Η πρόσφατη συνεδρίαση του Νομαρχιακού Συμβουλίου Φθιώτιδας για το Ειδικό Πλαίσιο Χωροταξικού Σχεδιασμού και Αειφόρου Ανάπτυξης για τον Τουρισμό, ήταν μια ακόμα απογοήτευση για όλους όσους ελπίζουν στην αλλαγή της συμπεριφοράς μας απέναντι στο περιβάλλον και τη βιώσιμη ανάπτυξη. Όλα όσα ακούστηκαν πριν από λίγες μέρες στις 5 Ιούνη, στην Παγκόσμια Ημέρα Περιβάλλοντος, μοιάζουν με κούφια λόγια. Και εξηγούμαστε:

Κανείς δεν μπορεί να παραβλέψει ότι η Ελλάδα είναι χώρα τουριστική με διαρκώς αυξανόμενο το ρόλο του τουρισμού στην οικονομία. Ο τουρισμός συνεισφέρει περίπου 18% του ΑΕΠ καλύπτοντας περίπου το 40% του ελλείμματος των εξωτερικών μας πληρωμών και απασχολεί άμεσα και έμμεσα περίπου 800.000 εργαζόμενους. Το εισόδημα στα πλαίσια του τουριστικού προϊόντος, σύμφωνα με τα στοιχεία του Υπουργείου, υπολογίζεται σε ένα δις ευρώ το μήνα. Έτσι η συζήτηση για το μοντέλο τουριστικής ανάπτυξης που θα ακολουθήσουμε είναι ένα κρίσιμο πολιτικό θέμα. Αυτό που πρέπει να συζητήσουμε είναι εάν πρέπει να σπαταλήσουμε την φυσική και πολιτιστική μας κληρονομιά, έργο χιλιάδων ετών, σε μερικές δεκαετίες προς δόξαν του real estate, των tour operators, των τραπεζών και των ξένων επενδυτών.

Σήμερα η κυβέρνηση της ΝΔ και το Υπουργείο Τουριστικής Ανάπτυξης δίνει μεγάλη βαρύτητα στην ανάπτυξη των μεγάλων τουριστικών μονάδων με τις αντίστοιχες τουριστικές επενδύσεις. Τέτοιες σχεδιάζονται ή είναι σε εξέλιξη στο Κάβο Σίδερο στο νομό Λασιθίου, στη Μεσσηνία, στον Έξαρχο της Αταλάντης, στην Πρέβεζα, στην Ερμιόνη, στην Ηλεία, στη Μαγνησία και αλλού. Επίσης σχεδιάζονται ή είναι σε εξέλιξη επενδύσεις σε νέα χιονοδρομικά κέντρα όπως στο Βελβενδό Κοζάνης, στον Κίσαβο, στα Βαρδούσια, στην Τριγγία και σε άλλα βουνά.

Οι παραθεριστικές κατοικίες και γενικότερα το real estate σε συνδυασμό με τη δημιουργία γηπέδων γκολφ, συνεδριακών κέντρων, υπερπολυτελών ξενοδοχείων και εμπορικών πάρκων αποτελούν το κυρίαρχο στοιχείο αυτών των επενδυτικών σχεδίων, που έχουν στα χαρτοφυλάκιά τους κυρίως ξένοι επενδυτές. Αποψιλώνονται εκτάσεις, πωλούνται γεωργικές περιοχές, αποχαρακτηρίζονται δάση, ακόμα και αρχαιολογικοί χώροι, για να βρεθούν τα χιλιάδες στρέμματα, που θα φιλοξενήσουν τα γήπεδα και τις πολυτελείς εγκαταστάσεις τους. Φυσικά σχεδόν πάντα δίπλα σε λίμνες, ποτάμια, λιμνοθάλασσες και πλούσιες σε νερό γεωτρήσεις.

Μερικά από τα σοβαρά προβλήματα που δημιουργούνται είναι: η κατασπατάληση των υδατικών και εδαφικών πόρων με εμφανέστατο τον κίνδυνο υφαλμύρωσης και πτώσης των υδροφορέων, η υποβάθμιση του εδάφους με προοπτική την ερημοποίηση(για παράδειγμα, ένα γήπεδο γκολφ καταναλώνει ετησίως ένα εκατομμύριο κυβικά μέτρα νερού σε συνθήκες μεσογειακού κλίματος, δηλαδή περίπου όσο οι ανάγκες μια πόλης 12.000 κατοίκων), η αλλοίωση του φυσικού τοπίου, η υποβάθμιση των οικοσυστημάτων, η άστοχη αλλαγή των χρήσεων γης και ο αποχαρακτηρισμός δασικών περιοχών, οι μεγάλες απαιτήσεις σε ενέργεια, ο περιορισμός των δυνατοτήτων αυτοδύναμης βιώσιμης τοπικής ανάπτυξης με αρνητικές συνέπειες στη τοπική οικονομία, αλλά και η συγκέντρωση τεράστιων κεφαλαίων από επιδοτήσεις σε ορισμένα κέντρα και σε επιχειρήσεις με αμφίβολο το οικονομικό αποτέλεσμα.

Το Νομαρχιακό Συμβούλιο Φθιώτιδας στη χθεσινή του συνεδρίαση δυστυχώς δεν έκανε καμιά αναφορά στα θέματα αυτά. Οι λέξεις «βιώσιμη τουριστική ανάπτυξη» και «αειφορία» φαίνεται πως είναι άγνωστες για τα μέλη του Ν Σ. Με μεγάλη ευκολία αποφάσισαν να διεκδικήσουν γήπεδα γκολφ για τη Φθιώτιδα, Χιονοδρομικό Κέντρο στη Γραμμένη Οξιά και να δεχθούν άκριτα την Μεγάλη Τουριστική Επένδυση των 12.000 στρεμμάτων στον Έξαρχο της Αταλάντης. Καμιά αναφορά στην ισόρροπη πολυκεντρική περιφερειακή τουριστική ανάπτυξη. Καμιά αναφορά στην προστασία του περιβάλλοντος και την σπατάλη των φυσικών πόρων. Καμιά αναφορά στην απαράδεκτη Στρατηγική Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων του Ειδικού Πλαισίου.

Πιστεύουμε πως ο γενικότερος στόχος σε μια οποιαδήποτε, σωστά προσανατολισμένη, τουριστική πολιτική, και στη Φθιώτιδα, πρέπει να είναι η διασφάλιση της βιώσιμης ανάπτυξης με την ταυτόχρονη εξισορρόπηση των συμφερόντων του τουρισμού και της προστασίας του περιβάλλοντος και των φυσικών πόρων. Αυτά δυστυχώς δεν διασφαλίζονται με την πρόταση «ΝΑΙ ΣΕ ΟΛΑ» του Νομαρχιακού Συμβουλίου.

Ο κ. Στέφανος Σταμέλλος είναι μέλος ΠΣ των Οικολόγων Πράσινων.