της Χριστίνας Κοψίνη

Σύμφωνα με καταγγελία του Δικτύου Αιγαίου κινδυνεύει τμήμα της περιοχής του νησιού που έχει ενταχθεί στο «Natura 2000».
Δυστυχώς, παρότι πολλοί πιστεύουν ότι η Ελλάδα ζει στον αστερισμό του εκσυγχρονισμού φαίνεται ότι βρίσκεται ακόμη στην εποχή του «Οικόπεδα δι' αντιπαροχήν». Η διαφορά από τη χρυσή εποχή του οικοδομικού οργασμού των δεκαετιών '60 και '70 είναι ότι πεδίο της άναρχης επέμβασης στο περιβάλλον δεν αποτελούν μόνο τα λεκανοπέδια της Αττικής και της Θεσσαλονίκης, αλλά και οι τελευταίοι περιβαλλοντικοί παράδεισοι της νησιωτικής χώρας.

Κέα. Ενα από τα όμορφα κυκλαδίτικα νησιά. Τελευταία έχει αναδειχτεί σε πόλο έλξης ανωνύμων και επωνύμων. Μάλιστα, πολλοί από τους τελευταίους καυχώνται ότι βρήκαν εκεί το χώρο για να στήσουν το ησυχαστήριό τους και να ασκήσουν τις αμπελουργικές ή άλλες κρυφές ικανότητές τους.Πρόκειται για μία έκταση περίπου 70.000 στρεμμάτων, δηλαδή πάνω από το μισό του νησιού. Στο βορειοανατολικό άκρο της προστατευόμενης Ζώνης συντελείται, σύμφωνα με καταγγελίες πολιτών, εδώ και χρόνια μία εκτεταμένη επιχείρηση αυθαιρεσίας, περιβαλλοντικής καταστροφής και φυσικά καταστρατήγησης όχι μόνο της ελληνικής πολεοδομικής αλλά και της κοινοτικής νομοθεσίας που πηγάζει από την Οδηγία 92/43 της Ευρωπαϊκής Ενωσης για τις ειδικά προστατευόμενες περιοχές που εντάσσονται στο Δίκτυο NATURA 2000.
Κάποιες περιοχές του νησιού, οι οποίες διασώθηκαν από την τουριστική και οικιστική ανάπτυξη, κρίθηκαν εξαιρετικής περιβαλλοντικής σημασίας και μάλιστα εντάχθηκαν στο ευρωπαϊκό δίκτυο NATURA 2000 «για τη διατήρηση των φυσικών οικοτόπων και της άγριας χλωρίδας και πανίδας».
Σε αυτό το πρόγραμμα περιλαμβάνονται 264 περιοχές. Από αυτές, οι 52 έχουν δηλωθεί ως Ζώνες Ειδικής Προστασίας της ορνιθοπανίδας, σύμφωνα με την Οδηγία 79/409/ΕΟΚ. Ανάμεσά τους και η ανατολική Κέα.

Σύμφωνα με καταγγελία του Δικτύου Αιγαίου, επιστολή του οποίου λάβαμε και παραθέτουμε, είναι ορατός ο κίνδυνος αυθαίρετης οικοδόμησης 2.000 κατοικιών. Σύμφωνα με τις καταγγελίες, ομάδα ιδιωτών η οποία σε διαφημιστικά φυλλάδια εμφανίζεται ως «Οικισμός τραπεζικών», αφού αγόρασε μεγάλες εκτάσεις στις περιοχές Ψιλή Αμμος και Αγιος Σέρης, που εντάσσονται στην ειδική ζώνη, προχώρησε στη διάνοιξη δρόμου μήκους 4 χιλιομέτρων για την εξασφάλιση πρόσβασης στην πλησιέστερη παραλία, με στόχο την οικοπεδοποίηση.
Για τη διάνοιξη του δρόμου επισημαίνεται ότι απουσιάζει τόσο η μελέτη περιβαλλοντικών επιπτώσεων (σύμφωνα με την 4033/98 απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας) όσο και η επίσημη γνωμοδότηση για τη διαχείριση του φυσικού περιβάλλοντος από το ΥΠΕΧΩΔΕ και το υπουργείο Γεωργίας.
Σύμφωνα δε με τα διαφημιστικά φυλλάδια, οι ιδιοκτήτες πωλούν ανά στρέμμα εξ αδιαιρέτου, διαβεβαιώνοντας ότι ο αγοραστής μπορεί να κατασκευάσει κτίσμα 100 τ.μ.
Η μοναδική επίσημη παρέμβαση για την αυθαιρεσία που συντελείται προέρχεται από το νομάρχη Κυκλάδων κ. Π. Ρήγα. Με επιστολή του προς το Δήμο Κέας ζήτησε να μην παρέχονται πιστοποιητικά νομιμοποίησης των διανοιχθέντων δρόμων ούτε να δοθεί δυνατότητα διάνοιξης νέων δρόμων στις περιοχές της ανατολικής Κέας που εντάσσονται στο δίκτυο, χωρίς την τήρηση των απαιτούμενων διαδικασιών ελέγχου και νομιμοποίησης από τις αρμόδιες υπηρεσίες του υπουργείου.
Είναι σαφές, ότι μία τέτοια επέμβαση, όπως αυτή που εξελίσσεται στην ανατολική Κέα δεν μπορεί παρά να έχει τη συνδρομή και την ενίσχυση τοπικών παραγόντων. Είναι δε βέβαιο ότι η οικιστική ανάπτυξη ακόμη και με αυτόν τον τρόπο μπορεί να προσφέρει οικονομική ανακούφιση σε πολλούς Τζιώτες οι οποίοι έχουν συνδέσει τη βελτίωση των όρων ζωής τους με τον τουρισμό. Βραχυπρόθεσμα. Διότι μεσοπρόθεσμα η μέθοδος που συμβάλλει σήμερα στον πλουτισμό απαξιώνει τον ίδιο το φυσικό πλούτο του νησιού, για τη διαφύλαξη του οποίου το ΥΠΕΧΩΔΕ πρέπει σήμερα να λάβει τα αναγκαία μέτρα.
Να σημειωθεί ότι καθοριστική για την προστασία των οικοτόπων θα είναι η ολοκλήρωση της τρίτης φάσης του κοινοτικού προγράμματος, το 2004, οπότε τα κράτη - μέλη θα ορίσουν επίσημα τους Τόπους Κοινοτικής Σημασίας ως Ειδικές Ζώνες Διατήρησης και θα καθορίσουν τις δράσεις προτεραιότητας για τη διατήρηση ή την αποκατάστασή τους σε συνάρτηση με τους κινδύνους που αντιμετωπίζουν.
Αυτό όμως δεν νομιμοποιεί την αυθαιρεσία στις προγενέστερες φάσεις. Αντιθέτως ορίζεται ότι «τα είδη προτεραιότητας που απαντώνται σε περιοχές των εθνικών καταλόγων, θεωρούνται προστατευόμενα και πριν από τη Β' φάση. Η διατήρησή τους θα πρέπει να διασφαλίζεται σε κάθε περίπτωση μέσω των προβλεπόμενων έργων και δραστηριοτήτων που προγραμματίζονται μέσα σε αυτούς τους τόπους».
Μάλιστα σύμφωνα με την κοινοτική Οδηγία το κράτος οφείλει να εξετάσει τις περιβαλλοντικές επιπτώσεις κάθε προτεινόμενης δραστηριότητας και έργου, που ενδέχεται να επηρεάζει αρνητικά την κατάσταση διατήρησης των τύπων οικοτόπων και των ειδών της Οδηγίας εντός των Ζωνών που θα οριστούν ως Ζώνες Ειδικής Διατήρησης.

Η επιστολή - καταγγελία του Δικτύου Αιγαίου
ΚΑΤΑΣΚΕΥΑΣΤΙΚΕΣ ΕΤΑΙΡΕΙΕΣ ΚΑΤΑΣΤΡΕΦΟΥΝ ΤΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ ΣΤΑ ΝΗΣΙΑ ΤΟΥ ΑΙΓΑΙΟΥ
Χωρίζουν την Τζια σε οικόπεδα
Το καλοκαίρι του 1999 μια ομάδα ατόμων αγόρασε διάφορες μεγάλες εκτάσεις 130, 200 και 300 στρεμμάτων στις περιοχές Ψιλή Αμμος και Αγιος Σέρης - Τηλέγραφος της Ανατολικής Κέας (Τζιας), η οποία χαρακτηρίζεται από μοναδικής σπουδαιότητας φυσικό και ιστορικό τοπίο για ολόκληρες τις Κυκλάδες. Στις περιοχές αυτές, μέχρι τότε, δεν υπήρχε δρόμος και η πρόσβαση στις παραλίες γινόταν πεζή ή με σκάφος, όπως φαίνεται σε σχετική αεροφωτογραφία του 1992, η οποία αναφέρεται στην περιοχή Αγίου Σέρη - Τηλέγραφου και από την οποία αποδεικνύεται καθαρά ότι δεν υπήρχε εκεί κανείς δρόμος, παρά μόνο στενές (γαϊδουρόδρομοι).
Ομως η ομάδα των κυρίων αυτών, στην περιοχή Αγίου Σέρη - Τηλέγραφου, άνοιξε δρόμος μήκους 4 χιλιομέτρων και πλάτους 5 μέτρων που οδηγούν στην παραλία του Τηλέγραφου, όπως και κάποιους παράδρομους που διασχίζουν όλη την περιοχή, προκαλώντας σημαντική ζημιά στο περιβάλλον. Στη δεύτερη περιοχή από συγκεκριμένο σημείο του δημοτικού δρόμου της Πέρα Μεριάς προς την ακτή Συκαμιάς έχει επίσης διανοιχθεί παράνομος παράδρομος προς την παραλία της Ψιλής Αμμου, με σκοπό αποκλειστικά την οικοπεδοποίηση.

Στη συνέχεια χώρισαν τις εκτάσεις σε αγροτεμάχια των 4 στρεμμάτων, ήρθαν σε επαφή με συλλόγους τραπεζών, κυκλοφόρησαν τα έντυπα στα οποία εμφανίζονται σαν συνεταιρισμός τράπεζας και άρχισαν να πουλάνε ανά στρέμμα εξ αδιαιρέτου σε τραπεζικούς υπαλλήλους, υποσχόμενοι ότι ο καθένας θα χτίσει 100 μέτρα. Ας ληφθεί υπόψη ότι πρόκειται, κατ' εφαρμογήν της Οδηγίας 92/43 της Ευρωπαϊκής Ενωσης, για ειδικά προστατευόμενες περιοχές, ενταγμένες στο Ευρωπαϊκό Δίκτυο «NATURA 2000» για τις οποίες, εκτός της Μελέτης Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων, που απαιτείται για οποιαδήποτε διάνοιξη δρόμου σύμφωνα με την 4033/98 απόφαση του ΣτΕ και που στην προκειμένη περίπτωση απουσίαζε, απαιτείται και γνωμοδότηση των αρμοδίων για τη διατήρηση και διαχείριση του φυσικού περιβάλλοντος κεντρικών υπηρεσιών των ΥΠΕΧΩΔΕ και υπ. Γεωργίας για οποιοδήποτε έργο πρόκειται να εκτελεστεί στις παραπάνω περιοχές.

Οπως αντιλαμβάνεστε, εάν οι κύριοι αυτοί αφεθούν ανεμπόδιστοι να πραγματοποιήσουν τους σκοπούς τους, ξεκινώντας για κάθε περίπτωση με νέες παράνομες διανοίξεις σε όλες τις γειτονικές περιοχές, τότε μέσα σε λίγα χρόνια η κατάσταση αυτή θα επεκταθεί σε ολόκληρη την Ανατολική Κέα, με συνέπεια να χτιστούν 2.000 σπίτια σε 2.000 στρέμματα, χωρίς καμία υποδομή, σε προστατευόμενες περιοχές. Επιπρόσθετα είναι ορατός ο κίνδυνος να βρεθούν 2.000 εργαζόμενοι με χαμένα τα χρήματά τους, όπως συνέβη συχνά στο παρελθόν.

Σύμφωνα με πληροφορίες μας, ο δήμος Κέας ευθυγραμμίζεται πλήρως με τις παραπάνω εκτιμήσεις και εκφράζει τη σαφή αντίθεσή του στα τεκταινόμενα, ζητώντας από το αρμόδιο υπουργείο (ΥΠΕΧΩΔΕ) τη θεσμική και διοικητική κάλυψη μπροστά στις πιέσεις που ήδη υφίσταται από τους εμφανιζόμενους αγοραστές, οι οποίοι απαιτούν την πιστοποίηση της νομιμότητας των παράνομα διανοιχθέντων δρόμων.

Όπως αντιλαμβάνεστε  πρόκειται για τεράστιο -ίσως το μεγαλύτερο- πρόβλημα που αντιμετωπίζουν τα νησιά, το πρόβλημα της οικοπεδοποίησης με παράνομες κατατμήσεις αγροτικής γης από μεγαλοκατασκευαστικές εταιρείες.Παρακαλούμε να προχωρήσετε σε εκτενή δημοσίευση και σχολιασμό του θέματος, έχοντας υπόψη σας ότι οι εξελίξεις στην Ανατολική Κέα προχωρούν σωρευτικά και με ταχύτατους ρυθμούς, με συνέπεια η ζημιά στο μοναδικό φυσικό και ιστορικό τοπίο της να είναι πολύ σύντομα ανεπανόρθωτη. ΔΙΚΤΥΟ ΑΙΓΑΙΟΥ
(πηγή: ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ)