Κοντοπούλι 33, Σκανδάλι 44, Πλάκα 45. Αν θέλετε να γνωρίσετε τις ομορφιές της Λήμνου μέσα από ένα λεύκωμα, προτείνουμε
ανεπιφύλακτα το «Λήμνος ­ Εικόνες και Φύση» του φωτογράφου Χρήστου Καζόλη. Φαίνεται πως ο ίδιος είναι ένα από τα αυθεντικά κομμάτι της Λήμνου που δεν πρέπει να χάσει κανείς.
 Αγαπάει το νησί υπερβολικά, έχει φτιάξει τον καλύτερο μέχρι στιγμής χάρτη για την περιήγησή σας και παραμένει γλυκός άνθρωπος με ευαισθησίες.

ΔΙΑΜΟΝΗ

 
Είτε σε σκηνή, είτε σε ενοικιαζόμενο δωμάτιο, είτε σε ξενοδοχείο πολυτελείας, η Λήμνος προσφέρεται για καλοκαιρινές διακοπές και σίγουρα θα βρείτε αυτό που χρειάζεστε στην κατάλληλη
 τιμή. Τα παρακάτω αναφέρονται ενδεικτικά:

Κάστρο (Μύρινα) 0254-22.772

Ακτή Μύρινα 22.681

Blue Waters (Μύρινα) 24.403

Το Κύμα (Μούδρος) 71.066

Λιμνιακό Χωριό (Πλατύ) 23223

Ηλιοβασίλεμα (?γ. Ιωάννης) 61.555

ΦΑΓΗΤΟ

 
Το καλό κρασί από την Αλεξανδρινή ποικιλία βγαίνει στη Λήμνο και αξίζει να το γευθείτε είτε εμφιαλωμένο είτε όχι. Εάν σας προσφέρουν ένα ποτήρι από το δικό τους (χύμα) κρασί σε κάποιο
χωριό, να το δεχθείτε με περισσή χαρά, διότι είναι σπάνιο και πολύ ανώτερο από του οινοποιείου. Εξαιρετικό μέλι βγάζει η Λήμνος με άρωμα και γεύση από θυμάρι που αφθονεί στο νησί.
Καταπληκτικό είναι το ψωμί (+ παξιμάδια) από ντόπιο αλεύρι. Προσωπικά «γονάτισα» μια φραντζόλα από τον φούρνο του Κοντιά (σχέτη) και νόμισα ότι τρώω κάτι ανώτερο από αμβροσία!
Εξαιρετικός είναι και ο παραδοσιακός φούρνος στο Κοντοπούλι, ενώ με μεγάλη μου χαρά έμαθα πως θα ψήνει το ψωμί του και στα ξύλα. Για τυράκι είτε το Λημνιό «καλαθάκι», είτε το
«Μελίχλωρο», είτε η κανονική φέτα Λήμνου θα δημιουργήσουν τη διαφορά στο αισθητήριο της γεύσης.

Επισκεπτόμενοι τη Λήμνο είστε πραγματικά τυχεροί, γιατί θα φάτε υπέροχα και γιατί το καλό ψάρι (που είναι και πάμφθηνο συνάμα) αφθονεί. Πολύ καλή είναι η ψαροταβέρνα «Λιμανάκι»
στη Μύρινα (Τούρκικος γιαλός) καθώς και η «Όστρια». Στον Μούδρο τρώμε εξαιρετικά στο «Blue Port», αλλά και στον Τζιτζιβάκο δίπλα. Πολύ καλό ψάρι έχει επίσης στο Διάπορι.
Στον ?γ. Ιωάννη το ταβερνάκι στον βράχο κάτω από το εκκλησάκι φημίζεται για το καλό ψάρι και το νόστιμο φαγητό που σερβίρει. Για μαγειρευτά και κορυφαίες τηγανητές πατάτες πηγαίνουμε
στην ταβέρνα του «Καλαμποκά» στο Ανδρώνι της Μύρινας. Για πεντανόστιμα ντόπια κρέατα πηγαίνουμε στον «Λόφο» στο χωριό Ατσική... αυτός τα μεγαλώνει, αυτός και τα σερβίρει!

ΧΡΗΣΙΜΑ ΤΗΛΕΦΩΝΑ

 
(Κωδικός 0254)

Δήμος Μύρινας 25.475

Αστυνομία Μύρινας 22.201

Τροχαία 22.200

Νοσοκομείο - Κ. Υγείας 22.222

Λιμεναρχείο 22.225

Ολυμπιακή 22.214

πηγή: ΤΑ ΝΕΑ , 07/07/2000